Sosyalist Enternasyonal

Sosyalist Enternasyonal
Sosyalist Enternasyonal
Kuruluş	3 Haziran 1951
Tür	Uluslararası sivil toplum kuruluşu
Amaç	Bağlı taraflar arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi ve siyasi tutum ve faaliyetleri koordine etmek.
Merkez	Maritime House, Old Town, Clapham
Konum	Londra, Birleşik Krallık;
Üyeler	119
Resmî diller	İngilizce
Başkan	Pedro Sánchez
Genel Sekreter	Benedicta Lasi
Ana organ	Sosyalist Enternasyonal Kongresi
Bütçe	1.4 milyon GBP (2011)
Resmî site	socialistinternational.org

Sosyalist Enternasyonal, sosyal demokrat, demokrat sosyalist ve işçi sınıfı partilerinin ortak olduğu bir ülkelerarası enternasyonalist bir organizasyondur. Organizasyona Türkiye'den CHP üyedir. HDP ise gözlemcilikten 2012 itibarıyla danışma statüsüne yükselmiştir.^[2]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Sosyalist eğilimdeki çeşitli işçi sınıfı partileri II. Dünya Savaşı'ndan hemen sonra uluslararası bir federasyon içinde yeniden örgütlenme girişimlerini başlattılar. 1946'da İngiltere'de toplanan uluslararası konferansta bir haberleşme ve irtibat bürosu kuruldu. Bu büro ertesi yıl daha temsili nitelikte bir danışma organına dönüştürülerek Uluslararası Sosyalist Konferans Komitesi (COMISCO) adını aldı. Bu komite 1951'de Enternasyonal'i yeniden kurmaya karar verdi. Sosyalist Enternasyonal'in kuruluşu Temmuz 1951'de Frankfurt'ta düzenlenen kongrede gerçekleşti.

Organizasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Merkezi Londra'da bulunan örgütün tüzüğüne göre, örgüt içindeki her partinin, üye sayısı ne olursa olsun bir oyu vardır ve kararlar oybirliğiyle alınır. En yüksek organ olan kongre her yıl toplanarak örgütün ilkelerini ve üyelik koşullarını belirler. Bütün üye partilerin temsilcilerinden oluşan daha alt düzeydeki konsey ise gene her yıl toplanır ve örgütün güncel siyasi konulardaki tutumunu saptar, başkan ile sekreteri seçer, ayrıca üyelik ödentilerini belirler. On iki ülkenin temsilcilerinden oluşan ve gerektiğinde toplanan büro ise sekreterliğin çalışmalarını denetler. Örgüte günümüzde faal durumda olan 120'yi aşkın parti üyedir.

Başkanlar, onursal başkan ve genel sekreterler[değiştir | kaynağı değiştir]

#	İsim	Ülke	Görev başlangıcı	Görev sonu	Görev süresi
1	Morgan Phillips (1902–1963)	Birleşik Krallık	1951	1957	6 yıl
2	Alsing Andersen (1893–1962)	Danimarka	1957	1962	5 yıl
3	Erich Ollenhauer (1901–1963)	Batı Almanya	1963
4	Bruno Pittermann (1905–1983)	Avusturya	1964	1976	12 yıl
5	Willy Brandt (1913-1992)	Batı Almanya	1976	1992	16 yıl
6	Pierre Mauroy (1928–2013)	Fransa	17 Eylül 1992	10 Kasım 1999	7 yıl, 54 gün
7	António Guterres (1949)	Portekiz	10 Kasım 1999	15 Temmuz 2005	5 yıl, 217 gün
8	George Papandreou (1952)	Yunanistan	30 Ocak 2006	25 Kasım 2022	16 yıl, 300 gün
9	Pedro Sánchez (1972)	İspanya	25 Kasım 2022	Görevde

Onursal başkanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüzdeki Onursal başkanlar:^[3]

Pierre Mauroy, eski SI başkanı
Mustapha Ben Jafar, Tunus
Leonel Brizola, Brazilya
Rubén Berríos, Puerto Rico
Philippe Busquin, Belçika
Cuauhtémoc Cárdenas, Meksika
Mohamed El Yazghi, Fas
Alan García, Peru
Anita Gradin, İsveç
Elazar Granot, İsrail
Tarja Halonen, Finlandiya
Mahamadou Issoufou, Nijer
Anker Jørgensen, Danimarka
Lionel Jospin, Fransa
Neil Kinnock, Birleşik Krallık
Horacio Serpa, Kolombia
Enrique Silva Cimma, Şili
Mário Soares, Portekiz
Hans-Jochen Vogel, Almanya

Genel Sekreterler[değiştir | kaynağı değiştir]

Julius Braunthal, Avusturya (1951–1956)
Bjarne Braatoy, Norveç (1956–1957)
Albert Carthy, Birleşik Krallık (1957–1969)
Hans Janitschek, Avusturya (1969–1976)
Bernt Carlsson, İsveç (1976–1983)
Pentti Väänänen, Finlandiya (1983–1989)
Luis Ayala, Şili (1989–2022)
Benedicta Lasi, Gana (2022-present)

Zirveler[değiştir | kaynağı değiştir]

I Frankfurt 1951
II Milano 1952
III Stockholm 1953
IV Londra 1955
V Viyana 1957

VI Hamburg 1959
VII Roma 1961
VIII Amsterdam 1963
IX Brüksel 1964
X Stockholm 1966

XI Eastbourne 1969
XII Viyana 1972
XIII Cenevre 1976
XIV Vancouver 1978
XV Madrid 1980

XVI Albufeira 1983
XVII Lima 1986
XVIII Stockholm 1989
XIX Berlin 1992
XX New York 1996

XXI Paris 1999
XXII São Paulo 2003
XXIII Atina 2008
XXIV Cape Town 2012

Üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tam üye partiler
Ülke	İsim	Kısaltma
Arnavutluk	Arnavutluk Sosyalist Partisi	PS
Cezayir	Sosyalist Güçler Cephesi	FFS
Andorra	Sosyal Demokrat Parti	PS
Angola	Angola Halk Kurtuluş Hareketi	MPLA
Arjantin	Radikal Halk Birliği	UCR
Arjantin	Sosyalist Parti	PS
Ermenistan	Ermeni Devrimci Federasyonu	ARF
Avusturya	Avusturya Sosyal Demokrat Partisi	SPÖ
Belarus	Belarus Sosyal Demokrat Partisi	BSDP
Belçika	Sosyalist Parti	PS
Belçika	Farklı Sosyalist Parti	SP.a
Benin	Sosyal Demokrat Parti	PSD
Bosna-Hersek	Bosna-Hersek Sosyal Demokrat Partisi	SDP BiH
Brezilya	Demokrat İşçi Partisi	PDT
Bulgaristan	Bulgar Sosyal Demokrat Partisi	PBSD
Bulgaristan	Bulgar Sosyalist Partisi	BSP
Kamerun	Sosyal Demokrat Cephe	SDF
Kanada	Yeni Demokrat Parti	NDP/NPD
Yeşil Burun Adaları	Cape Verde Bağımsızlığı için Afrika Partisi	PAICV
Şili	Demokrasi Partisi	PPD
Şili	Sosyal Demokrat Radikal Parti	PRSD
Şili	Şili Sosyalist Partisi	PS
Kolombiya	Kolombiya Liberal Partisi	PLC
Kosta Rika	Ulusal Kurtuluş Partisi	PLN
Hırvatistan	Hırvatistan Sosyal Demokrat Partisi	SDP
Curaçao	Partido MAN	MAN
Kıbrıs Cumhuriyeti	Sosyal Demokrasi Hareketi	EDEK
Çekya	Çek Sosyal Demokrat Partisi	ČSSD
Danimarka	Sosyal Demokratlar	SD
Dominik Cumhuriyeti	Dominik Devrimci Partisi	PRD
Ekvador	Demokratik Sol	PID
Mısır	Mısır Sosyal Demokrat Partisi	ESDP
Ekvator Ginesi	Sosyal Demokrasi Yakınlaşması	CPDS
Finlandiya	Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi	SDP
Fransa	Sosyalist Parti	PS
Almanya	Almanya Sosyal Demokrat Partisi	SPD
Gana	Ulusal Demokrat Kongre	NDC
Yunanistan	Panhelenik Sosyalist Hareket	PASOK
Guatemala	Umut Ulusal Birlik	UNE
Gine	Gine Halkı Canlanışı	RPG
Haiti	Haiti Sosyal Demokratlar Kaynaşması	PFSDH
Macaristan	Macar Sosyalist Parti	MSzP
Macaristan	Macar Sosyal Demokrat Partisi	MSzDP
Hindistan	Hindistan Ulusal Kongresi	INC
İzlanda	Sosyal Demokrat İttifakı	S
Irak	Kürdistan Yurtseverler Birliği	PUK
İrlanda	İşçi Partisi
Irak	Kürdistan Demokrat Partisi	KDP
İsrail	Meretz
İsrail	İsrail İşçi Partisi
İtalya	İtalyan Sosyalist Partisi	PSI
Jamaika	Halkın Ulusal Partisi	PNP
Japonya	Sosyal Demokrat Parti	SDP
Kazakistan	Ulusal Sosyal Demokrat Parti	OSDP
Kuzey Kıbrıs	Cumhuriyetçi Türk Partisi	CTP
Lübnan	İlerici Sosyalist Parti	PSP
Litvanya	Litvanya Sosyal Demokrat Partisi	LSDP
Lüksemburg	Lüksemburg Sosyalist İşçi Partisi	LSAP/POSL
Malezya	Demokratik Eylem Partisi	DAP
Mali	Mali'de Demokrasi için İttifak	ADEMA-PASJ
Mali	Mali Canlanışı	RPM
Moritanya	Demokratik Güçler Canlanışı	RFD
Mauritius	İşçi Partisi	PT
Mauritius	Mauritius Militan Hareketi	MMM
Meksika	Kurumsal Devrimci Parti	PRI
Meksika	Demokratik Devrim Partisi	PRD
Moldova	Moldova Demokrat Partisi	PDM
Moğolistan	Moğol Halk Partisi	MPP
Moğolistan	Moğol Sosyal Demokrat Partisi
Karadağ	Karadağ Sosyalistleri Demokratik Partisi	DPS
Karadağ	Karadağ Sosyal Demokrat Partisi	SDP
Fas	Halk Güçleri Sosyalist Birliği	USFP
Mozambik	Frelimo Partisi	FRELIMO
Namibya	Güney Batı Afrika Halk Örgütü	SWAPO
Nepal	Nepal Kongresi
Nikaragua	Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi	FSLN
Nijer	Demokrasi ve Sosyalizm için Nijer Partisi	PNDS
Pakistan	Pakistan Halk Partisi	PPP
Filistin	El Fetih
Panama	Demokratik Devrimci Parti	PRD
Paraguay	Demokratik İlerleme Partisi	PDP
Peru	Amerikan Devrimci Halk İttifakı	APRA
Polonya	Demokratik Sol İttifak	SLD
Portekiz	Sosyalist Parti	PS
Porto Riko	Porto Riko Bağımsızlık Partisi	PIP
Romanya	Sosyal Demokrat Parti	PSD
Rusya	Doğru Rusya	SR
San Marino	Sosyalistler ve Demokratlar Partisi	PSD
Senegal	Senegal Sosyalist Partisi	PS
Sırbistan	Demokrat Parti	DS
Slovakya	Yön - Sosyal Demokrasi	SMER-SD
Güney Afrika	Afrika Ulusal Kongresi	ANC
İspanya	İspanyol Sosyalist İşçi Partisi	PSOE
İsveç	İsveç Sosyal Demokrat Partisi	SAP
İsviçre	İsviçre Sosyal Demokrat Partisi	SP/PS
Tanzanya	Chama cha Mapinduzi	CCM
Tunus	Emek ve Özgürlükler Demokratik Forumu	FDTL
Türkiye	Cumhuriyet Halk Partisi	CHP
Birleşik Krallık	Sosyal Demokrat ve İşçi Partisi	SDLP
ABD	Amerika Demokrat Sosyalistleri	DSA
Uruguay	Yeni Alan	PNE
Uruguay	Uruguay Sosyalist Partisi	PSUA
Venezuela	Yeni Dönem	UNT
Venezuela	Demokratik Eylem	AD
Venezuela	Sosyalizm Hareketi	MAS
Venezuela	Halk İradesi	VP
Yemen	Yemen Sosyalist Partisi	YSP
Zimbabve	Demokratik Değişim Hareketi - Tsvangirai	MDC

Danışma partileri
Ülke	İsim	Kısaltma
Cezayir	Ulusal Kurtuluş Cephesi	FLN
Azerbaycan	Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi	ASDP
Antigua ve Barbuda	Antigua İşçi Partisi	ALP
Gabon	Gabon İlerleme Partisi	PGP
Gambiya	Birleşik Demokrat Parti	UDP
Gürcistan	Gürcistan'ın Gelişimi için Sosyal Demokratlar	SDD
Gine-Bissau	Gine ve Cape Verde'nin Bağımsızlığı için Afrika Partisi	PAIGC
İran	İran Kürdistan Demokrat Partisi	PDKI
Letonya	Sosyal Demokrat Parti "Uyum"	SDPS
Nijerya	Tüm İlerlemeciler Kongresi	APC
Kuzey Kıbrıs	Toplumcu Demokrasi Partisi	TDP
Filistin	Filistin Ulusal Girişimi	PNI
Suriye	Demokratik Birlik Partisi	PYD
São Tomé ve Príncipe	São Tomé ve Príncipe Kurtuluş Hareketi/Sosyal Demokrat Parti	MLSTP/PSD
Esvatini	Halkların Birleşik Demokratik Hareketi	PUDEMO
Doğu Timor	Doğu Timor'un Bağımsızlığı için Devrimci Cephe	FReTiLIn
Türkiye	Halkların Demokratik Partisi	HDP
Ukrayna	Ukrayna Sosyal Demokrat Partisi	SDPU
Venezuela	Yeni Devir	UNT
Zambiya	Yurtsever Cephe	PF

Gözlemci partiler
Ülke	İsim	Kısaltma
Orta Afrika Cumhuriyeti	Orta Afrika Halk Kurtuluş Hareketi	MLPC
Çad	Demokrasi ve Yenileme için Ulusal Birlik	UNDR
Kongo DC	Demokrasi ve Sosyal Gelişim için Birlik	UDPS
Kongo DC	Birleşik Lumumbçu Parti	PALU
Estonya	Sosyal Demokrat Parti	SDE
Haiti	Halkın Mücadele Örgütü	OPL
İran	İran Kürdistan Komala Partisi	KPIK
İran	Kürdistan Komala Partisi	KPK
Kenya	Kenya İşçi Partisi
Lesotho	Lesotho Demokrasi Kongresi	LCD
Norveç	İşçi Partisi	DNA
Batı Sahra	Polisario Cephesi	POLISARIO
Esvatini	Svaziland Demokrat Partisi	SWADEPA
Birleşik Krallık	İşçi Partisi

Eski üye partiler
Ülke	İsim	Kısaltma
Arnavutluk	Arnavutluk Sosyal Demokrat Partisi	PSD
Andorra	Yeni Demokrasi	ND
Arjantin	Halkçı Sosyalist Parti	PSP
Barbados	Barbados İşçi Partisi	BLP
Benin	İlerici Güçler Demokrat Birliği	UDFP
Botsvana	Botsvana Ulusal Cephesi	BNF
Burkina Faso	Demokrasi ve İlerleme Partisi/Sosyalist Parti	PDP/PS
Burundi	Burundi Demokrasi Cephesi	FRODEBU
Bosna-Hersek	Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı	SNSD
Bulgaristan	Avrupa Solu	BEL
Orta Afrika Cumhuriyeti	Demokrasi ve Sosyal İlerleme Hareketi	MDPS
Fildişi Sahili	Fildişi Halk Cephesi	FPI
Kolombiya	Alternatif Demokratik Kutup	PDA
Kolombiya	M-l9 Demokratik İttifak
Dominika	Dominika İşçi Partisi
Mısır	Ulusal Demokrat Parti	NDP
El Salvador	Demokrat Parti	PD
Fiji	Fiji İşçi Partisi	FLP
Grönland	İleri
Gürcistan	Gürcistan Vatandaşlar Birliği	CUG
Guatemala	Sosyal Demokrat Yakınlaşma	CSD
Hindistan	Janata Dal
İtalya	Sol Demokratik Parti	PDS
İtalya	Solun Demokratları	DS
İtalya	İtalyan Sosyalist Partisi	PSI
İtalya	İtalyan Demokratik Sosyalist Partisi	PSDI
Japonya	Demokratik Sosyalist Parti	Minsha-tō
Ürdün	Ürdün Demokratik Sol Parti	JDPL
Madagaskar	Ulusal Birlik Partisi	VITM
Kırgızistan	Ata Meken Sosyalist Parti
Letonya	Letonya Sosyal Demokrat İşçi Partisi	LSDSP
Malta	İşçi Partisi	PL
Moldova	Moldova Sosyal Demokrat Parti	PSDM
Kuzey Makedonya	Makedonya Sosyal Demokrat Birliği	SDSM
Namibya	Demokratlar Kongresi	CoD
Hollanda	İşçi Partisi	PvdA
Yeni Zelanda	Yeni Zelanda İşçi Partisi	NZLP
Kuzey Vietnam	Vietnam Sosyalist Partisi
Filipinler	Akbayan Vatandaş Eylem Partisi	AKBAYAN
Filipinler	Filipinler Demokratik Sosyalist Partisi	PDSP
Paraguay	Ülke Dayanışması Partisi	PPS
Paraguay	Devrimci Febrerista Partisi	PRF
Polonya	İşçi Birliği	UP
Polonya	Polonya Cumhuriyeti Sosyal Demokrasi	SdRP
Romanya	Demokrat Parti	PD
Rusya	Rusya Sosyal Demokrat Partisi	SDPR
Saint Kitts ve Nevis	Saint Kitts ve Nevis İşçi Partisi	SKNLP
Saint Lucia	Saint Lucia İşçi Partisi	SLP
Saint Lucia	İlerici İşçi Partisi
Saint Vincent ve Grenadinler	Saint Vincent İşçi Partisi	SVGLP
Saint Vincent ve Grenadinler	Birlik İşçi Partisi	ULP
Sırbistan	Sosyal Demokrat Parti	SDP
Slovakya	Demokratik Sol Parti	SDĽ
Slovakya	Slovakya Sosyal Demokrat Partisi	SDSS
Slovenya	Sloven Demokrat Partisi	SDS
Slovenya	Sosyal Demokratlar	SD
Tunus	Anayasal Demokrat Yürüyüş	RCD
Tunus	Popüler Birlik Hareketi	MUP
Türkiye	Sosyal Demokrasi Partisi	SODEP
Türkiye	Sosyal Demokrat Halkçı Parti	SHP
Türkiye	Demokratik Sol Parti	DSP
Türkiye	Demokratik Halk Partisi	DEHAP
Ukrayna	Ukrayna Sosyalist Partisi	SPU
ABD	Sosyal Demokratlar, ABD	SDUSA
Uruguay	Halk Hükümeti Partisi	PGP

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sosyalist Enternasyonal Ana Sayfası23 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Finances of the International". Socialist International. 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2013.
^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2009.
^ "Honorary Presidents of the Socialist International". Socialist International. 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1] "Finances of the International". Socialist International. 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2013.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 16 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2009.

[3] "Honorary Presidents of the Socialist International". Socialist International. 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

g t d Sosyal demokrasi
Etkilendikleri	Hümanizm Aydınlanma Çağı Fransız Devrimi Ütopik sosyalizm Sendikacılık 1848 Devrimleri Ortodoks Marksizm Marksizm
Gelişme	Revizyonizm Reformizm Frankfurt Deklarasyonu Kademecilik Keynesyenizm Refah kapitalizmi Üçüncü yol Avrupa Sosyalizmi
Fikirler	Temsilî demokrasi Sivil haklar İşçi hakları Karma ekonomi Millileştirme Refah devleti Adil ticaret Çevre koruma Sekülerizm Folkhemmet Ren kapitalizmi Ekonomik demokrasi Sosyal korporatizm Sosyal piyasa ekonomisi
Çeşitleri	Liberal sosyalizm Bernsteinizm İsveç Modeli Godesberg Programı Üçüncü yol
Organizasyonlar	Sosyal demokrat partiler Sosyalist Enternasyonal Avrupa Sosyalistler Partisi İlerici Birlik Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu
Kişiler	Clement Attlee Obafemi Awolowo Eduard Bernstein Rómulo Betancourt Zülfikar Ali Butto Willy Brandt Hjalmar Branting Bettino Craxi Ignacy Daszyński Tommy Douglas Willem Drees Friedrich Ebert Bülent Ecevit Tage Erlander Einar Gerhardsen Felipe González Jean Jaurès Zhang Junmai Tetsu Katayama Karl Kautsky Gro Harlem Brundtland Bob Hawke Ferdinand Lassalle Ramsay MacDonald Nelson Mandela Cevahirlal Nehru Romano Prodi Bernie Sanders Michael Joseph Savage José Batlle y Ordóñez
Marş	Enternasyonal
Siyaset Portalı Sosyalizm Portalı

Sosyalist Enternasyonal nedir?, Sosyalist Enternasyonal anlamı nedir?, Sosyalist Enternasyonal ne demektir?