Nijer Demokrasi ve Sosyalizm Partisi

Nijer Demokrasi ve Sosyalizm Partisi
*Parti Nigérien pour la Démocratie et le Socialisme-Tarayya*
Nijer Demokrasi ve Sosyalizm Partisi; Parti Nigérien pour la Démocratie et le Socialisme-Tarayya
Kısaltma	PNDS-Tarayya
Genel başkan	Mohamed Bazoum
Genel sekreter	Foumakoye Gado
Kurucu	Mahamadou Issoufou
Kuruluş tarihi	23 Aralık 1990
Merkez	613 Avenue de l’OUA, BP 10894, Niamey
İdeoloji	Sosyal demokrasi
Siyasi pozisyon	Merkez sol
Uluslararası üyelik	Sosyalist Enternasyonal; İlerici İttifak
Ulusal Meclis	75 / 171
İnternet sitesi
	pnds-tarayya.net
	Nijer

Nijer Demokrasi ve Sosyalizm Partisi (Fransızca: Parti Nigerien pour la Democratie et le Socialisme, PNDS-Tarayya) Nijer'deki bir siyasi parti. Genel olarak bir sol-kanat parti, Sosyalist Enternasyonal'in bir parçası^[1] ve ülkenin ana muhalefet partisidir. Parti Genel Başkanı Mahamadou Issoufou, Başkan yardımcısı Mohamed Bazoum ve Genel Sekreteri Foumakoye Gado'dur.^[2] 23 Aralık 1990'da kuruldu.^[3]

Üçüncü Cumhuriyet[değiştir | kaynağı değiştir]

Şubat 1993'te yapılan, ülkenin ilk çokpartili başkanlık seçimlerinde, NDSP lideri Mahamadou Issoufou birinci turda oyların yüzde 15.92'sini alarak üçüncü sırada yer aldı;^[4] yine Şubat'ta yapılan parlamento seçimlerinde, NDSP Millet Meclisi'deki 83 sandalyeden 13 tanesini kazandı.^[4]^[5] Parti 13 sandalyeden beş tanesini Issoufou'nun geldiği Tahoua'dan kazanmıştı. Değişim Güçleri İttifakı (DGİ)'nın bir parçası olarak, NDSP Mart'ta yapılan başkanlık seçimlerinin ikinci turunda Demokratik ve Sosyal Konvansiyon (DSK) adayı Mahamane Ousmane'yi destekledi ve Ousmane Toplumun Kalkınması için Milli Hareket (TKMH) adayı Tandja Mamadou karşısında zafer kazandı. Millet Meclisi'nde, NDSP DGİ çoğunluğunun bir parçası oldu ve Issoufou başbakanlığa atandı.^[5]

21 Eylül 1994'teki bir kararnameyle, Ousmane güçlerini başbakan aleyhine genişletti ve Issoufou 28 Eylül'de istifa etti. NDSP Issoufou'nun yerine başka bir aday öne sürmekte isteksizdi ve koalisyondan çekilerek DGİ'nin meclis çoğunluğunu kaybetmesine neden oldu. Ardından NDSP, geçmişteki düşmanlıklarına rağmen, muhalefetteki TKMH ile ittifak kurdu; bu ittifaka karşı olan iki NDSP lideri Adji Kirgam and Mazou Ibrahim partiden ihraç edildiler.^[5]

DGİ'nin meclis çoğunluğunu kaybetmesi sonucunda Ocak 1995'te yeni genel seçimlere gidildi. Bu seçimde TKMH-NDSP ittifakı, iki küçük grupla birlikte Millet Meclisindeki sandalyelerin çoğunluğunu ele geçirdi ve NDSP 12 sandalye kazandı. TKMH adayı Hama Amadou başbakanlığa getirilirken Issoufou Meclis Başkanı oldu. Bu durum, yeni hükûmet ve Başkan Ousmane arasında bir kohabitasyon hali oluşturdu ve aralarındaki rekabeti şiddetlendirdi. Ocak 1996'da Ibrahim Bare Mainassara liderliğindeki ordu yönetimi ele geçirdi.^[5]

Askeri yönetim ve Beşinci Cumhuriyet[değiştir | kaynağı değiştir]

Mainassara tarafından birinci turda kazanılan Temmuz 1996 başkanlık seçiminde, NDSP adayı Issoufou resmi sonuçlara göre oyların yüzde 7.60'ını alarak dördüncü sırada yer aldı.^[4] Diğer muhalefet partileriyle birlikte, Demokrasinin Restorasyonu ve Savunulması Cephesi adı altında birleşen NDSP, Kasım 1996 parlamento seçimlerini boykot etti.^[6]

Beşinci Cumhuriyet[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahamadou Issoufou 2004 seçim kampanyası sırasında habercilerle konuşurken.

Nisan 1999'daki başka bir darbenin ardından, 1999 yılı sonunda yapılan başkanlık seçiminde, Issoufou oyların yüzde 22.79'unu Ekim'deki ilk turda, yüzde 40.11'ini Kasım'daki ikinci turda kazanarak ikinci sırada yer aldı. Ama ikinci turda Tandja tarafından yenilgiye uğratıldı. Kasım 1999 parlamento seçiminde NDSP 83 sandalyeden 16 tanesini kazanarak^[4]^[7] Millet Meclisindeki en büyük muhalefet partisi oldu.

2004 başkanlık seçiminde, Issoufou, 16 Kasım'da yapılan birinci turda yüzde 24.6 oranında oy alarak ikinci oldu ve 4 Aralık'ta yapılan ikinci turda yüzde 34.5 oy alarak, Tandja tarafından yine yenilgiye uğratıldı. Yine 4 Aralık'ta yapılan 2004 parlamento seçiminde, NDSP oyların yüzde 13.4'ünü ve 113 sandalyeden 17 tanesini kazandı. Ayrıca fazladan 8 sandalye NDSP'nin ittifak kurduğu Nijer İlerici Partisi-Afrika Demokratik Topluluğu, Nijer Özyönetim Partisi, Bağımsız Nijerliler Birliği ve Demokrasi ve Cumhuriyet Birliği tarafından kazanıldı.^[4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ List of Socialist International parties 3 Kasım 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi.
^ PNDS-Tarayya National Executive Committee 9 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., as of September 2004 (Fransızca).
^ "Discours du Camarade Issoufou Mahamadou a l'occasion du meeting célébrant le 15ème anniversaire" 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., PNDS website, January 8, 2006 (Fransızca).
^ ^a ^b ^c ^d ^e Elections in Niger 14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., African Elections Database.
^ ^a ^b ^c ^d "The rise to power of an opposition party: the MNSD in Niger Republic" 16 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Unisa Press, Politeia, Vol. 15, No. 3, 1996.
^ "Élections législatives sans l'opposition þet sans commentaire" 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Afrique Express (Fransızca).
^ "Rapport de la Mission d’Observation des Élections Présidentielles et Législatives des 17 octobre et 24 novembre 1999" 18 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (1.06 MiB), democratie.francophonie.org (Fransızca).

[1] List of Socialist International parties 3 Kasım 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi.

[2] PNDS-Tarayya National Executive Committee 9 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., as of September 2004 (Fransızca).

[3] "Discours du Camarade Issoufou Mahamadou a l'occasion du meeting célébrant le 15ème anniversaire" 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., PNDS website, January 8, 2006 (Fransızca).

[DB-4] Elections in Niger 14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., African Elections Database.

[Rise-5] "The rise to power of an opposition party: the MNSD in Niger Republic" 16 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Unisa Press, Politeia, Vol. 15, No. 3, 1996.

[6] "Élections législatives sans l'opposition þet sans commentaire" 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Afrique Express (Fransızca).

[Rapport-7] "Rapport de la Mission d’Observation des Élections Présidentielles et Législatives des 17 octobre et 24 novembre 1999" 18 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (1.06 MiB), democratie.francophonie.org (Fransızca).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Nijer Demokrasi ve Sosyalizm Partisi nedir?, Nijer Demokrasi ve Sosyalizm Partisi anlamı nedir?, Nijer Demokrasi ve Sosyalizm Partisi ne demektir?