Buenaventura Durruti
Buenaventura Durruti
Doğum	14 Temmuz 1896 León, İspanya
Ölüm	20 Kasım 1936 Madrid, İspanya
Meslek	İspanyol anarşist, devrimci ve sendikalist
İmza

Buenaventura Durruti Dumange (14 Temmuz 1896, León - 20 Kasım 1936, Madrid), devrimci ve sendikalist İspanyol anarşist.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

14 Temmuz 1896'da, León, İspanya'da sosyalist sendika UGT üyesi olan bir işçinin çocuğu olarak dünyaya geldi.

Devrimci konumu nedeniyle ihraç edileceği UGT’nin militanı olarak 1917'de devrimci genel greve katıldı. 1922'de Joan García Oliver ve Francisco Ascaso ile birlikte "Los Solidarios" grubunu kurdu. Bu grup 1923'te Gijón'da "Banco de España" soygununu düzenledi. Ayrıca Kardinal Juan Soldevil” y Romero suikastını da düzenledikleri kabul edilir. Kardinal, Aragon’da önde gelen işçi liderlerini katleden “pistoleros blancos” çetelerini finanse eden isimler arasında önemli yer tutuyordu. Durruti önce Arjantin'e ve sonra anarşist yoldaşları ile birlikte bu ülkede ilk saldırısını gerçekleştireceği Şili'ye geçti; saldırı İspanya’daki hapishanelerde tutulan yoldaşlarını kurtarmak üzere kaynak toplamak için gerçekleştirilen bir kampanyanın sonucuydu. Durruti yolculuğuna diğer Latin Amerika ve Avrupa ülkeleri ile devam etti.

1931’de İspanya’ya döndü ve CNT'de faistalara (FAI yandaşları) katıldı – II. Cumhuriyet’le kavgalı olarak- 1932 ve 1933 isyanlarında yer aldı.

İspanya Devrimindeki etkinliği[değiştir | kaynağı değiştir]

1936 yılında patlak veren devrimci Temmuz olaylarının en önemli öncülerinden biri oldu. Barselona şehrinin savunmasında “Nosotros” (Los Solidarios'un takipçisi) grubu ile birlikte yer aldı; burada hayatı boyunca arkadaşlık ettiği Francisco Ascaso, faşistler tarafından açılan ateş sonucu hayatını kaybetti. 20 Temmuz’da Barselona’daki ayaklanma bastırıldı ve CNT denetimi eline aldı. San Andrés Topçu Birliği parkının ele geçirilmesi ardından, CNT'nin önemli liderleri, Katalan Generalitat (hükûmeti) başkanı Lluis Companys ile bir görüşme yaptı. Sonraki gün CNT yerel Federasyonlar Toplantısı ardından yapılan ikinci görüşmede, CNT'nin diğer liderleri ile birlikte Durruti, diğer örgütlerin de kabul ettiği, Katalunya Antifaşist Milisler Merkez Komitesi 'nin oluşturulmasını önerdi. Katalunya'nın denetimini elinde bulunduran güç odağı Komite (özgürlükçüler, ulusalcı ve Marksist cumhuriyetçilerden oluşuyordu) oldu; çünkü burada alınan kararlar hükûmet tarafından onaylanıyordu. Yaşanan iç tartışmalardan yorgunluğu ve faşizme karşı savaşla karşı karşıya olmanın getirdiği yıpranmanın ardından Durruti, Anti Faşist Milisler Komitesi'nden (Taşımacılık birimi sorumlusu idi) cumhuriyetçi grup ile birlikte cepheye geçti. İlk işi Barselona'dan sonra, bir diğer anarşist merkez olan Zaragoza 'nın faşistlerden kurtarılması için savaşa katılmaktı. Ünlü Durruti Birliği'ni toplayarak Zaragoza'nın yolunu tuttu.

Komünist ajanlar, bu bölüğe silah, top vb. silahların verilmesine engel oldu. Bu yüzden gittiği yerlere birlikte götürdüğü insan sayısını sınırlı tutmak zorunda kaldı. Bu insanlar arasında devrim yapmada köylüler bağımsız görünüyordu: Toprak sahiplerinin elinden toprakları kolektifleştirilerek alınmıştı, özel mülkiyet kayboluyordu ve özgürlükçü sosyalizm yerleşiyordu. Aynı yılın Kasım ayında Durruti, birliği ile birlikte ayaklanan askerlerin saldırısını denetim altına almak üzere Madrid'e gitti (Madrid Cephesi).

Madrid Klinik Hastanesi yakınlarında, Princesa Sokağı'nda^[1] bulunduğu sırada nereden geldiği bilinmeyen bir kurşunla ölümcül bir yara aldı. Durruti’yi yaralayan kurşunun nereden ateşlendiğine dair çeşitli hipotezler bulunuyor. Bunlardan bazıları kurşunun “naranjero” (Schmeisser MP28 II) adı verilen kendi silahından çıktığını iddia ediyor, diğerleri stalinist ajanlarca suikasta uğradığını işaret ediyor. Bir kaza olduğu iddiaları oldukça gerçeğe yakın görünüyor; bahsedilen silah modeli güvenlik bakımından oldukça yetersiz ve dipçiğinin yere çarpması ile kolayca ateş alabilir. Fakat Durruti hayattayken Madrid Cephesinde birlikte olduğu ve ölümü ardından Barselona’ya götürülürken de ona eşlik eden “Los Solidarios” döneminden beri arkadaşı olan Joan García Oliver, El Eco de los Pasos adlı biyografik kitabında bu varsayılan hikâyeye hiç inanmadığını anlatır; çünkü ona göre Durruti hayatında hiç "narajero" kullanmamıştır. García Oliver de onu bu silahla hiç görmemişti. Ayrıca Durruti'ye sürekli bir fotoğrafçı ve doktorun eşlik ettiğini hatırlatarak, fotoğraflarda buna dair bir iz dahi bulunmadığını söyler.

Sovyet taraftarı olmayan POUM lideri Andreu Nin suikastının NKVD tarafından gerçekleştirildiği gerçeği, Durruti’ninde SSCB rejimi tarafından öldürüldüğü şüphesini güçlendiriyor.

İspanyol yönetmen Luis Bunuel' in anılarında bahsettiğine göre, Durutti'nin ölümünden onun Durutti ordularına sağladığı disiplin konusundaki başarısını affedemeyen bir grup anarşistin sorumlu olduğu düşüncesi de o dönemde oldukça yaygındı.^[1]

Durruti üzerine çalışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Buenaventura Durruti İspanyol anarşizmi için büyük referanslardan biridir. Kişiliği üzerine geniş bir literatür bulunmaktadır. Bunlar arasında J.L. Gutiérrez Molina’nın bir çalışması ile birlikte, Abel Paz’ın “İspanyol Devriminde Durruti” adlı eseri vardır (Madrid, Anselmo Lorenzo Vakfı, 1996).

1999 yılında İspanyol-Fransız sinema prodüksiyonu olan “Buenaventura Durruti, anarşist” adlı filmde onun hakkındaki eserlerdendir.

Alıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• "Özgürlüğe giden, işçi sınıfının zaferi ile tiranlığa giden faşistlerin zaferi olmak üzere sadece iki yol vardır. Her iki tarafta kaybedeni neyin beklediğini biliyor. Faşizmi sonsuza kadar yok etmeye hazırız, hatta cumhuriyetçi hükûmete rağmen".
• "Hiçbir hükûmet faşizmi yok etmek üzere savaşmaz. Burjuvazi, güç elleri arasında kayıp gittiğinde, ayrıcalıklarını tekrar kazanmak için faşizmi diriltir".
• "İspanya’da, Amerika’da ve her yerde, sarayları ve şehirleri yaratan bizleriz, biz işçiler onların ellerindekini almak için başkarını da inşa edebiliriz ve daha iyilerini. Biz yıkımlardan hiç mi hiç korkmuyoruz. Dünya bizlere kalacak; bunda en ufak şüpheye yer yok. Burjuvazi tarih sahnesinden ayrılmadan önce kendi dünyasını yıkabilir. Biz yeni bir dünyayı burada, kalbimizde taşıyoruz. Bu dünya şu an büyüyor".
• "Işığıyla aydınlatan tek kilise, alevler içinde yanan kilisedir".

Durruti üzerine çalışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Buenaventura Durruti, anarşist Albert Boadella ve Els Joglars. Chicho Ferlosio. Müzik Michel Portal
• Anarşinin Kısa Yazı, Buenaventura Durruti'nin Yaşamı ve Ölümü. Hans Magnus Enzensberger
• Labirentteki Durruti. Miguel Amorós, ed. Muturreko Burutazioak, 2006.
• Durruti'yi Öldüren Adam. Pedro de Paz, ed. Germanía, 2004.
• Durruti'nin Ölümü. Joan Llarch, ed. Plaza & Janés, 1976.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Anarşizm
• CNT

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Miguel Amoros, Labiretteki Durruti. (2006)
• Abel Paz. İspanyol Devrimi'nde Durruti. ISBN 84-9734-197-X
• Hans Magnus Enzensberger, "Anarşinin Kısa Yazı. Durruti'nin Yaşamı ve Ölümü". Barselona, Anagrama, 1998.
• Emma Goldman Durruti is Dead, Yet Living4 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (1936)
• Anthony Beevor The Spanish Civil War (1982)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vikisöz'de Buenaventura Durruti ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

• İspanya Anarşist Devrimi Kronojisi
• Buenaventura Durruti in the Spanish Revolution. Biopic by Paco Rios based on the book by Abel Paz
• Biography of Buenaventura Durruti4 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on libcom.org history
• The first days of the Spanish Revolution, Durruti & the Durruti column... (often misspelled as Durutti) - The Daily Bleed
• Referencia a la película "Buenaventura Durruti, anarquista" 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. en Todocine.com.
• IMDB sobre "Acratas" 12 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Documental uruguayo sobre los anarquistas españoles que emigraron a la zona del Río de la Plata, en particular se refiere a Durruti.
• Extracto del video biográfico realizado por Abel Paz y Paco Rios. 11 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]