Selim İleri

Selim İleri
Selim İleri
Doğum	30 Nisan 1949 (74 yaşında); Kadıköy, İstanbul, Türkiye
Eğitim	İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Meslek	Yazar, senarist, yönetmen, eleştirmen
Etkin yıllar	1968-günümüz
Ödüller	Sait Faik Hikâye Armağanı; Erdal Öz Ödülü;

Ali Selim İleri (d. 30 Nisan 1949, Kadıköy, İstanbul, Türkiye), Türk yazar, senarist, eleştirmen. Kadıköy'de doğan yazar, adını I. Selim'den aldı. Lise öğretmenleri Vedat Günyol ve Rauf Mutluay'ın etkisiyle edebiyata yöneldi. Lise ikinci sınıftayken Peride Celal'in Dar Yol (1949) romanından esinlenerek yazdığı Unutulmak adlı romanının yayımlanmasını için yayınevlerini dolaştı fakat reddedildi. 1967'de "Savaş Çiçekleri" adında bir öyküsü Yeni Ufuklar adlı dergide yayımlandı. 1968'da Günyol'un da yardımıyla öykülerinin yer aldığı Cumartesi Yalnızlığı/Güz Notları kitabı yayımlandı ve merhum babasına ithaf etti. 1970'lerin başında tanıştığı Halit Refiğ'in etkisiyle senaryo yazmaya başladı. 1971'de Cennetin Kapısı adlı ilk senaryosunu yazdı. 1973'te Destan Gönüller adıyla ilk romanı yayımlandı. Dostlukların Son Günü adlı öykü kitabıyla 1975'te yayımlanmasının ardından 1976'da Sait Faik Öykü Ödülü'nü kazandı. Günümüze kadar çeşitli türlerde birçok eser verdi.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Selim İleri, 30 Nisan 1949'da İstanbul'un Kadıköy ilçesinde doğdu.^[2] Selim ismini Yavuz Sultan Selim'den ötürü ablası Meral İleri koydu.^[2] Babası yüksek makine mühendisi Hasan Hilmi İleri, annesi ise ev hanımı Süheyla İleri'dir. 1953'te konuk profesör olarak Almanya'ya giden babası ailesini yanında götürdü.^[3] İlkokula başlayacağı yıl aile İstanbul'a döndü. 1955'te Cihangir İlkokulu'nda birinci sınıfı okudu. Birinci sınıf bitmek üzereyken okumayı sökememiştir.^[3] Sonraki sınıfları ise Firuzağa İlkokulu'nda okudu. 1960'ta ortaokul eğitimini Galatasaray Lisesi'nde yatılı olarak aldı. Buradan ayrılıp önce Bakırköy Lisesi'ne ardından Atatürk Erkek Lisesi'ne kaydolur. Burada Kafka'yı Türkçeye kazandıran Fransızca öğretmeni, edebiyatçı Vedat Günyol ve edebiyat öğretmeni, yazar Rauf Mutluay, İleri'nin hayatına etki eder.

İleri, lise ikinci sınıftayken Peride Celal'in Dar Yol (1949) romanından esinlenerek yazdığı Unutulmak adlı romanının yayımlanmasını için yayınevlerini dolaştı fakat reddedildikten sonra Dünya gazetesinde de tefrika edilmemesiyle romanı yırttı.^[4] Cumhuriyet gazetesinin genç yazarların çalışmalarına şans tanıyacaklarını duyurmasıyla Karanlık Yüzlü Günün Aydınlığı adında bir roman yazıp gazeteye götürdü.^[5] Roman acemice bulundu fakat İleri'nin yetenekli olduğu ifade edildi. İleri, ikinci romanı Unutulmak'ı da götürdüğünde yayımlanması için Remzi Kitabevi'ne yönlendirildi fakat yayınevi basılması için gereken yeterliğe sahip olmadığı gerekçesiyle romanı yayımlamayı kabul etmedi. Bir başka romanını yine Cumhuriyet aracılığıyla Varlık Yayınları'na götürdü. Burada Yaşar Nabi Nayır yerli roman basmadıklarını söyleyerek romanı okumadan reddetti.^[6] Lise öğretmeni ve Yeni Ufuklar dergisinin yönetmeni Günyol'un yönlendirmesiyle öykü yazmaya başladı. Dergide Cemil Meriç, Ferit Edgü, Nermi Uygur, Orhan Şaik Gökyay gibi edebiyatçılarla tanıştı. Temmuz 1967'de "Savaş Çiçekleri" adında bir öyküsü yayımlandı. İki ay sonra "Bi Keman" adındaki başka bir öyküsü dergide yer aldı.^[7] 1968'da Günyol'un da yardımıyla öykülerinin yer aldığı Cumartesi Yalnızlığı/Güz Notları kitabı yayımlandı ve merhum babasına ithaf etti.^[8] Aynı yıl İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne başladı fakat 1972'de fakülteyi yarıda bıraktı.

1971'de ikinci öykü kitabı Pastırma Yazı yayımlandı. Kitap, Peride Celal'in Gecenin Ucundaki Işık (1963) romanının etkisi altındadır.^[9] Fakat yeterli ilgiyi görmez. 1970'lerin başında tanıştığı Halit Refiğ, Türk sinemasının yeni senaryo yazarlarına ihtiyacı olduğunu ve İleri'ye senaryo yazmasını önerdi. Böylece 1971'de Cennetin Kapısı adlı ilk senaryosunu yazdı.^[10] Yazdığı uyarlama bir senaryo Zeki Ökten tarafından Kadın Yapar adıyla filme çevrildi. İlk özgün senaryosu Bir Demet Menekşe'dir. Damsız Evler, Çürüme, Düşman Gözler ise filme çevrilmeyen senaryolarıdır.

1973'te Destan Gönüller adıyla ilk romanı yayımlandı. Dostlukların Son Günü adlı öykü kitabı 1975'te yayımlanmasının ardından 1976'da Sait Faik Hikâye Armağanı kazandı. Attilâ İlhan'ın teşvikiyle Bu Gece ve Her Gece adında bir roman yazdı ve İlhan'ın isteğiyle Her Gece Bodrum adıyla yayımlandı. 1977'de Türk Dil Kurumu Roman Ödülü kazandı. 1980'de Bir Denizin Eteklerinde öykü kitabıyla 1983'te ilk uzun öyküsü Son Yaz Akşamı yayımlandı. 1983 yılında yayımladığı Annem İçin adlı anı kitabında, annesinin yazarlık yaşamı üzerindeki büyük etkisini dile getirdi. Annesinin ölümüne kadar sekiz yıl süren alzheimer hastalığı yazarın yazarlık anlayışını değiştirdi ve yazarın yaşamında alkolün yeri arttı.^[11]

1981'de yazdığı Kırık Bir Aşk Hikâyesi senaryonun filme çevrilmesiyle 1982'de Sinema Yazarlar Birliği tarafından yılın en iyi senaryosu ödülüne layık görüldü. Ardından Seni Kalbime Göndüm ve Göl filmlerinin senaryolarını yazdı. Halit Ziya Uşaklıgil'in Aşk-ı Memnu'nun son sözünü romanına isim verdiği Yaşarken ve Ölürken, Milliyet Sanat tarafından yılın romanı seçildi. Aynı yıl Aşkı-Memnû ya da Uzun Bir Kışın Siyah Günleri adında bir inceleme kitabı yayımladı. Çağdaşlık Sorunları, Düşünce ve Duyarlık (1982), Seni Çok Özledim (1986), O Yakamoz Söner (1987), Perisi Kaçmış Yazılar (1996) gibi kitaplarında Türk edebiyatındaki sorunlara eleştirel gözle yaklaştı. 1983'te Ölünceye Kadar Seninim ve 1984'te Yalancı Şafak romanları yayımlandı fakat yeterli ilgiyi görmedi. 1985'te Saz Caz Düğün Varyete kitabını yayımladı. Asker kaçağı olan İleri, bedelli askerlik çıkacağı söylentileri üzerine gerekli parayı toplamak için Hürriyet'te Hayal ve Istırap adında romanını tefrika ettirdi. 1987'de bedelli askerliğin çıkmasıyla üç aylık askere gitti. Askerlik dönüşü senaryosunu yazdığı ve yönettiği Hiçbir Gece, sinemalarda gösterilmedi ve Antalya Film Festivali'nde ön jüri tarafından geri çevrildi.

1990'larda İleri, tiyatro oyunları yazdı. Cahide Sonku'nun hayatından uyarlama olan Cahide, Ölüm ve Elmas yazarın yazdığı ilk oyundur. Sonraki oyunu olan Allahaısmarladık Cumhuriyet 1997'de hem Afife Jale hem de Avni Dilligil ödüllerini aldı. 1998 sahnelenen Mihri Müşfik: Ölü Bir Kelebek oyunuyla Devlet Sanatçısı unvanını aldı. Türkiye Yazarlar Birliği Roman Ödülü'nü aldığı Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın'ı 1991'de yayımladı. Nahit Sırrı Örik'in Kıskanmak (1946) adlı romanından yola çıkarak yazdığı Cemil Şevket Bey/Aynalı Dolaba İki El Revolver 1997'de yayımlanırken 1999'da Ada, Her Yalnızlık Gibi, 2000'de Solmaz Hanım, Kimsesiz Okurlar İçin ve 2001 yılında Bu Yaz, Ayrılığın İlk Yazı Olacak'ı yayımlandı ve roman 2002'de Orhan Kemal Roman Ödülü kazandı.

2006 yılında Fotoğrafı Sana Gönderiyorum adlı kitabı ile öyküye geri döndü. 2007'de Hepsi Alev, Kapalı İktisat ve İstanbul Lale ile Sümbül adlarında üç farklı türde üç kitap yayımladı.

2021'de Erdal Öz Edebiyat Ödülü'nü aldı.^[12]

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Öykü

Cumartesi Yalnızlığı (1968, Adam)
Pastırma Yazı (1971, Bilgi)
Dostlukların Son Günü (1975, Bilgi)
Bir Denizin Eteklerinde (1980, Altın)
Dostlukların Son Günü (1975, Bilgi) (1978 Sait Faik Hikâye Ödülü)
İlk Gençlik Çağına Öyküler I-II-III (Derleyen) (1980, Kültür Bakanlığı)
Eski Defterlerde Solmuş Çiçekler... (1982, Adam)
Son Yaz Akşamı (1983, Altın)
Kötülük, (1992, Remzi)
Fotoğrafı Sana Gönderiyorum (2006, Doğan)
Yağmur Akşamları (2011, Everest)

Roman

Destan Gönüller (1973, Hürriyet)
Her Gece Bodrum (1976, Bilgi) (1977 TDK Roman Ödülü)
Ölüm İlişkileri (1979, Bilgi)
Cehennem Kraliçesi (1980, Altın)
Bir Akşam Alacası (1980, Altın)
Yaşarken ve Ölürken (1981, Altın)
Ölünceye Kadar Seninim (1983, Altın)
Yalancı Şafak (1984, Altın)
Saz Caz Düğün Varyete (1984, Altın)
Hayal ve Istırap (1986, Altın)
Kafes (1987, Özgür Yayın)
Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın (1991, Can)
Kırık Deniz Kabukları (1993, Can)
Gramafon Hala Çalıyor (1995, YKY)
Cahide - Ölüm ve Elmas (1995, YKY)
Cemil Şevket Bey - Aynalı Dolaba İki El Revoler (1997, Oğlak)
Ada, Her Yalnızlık Gibi (1999, Oğlak)
Solmaz Hanım, Kimsesiz Okurlar İçin (2000, Oğlak)
Bu Yaz, Ayrılığın İlk Yazı Olacak (2001, Doğan)
Yarın Yapayalnız (2004, Doğan)
İstanbul Lâle İle Sümbül (2007, Doğan)
Hepsi Alev (2007, Doğan)
Daha Dün (2008, Doğan)
Bu Yalan Tango (2010, Everest)
Mel'un - Bir Us Yarılması (2013, Everest)
Sona Ermek (2017, Everest)

Deneme

Çağdaşlık Sorunu (1978, Günebakan)
Aşk-ı Memnu Ya Da Uzun Bir Kışın Siyah Günleri (1981, Yazko)
Düşünce Duyarlık (1982, Adam)
Kamelyasız Kadınlar (1983, Yazko)
İstanbul Yalnızlığı (1989, İstanbul Kütüphanesi)
Peride Celal'e Armağan (1996, Oğlak)
Perisi Kaçmış Yazılar (1996, İyi Şeyler)
Sepya Mürekkebiyle Yazıldı (1997, Oğlak)
Kurtuluş Savaşı ve Edebiyatımız (1998, Oğlak)
İstanbul Yıldızlar Altında (1999, Oğlak)
Kırık İnceliklerin Şairi - Behçet Necatigil (1999, Kaf)
Ay Hala Güzel (1999, Kaf)
Biten (İki) Yüzyıl (2000, Oğlak)
Evimizin Tek Istakozu (2000, Oğlak)
İstanbul Seni Unutmadım (2001, Oğlak)
Oburcuğun Edebiyat Kitabı (2002, Doğan)
Rüyamdaki Sofralar (2003, Doğan)
Uzak, Hep Uzak (2003, Doğan)
İstanbul'un Sandık Odası (2004, Doğan)
Kar Yağıyor Hayatıma (2005, Doğan)
Cengiz Tacer - Denizden Yana, Çölden Yana (2005, Milli Reassürans)
İstanbul Hatıralar Kolonyası (2006, Doğan)
İstanbul'un Tramvayları Dan Dan (2008, Doğan)
İstanbul İlk Romanımda Leylak (2009, Everest)
Oburcuk Mutfakta (2010, Everest)
Yaşadığım İstanbul (2012, Everest)
İstanbul Mayısta Bir Akşamdı (2014, Everest)
Edebiyatımızın Sevdiğim Romanlar Kılavuzu (2015, Everest)
İstanbul Bu Gece Yine Sensiz (2016, Everest)

Anı

Annem İçin (1983, Ada)
Hatırlıyorum (1984, Altın)
Seni Çok Özledim (1986, Özgür Yayın)
O Yakamoz Söner (1987, Ada)
Anılar; Issız ve Yağmurlu (2002, Doğan)

Oyun

Allahasmarladık Cumhuriyet
Ölü Bir Kelebek - Toplu Oyunlar (1998, Oğlak)

Şiir

Ay Işığı (1986, Özgür Yayın)

Söyleşi

Atilla İlhan, Nam-ı Diğer Kaptan (2002, İş Bankası)
Şimdi Seni Konuşuyorduk (2007, Doğan)
O Aşk Dinmedi (Ayşe Sarısayın ile) (2017, Everest

Senaryoları

2007 - Kilit (Sinema Filmi)
1999 - Kerem (TV Filmi)
1994 - Bir Aşk Uğruna (TV Dizisi)
1992 - Yedikuleli Mihriban (TV Dizisi)
1992 - Her Gece Bodrum (Sinema Filmi)
1990 - Yalancı Şafak (TV Dizisi)
1990 - Bir Yalnız Melek (Sinema Filmi)
1989 - Hiçbir Gece (Sinema Filmi)
1987 - Afife Jale (Sinema Filmi)
1982 - Seni Kalbime Gömdüm (Sinema Filmi)
1982 - Göl (Sinema Filmi)
1981 - Kırık Bir Aşk Hikâyesi (Sinema Filmi), diyaloglarını yazdı
1978 - Seninle Son Defa (Sinema Filmi)
1975 - Çapkın Hırsız (Sinema Filmi)
1974 - Askerin Dönüşü (Sinema Filmi)
1973 - Cennetin Kapısı (Sinema Filmi)
1973 - Bir Demet Menekşe (Sinema Filmi)
1972 - Yaralı Kurt (Sinema Filmi)
1972 - Kadın Yapar (Sinema Filmi)
1972 - Günahsızlar (Sinema Filmi)

Oynadığı filmler

1990 - Soğuktu ve Yağmur Çiseliyordu (Sinema Filmi) 1990, Yazar
1991 - Şen Dullar (TV Dizisi)

Yönettiği filmler

1989 - Hiçbir Gece (Sinema Filmi)
1992 - Yedikuleli Mihriban (TV Dizisi)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021.
^ ^a ^b İleri, Selim (2002), Anılar; Issız ve Yağmurlu, İstanbul: Doğan Kitap, s. 13, ISBN 9752930441
^ ^a ^b Terzi, Şermin (7 Nisan 2007). "Selim İleri". Hürriyet. 5 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2017.
^ İleri, Selim (2005), Kar Yağıyor Hayatıma, İstanbul: Doğan Kitap, s. 74, ISBN 9789752933187
^ İleri, Selim (1984), Hatırlıyorum, İstanbul: Altın Kitaplar., s. 64
^ İleri 2005, s. 59.
^ İleri 2002, s. 77.
^ İleri 1984, s. 71.
^ İleri 2002, s. 104.
^ İleri, Selim (11 Ocak 1979). "Sinemacılığım". Politika Gazetesi. Eksik ya da boş |url= (yardım)
^ İleri 2002, s. 145.
^ "Erdal Öz Edebiyat Ödülü Selim İleri'nin oldu". Cumhuriyet. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 29 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021.

[anılar-2] İleri, Selim (2002), Anılar; Issız ve Yağmurlu, İstanbul: Doğan Kitap, s. 13, ISBN 9752930441

[Terzi-3] Terzi, Şermin (7 Nisan 2007). "Selim İleri". Hürriyet. 5 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2017.

[4] İleri, Selim (2005), Kar Yağıyor Hayatıma, İstanbul: Doğan Kitap, s. 74, ISBN 9789752933187

[5] İleri, Selim (1984), Hatırlıyorum, İstanbul: Altın Kitaplar., s. 64

[FOOTNOTEİleri200559-6] İleri 2005, s. 59.

[FOOTNOTEİleri200277-7] İleri 2002, s. 77.

[FOOTNOTEİleri198471-8] İleri 1984, s. 71.

[FOOTNOTEİleri2002104-9] İleri 2002, s. 104.

[10] İleri, Selim (11 Ocak 1979). "Sinemacılığım". Politika Gazetesi. Eksik ya da boş |url= (yardım)

[FOOTNOTEİleri2002145-11] İleri 2002, s. 145.

[12] "Erdal Öz Edebiyat Ödülü Selim İleri'nin oldu". Cumhuriyet. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

g t d Orhan Kemal Roman Armağanı
1972 - 1989	Yılmaz Güney (1972) · Çetin Altan (1973) · Sevgi Soysal (1974) · Erdal Öz (1975) · Vedat Türkali (1976) · Hasan İzzettin Dinamo (1977) · Fakir Baykurt (1978) · Mehmet Başaran (1979) · Adalet Ağaoğlu (1980) · verilmedi (1981) · Rıfat Ilgaz (1982) · Orhan Pamuk (1983) · Tarık Dursun K. (1984) · Mehmet Eroğlu (1985) · Yaşar Kemal (1986) · Şemsettin Ünlü (1987) · Ahmet Yurdakul (1988) · Samim Kocagöz (1989)
1990 - 2009	Demir Özlü (1990) · Peride Celal (1991) · Talip Apaydın (1992) · Tahsin Yücel (1993) · Faik Baysal (1994) · Necati Cumalı (1995) · Erendiz Atasü (1996) · Yıldırım Keskin (1997) · Kemal Bekir (1998) · Ahmet Karcılılar (1999) · Oktay Akbal (2000) · Oya Baydar (2001) · Selim İleri (2002) · Erhan Bener (2003) · İnci Aral (2004) · Adnan Binyazar (2005) · Hasan Ali Toptaş (2006) · Hıfzı Topuz (2007) · Ayşegül Devecioğlu (2008) · Zülfü Livaneli (2009)
2010 -	Hidayet Karakuş (2010) · Kâmuran Şipal (2011) · Yiğit Bener (2012) · Hasan Özkılıç (2013) · Hamdi Koç (2014) · Hüsnü Arkan (2015) · İbrahim Yıldırım (2016) · Gürsel Korat (2017) · Seray Şahiner (2018) · Faruk Duman (2019) · Ayhan Geçgin (2020) · Herkül Millas (2021) · Burhan Sönmez (2022) · Kemal Varol (2023)

g t d Sait Faik Hikâye Armağanı sahipleri
1955'ler	Haldun Taner ve Sabahattin Kudret Aksal (1955) Tahsin Yücel (1956) Necati Cumalı (1957) Orhan Kemal (1958) Oktay Akbal (1959)
1960'lar	Adnan Özyalçıner ve Mehmet Seyda (1964) Mahmut Özay ve Kâmuran Şipal (1965) Cengiz Yörük (1966) Tarık Dursun K. (1967) Muzaffer Buyrukçu (1968) Faik Baysal ve Orhan Kemal (1969)
1970'ler	Zeyyat Selimoğlu (1970) Bilge Karasu ve Bekir Yıldız (1971) Füruzan (1972) Demirtaş Ceyhun (1973) Fakir Baykurt (1974) Adalet Ağaoğlu (1975) Selim İleri (1976) Necati Cumalı (1977) Adnan Özyalçıner ve Selçuk Baran (1978) Ferit Edgü (1979)
1980'ler	Tomris Uyar (1980) Nursel Duruel (1983) Pınar Kür (1984) Tarık Dursun K. (1985) Feyza Hepçilingirler (1986) Tomris Uyar (1987) Gülderen Bilgili ve Mahir Öztaş (1988) Demir Özlü (1989)
1990'lar	Nezihe Meriç (1990) Ayla Kutlu (1991) Oya Baydar (1992) Osman Şahin (1994) Mehmet Zaman Saçlıoğlu (1995) Cemil Kavukçu (1996) Ayşe Kulin (1997) Orhan Duru ve Erdal Öz (1998) Necati Tosuner (1999)
2000'ler	Faruk Duman (2000) Murat Gülsoy (2001) Yekta Kopan (2002) Mehmet Günsür (2003) Başar Başarır (2004) Ayşe Sarısayın (2005) Refik Algan (2006) Selma Fındıklı (2007) Behçet Çelik (2008) Feryal Tilmaç (2009)
2010'lar	Aslı Erdoğan (2010) Ahmet Büke (2011) Yalçın Tosun (2012) Sine Ergün (2013) Mahir Ünsal Eriş (2014) Bora Abdo (2015) Muzaffer Kale (2016) Pelin Buzluk (2017) Kemal Varol (2018) Melisa Kesmez (2019)
2020'ler	Ethem Baran (2020) Şermin Yaşar (2021) Kâmil Erdem (2022) Ayşegül Devecioğlu (2023)

g t d Roman dalında Türkiye Yazarlar Birliği Ödülü
1981-1999	Dönemeç (Mustafa Miyasoğlu) (1981) · Canbaz (Emine Işınsu) (1982) · Gurbet Ölümleri (Hasan Kayıhan) (1983) · Hilal Görününce (Sevinç Çokum) (1984) · İşkenceci (Alev Alatlı) (1987) · Anneme Mektuplar (Cengiz Dağcı) (1988) · Ve Çanakkale (Mustafa Necati Sepetçioğlu) (1989) · Dünyayı Dolduran Kiraz (Şükrü Karaca) (1990) · Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın (Selim İleri) (1991) · Güz Sancısı (Yılmaz Karakoyunlu) (1992) · Yol (Afet Ilgaz) (1993) · Bir Aşk Serüveni (Mustafa Miyasoğlu) (1995) · Işığın Gölgesi (Naci Bostancı) (1996) · Siyah Makamı (Ümit Kıvanç) (1997) · Çanakkale Mahşeri (Mehmed Niyazi Özdemir) (1998) · Efsane (Mehmet Önal) (1999)
2000-günümüz	Mahrem (Elif Şafak) (2000) · İkiilebir (Reha Çamuroğlu) (2001) · Bana Uzun Mektuplar Yaz (Cihan Aktaş) (2002) · Babil'de Ölüm, İstanbul'da Aşk (İskender Pala) (2003) · Kitab-ı Duvduvani (Hakan Erdem) (2004) · Zemheri Kuyusu (Metin Savaş) (2005) · Örtü (Nuriye Akman) (2006) · Veda (Ayşe Kulin) (2007) · Sonsuz Uzun Ölüm (Kadir Tanır) (2008) · Korkma Ben Varım (Murat Menteş) (2009) · Lal (Ayşe Kara) (2010) · Kış Bahçesi (Güray Süngü) (2011) · Taşra Şairi (Işık Yanar) (2012) · Ateş Denizi (Beşir Ayvazoğlu) (2013) · Kerr (Tayfun Pirselimoğlu) (2014) · Zan (Yasemin Karahüseyin) (2015) · Kuşlar Yasına Gider (Hasan Ali Toptaş) (2016)
Roman dalında ödül 1985, 1986 ve 1994 yıllarında verilmemiştir.

g t d Türkiye Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahipleri
1995-2009	Adalet Ağaoğlu, Burhan Doğançay, Şefika Kutluer (1995) Yekta Kara, Cahit Külebi, Arif Sağ (1996) Lütfi Ömer Akad, Hayrettin Karaca, Turhan Selçuk (1997) İstanbul Kültür Sanat Vakfı, Yıldız Kenter, Fikret Otyam (1998) Nevzad Atlığ, Turgut Özakman, Rengim Gökmen (1999) Halil İnalcık, Oktay Akbal, Ferruh Başağa, Ara Güler, Sevda - Cenap And Müzik Vakfı (2005) Turgut Cansever, Yaşar Kemal, Alâeddin Yavaşca (2008) Uğur Derman, Nuri Bilge Ceylan, Sakıp Sabancı Müzesi (2009)
2010-2014	Cemal Kafadar, Ergin İnan & İstanbul Modern Sanat Müzesi (2010) Semavi Eyice, Sezai Karakoç, Doğan Hızlan, Hasan Çelebi (2011) Zeugma Antik Kenti ve Zeugma Mozaik Müzesi, Selim İleri, Şükrü Hanioğlu, Ahmet Hatipoğlu (2012) Fuat Sezgin, Daron Acemoğlu, İskender Pala, Bekir Karlığa, Tarihi Kentler Birliği, Ahmet Kaya (2013) Hülya Koçyiğit, Niyazi Sayın, Alev Alatlı, Engin Akarlı, TDV İslâm Ansiklopedisi (2014)
2015-2020	Münir Özkul, Rasim Özdenören, Orhan Gencebay, Mehmet Genç, Hüseyin Kutlu, Cemil Meriç (2015) Mustafa Kutlu, Kemal Karpat, Erol Parlak, Şener Şen, Feridun Özgören, Süheyl Ünver (2016) İlber Ortaylı, Göksel Baktagir, Yavuz Turgul, Ali Toy, Selahattin Kara, Nurettin Topçu (2017) Mehmet İpşirli, Türker İnanoğlu, Erol Sayan, İzzet Keribar, Mehmet kif Ersoy (2018) Nuri Pakdil, MFÖ, Mesut Uçakan, Devrim Erbil, Fuat Başar, Doğan Kuban, Ahmet Yaşar Ocak, Ahmet Halûk Dursun (2019) Mehmet Çebi, Necmeddin Okyay, Sadettin Ökten, İsmail Kara, İbrahim Tenekeci, Derviş Zaim, Özdemir Erdoğan (2020)
2021-günümüz	Teoman Duralı, İdil Biret, Alev Ebuzziya, Cüneyt Arkın, Gürbüz Azak, Etem Çalışkan, İbrahim Manav, Kemal Tahir (2021) şık Veysel, Ajda Pekkan, Süleyman Saim Tekcan, Yılmaz Erdoğan, Ayla Algan, Hayrettin Karaman, Yavuz Bülent Bâkiler, Varol Yaşaroğlu, Ömür & Yunus Emre Akkor, Tan Sağtürk, Hilmi Şenalp, Sevan Bıçakçı, Gülbün Mesara (2022) Süleyman Uludağ, Ali Birinci, Emel Sayın, İlhami Atalay, Hasan Aycın, Sami Şekeroğlu, Refik Anadol, Sinan Genim, Nazan Bekiroğlu, Attilâ İlhan, Sâmiha Ayverdi, Barış Manço, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Muhsin Ertuğrul (2023)

g t d Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı devlet sanatçıları
1970–1979	Adnan Saygun Necil Akses Ulvi Cemal Erkin Mithat Fenmen İlhan Usmanbaş Gülay Uğurata İdil Biret Suna Kan Ayla Erduran Ayşegül Sarıca Verda Erman (1971)
1980–1989	Nevit Kodallı Cemal Reşit Rey Hikmet Şimşek Gürer Aykal İsmail Aşan Tunç Ünver Cüneyt Gökçer Yıldız Kenter Meriç Sümen Suna Korat (1981) Nevzad Atlığ Ayhan Baran Vasfi Rıza Zobu Bedia Muvahhit Mükerrem Berk Gülsin Onay Ayten Gökçer (1987) Aydın Gün Leyla Gencer (1988)
1990-1999	Necdet Yaşar İsmail Baha Sürelsan Alâeddin Yavaşca Zeki Müren Teoman Önaldı Yesari Asım Arsoy Sâdi Yâver Ataman Nida Tüfekçi Mustafa Geceyatmaz Mustafa Turan Barış Manço Hüseyin Sermet Güher Pekinel Süher Pekinel Okan Demiriş Mete Uğur Macide Tanır Bozkurt Kuruç Osman F. Seden Türkan Şoray Hülya Koçyiğit Orhan Şaik Gökyay Tarık Buğra Attilâ İlhan Ali Avni Çelebi Sabri Berkel Turan Erol Devrim Erbil Hüseyin Anka Özkan Sadi Diren (1991) Müzeyyen Senar Mehveş Emeç Şefika Kutluer Tekin Akmansoy Muazzez Abacı Metin Akpınar İzzet Altınmeşe Selmi Andak Avni Anıl Nezihe Araz Muzaffer Arıkan Orhan Asena Semih Balcıoğlu Recep Bilginer Ali Can Koral Çalgan İnci Çayırlı Merih Çimenciler Ali Doğan Haldun Dormen Armağan Elçi Erol Erdinç Özdemir Erdoğan Musa Eroğlu Muazzez Ersoy Semiha Berksoy Zeki Alasya Mengü Ertel Orhan Gencebay Nurşen Girginkoç Rengim Gökmen Ruşen Güneş Fahrettin Güven Nedret Güvenç Fikret Hakan Selahattin İçli Selim İleri Çolpan İlhan Yekta Kara Cemil Karababa Müşfik Kenter Kayıhan Keskinok Levent Kırca Atilla Manizade Yusuf Nalkesen Tankut Öktem Gazanfer Özcan Ahmet Özhan Münir Özkul Sezen Cumhur Önal Kutlu Payaslı Ajda Pekkan Ali Poyrazoğlu Ozan Sağdıç Mustafa Sağyaşar Samime Sanay Emel Sayın Timur Selçuk Nedret Selçuker Nesrin Sipahi Ferit Sıdal Kâmil Sönmez Muammer Sun Gülriz Sururi Dinçer Sümer Şener Şen Ziya Taşkent Orhan Taylan Okay Temiz Zekai Tunca Neriman Altındağ Tüfekçi Dilek Türker Nejat Uygur Necdet Varol Gönül Yazar Jale Yılmabaşar Nilüfer Yumlu Metin Yurdanur Gülşen Tatu (1999)

Selim İleri nedir?, Selim İleri anlamı nedir?, Selim İleri ne demektir?

Selim İleri nedir?, Selim İleri anlamı nedir?, Selim İleri ne demektir?

Selim İleri

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]