Avni Anıl (23 Nisan 1928, İstanbul - 14 Haziran 2008, İzmir), Türk sanat müziği bestecisi.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Selimiye’deki On dokuzuncu İlkokulu bitirdi, Paşakapısı Ortaokulu ve Haydarpaşa Lisesi’nde okudu. Askerlik sonrası Polis Enstitüsü’ne girdi. 1955 yılında polislikten ayrıldı ve gazeteciliğe başladı. Üç yıl Akşam gazetesinin sanat sayfasını yönetti. 1955-1967 yılları arasında İstanbul Radyosu’nun haber servisinde çalıştı. 1967 yılında “Anıl Yayın Ajansı”nı kurdu, Dünya gazetesinin sanat sayfasını yönetti. “Musıkî ve Nota” dergisini çıkardı. “Musıkî Sözlüğü” adı altında dört ciltlik eserinde müzik tarihi için önemli hatıralar yayımladı.

İlk bestesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Avni Anıl, 1998 yılında verdiği bir röportajda, “Ağla Çeşmim Eski Lezzet Kalmamış Peymânede” isimli eserinin ilk bestesi olduğunu açıklamıştır. Anıl bu röportajda, "Üsküdar Mûsıkî Cemiyeti’nde eğitim alırken beste işi çok kafama takılırdı ve kafamda bestelerin geçmişte nasıl yapıldığı konusunda merak ettiğim sorular vardı. Bunları ilk önce Emin Ongan hocama sordum ve bu konuda araştırmalar yaparken, Cahit Öney’in “Ağla Çeşmim Eski Lezzet Kalmamış Peymânede” isimli güftesi çok hoşuma gitti ve sürekli içimden müzikli olarak okumaya başladım ve ilk bestem böylece çıkmış oldu." ifadelerini kullanarak beste çalışmalarına nasıl başladığını anlatmıştır. Ayrıca Anıl, “Sordular Mecnûn’a Leylâ’nın Saadet Hânesin” isimli eserinin ise notaya alınan ilk bestesi olduğunu ve güfte yazarının bilinmediğini açıklamıştır. Röportajda, "Necdet Varol çok beğeniyor, notaya alıyor ve radyoda hocalara gösteriyor ve ilk şarkımı Ankara Radyosu’nda dinliyorum." ifadelerini kullanmıştır.^[1]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

14 Haziran 2008 günü İzmir'deki evinde, seksen yaşında öldü.

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1998 yılında Kültür Bakanlığınca verilen Devlet Sanatçısı unvanını aldı.

Bestelerinden bazıları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ağla çeşmim eski lezzet kalmamış peymânede
• Ağlaya ağlaya giderim diyor (gelin alayı)
• Akşamın olduğu yerde bekle diyorsun gelmiyorsun
• Alem bahânedir varlığın için (bahane bahane)
• Aşk bu değil yapma güzel
• Aşk nedir nasıldır bilen var mı
• Ayrılık ümitlerin ötesinde bir şehir
• Baharla hazân birleşemez ortada yaz var
• Bak kalbime sevgin acı bir iz gibi kaldı
• Benim yârim bezden kilim dokur
• Ben yağmur ben güneş ben sevgi seli sağnak sağnak
• Bilsem ki kâlbinde hâlâ yerim var
• Bin yıl sürecek bir bahar gibi geldin
• Bir alev bir ışık senin bakışın
• Bir ateşim yanarım külüm yok dumanım yok
• Biraz kül biraz duman o benim işte
• Bir bakıp gözlerime her şeyi anlarsın ya
• Bir başka edâ başka bir arzu ile geldin
• Bir çağrına bin cân ile gelirim
• Bir geceye bir ömür verilir kanlıca'da
• Bir kerre bakanlar unutur derdi günâhı
• Bir peri masalı kulaklarına
• Bir yâr sevdim etekleri yeldirme
• Bu akşam bütün meyhânelerini dolaştım İstanbul'un
• Bir acem bahçesi bir seccâde
• Dalıp hâtıralara unutma ara beni
• Dil şâd olacak diye kaç yıl avuttu felek
• Diz çöksem önünde âh niyâz etsem
• Dolaşır dururum boş yere neden
• Dönmem kucağına aşkın daha dün geldim
• Düşündükçe mâziyi bir rüyâ gibi zaman
• Düşüverdim mecnun gibi dillere
• Ey bu bahçelerde esen eski şarkılar nerdesiniz
• Firâkınla yansa ten yine vuslat dilemem
• Geceler içinden bir gece seçtik
• Gönül her akşam yanında görmek ister seni
• Gözlerin bir aşk bilmecesi sorar gibi (aşk bilmecesi)
• Gözlerin kömür senin bakışın ömür senin
• Gözlerin senin gözlerin beni nar rengi ...
• Gül biraz bunca keder bunca gözyaşı bitsin
• Gülünce güzelsin ağlarken güzel
• Gün be gün yaşanan o hâtırayı unutup boş yere atmak olmaz ki
• Güzel gözler menekşe yüce dağlar mor olur
• Her seher goncalar açtıkça solan gül dökülür
• Irmakla akıp taşmışım bulutla gezip şaşmışım
• İçimde bin türlü keder senden gelir sana gider
• Ağla gitar çal gitar (içimde nice uzun yılların)
• İçimde nice uzun yılların özlemi var (ağla gitar)
• İki dudak arası bir zaman
• Kader kime şikâyet edeyim seni bilemem
• Kaderimde hep güzeli aradım
• Kadir mevlâ'm sen verirsin bu canı
• Kalbimi dolduran güzel gözlerin
• Kederden tasadan gamdan söz etme
• Kısmet deme hayâllerime usandım sanırım
• Kim derdi ki bir gün bana cânân olacaksın
• Kim kime yürekten vurgun
• Kurumuş topraklar gibiyim (yağmur duasi)
• Kuytu ormanlar gördüm gözünün hâresinde
• Lâcivert akşamlar susunca birden
• Marmara incisi ey şirin diyâr (mudanya güzeli)
• Mudanya güzeli (marmara incisi..)
• Mâziyi düşündüm de yoruldum hâlin elinde
• Merhabâ kız kulesi merhaba Eyüp sultan
• Mihrabım diyerek sana yüz vurdum
• Ne olur akşamları gelsen otursan yanıbaşımda
• Ne yeşili ne siyahı gözümde hep gözleri var (yalan yillar)
• Ne zaman seni düşünsem içim ürperir
• Neden hiç dinmiyor gözyaşların bî-çâre gönlüm
• Ömrümüzün son saati çalmadan gel ne olur
• Öyle dudak büküp hor gözle bakma
• Rüya gibi uçan yıllar biraz durun durun biraz
• Safâlar getirdiniz safâ geldiniz dostlar
• Sâkî boşalan sâgara dök eski şaraptan
• Sen âşık olamazsın gökte kaç yıldız var bilmiyorsun
• Sen bir parça seviver ben onu sel eylerim
• Sen körfeze geldiğin zaman yıldızlar güler
• Sen ne kadar saklasan gönlündekini
• Sen o ulaşılmayan çok uzak kıyılarsın
• Sen saçlarıma koşan aklar gibisin
• Sende bir sen yaşar ki o sen değilsin
• Seni gördükçe gönlüm gibi ömrüm de bir başkalaşır
• Sevginin baharı mı derdinle geçen her dem
• Sevil sevil de atıl oldu mu ya
• Sevmek acı bir arzu derler sevilmiyor sevenler
• Sevmiyorum seni artık gözlerimi geri ver
• Son akşam döküver örgüleri de..
• Son gemi benim için kalkar limandan
• Sordular mecnûn'a leylâ'nın saadet hânesin
• Söyle ey dilber nesin sen can mısın cânân mısın
• Söyletenle söyleyen dil hepsi bir
• Şarkılar söyle o sâhillerde rüzgârlar bana
• Şarkılar yazdım sana sazlar seni kıskandı
• Şu yalan dünyâyı aşksız geçirme (her şey aşk için)
• Toprak olmaz bende tenden başkası
• Uçtu ellerimizden en güzel günler aylar
• Unutamıyorum unutamıyorum gecem yok artık gündüzüm yok
• Unutulmuş ne varsa sevgiden geri kalan
• Uzuyor yıllar gibi dakikalar sen yoksan
• Ümîdim sen neş'em sen hayâlim hülyâm sensin
• Üzgün değiliz belki de memnun gideriz
• Vakit geçti erenler gayrı yaklaştı encâm
• Yeşil gözlerinde nemler
• Yıldızlar saçılmış inciler gibi
• Yollara düşüyorum sen başlıyorsun
• Mevsimler ayrıdır çiçekler başka
• Bir eylül getirdi sevgini bana
• Hayırlısı veys'dir tâbiinlerin
• Engine de deli gönül engine
• O ne ince oya ne zarif nakış
• Burada mevsimler gün batımında
• Bu ömürden bu tükenmez çileden ağaran saç dökülen yaş kalacak
• Leyleği havada görmedik amma gönlümüz yerinde durmak bilmiyor
• Bu kadın herkesi mecnûn edecek
• Birdenbire bir aşk bu sırasız zamansız
• Sevgin yaşatır beni sevivermen öldürür
• Kadeh var yiyesim gelir
• Bu nasıl sevgi böyle bu nasıl tutku
• Eylül'e az kaldı yeşiller kızıla sonra sarıya kesecek ve düşecek dallarından
• Sen gelsen eğer her gece mehtâb ile eller buluşur
• Öyle güzel öyle şirinsin ki sen
• Bir göz aşinalığı var aramızda yüzümü hasretine döndürdüm bekliyorum
• Sen gelmeyi bilmiyorsun aklın hep gitmelerde
• Ceylân gözler umutların pınarı^[2]

Hakkında yazılanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• (1979) 35. San'at yılında Avni Anıl
• (1984) 40. San'at yılında Avni Anıl: hayatı-eserleri, yazılanlar-yazdıkları

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]