Türlerin Kökeni

Türlerin Kökeni
On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life
	1859 yılındaki baskısının kapağı
Yazar	Charles Darwin
Çevirmen	Öner Ünalan
Ülke	Birleşik Krallık
Dil	İngilizce
Konular	Doğal seçilim ; Evrimsel biyoloji
Yayım	24 Kasım 1859 (özgün); 1970 (Türkçe)
Yayımcı	John Murray
Sayfa	502 (İngilizce) ; 469 (Türkçe)
OCLC	61724073

Türlerin Kökeni, İngiliz doğa tarihçisi Charles Darwin'in 24 Kasım 1859'da yayımlanan kitabı. Orijinal adı Doğal Seçilim Yoluyla Türlerin Kökeni ya da Yaşam Mücadelesinde Avantajlı Irkların Korunumu Üzerine idi, ancak 1872'de çıkan 6. baskısında Türlerin Kökeni olarak kısaltıldı. Bilim tarihinin en önemli çalışmalarından biridir ve evrimsel biyolojinin temelini oluşturduğu kabul edilir. Çalışma, Darwin'in HMS Beagle gemisi ile 1831-1836 yılları arasında yaptığı araştırma gezisi sonrasında, özellikle Galápagos Adalarındaki gözlemlerine dayandırarak oluşturduğu biyolojik evrim kuramı üzerinedir.

Kuramın doğuşu[değiştir | kaynağı değiştir]

Darwin, incelemelerinden türlerin sabit olmadığını, uzun süreli de olsa çevre koşullarına göre değiştiğini öğrenmişti. Ancak bu süreci tetikleyenin ne olduğu konusunu henüz açıklayamamıştı. Birleşik Krallık'a döndükten sonra üzerinde çalıştığı ve görüşlerine değer verdiği doğa bilimcilerle tartıştığı konu esasta buydu.

Darwin evrim teorisini kurarken, ona ışık tutan ve onu etkileyen Malthus’un "Nüfus Üzerine Deneme" adlı kitabındaki: "Bütün canlılar bir var olma ya da yok olma savaşı içindedir , savaşların nedeni nüfus artışıdır , çünkü beslenme kaynakları sınırlıdır ve bunlara sahip olmak için insanlar zorunlu olarak savaş yürütmek zorunda kalmaktadırlar ve bu savaşta güçlüler zayıfları ezer geçer" şeklindeki tezleri oldu.

Malthus’un tezindeki varolma savaşıyla kendi gözlemleri arasında bağ kuran Darwin, evrim teorisinin itici gücünün ne olduğuna yanıt veriyor ve bunu doğal seçilim ve çevreye uyum olarak tanımlıyordu.

Bir doğa bilimcisi olarak gözlemlerinden sonuçlar çıkarmaya başladığından beri dinden kopmuş olan Charles Darwin, bu son adımı atmaktan ve teorisini dünyaya açmaktan düpedüz çekiniyordu. Notlarını, üzerine "ölümümden sonra açılacak" diye yazarak paketlemişti. Bu paket ve eklediği yeni notları neredeyse yirmi yıl Charles Darwin’in evinin merdiven altındaki süpürgeliğinde, sandıkta durmuştur.

Kapsam[değiştir | kaynağı değiştir]

Darwin, evrim kuramı üzerinde çalışırken aşağıdaki varsayımlarla hareket etmiştir:

Değişkenlik: Dünya değişmez değildir, sürekli bir değişim sürecindedir.
Türlerin akrabalığı: Tüm canlı yapılar sürekli bir farklılaşma sürecinde ortaya çıkmıştır ve ortak ataları vardır.
Evrim bir süreçtir: Evrim sürekli bir süreçtir ve anlık sıçramalarla oluşmaz.
Doğal seçilim: Çevre koşullarına en iyi uyum sağlayan canlılar en fazla ürerler ve bunun sonucu daha az uyum sağlayanlar yaşam alanlarından itilirler. Uyum sağlama açısından ne avantajlı ne de dezavantajlı olan değişiklikler bu süreçte etkilenmezler.

Bu varsayımlar Darwin’in gözlemlenebilir kabul ettiği şu olgular üzerinde yükselmektedir:

Üreme biçimleri ne olursa olsun, canlılar geometrik diziyle çoğalma eğilimindedir
Bu eğilime karşın türlerde nüfus aşağı yukarı sabit kalmaktadır.
Doğal kaynaklar sınırlıdır, nüfus artışına paralel olarak değişmemektedir.
Bir türün iki örneği hiçbir zaman bütünüyle aynı değildir, bu şekilde her tür içinde büyük bir değişkenlik potansiyeli mevcuttur.
Değişkenliğin büyük bir bölümü genetiktir.

Bütün bu olgulardan Darwin, "yaşam savaşı" dediği ilkeye ulaşır.

Buna göre, belli bir çevrede farklı özellikler taşıyan bireyler arasında yaşam savaşımı var olduğundan, doğal koşullara uyum bakımından, özellikleri üstünlük sağlayan bireylerin (veya türlerin) egemenlik kurması ve diğerlerinin elenmesi kaçınılmazdır. Böylece evrimin itici düzeneği doğal seçilim olduğu bulunmuştur.

"Teorinin Güçlükleri" bölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Darwin, Türlerin Kökeni kitabındaki 6. bölüme "Teorinin Güçlükleri" adını vermiştir. Darwin kitabında açıklamakta güçlük çektiği kısımları iki ana hatta ele almıştır: "İçgüdüler" ve "Ara-Geçiş Formları". Darwin, Evrim düşüncesini ortaya attığında henüz herhangi bir ara-geçiş formu bulunamamıştı. Ama Darwin'e göre ara-geçiş formlarının olması teorinin ayakta kalmasını sağlayan yegane unsurlardandır. Bunu kitabında şu şekilde belirtmiştir:

Eğer teorim doğruysa, türleri birbirine bağlayan sayısız ara-geçiş çeşitleri mutlaka yaşamış olmalıdır... Bunların yaşamış olduklarının kanıtları da sadece fosil kalıntıları arasında bulunabilir^[1]

İkinci konu olan içgüdülerden ise kitapta Teorinin Güçlükleri kısmında fazlaca söz edilmiştir.

İçgüdülerin birçoğu öylesine şaşırtıcıdır ki, onların gelişimi okura belki teorimi tümüyle yıkmaya yeter güçte görünecektir.^[2] diyen Darwin içgüdülerin kalıtsal olamayacağını ifade etmiştir; Bir tek kuşakta alışkanlıkla birçok içgüdü edinildiğini ve sonra bunu izleyen kuşaklara soyaçekimle iletildiğini varsaymak ağır bir yanılgı olur. Bildiğimiz en şaşırtıcı içgüdüler, örneğin balarısının ve karıncaların birçoğunun içgüdüleri, alışkanlıkla kazanılmış olamaz.^[3]

Ayrıca Kambriyen Patlamasıyla tüm hayvan şubelerinin birden çeşitlenmesi, Darwin tarafından şöyle yorumlanmıştır:

Çok daha ciddi bir şekilde ortaya çıkan ilişkili bir problem daha vardır ki, bu da hayvanlar aleminin temel sınıflarına ait türlerin bilinen en aşağı tabakalardaki fosil kayalarında aniden ortaya çıkmasıdır...^[4]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Janet Browne, "Türlerin Kökeni - Charles Darwin", Versus Kitap, Ağustos 2008.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

The Origin of Species, 1859, 1. baskı5 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
The Origin of Species, 1872, 6. baskı7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Türlerin Kökeni - Marxist İnternet Arşivi
Darwin Online (Freeman Bibliographical Database)4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Türlerin Kökeni hakkında bilgi3 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

^ Charles Darwin, The Origin of Species, s. 179
^ Charles Darwin, Türlerin Kökeni s.186
^ Charles Darwin, Türlerin Kökeni, s.27
^ Charles Darwin, Origin of Species, London: John Murray, 1859

Genel

Focus Dergisi13 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
1001 Kitap
Bilim ve Teknikten - HaberBilgi

[1] Charles Darwin, The Origin of Species, s. 179

[2] Charles Darwin, Türlerin Kökeni s.186

[3] Charles Darwin, Türlerin Kökeni, s.27

[4] Charles Darwin, Origin of Species, London: John Murray, 1859

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d Charles Darwin
Yaşamı	Eğitimi · Beagle yolculuğu · Teorinin başlangıcı · Teorinin gelişimi · Teorinin yayımlanması · Darwin teorisine tepki ·
Yazdıkları	Extracts from Letters to Henslow (1835) Tazı Yolculuğu (1839) The Structure and Distribution of Coral Reefs (1842) Zoology of the Voyage of H.M.S. Beagle (1838–1843) Geological Observations on the Volcanic Islands (1844) Geological Observations on South America (1846) "On the Tendency of Species to form Varieties" (1858) Türlerin Kökeni (1859) Fertilisation of Orchids (1862) The Variation of Animals and Plants Under Domestication (1868) Natural Selection İnsanın Türeyişi (1871) İnsan ve Hayvanlarda Duyguların İfadesi (1872) Insectivorous Plants (1875) On the Movements and Habits of Climbing Plants (1875) The Effects of Cross and Self Fertilisation in the Vegetable Kingdom (1876) The Different Forms of Flowers on Plants of the Same Species (1877) The Power of Movement in Plants (1880) The Formation of Vegetable Mould Through the Action of Worms (1881) Otobiyografi (1887) Yazışmaları The Life and Letters of Charles Darwin, 1887 More Letters of Charles Darwin, 1903 Tanımlanmış taksonların listesi
İlgili konular	Biyoloji tarihi · Evrim düşüncesinin tarihi · Jeoloji tarihi · Pangenezis · Sosyal Darwinizm

g t d Evrimsel biyoloji
Giriş Ana hatlar Evrimsel tarih kronolojisi Yaşamın evrimsel tarihi Dizin
Evrim	Abiyogenez Adaptasyon Adaptif radyasyon Diğerkâmlık Hile yapmak Karşılıklı Baldwin etkisi Kladistik Birlikte evrim Mutualizm Ortak ata Yakınsak evrim Iraksak evrim Yeryüzündeki ilk yaşam Evrimin kanıtları Evrimsel silahlanma yarışı Evrimsel baskı Eksaptasyon Soy tükenmesi Yok oluş Homoloji Son evrensel ortak ata Makro evrim Mikro evrim Uyumsuzluk Adaptif olmayan radyasyon Panspermia Paralel evrim Sinyalizasyon teorisi Handikap ilkesi Türleşme Tür Tür kompleksi Türler sorunu Taksonomi Seçilim birimleri Gen merkezli evrim görüşü
Popülasyon genetiği	Yapay seçilim Biyoçeşitlilik Evrimsel olarak istikrarlı strateji Fisher prensibi Seçilim değeri Kapsayıcı Gen akışı Genetik sürüklenme Akraba seçilimi Ebeveyn yatırımı Ebeveyn-yavru çatışması Mutasyon Popülasyon Doğal seçilim Eşeysel dimorfizm Cinsel seçilim Eş seçimi Sosyal seçilim Trivers-Willard hipotezi Varyasyon
Gelişim	Kanalizasyon Evrimsel gelişim biyolojisi Genetik asimilasyon İnversiyon Modülerlik Fenotipik plastisite
Taksonlara göre evrim	Bakteriler Kuşlar köken Brachiopodalar Yumuşakçalar Kafadan bacaklılar Dinozorlar Balıklar Mantarlar Böcekler Kelebekler Memeliler kediler köpekgiller kurtlar köpekler sırtlangiller yunuslar ve balinalar atlar kangurugiller primatlar insanlar lemurlar deniz inekleri Bitkiler tozlayıcı aracılı Sürüngenler Örümcekler Dört üyeliler Virüsler
Organlara göre evrim	Hücreler DNA Kamçı Ökaryotlar simbiyogenez kromozom endomembran sistemi mitokondri çekirdek plastitler Hayvanlarda göz kıl kulak kemikleri sinir sistemleri beyin
Sürece göre evrim	Yaşlanma ölüm programlanmış hücre ölümü Kuşların uçuşu Biyolojik karmaşıklık Karşılıklı yardımlaşma Renkli görme primatlarda Duygular Empati Etik Gerçek sosyal yaşam Bağışıklık sistemi Metabolizma Tek eşlilik Ahlak Mozaik evrim Çok hücrelilik Eşeyli üreme Gamet farklılaşması/cinsiyetler Yaşam döngüleri/nükleer evreler Çiftleşme tipleri Mayoz Biyolojik cinsiyet belirleme Yılan zehri
Tempo ve biçimler	Tedricilik/Sıçramalı evrim/Sıçramacılık Mikromutasyon/Makromutasyon Üniformitaryanizm/Katastrofizm
Türleşme	Allopatrik Anagenez Katagenez Kladogenez Ortak türleşme Ekolojik Hibrit Ekolojik olmayan Parapatrik Peripatrik Takviye Simpatrik
Tarih	Rönesans ve Aydınlanma Çağı Türlerin transmutasyonu David Hume Tabiî Din Üzerine Diyaloglar Charles Darwin Türlerin Kökeni Paleontoloji tarihi Geçiş fosili Karışmalı kalıtım Mendel genetiği Darwinizmin tutulması Modern evrimsel sentez Moleküler evrimin tarihçesi Genişletilmiş evrimsel sentez
Felsefe	Darwinizm Alternatifler Katastrofizm Lamarkizm Ortogenez Mutasyonizm Sıçramacılık Yapısalcılık Spandrel Teistik Vitalizm Biyolojide teleoloji
Alakalı	Biyocoğrafya Ekolojik genetik Grup seçilimi Kültürel evrim Kültürel grup seçimi İkili kalıtım teorisi Hologenom evrimi teorisi Kayıp kalıtım problemi Moleküler evrim Astrobiyoloji Filogenetik Ağaç Polimorfizm Eobiont Sistematik Transgenerasyonel epigenetik kalıtım
Kategori Commons Vikiproje

On the Origin of Species nedir?, On the Origin of Species anlamı nedir?, On the Origin of Species ne demektir?