William Buckland
Buckland 1833'te
Genel bilgiler
Doğum	12 Mart 1784(1784-03-12) Devon, İngiltere
Ölüm	14 Ağustos 1856 (72 yaşında) Oxfordshire, İngiltere
Uyruk	İngiliz
Evlilik(ler)i	Mary Buckland, 1825
Ebeveyni	Elizabeth Buckland ve Charles Buckland
Alanı	paleontoloji, teoloji

William Buckland (12 Mart 1784- 14 Ağustos 1856) 19. yy'da yaşamış İngiliz yer bilimci ve teolog. Dünyanın ilk adlandırılan dinozoru Megalosaurus cinsini tanımlamasıyla bilinir.

Gençliği[değiştir | kaynağı değiştir]

William Buckland, 12 Mart 1784'te Anglikan bir din adamı olan Charles Buckland ve bir toprak sahibinin kızın olan Elizabeth Oke'un en büyük çocuğu olarak Axminster, Devon'da doğmuştur. Küçük yaşlarından başlayarak doğaya ve fosillere büyük ilgi göstermiştir, bunun ilk nedeni onun doğum yeri yakınındaki Erken Jura yaşlı kireçtaşı litostratigrafik birimin büyük oranda fosil barındırmasıdır. Küçüklüğünde babasının yürüyüşlerine katılıyor ve ammonit ve kabuklu fosilleri toplamıştır. William, ilk olarak evde babasının gözetiminde ve Axminster okulunda eğitim gördü, 1797 üniversiteye hazırlık için Tiverton'daki Blundell okuluna girdi. Bir yıl sonra dar örgün eğitim üzerinden yeterince ilerleyeceği St. Mary kolejine girdi. Boş zamanlarında doğa tarihine yönelik ilgisini geliştirmeye devam etti. 1801'de amcasının da yardımıyla Oxford Corpus Christi College'dan burs kazandı ve böylece onun Oxford kariyeri başladı. Buckland, 1808-1812 arasında Büyük Britanya'nın çoğu köşesinde jeolojik gezilere çıkmıştır. 1804'te lisans derecesini ve 1808'de yüksek lisans derecesini aldı, bu sürede resmi eğitimini hiç boşlamadan jeolojiyle yakından ilgilendi.^[1]

Olgunluk çağı[değiştir | kaynağı değiştir]

Oxford'da derslerine katıldığı John Kidd'in mineraloji okutmanlığından istifa ettiğinde Bucklan onun halefi olarak atandı. Dersleri çok renkli olarak geçiyordu. Ashmolean binasının alt katında yaşamını geçiriyor, üst kattaki müzede de belli sorumlulukları vardı. Yerli veya yabancı konukları gezdirme ve bilgilendirme işini yapıyordu. William Buckland'ı bilim tarihinde ünlü bir figür haline gelmesi tanımlanan ve adlandırılan ilk dinozor olan Megalosaurus'u^[2] konu alan Notice on the Megalosaurus on Great Fossil Lizard of Stonesfield^[3] adlı çalışmanın sonucudur. Buckland bu canlının tanımlamasını bir alt çene parçası, eksik bir pelvis, birtakım omurlar, skapula ve arka ayak parçaları üzerinden 1824'te yaptı ve onun 12 metreyi aşkın uzunluğa ve bir fil kadar da yüksekliğe sahip olduğunu düşündü. Bu sarsıcı boyutlar onun için zamanın hiçbir sürüngeninde karşılık bulmuyordu.

1816'da bir Avrupa turuna çıkıp müze koleksiyonunu genişletti. 1818'de Georges Cuvier tarafından Oxford'da ziyaret edildi.^[1]

Bunun yanında fosil memelilere ait pek çok kalıntı da buldu. Özellikle Kirkdale mağarasından çıkan sırtlan, ayı, geyik, fil, su aygırı, kaplan ve gergedan kalıntılarını tanımlaması ve bir insan iskeletini Red Lady of Paviland adıyla bir cadı olarak tanımladı. Din adamı da olduğundan bir yanıyla bilim ile dini uyuşturma çabası vardır, özellikle Nuh Tufanı ile çok ilgileniyor ve çok sayıda gözlem ve çalışmayla hipotezlerini bağdaştırmaya çalışıyordu. Yine de zamanının kutsal kitabı baz alan jeologlarından farklı olarak Yaratılışın motamot bir yorumunu takip etmiyordu. Reliquiae Diluvianae adlı yapıtında Kirkdale mağarasında çokça sırtlan bulunması ve diğer kemiklerin de kırık veya ezik olmaları onu bu mağaranın Nuh Tufanı öncesi bir yaşam alanı olduğunu işaret edip evrimi kabul etmese de Yerkürenin insandan çok önce de yaşamı desteklediğini düşünüyordu.^[4]

1825'te Buckland kolej üyeliğinden istifa etti ve Stoke Charity Hampshire'da yaşamaya başladı. Birkaç aylık boşluktan sonra Christ Church'e rahip olarak atandı ki o zamanlarda akademik olarak en saygın işlerden biriydi. Buckland 41 yaşındayken, Oxfordshire'dan 28 yaşındaki Mary Morland ile evlendi. Bu ikili çok uyumlu ve güzel bir çift olmuştu. Ayrıca geniş bir aile oldular çünkü sadece 5'i yetişkinliğe ulaşan 9 çocukları olmuştur. Mary özellikle bilimsel çalışmalarda eşine çok fazla yardım etmişti (fosil koleksiyonculuğu, not tutma ve teknik resim).^[1][4]

Son yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

1837'de Buckland bilimsel olarak Oxford'un çok ötesinde bir ün elde etti. Başta Royal Society olmak üzere çeşitli kurumlarda (British Association ve Geological Society) öne çıktı. İsviçre'ye gidip Agassiz'i ziyaret etti ve buzullarca taşınan ve aşınan kayaları gördü ve sonunda tufan teorisi yerine Buzul çağı teorisini destekledi. 1845'te Westminster dekanı olarak atandı ve Oxford'dan Londra'ya taşındı. Westminster okulunda reformlar yaptı, çevre yerleşimlerdeki temizliği iyileştirmek ve bozulan duvar işçiliğini yenilemeye büyük ilgi gösterdi.^[1][4][5]

1849 yılının sonlarına doğru Buckland halsizlik ve çöküntüyle belli olan bir hastalığa yakalandı. Doktorlar kendisine Islip'in temiz ve sakin havasının iyi geleceğini söylediler ve Buckland'da orada favorisi olan bahçelerde iyi bir zaman geçirdi, ancak belirtiler kötüleşiyordu ve sonraki zamanlarını kötü bir durumda geçirdi. Yaklaşık 6 yıl sonra da 14 Ağustos 1856'da yaşama gözlerini yumdu.^[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]