İrrasyonel sayı nedir?, İrrasyonel sayı anlamı nedir?, İrrasyonel sayı ne demektir?

İrrasyonel sayılar, rasyonel sayılar kümesine dahil olmayan gerçek sayılardır. Payı ve paydası birer tam sayı olan bir kesir olarak ifade edilemeyen bu sayılara $\pi$ (pi sayısı), $e$ (e sabiti), ${\sqrt {2}}$ (2'nin karekökü) ve ${\sqrt {3}}$ (3'ün karekökü) örnek verilebilir. $\scriptstyle \mathbb {Q} '$ veya $\scriptstyle \mathbb {I}$ ile gösterilir.^[1] Bu sayıların ondalık açılımı, kendini tekrar etmeden, sonsuza kadar sürer. Bu açılım irrasyonel sayıların hemen hemen hepsinde (örneğin pi sayısında, $\pi =3,141592653589\ldots$ ) düzensizdir; ancak bir düzen de gösterebilir, örneğin bütün sayıların sırayla yazılmasıyla edilecek 0,12345678910111213... sayısı irrasyoneldir. İrrasyonel sayıların ilk gerçek değerini Archimedes kullanmıştır.

Bir dik üçgenin dik kenarları aynı uzunluktaysa ve rasyonel sayı ile ifade edilebiliyorsa, hipotenüs her zaman irrasyoneldir. Dik kenar $\chi$ ise, hipotenüs $\chi {\sqrt {2}}$ olacaktır.

Örnekler

Matematik sabiti pi sayısı (π), popüler kültürde sıkça rastlanan bir irrasyonel sayıdır.

$^{5}{\sqrt {(9/8)}}$ irrasyonel sayıdır

${\sqrt {2}}$ irrasyonel sayıdır

${\sqrt {3}}$ irrasyonel sayıdır

$^{3}{\sqrt {7}}$ irrasyonel sayıdır

$^{3}{\sqrt {6}}4$ irrasyonel sayı değildir çünkü rasyonel karşılığı vardır $^{3}{\sqrt {6}}4=4$

${\sqrt {(4/9)}}$ irrasyonel sayı değildir çünkü rasyonel karşılığı vardır ${\sqrt {(4/9)}}={\frac {2}{3}}$

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Weisstein, Eric W. "Irrational Number". mathworld.wolfram.com (İngilizce). 29 Şubat 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Karekök 3

Sayı sistemleri

Karmaşık

:\;\mathbb {C}

Reel

:\;\mathbb {R}

Rasyonel

:\;\mathbb {Q}

Tam sayı

:\;\mathbb {Z}

Doğal

:\;\mathbb {N}

Sıfır: 0

Bir: 1

Sonlu ondalık sayı
İkili (sonlu ikili)
Devirli ondalık sayı

g t d Sayılar
Sayılabilir küme	Doğal sayılar ( $\scriptstyle \mathbb {N}$ ) Tam sayı ( $\scriptstyle \mathbb {Z}$ ) Rasyonel sayılar ( $\scriptstyle \mathbb {Q}$ ) Çizilebilir sayılar Cebirsel sayılar ( $\scriptstyle \mathbb {A}$ ) Periyotlar Hesaplanabilir sayılar Tanımlanabilir gerçel sayılar Aritmetik sayılar Gaussyen tam sayılar
Kompozisyon cebiri	Bölüm cebiri: Reel sayılar ( $\scriptstyle \mathbb {R}$ ) Karmaşık sayılar ( $\scriptstyle \mathbb {C}$ ) Dördey ( $\scriptstyle \mathbb {H}$ ) Sekizeyler ( $\scriptstyle \mathbb {O}$ )
Split türleri	$\scriptstyle \mathbb {R}$ üzerinde: • Split-karmaşık sayılar • Split-dördeyler $\scriptstyle \mathbb {C}$ üzerinde: • Split-sekizeyler • Bikompleksler • Bidördeyler • Bisekizeyler
Diğer hiperkarmaşık sayılar	İkil sayılar İkil dördeyler İkil-karmaşık sayılar Hiperbolik dördeyler Onaltıyeyler ( $\scriptstyle \mathbb {S}$ ) Split-bidördeyler Çoklukarmaşık sayılar Geometrik cebir Fiziksel uzay cebri Uzay-zaman cebri
Diğer türler	Kardinal sayılar Genişletilmiş gerçek sayılar İrrasyonel sayılar Bulanık sayılar Hiper gerçek sayılar Levi-Civita cismi Surreal sayılar Aşkın sayılar Ordinal sayılar p-sel sayılar (p-sel solenoidler) Süperdoğal sayılar Süper gerçek sayılar
İlgili diğer kavramlar	Çift ve tek sayılar Devirli sayılar Hiperbolik sayılar Sonluötesi sayılar Cayley–Dickson yapısı Tessarine Musean hipersayısı ∞ (sonsuz) Tam sayı dizileri Büyük sayılar (Googol) Matematik sabitleri Nominal sayılar Asal sayılar Bileşik sayılar Sanal sayılar Arkadaş sayılar Mükemmel sayılar Eksik sayılar Artık sayılar Üçgensel sayılar Karesel sayılar Kare-üçgensel sayılar Beşgensel sayılar Dörtyüzlüsel sayılar Harshad sayıları Yarım tam sayılar Palindromik sayılar Lasa sayısı
Sınıflandırma Liste

g t d Sayılar teorisi
Alanlar	Cebirsel sayı teorisi Analitik sayı teorisi Geometrik sayı teorisi Hesaplamalı sayı teorisi Transandantal sayı teorisi Diophantine geometrisi Aritmetik kombinatorikler Aritmetik geometri Aritmetik topoloji Aritmetik dinamikler
Anahtar kavramlar	Sayılar Doğal sayılar Asal sayılar Rasyonel sayılar İrrasyonel sayılar Cebirsel sayılar Transandantal sayılar p-sel sayılar Aritmetik Modüler aritmetik Aritmetik fonksiyonlar
Gelişmiş kavramlar	İkinci derece (Kuadratik) biçimler Modüler biçimler L-fonskiyonları Diophantine denklemleri Diophantine yaklaştırımı Sürekli kesirler
Kategori Konuların listesi Rekreasyonel konuların listesi Wikibook (en) Wikversity (en)

g t d İrrasyonel sayılar
Chaitin ( $Ω$ ) Liouville Asal ( $ρ$ ) 2'nin doğal logaritması ( $\ln 2$ ) Gauss ( $G$ ) 2'nin on ikinci dereceden kökü (¹²√2) Apéry ( $ζ (3)$ ) Plastik ( $ρ$ ) 2'nin karekökü (√2) Süper altın oran ( $ψ$ ) Erdős–Borwein ( $E$ ) Altın oran ( $φ$ ) 3'ün karekökü (√3) 5'in karekökü (√5) Gümüş oran ( $δ S$ ) Euler ( $e$ ) Pi ( $π$ )
Şizofrenik Aşkın (Transandantal) Trigonometrik

g t d Yunan matematiği
Matematikçiler (Zaman Çizelgesi)	Anaksagoras Antemius Apollonius Arhitas Aristeus Aristarkus Arşimet Autolikus Bion Boethius Brison Kallippus Karpus Kleomedes Konon Ktesibius Demokritos Dikaearhus Diokles Diofantos Dinostratus Dionisodoros Domninus Elealı Zenon Eratosthenes Eudemus Eudoksus Eutokius Geminus Heliodorus İskenderiyeli Heron Hrisippos Hipparkos Hippasus Hippias Hipokrat Hipatia Hipsikles İsidoros Matematikçi Leo Leon Marinus Melissa Menaihmos Menelaus Metrodorus Nikomahos Nikomedes Nikoteles Oenopides Öklid Pappus Perseus Filolaos Filon Laodikyalı Filonides Porfirios Poseidonius Proklos Batlamyus Pisagor Serenus Simplikios Sosigenes Sporus Thales Theaetetus Theano Teodorus Theodosius İskenderiyeli Theon Smirnalı Theon Timaridas Ksenokrates Sidonlu Zeno Zenodorus
Yapıtlar	Almagest Arşimet Parşömeni Arithmetika Konikler (Apollonius) Katoptrik (Yansımalar) Data (Öklid) Elemanlar (Öklid) Bir Çemberin Ölçümü Konikler ve Sferoidler Üzerine Büyüklükler ve Uzaklıklar Üzerine (Aristarchus) Büyüklükler ve Uzaklıklar Üzerine (Hipparchus) Hareketli Küre Üzerine (Autolycus) Öklid'in Optiği Sarmallar Üzerine Küre ve Silindir Üzerine Ostomachion (Syntomachion) Planisphaerium Sphaerics Parabolün Dörtgenleştirilmesi Kum Sayacı Sonsuz Küçükler Hesabı
Merkezler	Platon Akademisi · Kirene · İskenderiye Kütüphanesi
Etkilendikleri	Babil matematiği · Eski Mısır matematiği
Etkiledikleri	Avrupa matematiği · Hint matematiği · Orta Çağ İslam matematiği
Problemler	Apollonius problemi · Daireyi kareyle çevreleme · Küpü iki katına çıkarma · Açıyı üçe bölme
Kavramlar/Tanımlar	Apollonius çemberi Diyofantus denklemi Çevrel çember Eşölçülebilirlik Orantılılık ilkesi Altın oran Yunan rakamları Bir üçgenin iç ve dış çemberleri Tükenme yöntemi Paralellik postülatı Platonik katılar Hipokrat ayı Hippias kuadratiksi Düzgün çokgen Cetvel ve pergelle yapılan çizimler Üçgen merkezi
Bulgular	Açıortay teoremi Dış açı teoremi Öklid algoritması Öklid teoremi Geometrik ortalama teoremi Yunan geometrik cebiri Menteşe teoremi Çevre açı teoremi Kesişme teoremi Pons asinorum Pisagor teoremi Thales teoremi Gnomon teoremi Apollonius teoremi Aristarkus eşitsizliği Crossbar (Pasch) teoremi Heron formülü İrrasyonel sayılar Menelaus teoremi Pappus'un alan teoremi Batlamyus eşitsizliği Batlamyus kirişler tablosu Batlamyus teoremi Theodorus sarmalı
Antik Yunan matematikçilerinin zaman çizelgesi

Matematik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.