Federalist Nedir?

Federasyon

107 dil

• Afrikaans
• Alemannisch
• Aragonés
• العربية
• مصرى
• Asturianu
• Azərbaycanca
• تۆرکجه
• Boarisch
• Беларуская
• Беларуская (тарашкевіца)
• Български
• বাংলা
• Brezhoneg
• Bosanski
• Català
• کوردی
• Corsu
• Čeština
• Dansk
• Deutsch
• Zazaki
• Ελληνικά
• English
• Esperanto
• Español
• Eesti
• Euskara
• فارسی
• Suomi
• Føroyskt
• Français
• Galego
• Avañe'ẽ
• עברית
• हिन्दी
• Hrvatski
• Magyar
• Հայերեն
• Bahasa Indonesia
• Ilokano
• Íslenska
• İtaliano
• 日本語
• Jawa
• ქართული
• Taqbaylit
• Tyap
• Қазақша
• 한국어
• Latina
• Lëtzebuergesch
• Limburgs
• Ladin
• Lombard
• ລາວ
• Lietuvių
• Latviešu
• Мокшень
• Malagasy
• Македонски
• Монгол
• Bahasa Melayu
• မြန်မာဘာသာ
• مازِرونی
• Nederlands
• Norsk nynorsk
• Norsk bokmål
• Nouormand
• Occitan
• Polski
• پنجابی
• پښتو
• Português
• Română
• Русский
• Sicilianu
• سنڌي
• Srpskohrvatski / српскохрватски
• සිංහල
• Simple English
• Slovenčina
• Slovenščina
• Soomaaliga
• Shqip
• Српски / srpski
• Sunda
• Svenska
• Kiswahili
• தமிழ்
• ไทย
• ትግርኛ
• Türkmençe
• Tagalog
• Татарча / tatarça
• Українська
• اردو
• Oʻzbekcha / ўзбекча
• Tiếng Việt
• Winaray
• 吴语
• მარგალური
• Yorùbá
• Vahcuengh
• 中文
• 閩南語 / Bân-lâm-gú
• 粵語

Bağlantıları değiştir

Vikipedi, özgür ansiklopedi

(Federalist sayfasından yönlendirildi)

Siyaset serisinin bir parçası
Hükûmet biçimleri
Hükûmet biçimleri listesi
İktidar kaynağı Demokrasi (çoğunluğun yönetimi) Demarşi Doğrudan Liberal Temsilî Sosyal Sosyalist Diğer Oligarşi (azınlığın yönetimi) Anokrasi Aristokrasi Gerontokrasi Kleptokrasi Kritarşi Meritokrasi Nookrasi Partikrasi Plütokrasi Stratokrasi Teknokrasi Teokrasi Otokrasi (bir kişinin yönetimi) Despotizm Diktatörlük Askerî diktatörlük Tiranlık Anarşi (kimse tarafından yönetilmeme) Anarşizm Özgür üreticiler Devletsizlik
İktidar ideolojisi Monarşi Cumhuriyet (sosyo-politik ideolojiler) Mutlak Anayasal Direktörlük Legalist Parlamenter Başkanlık Yarı başkanlık Sosyalist Otoriteryen Liberteryen (sosyo-ekonomik ideolojiler) Anarşizm Sömürgecilik Komünizm Despotizm Dağıtımcılık Faşizm Feodalizm Sosyalizm Totalitarizm Kabilecilik Dinî Seküler Devlet dini Seküler devlet Devlet ateizmi Küresel Yerel (jeo-kültürel ideolojiler) Şehir devleti Uluslararası kuruluş Ulusal hükûmet Dünya hükûmeti Milliyetçilik Enternasyonalizm Küreselcilik
Güç yapısı Üniterlik Üniter devlet İmparatorluk Prenslik Bağımlı devlet İlişkili devlet Bağımlı toprak Dominyon Himaye Kukla devlet Kukla hükümdar Uydu devlet Kendi kendini yöneten koloni Haraçgüzar devlet Tampon devlet Vasal devlet Genel valilik Federalizm Konfederasyon Yetki devri Federasyon Üst devlet Uluslarüstü birlik Uluslararası ilişkiler Küçük güç Bölgesel güç Orta güç Büyük güç Süper güç Hiper güç İdari bölünüş İlgili Demokratik geçiş Otokratikleşme Demokratikleşme Hibrit rejim
g t d

Federasyon veya federal devlet, coğrafi yapılarına göre oluşmuş birden fazla devletin kendi istekleriyle bir araya gelerek dışarıya karşı tek bir siyasal güç olarak görülmeleri ve bu amaçla kurdukları örgütün, kendisini oluşturan devletlerin üzerinde olması; iç işlerinde ise, yine aralarındaki anlaşmaya göre geniş veya dar ölçüde özerk olmaları ile oluşan topluluk.

Federal devlet; bu anlamda iç yapıları itibarıyla özerk olan devletlerin (federe devlet) oluşturduğu siyasi bir birliktir. Federe devletlerin her biri kendi ülkesine, anayasasına sahip iken diğer devletlerle olan ilişkilerin düzenlenmesinde yetki federal devlete aittir. Bununla birlikte federe devletlerin içinde kendi yasama, yürütme ve yargı organları da vardır. Fakat yasalar üst devlet (federal devlet) kimliğine ait anayasaya aykırı olmama koşulu taşır. Federe devletler iç güvenliklerini sağlamak amacı ile kendi polis teşkilatını kurabilir ve farklı yargılama hususları belirleyebilir. Bir federe devlet için suç teşkil eden bir yasa diğer devlet için suç teşkil etmeyebilir. Farklı federe devlet yasalarının uygulanmasında çoğunlukla bulunulan yer göz önüne alınır fakat uygulamada kişilerin hangi federe yapıya bağlı bulunduğu hususuna göre de hareket edildiği görülmektedir. Bu durum ülkeden ülkeye ve özerklik genişliğine göre farklılık taşımaktadır. Yine uygulamada görülen başka bir durumda dolaşım esnasında olan vatandaşın çelişen yasalara muhatap kalması durumunda üst anayasa kanunlarının geçerli olabileceğidir.

Kuruluş biçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Birleşme yoluyla federalizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Birbirlerinden bağımsız olan üniter devletler, bir araya gelerek federal devlet oluştururlar. Bu geçiş aşamasında devletler, ilk önce konfederasyon meydana getirirler. Oluşturulan konfederasyon daha sonra federasyona dönüşür. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri ve İsviçre Federal Devletleri birleşme yoluyla kurulmuştur.^[1]

Ayrılma yoluyla federalizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Üniter nitelikte olan bir devletin il gibi birimleri ayrılmak isteyebilir. Ayrılmak isteyen birimler bağımsız devletler kurmak yerine, federe devlet haline gelmeyi tercih ederler. Bunun sonucunda federe devlet haline gelirler. Örneğin, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun 1918 tarihinde dağılmasından sonra Avusturya, federal devlet haline gelmiştir. Rusya 1924 tarihinde Sovyetler Birliğine dönüşmüştür.^[1]

Federal devletler[değiştir | kaynağı değiştir]

Federal cumhuriyetler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Federal cumhuriyet

Tah. Yıl	Federasyon	Federatif birimler	Başlıca federatif birimleri	Küçük federatif birimleri
1776[2]	ABD	Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri	50 eyalet	1 federal bölge; 4 Milletler Topluluğu; 1 sözleşmeli toprak, 11 bağlı özerk toprak (ABD hakimiyeti altında bulunsa da, anayasanın bazı kısımlarından yararlanabilen topraksal bölge)
1821	Meksika	Meksika'nın idari bölümleri	31 eyalet	1 federal bölge
1848	İsviçre	İsviçre'nin kantonları	26 kanton
1853	Arjantin	Arjantin'in eyaletleri	23 eyalet	1 özerk şehir
1863	Venezuela	Venezuela'nın eyaletleri	23 eyalet	1 federal bölge, 1 federal bağımlılık
1889	Brezilya	Brezilya'nın eyaletleri listesi	26 eyalet (1822 ve 1889 yılları arasındaki monarşik dönemde 18 eyalet)	1 federal bölge ve 5,565 belediye
1920	Avusturya	Avusturya'nın eyaletleri	9 eyalet
1949	Almanya	Almanya'nın eyaletleri	16 eyalet
1950	Hindistan	Hindistan'ın idari yapılanması	28 eyalet	7 Birlik Bölgesi (Ulusal Başkent dahildir)
1956	Sudan	Sudan'ın en üst düzey idari birimleri	17 eyalet
1956	Pakistan	Pakistan'ın yönetim birimleri	4 il	4 federal bölge
1963	Nijerya	Nijerya'nın eyaletleri	36 eyalet	1 toprak
1975	Komorlar		3 ada
1979	Mikronezya Federal Devletleri	Mikronezya Federal Devletleri'nin idari bölümleri	4 eyalet
1992	Rusya	Rusya'nın federal yapılanması	21 cumhuriyet, 46 oblast, 9 kray, 1 özerk oblast, 4 özerk okrug, 2 federal düzeyde şehir[3]
1995	Etiyopya	Etiyopya'nın bölgeleri	9 bölge	2 sözleşmeli şehir
1995	Bosna-Hersek	Bosna-Hersek siyasi bölünmeleri	2 kuruluş	1 ilçe
2005	Irak	Irak'ın illeri	18 il
2008	Nepal	Nepal'in bölgeleri	14 bölge	75 ilçe
2011	Güney Sudan	Güney Sudan'ın eyaletleri	10 eyalet
2012	Somali	Somali'nin eyalet ve bölgeleri	18 eyalet[4][5]

Federal monarşiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Federal monarşi

Tah. Yıl	Federasyon	Federatif birimler	Başlıca federatif birimleri	Küçük federatif birimleri
1867	Kanada	Kanada'nın eyaletleri ve bölgeleri	10 eyalet	3 topraksal bölge
1901	Avustralya	Avustralya'nın eyalet ve bölgeleri	6 eyalet	2 topraksal bölge
1963	Malezya	Malezya'nın eyaletleri	13 eyalet	3 federal topraksal bölge
1970	Belçika	Belçika'nın idari birimleri	3 Komünite, 3 Bölge
1971	Birleşik Arap Emirlikleri	Birleşik Arap Emirlikleri'nin emirlikleri	7 emirlik
1983	Saint Kitts ve Nevis	Adalar/Saint Kitts ve Nevis'in bucakları	2 ada/14 mahalle

Uzun şekilde sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

• Federal Cumhuriyet: Almanya, Somali, Nijerya.
• Federasyon: Rusya, Saint Kitts ve Nevis
• Cumhuriyet: Arjantin, Avusturya, Hindistan (Hindistan Egemenliği olarak da adlandırılır), Irak, Güney Afrika, Sudan.
• Diğerleri:
  • Bolivar Cumhuriyeti (Venezuela)
  • Konfederasyon (İsviçre)
  • Milletler Topluluğu (Avustralya)
  • Dominyon (1982 öncesi Kanada)
  • Federal Demokratik Cumhuriyet (Etiyopya, Nepal)
  • Federe Devlet (Mikronezya Federal Devletleri)
  • Federatif Cumhuriyet (Brezilya)
  • İslam Cumhuriyeti (Pakistan)
  • Krallık (Belçika)
  • Birlik (Komorlarlar)
  • Birleşik Emirlik (Birleşik Arap Emirlikleri)
  • Birleşik Meksika Devleti (Meksika)
  • Amerika Birleşik Devletleri (Birleşik Devletler)
• Yok:
  • Bosna-Hersek (1997'den bu yana)
  • Kanada (1982'den bu yana)
  • Malezya

Feshedilenler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Amerika Konfedere Devletleri (1861-1865)
• Kamerun Federal Cumhuriyeti (1961-1972)
• Orta Amerika Birleşik İlleri (1823 - yaklaşık 1838)
• Kolombiya Birleşik Devletleri (1863-1886)
• Çekoslovakya (1969-1992)
• Birleşik Hollanda Cumhuriyeti (1581-1795)
• Fransız Ekvatoral Afrikası (1910-1958)
• Fransız Batı Afrikası (1895-1958)
• İnka İmparatorluğu (1197-1572)
• Endonezya Birleşik Devletleri (1949-1950)
• Libya Krallığı (1951-1963)
• Federe Malay Devleti (1896-1946)
• Malaya Federasyonu (1948-1963)^[6]
• Mali Federasyonu (1959-1960)
• New Granada (1858-1863)
• Lehistan-Litvanya Birliği (1569-1795)
• Rodezya ve Nyasaland Federasyonu (1953-1963)
• Güney Arabistan Federasyonu (1962-1967)
• Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği^[7] (1922-1991)
• Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (1917-1993)
• İspanya Federal Cumhuriyeti (1873-1874)
• Uganda (1962-1967)
• Batı Hint Adaları Federasyonu (1958-1962)
• Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti^[8] (1943-1992)
• Yugoslavya Federal Cumhuriyeti (1992-2003)
• Arjantin Konfederasyonu (1831-1861)

Bazı Arap konfederasyonlar ve de facto durumda olan federasyonlarda bulunmaktadır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Anti-Federalizm, Amerika Birleşik Devletleri'nde bir 18. yüzyıl hareketi
• Avrupa Birliği

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ ^{a b} GÖZLER, Kemal, Anayasa Hukukuna Giriş, Ekin Kitabevi, 21. baskı, 2013. ISBN 978-605-5187-65-1. 
2. ^ ABD Anayasası, Articles of Confederation and Perpetual Union , was drafted in 1787 and was ratified in 1788. The first Congress ve President did not take office until March 1789.
3. ^ Rusya'nın Federal yapısı 25 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Rusya Anayasası Madde 65.
4. ^ "Guidebook to the Somali Draft Provisional Constitution". 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2012. 
5. ^ "Somali Federal Cumhuriyeti – Uyumlaştırılmış Taslak Anayasası" (PDF). Somali Federal Cumhuriyeti. 20 Ocak 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2012. : Kabul edilen anayasa, mevcut bölgesel yönetimleri, federal Meclis ve halk Meclisi tarafından belirlenecek federal üye devletlerin nihai sayısı ve sınırlarını içerir.
6. ^ 1957 yılında bağımsızlığını kazanmış, Sabah ve Sarawak'a katılmış ve Singapur'un oluşturulması için 1963 yılında Malezya adını almıştır.
7. ^ The USSR was a federation according to the letter of its constitution, but, at least until its final years in the late eighties and early nineties of the 20th century, its governance was highly centralized in practice. See: Soviet Union section.
8. ^ The Socialist Federal Republic of Yugoslavia was officially proclaimed in 1963. Prior to this, the communist Yugoslav state was named Democratic Federal Yugoslavia in 1943 and then Federal People's Republic of Yugoslavia in 1946. See: Socialist Federal Republic of Yugoslavia.

"https://tr.wikipedia.org/ansiklopedi/Federasyon&oldid=27121871" sayfasından alınmıştır

Kategori:

• Federasyon yönetimi

Gizli kategoriler:

• Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
• BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• HDS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri

---

Sözlük Nedir Kategorisinden Haberler

• Oksalik asit Nedir?
• Tersiyer Nedir?
• Köy muhtarı Nedir?
• Neşv Nedir?
• Tabl-hane Nedir?
• Takavcı Nedir?
• Medide Nedir?
• Ruhbaniyyet Nedir?
• Katıltmak Nedir?
• Yanaşma Nedir?
• Basınçlı Nedir?
• Kemirtlik Nedir?
• Ab gün Nedir?
• Saprofit Nedir?
• Hemşirelik Nedir?
• Hısımlık Nedir?
• Cihan-şümul Nedir?
• Gülennur Nedir?
• Samba Nedir?
• Eşli Nedir?
• Mısırlı Nedir?
• Cerbezeli Nedir?
• Bila-teemmül Nedir?
• Protonema Nedir?
• Tüf Nedir?
• Salinometre Nedir?
• Erdim Nedir?
• Teessüf Nedir?
• Hasis Nedir?
• Kemterane Nedir?

• Federalist Nedir? Nedir?:Federalist Nedir? ile ilgili Federalist Nedir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Federalist Nedir? Ne Demektir? Federalist Nedir? Açıklaması Nedir? Federalist Nedir? Cevabı Nedir? Federalist Nedir? Kelimesinin Anlamı? Federalist Nedir? konusu Nedir Ne, yaşantımızda sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkar. Hem sosyal medyada hem de gündelik yaşantıda kullanılan ne kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. Federalist Nedir? Türk Dil Kurumu na (TDK) göre farklı anlamları olan ne kelimesi, Türkçe de tek başına ya da çeşitli cümleler eşliğinde kullanılabilir. Federalist Nedir? Ne kelimesi ne demek, TDK ya göre anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar için bildiris.com doğru adres! Peki, ne kelimesi ne demek, TDK ye göre anlamı nedir? Federalist Nedir? Ne kelimesinin kökeni ne, ne kelimesinin kaç anlamı var? Federalist Nedir? İşte TDK bilgileri ile merak edilenler
• Federalist Nedir? Gerçek mi?:Federalist Nedir? ile ilgili Federalist Nedir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Gerçek anlam Federalist Nedir? sözcüklerin birincil anlamı ile (varsa) bu anlamla doğrudan ilişkili olan anlamlarıdır. Gerçek anlam, temel anlam ile yan anlamların bileşkesidir. Federalist Nedir? Bir sözcüğün mecaz olmayan tüm anlamlarını kapsar.
• Federalist Nedir? ile ilgili:Federalist Nedir? ile ilgili Federalist Nedir? burada bulabilirsiniz. Federalist Nedir? Detaylar için sitemizi geziniz Federalist Nedir? Bu sayfada Hakkında nedir Hakkında ne demek Hakkında ile ilgili sözler cümleler bulmaca kısaca Hakkında anlamı tanımı açılımı Hakkında hakkında bilgiler Federalist Nedir? resimleri Hakkında sözleri yazıları kelimesinin sözlük anlamı nedir almanca ingilizce türkçe çevirisini bulabilirsiniz
• Federalist Nedir? Açıklaması?:Federalist Nedir? Açıklama Bir Terim Kavram Ya Da Başka Dilsel Olgunun Daha İyi Anlaşılması İçin Yapılan Ek Bilgidir. Federalist Nedir? Söz Konusu Bilgi Açıklanacak Sözcükten Daha Uzun Olur Federalist Nedir? Açıklama İle İlgili Durumun Kanıtı Şu Şekilde Doğrulanabilir Federalist Nedir? Bir Sözlükteki Tanım İlgili Sözcük Yerine Kullanılabilirse, Bu Bir Açıklamadır. Federalist Nedir? Yani Aynı Bağlam İçinde Hem Sözcük Hem De Tanım Kullanılırsa Ve Anlamsal Açıdan Bir Sorun Oluşturmuyorsa Bu Bir Açıklamadır.