Emmanuel Macron
2023'te Macron
25. Fransa cumhurbaşkanı
Görevde
Makama geliş 14 Mayıs 2017
Başbakan	Édouard Philippe Jean Castex Élisabeth Borne Gabriel Attal
Yerine geldiği	François Hollande
Andorra Eş Prensi
Görevde
Makama geliş 14 Mayıs 2017 Joan Enric Vives Sicília ile birlikte
Yerine geldiği	François Hollande
Fransa Ekonomi, Sanayi ve Dijital İşler Bakanı
Görev süresi 26 Ağustos 2014 - 30 Ağustos 2016
Başbakan	Manuel Valls
Yerine geldiği	Arnaud Montebourg
Yerine gelen	Michel Sapin
Cumhurbaşkanı Genel Sekreter Yardımcısı
Görev süresi 15 Mayıs 2012 - 15 Temmuz 2014
Cumhurbaşkanı	François Hollande
Yerine geldiği	Jean Castex
Yerine gelen	Laurence Boone
Rönesans Partisi Genel Başkanı
Görev süresi 6 Nisan 2016 - 8 Mayıs 2017
Yerine geldiği	Makam oluşturuldu
Yerine gelen	Catherine Barbaroux
Kişisel bilgiler
Doğum	Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron 21 Aralık 1977 (46 yaşında) Amiens, Somme, Fransa
Vatandaşlığı	Fransa
Partisi	Rönesans (2016-günümüz)
Diğer siyasi bağlantıları	Sosyalist Parti (2006-2009) Bağımsız (2009-2016)
Evlilik(ler)	Brigitte Macron (e. 2007)
Yaşadığı yer	Élysée Sarayı
Bitirdiği okul	Université Paris-Nanterre Paris Siyasi Bilimler Akademisi Ulusal İdare Okulu
Mesleği	Siyasetçi · bürokrat
Dini	Agnostisizm
İmzası

Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron (d. 21 Aralık 1977), 2017'den beri Fransa Cumhurbaşkanı olan Fransız siyasetçi, bankacı ve bürokrattır. Ayrıca Andorra'nın iki eş prensinden biridir. Daha önce 2014-2016 yılları arasında Cumhurbaşkanı François Hollande döneminde Ekonomi, Sanayi ve Dijital İşler Bakanı ve 2012-2014 yılları arasında Cumhurbaşkanı Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı. Merkezci bir siyasi parti olan Rönesans'ın kurucu üyesidir.

Amiens'te doğan Macron, Paris Nanterre Üniversitesi'nde felsefe okuduktan sonra Paris Siyasi Bilimler Akademisi'nde kamu işleri alanında yüksek lisans yaptı ve 2004 yılında Ulusal İdare Okulu'ndan mezun oldu. Maliye Genel Müfettişliği'nde kıdemli memur olarak çalıştı ve daha sonra Rothschild & Co. şirketinde yatırım bankacısı oldu.

Mayıs 2012'de seçilmesinden kısa bir süre sonra Cumhurbaşkanı François Hollande tarafından Élysée genel sekreter yardımcısı olarak atanan Macron, Hollande'ın kıdemli danışmanlarından biriydi. Ağustos 2014'te ikinci Valls hükûmetinde Ekonomi, Sanayi ve Dijital İşler Bakanı olarak atandı ve bir dizi iş dünyası dostu reforma öncülük etti. Ağustos 2016'da Macron, 2017 cumhurbaşkanlığı kampanyasını başlatmak üzere istifa etti. 2006'dan 2009'a kadar Sosyalist Parti üyesi olan Valls, Nisan 2016'da kurduğu merkezci ve Avrupa yanlısı bir siyasi hareket olan Rönesans (En Marche) bayrağı altında seçimlere katıldı.

Kısmen Cumhuriyetçi aday François Fillon'un şansını azaltan Fillon olayının bir sonucu olarak, Macron oylamanın ilk turunda oyların çoğunu aldı ve ikinci turda Ulusal Birlik'ten Marine Le Pen'i yenerek 7 Mayıs 2017'de %66,1 oyla Fransa Cumhurbaşkanı seçildi. 39 yaşında Fransa tarihinin en genç cumhurbaşkanı oldu. Haziran ayında yapılan 2017 parlamento seçimlerinde partisi La République En Marche! (LREM) adını alan partisi, Ulusal Meclis'te çoğunluğu elde etti ve Édouard Philippe'i başbakan olarak atadı. Philippe 2020'de istifa edince Macron, onun yerine Jean Castex'i atadı.

Macron, 2022 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Le Pen'i yenerek ikinci kez seçildi ve böylece Jacques Chirac'ın 2002'de Jean-Marie Le Pen'i yenmesinden bu yana yeniden seçilmeyi başaran ilk Fransız cumhurbaşkanı adayı oldu. Ancak 2022 yasama seçimlerinde merkezci koalisyonu mutlak çoğunluğu kaybederek parlamentonun kilitlenmesine ve 1993'te Bérégovoy hükûmetinin düşmesinden bu yana Fransa'nın ilk azınlık hükûmetinin kurulmasına neden oldu. Macron'un şu anki başbakanı, Fransa tarihindeki en genç hükûmet başkanı ve bu görevi üstlenen ilk açık eşcinsel olan Gabriel Attal olup, büyük bir hükûmet krizinin ardından Ocak 2024'te Fransa'nın ikinci kadın başbakanı Élisabeth Borne'un yerine atandı.

Macron, cumhurbaşkanlığı döneminde çalışma yasaları, vergilendirme ve emeklilik konularında çeşitli reformlar gerçekleştirdi ve yenilenebilir enerjiye geçiş sürecini takip etti. Siyasi muhalifleri tarafından "zenginlerin cumhurbaşkanı" olarak adlandırılan Macron'un iç reformlarına karşı artan protestolar ve istifa talepleri, cumhurbaşkanlığının ilk yıllarına damgasını vurdu ve 2018-2020 yıllarında Sarı Yelekliler protestoları ve emeklilik reformu grevi ile doruğa ulaştı. 2020'den itibaren Fransa'nın COVID-19 pandemisine müdahalesine ve aşı uygulamasına öncülük etti. 2023'te başbakanı Élisabeth Borne'un hükûmeti, emeklilik yaşını 62'den 64'e çıkaran yasayı kabul etti; emeklilik reformları tartışmalı oldu ve kamu sektöründe grevlere ve şiddetli protestolara yol açtı. Dış politikada Macron, Avrupa Birliği'nde (AB) reform çağrısında bulundu ve İtalya ve Almanya ile ikili anlaşmalar imzaladı. Macron, Çin-Amerika Birleşik Devletleri ticaret savaşı sırasında Çin ile 42 milyar Avroluk ticaret ve iş anlaşmaları yaptı ve Avustralya ve Amerika Birleşik Devletleri ile AUKUS güvenlik anlaşması konusunda bir anlaşmazlığı yönetti. İslam Devleti'ne karşı savaşta Opération Chammal'ı sürdürdü ve 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin uluslararası alanda kınanmasına katıldı.

İlk yılları ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Amiens'da Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron adıyla doğdu. Annesi Françoise Macron (doğum adı: Françoise Noguès) doktor, babası Jean-Michel Macron Picardie Jules Verne Üniversitesi'nde nöroloji profesörüdür.^[1] Ailesi dindar olmasa da kendi isteğiyle 12 yaşında Katolik olarak vaftiz oldu.^[2] Bugün dini görüşlerini agnostik olarak tanımlamaktadır.^[3] Büyükannesi Manette ile yakın bağlara sahipti. Büyükannesinin annesi okuma yazma bilmezdi ve işçi sınıfına mensuptu; Macron ailesinin bu tarihini siyasi hayatında kendisini siyasi elitin dışında bir aday olarak gösterme amaçlı kullanmıştır.^[4]

Paris Ouest Nanterre La Défense Üniversitesi'nde felsefe bölümünü bitirdi, filozof Paul Ricœur'un La Mémoire, l’histoire, l’oubli (Hafıza, Tarih, Unutuş) adlı kitabının 1999-2001 arasında hazırlanma sürecinde asistanı oldu.^[5] Paris Siyasal Bilgiler Enstitüsü'nden 2011'de kamu işleri alanında lisansüstü diploması aldı. 2002-2004 yıllarında Ulusal İdare Okulu'nda (ENA) eğitim gördü.^[5] Eğitimi sırasında Fransa'nın Nijerya büyükelçiliğinde staj yaptı.^[6] 10 yıl Amiens konservatuvarında piyano^[7] eğitimi aldı ve üçüncülük ödülünün sahibi oldu.

Mesleki kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Maliye müfettişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron, 2004 yılında ENA'dan mezun olduktan sonra Maliye Bakanlığı'nın bir kolu olan Inspection générale des finances'de (IGF) Müfettiş oldu. Macron, IGF'nin o dönemki başkanı Jean-Pierre Jouyet'nin danışmanlığını yaptı. Maliye Müfettişi olduğu dönemde Macron, yaz aylarında HEC veya Paris Siyasi Bilimler Akademisi gibi Grande école giriş sınavlarına hazırlık konusunda uzmanlaşmış seçkin bir özel okul olan IPESUP'ta dersler verdi.^[8][9][10]

2006 yılında Laurence Parisot, Macron'a Fransa'nın en büyük işveren federasyonu olan Mouvement des Entreprises de France'ın genel müdürlüğünü teklif etti, ancak o bunu reddetti.^[11] Ağustos 2007'de Macron, Jacques Attali'nin "Fransız Büyümesini Serbest Bırakma Komisyonu"na raportör yardımcısı olarak atandı. 2008 yılında Macron, 50.000 Avro ödeyerek hükûmetle olan sözleşmesini feshetti.^[12] Ardından Rothschild & Cie Banque'da yüksek maaşlı bir pozisyonda yatırım bankacısı oldu.^[13][14] Mart 2010'da Attali Komisyonu'na üye olarak atandı.^[15]

Yatırım bankacısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron, Eylül 2008'de Maliye Müfettişliği görevinden ayrılarak Rothschild & Cie Banque'da göreve başladı.^[16] Macron, Nicolas Sarkozy cumhurbaşkanı olunca hükûmetten ayrıldı. Kendisine ilk olarak François Henrot tarafından iş teklif edildi. Bankadaki ilk sorumluluğu, Cofidis'in Crédit Mutuel Nord Europe tarafından satın alınmasına yardımcı olmaktı.^[17]

Macron, Le Monde'un denetim kurulunda yer alan bir işadamı olan Alain Minc ile bir ilişki kurdu.^[18] Macron, Le Monde'un yeniden sermayelendirilmesi ve Siemens IT Çözümleri ve Hizmetleri'nin Atos tarafından satın alınması üzerinde çalıştıktan sonra 2010 yılında bankanın ortaklığına terfi etti.^[19] Aynı yıl Macron, Nestlé'nin Pfizer'in bebek beslenme bölümünü 9 milyar Avro karşılığında satın almasından sorumlu tutuldu ve bu satın alma onu milyoner yaptı.^[20][21]

Şubat 2012'de Avril Group'un CEO'su işadamı Philippe Tillous-Borde'a danışmanlık yaptı.^[22] Macron, Aralık 2010 ile Mayıs 2012 arasında 2 milyon Avro kazandığını bildirdi.^[23] Resmî belgeler, Macron'un 2009-2013 yılları arasında yaklaşık 3 milyon Avro kazandığını göstermektedir.^[24] Macron, 2012 yılında Rothschild & Cie'den ayrıldı.^[25][26]

Siyasi kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron gençliğinde iki yıl boyunca Yurttaş ve Cumhuriyet Hareketi için çalıştı ancak hiçbir zaman üye olmak için başvuruda bulunmadı.^[23][27] Macron Paris Siyasi Bilimler Akademisi'nde okuduğu dönemde, Paris'in 11. bölgesinin Belediye Başkanı Georges Sarre'nin asistanlığını yaptı.^[28] Macron, 24 yaşından beri Sosyalist Parti üyesiydi^[29] ancak en son 2006-2009 dönemi için üyeliğini yeniledi.^[30]

Macron, 2006 yılında Jean-Pierre Jouyet aracılığıyla François Hollande ile tanıştı ve 2010 yılında Hollande'ın ekibine katıldı.^[29] 2007 yılında Macron, 2007 yasama seçimlerinde Sosyalist Parti etiketi altında Picardy'deki Ulusal Meclis'te bir koltuk için aday olmaya çalıştı; ancak başvurusu reddedildi.^[31] Macron'a 2010 yılında Başbakan François Fillon'un özel kalem müdür yardımcısı olması teklif edildi, ancak o bunu reddetti.^[32]

Élysée Genel Sekreter Yardımcısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron, 15 Mayıs 2012'de Cumhurbaşkanı François Hollande'ın ekibinde üst düzey bir görev olan Élysée Genel Sekreter Yardımcısı oldu.^[33] Macron, Nicolas Revel ile birlikte görev yaptı. Genel sekreter Pierre-René Lemas'ın altında görev yaptı.

2012 yazında Macron, 35 saatlik çalışma haftasını 2014'e kadar 37 saate çıkaracak bir öneri sundu. Ayrıca hükûmet tarafından planlanan en yüksek gelirlilere yönelik büyük vergi artışlarını da engellemeye çalıştı. Hollande, Macron'un önerilerini reddetti.^[34] 2013 yılında CEO'ların maaşlarının düzenlenmesine karşı oy kullananlardan biri de Hollande'dı.^[35] Elysee'nin diğer genel sekreter yardımcısı Nicolas Revel, Medef tarafından tercih edilen bir bütçe sorumluluğu anlaşması önerisinde Macron'a karşı çıktı.^[36]

10 Haziran 2014 tarihinde Macron'un görevinden istifa ettiği ve yerine Laurence Boone'un atandığı açıklandı.^[37] Macron'un görevden ayrılma nedenleri arasında, birinci Manuel Valls hükûmetinde yer almamasından duyduğu hayal kırıklığı ve hükûmet tarafından önerilen reformlar üzerinde etkili olamaması yer alıyordu.^[36] Bu durum, Jean-Pierre Jouyet'nin genelkurmay başkanı olarak atanmasının ardından gerçekleşti.^[38] Jouyet, Macron'un "kişisel arzularını sürdürmek"^[39] ve kendi finansal danışmanlık firmasını kurmak için ayrıldığını söyledi.^[40] Daha sonra Macron'un eğitim projelerine fon sağlamaya çalışacak bir yatırım şirketi kurmayı planladığı bildirildi. Kısa bir süre sonra işadamı Alain Minc'in yardımıyla Berlin Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak işe alındı. Harvard Üniversitesi'nde de bir pozisyon arayışına girmişti.^[41]

Macron, 2014 yılında memleketi Amiens'te yapılacak belediye seçimlerinde aday olma teklifini reddetti^[42] ve bunun üzerine François Hollande, Manuel Valls'ın kendisini Bütçe Bakanı olarak atama fikrini, daha önce hiç kamu görevine seçilmediği için reddetti.^[38]

Ekonomi ve Sanayi Bakanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron, İkinci Valls Kabinesinde 26 Ağustos 2014 tarihinde Arnaud Montebourg'un yerine Ekonomi ve Sanayi Bakanı olarak atandı.^[43] Macron, 1962 yılında Valéry Giscard d'Estaing'den bu yana en genç Ekonomi Bakanı oldu.^[44] Macron, AB yanlısı ve çok daha ılımlı olması nedeniyle medya tarafından "Anti-Montebourg" olarak damgalanırken, Montebourg ise Avrupa şüphecisi ve sol görüşlüydü.^[45] Ekonomi Bakanı olarak Macron, iş dünyası dostu reformların hayata geçirilmesinde ön saflarda yer aldı. 17 Şubat 2015'te Başbakan Manuel Valls, Macron'un imzasını taşıyan yasa paketini, özel 49.3 prosedürünü kullanarak isteksiz bir parlamentodan geçirdi.^[46]

Macron, Renault şirketindeki Fransız payını %15'ten %20'ye çıkardı ve ardından hissedarların üçte ikisi iptal yönünde oy kullanmadığı sürece iki yıldan uzun süredir kayıtlı olan hisselere çifte oy hakkı tanıyan Florange yasasını yürürlüğe koydu. Böylece Fransız devleti şirkette azınlık hissesine sahip oldu, ancak Macron daha sonra hükûmet Renault'daki yetkilerini sınırlayacağını belirtti.^[47] Macron, Isère'deki bir Ecopla fabrikasının kapatılmasını engelleyemediği için çok eleştirildi.^[48]

Ağustos 2015'te Macron, artık Sosyalist Parti üyesi olmadığını ve bağımsız olduğunu açıkladı.^[30]

2017 başkanlık kampanyası[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron, Fransız kamuoyu tarafından ilk kez Mart 2015'te Des Paroles Et Des Actes adlı Fransız TV programına katıldıktan sonra tanındı.^[49] Siyasi partisi Rönesans'ı kurmadan önce, ilki Mart 2015'te Val-de-Marne'da olmak üzere bir dizi konuşma yaptı.^[50] Manuel Valls'in ikinci hükûmetini, teröristlerden çifte vatandaşlığın kaldırılması önerisi nedeniyle ayrılmakla tehdit etti.^[51][52] Ayrıca, dijital teknolojinin ilerlemesi üzerine konuşma yaptığı İsrail de dahil olmak üzere çeşitli yurtdışı gezilerine katıldı.^[53]

Mevcut hükûmetle ilişkilerin gerginleştiği ve bozulduğu bir ortamda Macron, 6 Nisan 2016'da Amiens'te Rönesans (En Marche) adında bağımsız bir siyasi parti kurdu.^[54] İlk kurulduğunda medyada geniş yer bulan liberal^[55] ve ilerici^[56][57] bir siyasi hareket olan parti ve Macron, Cumhurbaşkanı Hollande tarafından kınandı ve Macron'un hükûmete sadakati sorusu gündeme geldi.^[58][59] Aralarında Manuel Valls,^[60] Michel Sapin,^[61] Axelle Lemaire ve Christian Eckert'in de bulunduğu Sosyalist Parti'nin çoğunluğu, Rönesans'a karşı çıksa da bazı milletvekilleri hareketi desteklediklerini açıkladı.^[62]

Haziran 2016'da medyada Macron ve hareketi Rönesans'a destek artmaya başladı ve Libération, L'Express, Les Échos, Le 1 ve L'Opinion'un Macron'u desteklemeye başladığını bildirdi.^[63] Sendikacılar ve protestolarıyla ilgili çeşitli tartışmaların ardından Acrimed, büyük gazetelerin Macron ve Rönesans hakkında ön sayfa haberleri yayınlamaya başladığını bildirdi.^[64] Hem aşırı sol, hem de aşırı sağ tarafından eleştirilen bu Macron yanlısı basın mensupları, "Macroncular" olarak adlandırıldı.^[65][66]

Mayıs 2016'da Orléans Belediye Başkanı Olivier Carré, Macron'u Jeanne d'Arc'ın Orléans Kuşatması sırasındaki çabalarının 587. yıldönümü anısına düzenlenen festivale davet etti.^[67][68] LCI, Macron'un Jeanne d'Arc sembolünü aşırı sağcılardan geri almaya çalıştığını bildirdi.^[69] Macron daha sonra Puy du Fou'ya gitti ve mevcut hükûmetten ayrılacağı söylentileri arasında yaptığı bir konuşmada "sosyalist olmadığını" ilan etti.^[70] Macron, 30 Ağustos 2016 tarihinde, 2017 cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde kendisini Rönesans hareketine adamak üzere^[71][72] hükûmetten istifa etti.^[73][74] Macron'un yerine Michel Sapin'in getirildiği açıklanırken,^[75] Hollande ise Macron'un kendisine "metodik olarak ihanet ettiğini" düşündüğünü söyledi.^[76] IFOP tarafından yapılan bir anket, ankete katılanların %84'ünün istifa kararına katıldığını gösterdi.^[77]

Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron aday olma niyetini ilk olarak Rönesans'ı kurarak gösterdi, ancak hükûmetten istifasının ardından hareketine daha fazla zaman ayırabildi. İlk olarak Nisan 2016'da cumhurbaşkanlığına aday olmayı düşündüğünü açıkladı^[78] ve ekonomi bakanlığı görevinden istifa etmesinin ardından medya kaynakları Macron'un bağış toplama faaliyetlerinde aday olacağına dair işaretler tespit etmeye başladı.^[79] Ekim 2016'da Macron, Hollande'ın "normal" bir cumhurbaşkanı olma hedefini eleştirerek Fransa'nın daha "Jüpiterci bir cumhurbaşkanlığına" ihtiyacı olduğunu söyledi.^[80]

Macron, aylar süren spekülasyonların ardından 16 Kasım 2016 tarihinde Fransa cumhurbaşkanlığı için adaylığını resmen ilan etti. Duyuru konuşmasında "demokratik devrim" çağrısında bulundu ve "Fransa'nın önündeki engelleri kaldırma" sözü verdi.^[81] Birkaç ay önce Hollande'ın aday olacağına dair umudunu dile getirdi ve görevdeki cumhurbaşkanı olarak Sosyalist Parti'nin meşru adayı olduğunu söyledi.^[82][83] Macron'un Révolution adlı kitabı, 24 Kasım 2016'da yayımlandı ve Aralık 2016'da Fransa'da en çok satanlar listesinde beşinci sıraya yükseldi.^[84]

Adaylığını açıkladıktan kısa bir süre sonra Jean-Christophe Cambadélis ve Manuel Valls, Macron'dan Sosyalist Parti'nin başkanlık ön seçimlerinde aday olmasını istedi ancak Macron bunu reddetti.^[85][86] Jean-Christophe Cambadélis, Lyon Belediye Başkanı Gérard Collomb'un Macron'u desteklemesinin ardından, Macron'la ilişki kuran ya da onu destekleyen üyeleri dışlamakla tehdit etmeye başladı.^[87]

Macron'un Fransız ekonomist Sophie Ferracci tarafından yönetilen kampanyası,^[88] Aralık 2016'da 3,7 milyon Avro bağış topladığını açıkladı ki bu rakam o zamanki aday Alain Juppé'nin bütçesinin üç katıydı.^[89] Macron, aralarında bağışçılarının listesini açıklamasını isteyen ve Rothschildlerle geçirdiği zaman nedeniyle kendisini çıkar çatışmasıyla suçlayan Benoît Hamon'un da bulunduğu birçok kişinin eleştirilerine maruz kaldı^[90] ve Macron bu eleştirileri "demagoji" olarak reddetti.^[91] Gazeteciler Marion L'Hour ve Frédéric Says daha sonra Macron'un Bercy'deyken medya ve Fransız popüler kültüründeki çeşitli şahsiyetlerle akşam yemekleri ve toplantılar düzenlemek için 120.000 Avro harcadığını bildirdi.^[92] Christian Jacob ve Philippe Vigier, onu bu parayı kampanya yapmadan kampanya yapmak için kullanmakla suçladı.^[93] Halefi Michel Sapin ise Macron'un eylemlerinde yasadışı bir şey görmediğini ve bu parayı harcama hakkına sahip olduğunu söyledi.^[94] Macron, hakkındaki bu iddiaları "iftira" olarak nitelendirdi ve bakanlık bütçesinin hiçbir kısmının partisi için harcanmadığını söyledi.^[92]

Macron'un kampanyası medyada önemli ölçüde yer buldu.^[95] Mediapart, elliden fazla dergi kapağının sadece ona ayrıldığını bildirdi.^[96] Le Monde'un sahipleri^[97] ve Nouvel Observateur'ün eski sahibi Claude Perdiel ile dost olan Macron,^[98] aşırı sol ve aşırı sağ tarafından "medya adayı" olarak nitelendirildi ve kamuoyu yoklamalarında da bu şekilde görüldü.^{[99][100][101]} Birçok gözlemci, eski Publicis CEO'su Maurice Lévy'nin pazarlama taktiklerini kullanarak başkanlık hırsını ilerletmeye çalışması nedeniyle kampanyasını satılan bir ürüne benzetti.^{[102][103][104]} Marianne dergisi, Patrick Drahi'nin sahibi olduğu BFM TV'nin Macron'a diğer tüm adayların toplamından daha fazla yer verdiğini bildirdi.^[105] Marianne bunun, kampanyanın Bernard Mourad aracılığıyla Drahi ile olan bağlantılarından kaynaklanabileceğini öne sürdü.^[106][107]

Macron'un karşılaştırıldığı François Bayrou, cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmayacağını açıkladı ve bunun yerine anketlerde oy oranı yükselmeye başlayan Macron ile bir seçim ittifakı kurdu.^[108][109] François Fillon ile ilgili bazı hukuki sorunların kamuoyuna yansımasının ardından, Macron anketlerde Fillon'u geride bırakarak birinci aday konumuna geldi.^[110][111]

Macron, Demokrat Hareket'ten (MoDem) François Bayrou, milletvekili Daniel Cohn-Bendit, solun birincil partisinden ekolojist aday François de Rugy ve Rönesans'ın genel sekreteri Sosyalist milletvekili Richard Ferrand'ın yanı sıra birçoğu Sosyalist Parti'den olmak üzere çok sayıda merkezci ve merkez sağ siyasetçinin desteğini alarak geniş bir destekçi kitlesine sahip oldu.^[112] Paris Büyük Camii, Fransız Müslümanları topluca Macron'a oy vermeye çağırdı.^[113]

23 Nisan 2017'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda 8 milyondan fazla oyla (%24) en fazla oyu alan Macron, ikinci turda eski adaylar François Fillon ve Benoît Hamon ile görevdeki cumhurbaşkanı François Hollande'ın desteğini alan Marine Le Pen ile karşılaştı.^[114][115]

Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, Almanya Şansölyesi Angela Merkel^[116] ve eski ABD Başkanı Barack Obama da dahil olmak üzere pek çok yabancı siyasetçi, Macron'u sağ popülist aday Marine Le Pen'e karşı destekledi.^[117] Macron ve Le Pen arasında 3 Mayıs 2017 tarihinde bir münazara düzenlendi. Tartışma iki saat sürdü ve kamuoyu yoklamaları Macron'un kazandığını gösterdi.^[118] Mart 2017'de Macron'un dijital kampanya yöneticisi Mounir Mahjoubi, İngiliz Sky News kanalına verdiği demeçte, Macron'a yönelik "üst düzey saldırıların" arkasında Rusya'nın olduğunu ve devlet medyasının "yanlış bilginin ilk kaynağı" olduğunu söyledi. Mahjoubi, bu konu hakkında; "Russia Today ve Sputnik News'i adayımız .... hakkında paylaşılan yanlış bilgilerin ilk kaynağı olmakla suçluyoruz." dedi.^[119]

Fransa'da 7 Mayıs'ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinden iki gün önce, Macron'un kampanya e-postalarının dokuz gigabaytlık bir kısmının anonim olarak bir belge paylaşım sitesi olan Pastebin'e gönderildiği bildirildi. Bu belgeler daha sonra 4chan adlı sanal ortamda yayıldı ve bu da Twitter'da "#macronleaks" etiketinin trend olmasına yol açtı.^[120][121] Macron'un siyasi hareketi Rönesans, aynı akşam yaptığı açıklamada şunları söyledi; "Rönesans hareketi bu akşam, çeşitli iç bilgilerin sosyal medyada yayılmasına yol açan büyük ve koordineli bir hack saldırısının kurbanı olmuştur."^[122]

Macron, 7 Mayıs 2017 tarihinde Marine Le Pen'in %33,9 oyuna karşılık %66,1 oy alarak Fransa Cumhurbaşkanı seçildi. Seçimde %25,4 ile rekor düzeyde çekimser oy kullanıldı ve oy pusulalarının %8'i boş veya geçersiz sayıldı.^[123] Macron, Rönesans'ın başkanlığından istifa etti^[124] ve Catherine Barbaroux geçici lider oldu.^[125]

Fransa Cumhurbaşkanı[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron, 23 Nisan 2017 tarihinde yapılan seçimlerin ilk turunun ardından ikinci tura kalmaya hak kazandı. İlk sonuçlara göre 7 Mayıs 2017'deki cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunu ezici bir farkla kazanarak,^[126] Ulusal Birlik adayı Marine Le Pen'in çekilmesini sağladı.^[127] 39 yaşında Fransa tarihinin en genç cumhurbaşkanı ve Napolyon'dan bu yana Fransa'nın en genç devlet başkanı oldu.^[128][129] Aynı zamanda Fransa'nın 1958'de Beşinci Cumhuriyet'in kurulmasından sonra doğan ilk cumhurbaşkanıdır.

Macron, 14 Mayıs'ta resmen cumhurbaşkanı oldu.^[130] Patrick Strzoda'yı özel kalem müdürü,^[131] Ismaël Emelien'i de strateji, iletişim ve konuşmalardan sorumlu özel danışmanı olarak atadı.^[132] 15 Mayıs'ta Cumhuriyetçilerden Édouard Philippe'i Başbakan olarak atadı.^[133][134] Aynı gün ilk resmî yurtdışı ziyaretini gerçekleştirerek Berlin'de Almanya Şansölyesi Angela Merkel ile bir araya geldi. İki lider, Fransa-Almanya ilişkilerinin Avrupa Birliği için önemini vurguladılar.^[135] Avrupa için "ortak bir yol haritası" hazırlama konusunda mutabık kaldılar ve Avrupa Birliği Antlaşmalarında değişiklik yapılmasına karşı olmadıklarında ısrar ettiler.^[136]

2017 yasama seçimlerinde Macron'un partisi Rönesans (La République En Marche) ve müttefiki Demokrat Hareket, 577 sandalyeden 350'sini kazanarak rahat bir çoğunluk elde etti.^[137] Cumhuriyetçilerin, Senato seçimlerinin galibi olarak ortaya çıkmasının ardından hükûmet sözcüsü Christophe Castaner, seçimlerin partisi için bir "başarısızlık" olduğunu belirtti.^[138]

Macron, 3 Temmuz 2020 tarihinde merkez sağ Jean Castex'i Fransa Başbakanı olarak atadı. Sosyal muhafazakâr olarak tanımlanan Castex, Cumhuriyetçilerin bir üyesiydi.^[139] Bu atama, "ekonomik açıdan merkez sağ olarak görülen bir çizginin ikiye katlanması" olarak nitelendirildi.^[140]

İlk dönemindeki iç siyaseti[değiştir | kaynağı değiştir]

Yolsuzlukla mücadele[değiştir | kaynağı değiştir]

Ulusal Meclis, Macron'un Fransız siyasetindeki kitlesel yolsuzluğu Temmuz 2017'ye kadar durdurmak için önerdiği ve seçilmiş temsilcilerin aile üyelerini işe almasını yasaklayan yasanın bir bölümünü kabul etti.^[141] Bu arada, seçim bölgesi fonunu kaldıran yasanın ikinci bölümü Senato'nun itirazları üzerine oylamaya sunuldu.^[142]

Macron'un eşine hükûmet içinde resmi bir rol verme planı, demokratik olmamasından, eleştirmenlerin nepotizme karşı mücadelesiyle çelişki olarak algılamasına kadar uzanan eleştirilerle ateş altında kaldı.^[143] Change.org'da yaklaşık 290.000 imzalı bir online dilekçenin ardından Macron plandan vazgeçti.^[144] 9 Ağustos'ta Ulusal Meclis, seçim bölgesi fonlarının kaldırılmasına ilişkin tartışmaların ardından Macron'un kampanyasının ana temalarından biri olan kamu etiğine ilişkin tasarıyı kabul etti.^[145]

Çalışma politikaları ve sendikalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron, sendika-yönetim ilişkilerini mevcut Fransız sisteminin düşmanca çizgilerinden uzaklaştırıp Almanya ve İskandinavya'yı örnek alan daha esnek, uzlaşmaya dayalı bir sisteme doğru kaydırmayı hedeflemektedir.^[146] Ayrıca, Doğu Avrupa'dan daha ucuz işgücü istihdam eden ve bunun karşılığında Fransız işçilerin işlerini etkileyen şirketlere karşı harekete geçme sözü verdi ve bunu "sosyal damping" olarak adlandırdı. AB ülkeleri arasında anlaşmazlığa yol açan 1996 tarihli Kiralık İşçi Direktifi uyarınca, Doğu Avrupalı işçiler Doğu Avrupa ülkelerinde maaş düzeyinde sınırlı bir süre için istihdam edilebilmektedir.^[147]

Fransız hükûmeti, Macron ve hükûmetinin Fransız ekonomisini canlandırmak için attığı ilk adımlardan biri olan Fransa'nın çalışma kurallarında ("Code du Travail") önerilen değişiklikleri açıkladı.^[148] Macron'un reform çabaları bazı Fransız sendikalarının direnişiyle karşılaştı. En büyük sendika olan CFDT, Macron'un çabalarına karşı uzlaşmacı bir yaklaşım sergileyerek cumhurbaşkanı ile müzakerelerde bulunurken, daha militan olan CGT ise reformlara karşı daha düşmanca bir tutum sergiledi.^[149]

Senato dâhil olmak üzere Ulusal Meclis, sendikalar ve işveren gruplarıyla yapılan müzakerelerin ardından hükûmetin çalışma yasalarını gevşetmesine izin veren teklifi onayladı.^[150] Sendikalarla görüşülen reformlar, haksız olduğu düşünülen işten çıkarmalar için yapılan ödemeleri sınırlandırırken, şirketlere çalışanları işe alma ve işten çıkarmanın yanı sıra kabul edilebilir çalışma koşullarını tanımlama konusunda daha fazla özgürlük tanımaktadır. Cumhurbaşkanı Macron, 22 Eylül'de çalışma kurallarını yeniden düzenleyen beş kararnameyi imzaladı.^[151] Ekim 2017'de açıklanan hükûmet rakamları, iş kanununda reform yapılmasına yönelik yasama çalışmaları sırasında işsizlik oranının 2001'den bu yana en büyük düşüşle %1,8'e gerilediğini ortaya koydu.^[152]

Göçmen krizi[değiştir | kaynağı değiştir]

Mülteciler ve özellikle göçmen kampı Calais Jungle hakkında konuşan Macron, 16 Ocak 2018'de hükûmetin göç ve iltica politikasını açıklamadan önce Paris'te başka bir mülteci kampının kurulmasına izin vermeyeceğini söyledi.^[153] Macron ayrıca iltica başvurularını ve sınır dışı edilmeleri hızlandırmayı ve mültecilere daha iyi barınma imkanı sağlamayı planladığını açıkladı.^[154]

23 Haziran 2018 tarihinde Cumhurbaşkanı Macron şunları söyledi: "Gerçek şu ki, Avrupa 2015'te yaşadığı boyutta bir göç krizi yaşamıyor, İtalya gibi bir ülke geçen yılki göç baskısına sahip değil. Bugün Avrupa'da yaşadığımız kriz, siyasi bir krizdir." Macron, Kasım 2019'da Fransa'ya ulaşan mülteci sayısını kısıtlamak için yeni göç kuralları getirdi ve göç politikasının "kontrolünü geri alacağını" belirtti.^[155]

Ekonomi politikası[değiştir | kaynağı değiştir]

Dönemin Genelkurmay Başkanı Pierre de Villiers, 19 Temmuz 2017'de Macron ile yaşadığı bir anlaşmazlığın ardından istifa etti.^[156] De Villiers, istifa etmesinin ana nedeni olarak 850 milyon Avroluk askeri bütçe kesintisini gösterdi. Le Monde gazetesi daha sonra De Villiers'in bir parlamento grubuna "Bu şekilde mahvolmama izin vermeyeceğim" dediğini bildirdi.^[157] Macron, De Villiers'in yerine François Lecointre'yi atadı.^[158]

27 Eylül'de Macron hükûmeti, kamu açığını AB'nin mali kurallarıyla uyumlu hale getirmek üzere vergilerin yanı sıra harcamaları da azaltan ilk bütçesini sundu.^[159] Bütçe, Macron'un seçim kampanyasında verdiği varlık vergisini kaldırma sözünü yerine getirerek servet vergisini gayrimenkulleri hedef alan bir vergi ile değiştirdi. Değiştirilmeden önce bu vergi, küresel değeri 1,3 milyon Avro'yu aşan Fransız sakinlerinin servetlerinin %1,5'ine kadar olan kısmını tahsil ediyordu.^[160]

Aralık 2019'da Macron, 20. yüzyıldan kalma emeklilik sistemini kaldıracağını ve devlet tarafından yönetilen tek bir ulusal emeklilik sistemi getireceğini açıkladı.^[161] Ocak 2020'de, yeni emeklilik planına karşı Paris'te haftalarca süren toplu taşıma araçlarının kapatılması ve vandalizmin ardından Macron, emeklilik yaşını revize ederek plandan taviz verdi.^[162] Şubat ayında, emeklilik revizyonu Fransız anayasasının 49. maddesi kullanılarak kararname ile kabul edildi.^[163] Ancak 16 Mart 2020'de Macron, Fransa'nın COVID-19'un yayılmasını yavaşlatmak için sokağa çıkma yasağı ilan etmesi üzerine yasa taslağının geri çekileceğini duyurdu.^[164]

Terörizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Temmuz 2017'de Senato, Macron'un seçim vaatlerinden biri olan daha sıkı terörle mücadele yasaları içeren tartışmalı bir yasa tasarısının ilk okumasını onayladı. Ulusal Meclis, 3 Ekim'de yaptığı oylamada, 19 çekimser oyla 415'e karşı 27 oyla tasarıyı kabul etti. İçişleri Bakanı Gérard Collomb oylama öncesinde, 1 Ekim'de Marsilya'da meydana gelen bıçaklama olayından iki gün önce Fransa'yı "hala savaş halinde" olarak tanımladı. Senato daha sonra 18 Ekim'de tasarıyı ikinci okumada 244'e karşı 22 oyla kabul etti. Aynı günün ilerleyen saatlerinde Macron 2017 başından bu yana 13 terör planının engellendiğini açıkladı. Kanun, Fransa'daki olağanüstü hal uygulamasının yerini aldı ve bazı hükümlerini kalıcı hale getirdi.^[165] Tasarı, insan hakları savunucuları tarafından eleştirildi. Le Figaro tarafından yapılan bir kamuoyu yoklaması, %62'si kişisel özgürlükleri ihlal edeceğini düşünmesine rağmen, katılımcıların %57'sinin tasarıyı onayladığını gösterdi.^[166]

Yasa, yetkililere evleri arama, hareketleri kısıtlama, ibadet yerlerini kapatma ve tren istasyonları ile uluslararası liman ve havalimanlarının çevresini arama yetkisi vermektedir.^[167] Yasa, sivil özgürlüklerle ilgili endişeleri gidermek üzere yapılan değişikliklerin ardından kabul edildi. En cezalandırıcı tedbirler her yıl gözden geçirilecek ve 2020 yılı sonuna kadar yürürlükten kalkması planlanıyordu.^[168] Tasarı, 30 Ekim 2017 tarihinde Macron tarafından imzalanarak yasalaştı. Macron, 1 Kasım'dan itibaren olağanüstü hal uygulamasına son verileceğini açıkladı.^[169]

İnsan hakları[değiştir | kaynağı değiştir]

Şubat 2018'de Korsika'yı ziyaret eden Macron, Korsika milliyetçilerinin Korsikacanın resmî dil olması yönündeki taleplerini reddedip, Korsika'nın Fransız anayasasında tanınmasını teklif edince tartışmalara yol açtı.^[170][171]

Macron ayrıca Fransa'da İslam dininin "yeniden düzenlenmesi" için bir plan önererek şunları söyledi: "Fransa'da İslam'ın yapılandırılması ve aynı zamanda nasıl açıklanacağı üzerinde çalışıyoruz ki bu son derece önemli - amacım ulusal bütünlüğü ve özgür bilince sahip olma olasılığını korumak için laikliğin kalbinde yatan şeyi, inanmak kadar inanmama olasılığını yeniden keşfetmektir." Plan hakkında daha fazla bilgi vermekten kaçındı.^[172]

İkinci dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

2022 seçimlerinde Macron, Jacques Chirac'ın 2002 seçimlerinde Jean-Marie Le Pen'i mağlup etmesinden bu yana yeniden seçilen ilk iktidar oldu.^[173] Macron ikinci turda Marine Le Pen'i bu kez daha yakın bir farkla, Le Pen'in %41,45'ine karşılık oyların %58,55'ini alarak tekrar mağlup etti.^[174] Neredeyse rekor düzeydeki çekimser oylar nedeniyle bu oran kayıtlı seçmenlerin %38,52'sini temsil ediyordu ki bu Georges Pompidou'nun 1969'daki %37,5'lik oranından bu yana en düşük rakamdı.^[175] Macron'un ikinci göreve başlama töreni 7 Mayıs 2022 tarihinde gerçekleşmiş olsa da, ikinci başkanlık dönemi resmî olarak 14 Mayıs 2022 tarihinde başladı.

16 Mayıs 2022 tarihinde Başbakan Jean Castex, 22 ay süren hükûmet başkanlığı görevinin ardından istifa etti. Aynı gün Cumhurbaşkanı Macron, Élisabeth Borne'u Hôtel Matignon'a atadı ve böylece 1991-1992 yılları arasında Édith Cresson'dan sonra Fransa tarihindeki ikinci kadın Başbakan oldu. Ardından 20 Mayıs 2022'de yeni bir hükûmet kurdu.

Dış siyaseti[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron, 25 Mayıs 2017 tarihinde Fransa Cumhurbaşkanı olarak ilk NATO zirvesi olan 2017 Brüksel zirvesine katıldı. Zirvede ABD Başkanı Donald Trump ile ilk kez bir araya geldi. Görüşme, ikisi arasında "güç mücadelesi" olarak nitelendirilen bir el sıkışma nedeniyle kamuoyunda geniş yer buldu.^[176][177]

Macron, 29 Mayıs 2017 tarihinde Versay Sarayı'nda Vladimir Putin ile bir araya geldi. Görüşme, Macron'un Russia Today ve Sputnik'i kınayarak haber ajanslarını "etki ve propaganda organları, yalancı propaganda" olmakla suçlamasıyla tartışmalara yol açtı.^[178][179] Macron ayrıca IŞİD'e karşı mücadelede işbirliği çağrısında bulundu ve Suriye'de kimyasal silah kullanılması halinde Fransa'nın buna güç kullanarak karşılık vereceği uyarısında bulundu.^[180] Macron, 2018 yılında Suriye'nin Duma kentinde meydana gelen kimyasal saldırıya cevaben, Fransa'nın ABD ve Birleşik Krallık ile koordineli olarak Suriye hükûmetine ait bölgelere yönelik hava saldırılarına katılması talimatını verdi.

Cumhurbaşkanı Macron, 29 Ağustos'ta yaptığı ilk önemli dış politika konuşmasında, İslamcı terörizmle yurtiçinde ve yurtdışında mücadelenin Fransa'nın en önemli önceliği olduğunu belirtti. Macron, aynı gün Japonya üzerinden bir füze ateşleyen Kuzey Kore'yi müzakerelere zorlamak için sert bir uluslararası duruş çağrısında bulundu. Macron ayrıca İran nükleer anlaşmasına desteğini teyit etti ve Venezuela hükûmetini "diktatörlük" olarak eleştirdi. Avrupa Birliği'nin geleceğine ilişkin yeni girişimlerini Eylül ayındaki Almanya seçimlerinden sonra açıklayacağını da sözlerine ekledi.^[181] Macron, Şubat ayında düzenlenen 56. Münih Güvenlik Konferansı'nda Avrupa Birliği'ni güçlendirmeye yönelik 10 yıllık vizyon politikasını sundu. Macron, daha büyük bütçe, entegre sermaye piyasaları, etkin savunma politikası ve hızlı karar almanın Avrupa için anahtar olduğunu belirtti. NATO'ya ve özellikle ABD ve İngiltere'ye bağımlı olmanın Avrupa için iyi olmadığını ve Rusya ile diyalog kurulması gerektiğini de sözlerine ekledi.^[182]

Mart 2019'da, Çin-ABD ekonomik ilişkilerinin bir ticaret savaşı nedeniyle sorunlu olduğu bir dönemde, Macron ve Çin lideri Şi Cinping, yıllar boyunca birçok sektörü kapsayan toplam 40 milyar avroluk, 15 büyük ölçekli ticaret ve iş anlaşması imzaladı.^[183] Bu anlaşmaya, Airbus'tan 30 milyar Avroluk uçak alımı da dahildi. Havacılığın ötesine geçen yeni ticaret anlaşması, Fransa'nın tavuk ihracatını, Çin'de Fransız yapımı bir açık deniz rüzgar çiftliğini, bir Fransız-Çin işbirliği fonunu ve BNP Paribas ile Bank of China arasında milyarlarca Avroluk ortak finansmanı kapsıyordu. Diğer planlar arasında Çin fabrikalarının modernizasyonu ve yeni gemi inşası için harcanacak milyarlarca Avro da yer alıyordu.^[184]

Temmuz 2020'de Macron, Yunanistan ve Kıbrıs'ın egemenliğini ihlal ettiği için Türkiye'ye yaptırım uygulanması çağrısında bulundu ve "AB üyesi ülkelerin deniz alanlarının ihlal ve tehdit edilmesinin kabul edilemez olduğunu" söyledi.^[185] Macron ayrıca Türkiye'nin Libya'ya askeri müdahalesini de eleştirdi.^[186][187] Macron, "NATO üyesi olduğu için Türkiye'den Rusya'dan daha fazlasını beklemeye hakkımız var" dedi.^[188]

2021 yılında Macron'un, Kuzey İrlanda protokolünün uygulanması konusunda Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson ile yaşadığı anlaşmazlığın ardından, Kuzey İrlanda'nın gerçek anlamda Birleşik Krallık'ın bir parçası olmadığını söylediği bildirildi.^[189] Daha sonra bunu yalanlayan Macron, İrlanda Denizi sınırına atıfta bulunarak Büyük Britanya'nın Kuzey İrlanda'dan deniz yoluyla ayrıldığı gerçeğinden bahsettiğini söyledi.^[190][191]

26 Kasım 2021 tarihinde Macron ve İtalya Başbakanı Mario Draghi, Roma'daki Quirinal Sarayı'nda Quirinal Antlaşmasını imzaladılar.^[192] Antlaşma, Avrupa ve dış politika, güvenlik ve savunma, göç politikası, ekonomi, eğitim, araştırma, kültür ve sınır ötesi işbirliği konularında Fransız ve İtalyan pozisyonlarının yakınlaşmasını ve koordinasyonunu teşvik etmeyi amaçlıyordu.^[193]

2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali öncesinde Macron, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yüz yüze ve telefonda görüştü.^[194] Macron'un yeniden seçilmek için yürüttüğü kampanya sırasında, Rus işgalinin başlamasından yaklaşık iki ay sonra Macron, Avrupalı liderlere Putin ile diyaloğu sürdürme çağrısında bulundu.^[195]

Macron, 16 Haziran 2022 tarihinde Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve İtalya Başbakanı Mario Draghi ile birlikte Ukrayna'yı ziyaret etti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile bir araya gelen Macron, Ukrayna için "Avrupa Birliği"ni ifade etti.^[196][197] Rusya-Ukrayna Savaşı'nda tarafsız kalan ulusların tarihi bir hata yaptıklarını ve yeni emperyalizmin suç ortağı olduklarını söyledi.^[198]

Eylül 2022'de Macron, ABD, Norveç ve diğer "dost" doğal gaz tedarikçisi ülkeleri aşırı yüksek fiyatlar nedeniyle eleştirerek^[199] Ekim 2022'de, "Avrupalılar sizin sanayinize sattığınız fiyattan dört kat daha fazlasını ödüyor. Bu tam olarak dostluğun anlamı değil." dedi.^[200]

Macron ve eşi, 19 Eylül 2022'de Londra Westminster Abbey'de Kraliçe II. Elizabeth'in devlet törenine ve ertesi yıl Kral III. Charles'ın taç giyme törenine katıldı.^[201][202]

23 Ekim 2022 tarihinde Macron, yeni İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve bakanlarının yemin ederek göreve başlamasından sadece bir gün sonra, Meloni ile görüşen ilk yabancı lider oldu.^[203]

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile birlikte Çin'e yaptığı ve Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile resmi bir görüşmeyi de içeren zirve sırasında Macron, Avrupa'nın genel olarak ABD'ye olan bağımlılığını azaltması ve tarafsız kalarak Tayvan konusunda ABD ile Çin arasında olası bir çatışmanın içine çekilmekten kaçınması çağrısında bulundu. Çin'e yaptığı üç günlük devlet ziyaretinin ardından konuşan Macron, stratejik özerklik teorisini vurgulayarak Avrupa'nın "üçüncü bir süper güç" olabileceğini öne sürdü. Lahey'de yaptığı konuşmada Avrupa'nın kendi savunma sanayisini geliştirmeye odaklanması ve Amerikan dolarına olan bağımlılığını azaltması gerektiğini savunan Macron, Avrupa için stratejik özerklik vizyonunun ana hatlarını çizdi.^[204] 7 Haziran 2023 tarihinde, pan-Avrupa düşünce kuruluşu Avrupa Dış İlişkiler Konseyi (ECFR) tarafından hazırlanan bir rapor, Avrupalıların çoğunun Macron'un Çin ve ABD hakkındaki görüşlerine katıldığını ortaya koydu.^[205]

Şubat 2023'te, Etiyopya hükûmeti ile Tigray isyancıları arasındaki Tigray Savaşı nedeniyle gerilen Fransa ile Etiyopya arasındaki ilişkileri normalleştirmek için Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'i Paris'te ağırladı.^[206]

Macron, 31 Mayıs 2023 tarihinde Bratislava'daki GLOBSEC forumunu ziyaret etti ve burada da Avrupa egemenliği üzerine bir konuşma yaptı.^[207] Bratislava'daki konuşmasını takip eden soru-cevap oturumunda,^[208] Putin ile müzakere etmenin, Zelenski de dahil olmak üzere bazılarının görmek istediği herhangi bir savaş suçları mahkemesinden daha öncelikli olabileceğini söyledi.^[209]

12 Haziran 2023 tarihinde Macron, Rus işgali altındaki güneydoğu Ukrayna'yı kurtarmak için devam eden karşı saldırıda Ukrayna güçlerine yardım etmek üzere daha fazla mühimmat, silah ve silahlı araç sağlama sözü verdi.^[210] Vilnius'taki NATO Zirvesi'nde, Ukrayna'ya cephe gerisindeki Rus hedeflerini vurmak için Scalp uzun menzilli seyir füzeleri tedarik etme sözü verdi.^[211] 10 Kasım 2023'te Rusya'nın Ukrayna'da yaptıklarının "emperyalizm ve sömürgecilik" olduğunu ve Ukrayna'nın kendini savunmasına yardım etmenin Fransa ve diğer ülkelerin "görevi" olduğunu söyledi, ancak belki de adil barış görüşmeleri yapma ve Rusya ile bir çözüm bulma zamanının geleceğini de sözlerine ekledi.^[212]

Haziran 2023'te Macron, birçokları tarafından yeni Bretton Woods Konferansı olarak tanımlanan küresel bir iklim finansmanı konferansına ev sahipliği yaptı. Amaç, küresel ekonomiyi, iklim değişikliği ve açlık gibi güncel tehditlere göre ayarlamaktır. Önerilerden biri, düşük gelirli ülkelere kredi yerine yardım teklif etmek, böylece kaynaklarını borç ödemeleri yerine iklim değişikliği ve yoksulluğu durdurmak için kullanabilmelerini sağlamak. Macron bu fikri destekledi ancak Ugandalı bir iklim aktivisti Macron'un aynı zamanda iklim ve 40 milyon insanın içme suyu için büyük bir tehdit olan Doğu Afrika Ham Petrol Boru Hattı gibi projeleri desteklemesi halinde bu vaatlerin anlamsız olacağını belirtti.^[213] Macron zirvede uluslararası bir vergilendirme sistemi ve borçların yeniden yapılandırılmasını önerdi ancak bunun ancak uluslararası işbirliği ile etkili olabileceğini vurguladı.^[214]

Ekim 2023'te Macron, İsrail-Hamas savaşı sırasında Hamas'ın eylemlerini kınadı ve İsrail'e ve İsrail'in kendini savunma hakkına desteğini ifade etti.^[215][216] Hamas'a verdiği destekten ötürü İran'ı eleştirdi.^[217] Macron, 24 Ekim'de İsrail ile dayanışmasını ifade etmek üzere bu ülkeyi ziyaret etti. IŞİD karşıtı koalisyonun, Hamas'a karşı da mücadele etmesi gerektiğini söyledi.^[218] 10 Kasım 2023'te ateşkes çağrısında bulundu ve İsrail'i Gazze'yi bombalamayı ve sivilleri öldürmeyi durdurmaya çağırdı.^[219] Ocak 2024'te Hamas'ı Filistinli sivilleri canlı kalkan olarak kullanmakla suçladı ve İsrail'in kendini savunma hakkı olduğunu söyledi.^[220]

Şubat 2024'te Macron, diğer Avrupa devletleriyle yaptığı bir toplantı sırasında Ukrayna'ya kara birlikleri gönderilmesini önererek tartışma yarattı.^[221]

Andorra'nın eş prensi[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransa Cumhurbaşkanı olarak Macron, aynı zamanda Andorra'nın iki eş-prensinden biri olarak res'en görev yapmaktadır. Özel kalem müdürü Patrick Strzoda bu sıfatla Macron'un temsilcisi olarak görev yapmaktadır. Mevcut Urgell Piskoposu olarak, 12 Mayıs 2003 tarihinde atanan Joan Enric Vives Sicília, Macron'un eş-prensi olarak görev yapmaktadır. Macron, 15 Haziran 2017 tarihinde Casa de la Vall'da gerçekleşen bir törende, Strzoda aracılığıyla Andorra Anayasası üzerine yemin etti.

COVID-19 salgını sırasında Andorra hükûmeti Fransa'dan ekonomik yardım istedi, ancak Macron, Fransa Merkez Bankası'nın Avrupa Merkez Bankası'nın onayı olmadan başka bir ülkeye kredi veremeyeceğini savunarak bunu reddetti.^[222]

Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Macron, kendisinden 24 yaş büyük olan^[223] ve Amiens'teki La Providence lisesinde öğretmenlik yapan Brigitte Trogneux ile evlidir.^[224][225] Macron, 15 yaşında bir öğrenciyken, 39 yaşındaki Brigette'nin öğrencisiydi ve Brigitte'in verdiği bir tiyatro atölyesi sırasında tanıştılar.^[226][227] Ailesi başlangıçta Macron'un gençliğinin bu ilişkiyi uygunsuz kıldığını düşündükleri için onu eğitiminin son yılını tamamlaması için Paris'e göndererek çifti ayırmaya çalıştı.^[227] Macron mezun olduktan sonra çift yeniden bir araya geldi ve 2007 yılında evlendi.^[227] Kadının önceki evliliğinden üç çocuğu vardır; Macron'un ise kendi çocuğu yoktur.^[228] Trogneux'nün Macron'un 2017 başkanlık kampanyasındaki rolü çok önemli olarak değerlendirildi ve Macron'un yakın müttefikleri Trogneux'nün Macron'un topluluk önünde konuşma gibi becerilerini geliştirmesine yardımcı olduğunu belirtti.^[229]

Macron piyano çalmaktadır^[230] ve gençliğinde on yıl boyunca piyano eğitimi almıştır. Özellikle Robert Schumann ve Franz Liszt'in eserlerinden hoşlanmaktadır.^[231][232] Macron ayrıca kayak yapmakta,^[233] tenis oynamakta^[234] ve boks yapmaktan hoşlanmaktadır.^[235] Macron anadili Fransızcanın yanı sıra akıcı bir şekilde İngilizce konuşmaktadır.^[236][237]

27 Ağustos 2017'de Macron ve eşi Brigitte, Élysée Sarayı'nda kendileriyle birlikte yaşayan siyah Labrador Retriever-Griffon cinsi bir köpek olan Nemo'yu sahiplendi.^[238] Macron, bir okul çocuğuyken Katolik olarak vaftiz edilmeye karar verdi. Haziran 2018'de Papa Francis ile görüşmeden önce kendisini agnostik bir Katolik olarak tanımladı.^[239][240] Aynı yıl Roma katedrali St. John Lateran'ın fahri kanonu olmayı kabul etti.^[240]

Bir futbol hayranı olan Macron, Fransız kulübü Olympique de Marseille'in destekçisidir.^[241] 2018 FIFA Dünya Kupası sırasında Fransa ve Belçika arasında oynanan yarı final maçına Belçika Kralı Philippe ve Kraliçe Mathilde ile birlikte katıldı^[242] ve Hırvatistan'a karşı oynanan Dünya Kupası finalinde Hırvatistan Cumhurbaşkanı Kolinda Grabar-Kitarović ile birlikte oturup, maç sonunda takımını kutladı. Macron, kutlamaları ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı ile etkileşimleri nedeniyle medyanın yoğun ilgisiyle karşılaştı.^{[243][244][245][246][247]}

17 Aralık 2020'de Macron'un COVID-19 testi pozitif çıkınca,^[248] Lübnan ziyareti de dahil olmak üzere bir sonraki ay için planlanan seyahatleri iptal edildi.^[249]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]