Denis Sassou Nguesso

Denis Sassou Nguesso
Denis Sassou Nguesso
5. Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı
	Görev süresi; 8 Şubat 1979 - 31 Ağustos 1992
Yerine geldiği	Jean-Pierre Thystère Tchicaya
Yerine gelen	Pascal Lissouba
7. Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı
	Görevde
	Makama geliş ; 25 Ekim 1997
Yerine geldiği	Pascal Lissouba
Kişisel bilgiler
Doğum	23 Kasım 1943; Edou, Fransız Ekvatoral Afrikası

Denis Sassou Nguesso (d. 23 Kasım 1943), Kongolu asker ve siyasetçi. Nguesso, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1979 ile 1992 yılları arasında gerçekleştirdiği devlet başkanlığı görevini ülkede çıkan iç savaş sonucunda 1997 yeniden üstlenmiştir ve bu görevi günümüzde de sürdürmektedir.

Nguesso ülkesinin Mbochi etnik grubuna mensup ailesinin bir üyesi olarak o dönem Fransız Ekvatoral Afrikası olarak adlandırılan koloni bölgesinde dünyaya gelmiştir. 1960 yılında ülkesinin bağımsızlığını elde etmeden kısa bir süre önce orduya katılan Nguesso, özel birlik olarak seçilmeden önce Cezayir ve Fransa'da askeri eğitim almıştır.

Ülkesinde dönemin devlet başkanı Fulbert Youlou'ya karşı muhalefete destek veren Nguesso, Youlou'ya karşı 1968 yılında gerçekleştirilen darbede yer alarak Marien Ngouabi'nin iktidara gelmesine katkı sağlamıştır. Aralık 1969'da kurulan Kongo İşçi Partisi'nin kurucu üyeleri arasında yer alan Nguesso, 1970 yılında başkanlık konseyinde bakan ve güvenlik direktörü olarak yer almıştır. 1977 yılında Ngouabi'ye karşı yapılan darbe neticesinde ülkede yönetimi ele alan on bir kişilik askeri komiteyi kısa bir süre yönetmiş, Kongo İşçi Partisi Askeri Komitesi olarak adlandırılan bu yönetimden sonra da görev Albay Joachim Yhombi-Opango'ya devredilmiştir. Opango'ya iktidarı devretmesi sonrasında Nguesso albay rütbesine yükseltilmiş ve başkan yardımcılığı görevi verilmiştir. Nguesso bu görevi 5 Şubat 1979 yılına kadar sürdürmüş, söz konusu yılda Yhombi-Opango'nun rüşvet iddiaları nedeniyle istifa etmeye zorlanması ve ardından istifa etmesi ile görevinden ayrılmıştır.

Opango'nun istifası sonucunda geçici olarak görevi üç gün boyunca Jean-Pierre Thystère Tchicaya yürütmüş, 8 Şubat 1979 tarihinde de Kongo İşçi Partisi Askerî Komitesi'nin Nguesso'yu başkan olarak seçmesi ile devlet başkanlığı makamına oturmuştur. Bu dönemde ülkesinin devlet başkanlığı görevinin yanı sıra farklı görevlerde üstlenen Nguesso, 1986 ile 1987 yılları arasında Afrika Birliği Örgütü başkanlığını da üstlenmiştir.

Sovyetler Birliği'nin yıkılması ile siyasi düşüncede de yaşanan değişimler ile tek partili sistemden vazgeçen ülke, yeniden çok partili bir düzene geçmiş, bu bağlamda 1992 yılında yapılan ilk bağımsız seçimlerde Sassou-Nguesso'yu yenen Pascal Lissouba devlet başkanlığı koltuğuna oturmuştur. 31 Ağustos 1992'de göreve gelen Lissouba, Kasım 1992'de meclisi fesh ederek, 1993 seçimlerine girmiş ve tartışmalı bir şekilde kazanmıştır. Yaşanan bu durum karşısında ülkede ortaya çıkan çatışma ve düzensizlik Şubat 1994'e kadar devam etmiştir.

Temmuz 1997 için planlanan seçimler öncesinde Lissouba ve Sassou-Nguesso destekçileri arasında başlayan çatışmalar neticesinde, devlet başkanı Lissouba'nın askerî birlikleri 5 Haziran'da Sassou-Nguesso'nun Brazzaville'de bulunan evini çevrelemesi ve Sassou-Nguesso'nun kendi birliklerine saldırma emri vermesi üzerine şiddetlenen çatışmalar dört ay boyunca sürmüş, bu dönemde başkent Brazzaville büyük hasar görmüştür. Ekim 1997'de Angola askerî birliklerinin, eski devlet başkanı Sassou-Nguesso'nun yanında çatışmalara müdahale etmesi sonucu Ekim ortası Lissouba devrilerek Sassou-Nguesso yeniden devlet başkanı makamına getirilmiştir. Nguesso, 1986-1987 sonrasında isim değişikliği sonrası Afrika Birliği adını alan birliğin, 2006 ile 2007 yılları arasında yeniden başkanlığını üstlenmiştir.

Sassou-Nguesso ülkede gerçekleştirilen 2002, 2009^[1] ve 2016 seçimlerinden de galip ayrılarak günümüzde de Kongo Cumhuriyeti'nin devlet başkanlığı görevini yürütmektedir. Nguesso son olarak 2016 yılında gerçekleştirilen seçimlerde de oyların %60'ını elde ederek bir beş yıllık süre için yeniden başkanlık makamına seçilmiştir.^[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Nguesso 2009 seçimlerinde de kazandı". 18 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2009.
^ "Nguesso yeniden başkan seçildi - Mart 2016". 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Denis Sassou Nguesso'ya ait resmi site13 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Siyasi görevi
Önce gelen Joachim Yhombi-Opango	Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı 1979–1992	Sonra gelen Pascal Lissouba
Önce gelen Pascal Lissouba	Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı 1997–günümüz	Görevde
Önce gelen Abdou Diouf	Afrika Birliği Başkanı 1986–1987	Sonra gelen Kenneth Kaunda
Önce gelen Olusegun Obasanjo	Afrika Birliği Başkanı 2006–2007	Sonra gelen John Kufuor

[1] "Nguesso 2009 seçimlerinde de kazandı". 18 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2009.

[2] "Nguesso yeniden başkan seçildi - Mart 2016". 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016.

[1]

[2]

g t d Afrika Birliği Örgütü Başkanları ve Afrika Birliği Başkanları
ABÖ 1963–2002	Selassie Nasır Nkrumah Ankrah Selassie Mobutu Bumedyen Ahidjo Kaunda Dâde II. Hasan Gowon Barre Amin Ramgoolam Bongo en-Numeyri Tolbert Senghor Stevens Moi Mengistu Nyerere Diouf Nguesso Kaunda Traoré Mübarek Museveni Babangida Diouf Mübarek Bin Ali Meles Biya Mugabe Compaoré Buteflika Eyadéma Chiluba Mwanawasa
AB 2002-	Mbeki Chissano Obasanjo Nguesso Kufuor Kikwete Kaddafi Mutharika Nguema Boni Hailemariam Abdül Aziz Mugabe Déby Condé Kagame Sisi Ramaphosa Tshisekedi

g t d Kongo Cumhuriyeti devlet başkanları
Kongo Cumhuriyeti (1960-1970)	Fulbert Youlou Alphonse Massemba-Débat Alfred Raoul† Marien Ngouabi*†
Kongo Halk Cumhuriyeti (1970-1992)	Marien Ngouabi† Kongo İşçi Partisi Askeri Komitesi† Joachim Yhombi-Opango† Jean-Pierre Thystère Tchicaya* Denis Sassou Nguesso
Kongo Cumhuriyeti (1992-günümüz)	Denis Sassou Nguesso Pascal Lissouba Denis Sassou Nguesso *geçici † askeri

g t d Cumhuriyetlerin mevcut devlet başkanları
Afrika	João Lourenço Patrice Talon Mokgweetsi Masisi Ibrahim Traore* Evariste Ndayishimiye Abdülmecid Tebbun İsmail Ömer Gulle Mahamat İdriss Déby* Teodoro Obiang Nguema Mbasogo Isaias Afewerki Sahle-Work Zewde Alassane Ouattara Brice Clotaire Oligui Nguema* Adama Barrow Nana Addo Dankwa Akufo-Addo Mamady Doumbouya* Umaro Sissoco Embaló Cyril Ramaphosa Salva Kiir Mayardit Paul Biya William Ruto Azali Assoumani Félix Tshisekedi Denis Sassou Nguesso Joseph Boakai Muhammed el-Menfi Andry Rajoelina Lazarus Chakwera Assimi Goïta* Prithvirajsing Roopun Abdülfettah es-Sisi Muhammed Veled Gazvani Filipe Nyusi Nangolo Mbumba Abdourahamane Tchiani* Bola Tinubu Faustin-Archange Touadéra Paul Kagame İbrahim Gali Carlos Vila Nova Bassirou Diomaye Faye Wavel Ramkalawan Julius Maada Bio Musa Bihi Abdi Hasan Şeyh Mahmud Geçici Egemenlik Konseyi* Samia Suluhu Faure Gnassingbé Kays Said Yoweri Museveni José Maria Neves Hakainde Hichilema Emmerson Mnangagwa
Asya	Muhammed Şahabuddin Şi Cinping José Ramos-Horta Joko Widodo Bongbong Marcos Mahmud Abbas Yon Suk-yol Draupadi Murmu Abdüllatif Reşid Ali Hamenei Yitzhak Herzog Kasım Cömert Tokayev Sadır Caparov Kim Jong-un Thongloun Sisoulith Necip Mikati* Muhammed Muizzu Uhnaagiyn Hürelsüh Myint Swe* Ram Chandra Poudel Şevket Mirziyoyev Asıf Ali Zerdari Tharman Shanmugaratnam Ranil Wickremesinghe Beşşar Esad Tsai Ing-wen İmamali Rahman Serdar Berdimuhammedov Võ Thị Ánh Xuân* Reşad el-Uleymi
Avrupa	Aslan Bjania Frank-Walter Steinmeier Bajram Begaj Alexander Van der Bellen İlham Aliyev Aleksandr Lukaşenko Denis Bećirović, Željka Cvijanović ve Željko Komšić Rumen Radev Petr Pavel Vahagn Haçaturyan Alar Karis Alexander Stubb Emmanuel Macron Salome Zurabişvili Alan Gagloyev Zoran Milanović Michael D. Higgins Viola Amherd, Karin Keller-Sutter, Guy Parmelin, Ignazio Cassis, Albert Rösti, Élisabeth Baume-Schneider ve Beat Jans Sergio Mattarella Guðni Th. Jóhannesson Jakov Milatović Nikos Hristodulidis Vjosa Osmani Ersin Tatar Stevo Pendarovski Edgars Rinkēvičs Gitanas Nausėda Tamás Sulyok Myriam Spiteri Debono Maia Sandu Andrzej Duda Marcelo Rebelo de Sousa Klaus Iohannis Vladimir Putin Alessandro Scarano ve Adele Tonnini Aleksandar Vučić Zuzana Čaputová Nataša Pirc Musar Vadim Krasnoselski Recep Tayyip Erdoğan Volodimir Zelenski Katerina Sakelaropulu
Güney Amerika	Javier Milei Luis Arce Luiz Inácio Lula da Silva Daniel Noboa Irfaan Ali Gustavo Petro Santiago Peña Dina Boluarte Chan Santokhi Gabriel Boric Luis Alberto Lacalle Pou Nicolás Maduro
Kuzey Amerika	Joe Biden Sandra Mason Sylvanie Burton Luis Abinader Claudia Juana Rodríguez de Guevara* Bernardo Arévalo Ariel Henry* Xiomara Castro Rodrigo Chaves Robles Miguel Díaz-Canel Andrés Manuel López Obrador Daniel Ortega Laurentino Cortizo Christine Kangaloo
Okyanusya	Wiliame Katonivere Taneti Maamau Hilda Heine Wesley Simina David Adeang Surangel Whipps Jr. II. Va'aletoa Sualauvi Nikenike Vurobaravu
* = Geçici veya vekaleten görev yapanlar İtalik = Makamı tartışmalı

Denis Sassou Nguesso nedir?, Denis Sassou Nguesso anlamı nedir?, Denis Sassou Nguesso ne demektir?

Denis Sassou Nguesso nedir?, Denis Sassou Nguesso anlamı nedir?, Denis Sassou Nguesso ne demektir?

Denis Sassou Nguesso

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]