Gustavo Petro

Gustavo Francisco Petro Urrego (d. 19 Nisan 1960, Ciénaga de Oro, Córdoba), Kolombiyalı siyasetçi ve ekonomist. Petro, 7 Ağustos 2022 tarihinden bu yana cumhurbaşkanlığı makamında bulunmaktadır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kolombiya'nın kuzey kesimindeki Córdoba yönetim birimindeki Ciénaga de Oro'da dünyaya geldi. Ailesi, 1970'lerde daha iyi bir gelecek için başkent Bogotá'nın kuzeyindeki Zipaquirá'ya göç etti. 17 yaşındayken devrimci bir gerilla örgütü olan 19 Nisan Hareketi'ne (M-19) katıldı.^[1] 1985'te yasadışı olarak silah bulundurmak nedeniyle tutuklandı ve 18 ay hapis cezasına mahkum oldu.^[2]^[3] Universidad Externado de Colombia'dan ekonomi bölümünden mezun oldu, Universidad Javeriana'da ekonomi dakında master derecesi aldı. Belçika ve İspanya'da doktora çalışması yaptı.

M-19 Hareketinin dağılmasından sonra aralarında Petro'nun da olduğu bazı eski üyeler M-19 Demokratik İttifakı adlı bir siyasi parti kurdular. M-19,1991'deki Kolombiya Temsilciler Meclisi seçimlerinde Cundinamarca'dan hatırı sayılı sayıda temsilcilik kazandı.^[4] Petro da aynı seçimde ilk kez Temsilciler Meclisi'ne seçildi.

2002'de, diğer eski M-19 üyeleri ve meslektaşı Antonio Navarro Wolff birlikte kurdukları Vía Alterna üyesi olarak Bogotá'dan Temsilciler Meclisi'ne seçildi. 2003 yılında Vía Alterna üyesi olarak Frente Social y Político ile birlikte Bağımsız Demokratik Kutup (Polo Democrático Independiente, (PDI),) adlı seçim ittifakını oluşturdu. Bu ittifak 2005'te Alternativa Democrática'nın da katılımıyla daha fazla sol görüşlü figürün katıldığı Alternatif Demokratik Kutup adını aldı.

2006 Kolombiya parlamento seçimlerinde ikinci en yüksek oyu aldı.^[5] Senatör olarak Álvaro Uribe hükûmetine karşı sert bir muhalefet yürüttü.

2008'de, 2010 yılında yapılacak başkanlık seçimleriyle ilgilendiğini açıkladı. Alternatif Demokratik Kutup'un ön seçimlerinde Carlos Gaviria'yı yenerek ittifakın başkanlık seçimlerindeki adayı oldu. 30 Mayıs 2010 tarihinde yapılan seçimlerde Petro, 1,331,267 oy ve 9.1% oy oranıyla dördüncü oldu.

30 Ekim 2011'de yapılan Bogotá belediye başkanlığı seçimlerinde 32% oy oranıyla başkan seçildi. 1 Ocak 2012'de belediye başkanlığı görevine başladı. Görevi sırasında muhalefet partileri tarafından başlatılan azil kampanyasıyla karşı karşıya kaldı. Yasal sürecin başlatılabilmesi için gerekli imza sayısına ulaşılmasıyla, yasaların öngördüğü şeklide, 9 Aralık 2013'te genel müfettiş Alejandro Ordóñez Maldonado tarafından görevinden uzaklaştırıldı ve 15 yıl boyunca siyasi faaliyetlerden men edildi.^[6] Müfetttişin kararı tartışmalı, siyasi ve demokratik olmadığı gerekçesiyle Petro lehine bir dizi protestoya neden oldu.

Amerika Kıtası İnsan Hakları Komisyonu, Genel Müfettiş Ordoñez tarafından uygulanan yaptırımı askıya alan bir ihtiyati tedbir kararı verilmesine rağmen, Başkan Juan Manuel Santos görevden almayı onayladı ve Petro 19 Mart 2014'te görevden alındı.^[7]

Başkan Santos tarafından Belediye Başkanlığı görevinde vekaleten Çalışma Bakanı Rafael Pardo atadı. 19 Nisan 2014'te, Bogota Yüksek Mahkemesi'nden bir sulh yargıcı, başkana Amerika Kıtası İnsan Hakları Komisyonu tarafından belirlenen tavsiyelere uymasını emretti. Petro, 23 Nisan 2014'te belediye başkanı olarak görevine iade edildi ve görev süresini tamamladı.^[7]

2018 Başkanlık seçimlerinde tekrar aday olan Petro, seçimin ilk turunu ikinci sırada tamamlayarak ikinci tura kaldı. Petro'nun seçim kampanyası herkes için sağlık hizmeti, kamu bankacılığı, yeşil enerji yatırımlarına olanak vermek için madencilik alanlarının genişletilmesi taleplerinin reddedilmesi ve toprak reformu konularının üzerinde durdu.^[8] İkinci turda Petro oyların yüzde 41,8'ini alırken, merkez sağ rakibi Iván Duque oyların yüzde 54'ünü alarak seçimi kazandı.

2022 Başkanlık seçimlerinde tekrar aday oldu. 29 Mayıs tarihinde yapılan ilk turda Petro oyların yüzde 40,34'ünü alırken, seçimi ikinci sırada bitirmesi beklenen sağcı rakibi Federico Gutiérrez, sürpriz biçimde yüzde 28,1 oy alan iş insanı Rodolfo Hernández'e geçildi.^[9]

19 Haziran 2022 tarihinde düzenlenen başkanlık seçimlerinin ikinci turunda yarıştığı Rodolfo Hernández'i geçerek ülkenin ilk solcu başkanı olarak makama seçilmiştir. Söz konusu seçimlerde Petro oyların %50,42'sini elde ederken, rakibi Hernández oyların %47,35'i elde etti.^[10]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Archived copy". 7 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2012.
^ Vacía, La Silla. "¿Volverá a jugar el pasado de Petro en esta campaña?". Súper Amigos - La Silla Vacía (İspanyolca). 26 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022.
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; colombia-politics.com isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "Gustavo Petro, a political biography - Colombia Politics". Colombia Politics (İngilizce). 24 Aralık 2012. 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2017.
^ Karakuş, Giarayalp (27 Mayıs 2022). "Neo-Liberalizm Kolombiya'da da yıkılıyor... Solcular iktidara hangi programla yürüyor". odatv.com. 27 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2022.
^ Bogota mayor Gustavo Petro sacked and banned from office 27 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - BBC News, 10 December 2013
^ ^a ^b "María Mercedes Maldonado, alcaldesa (e) de Bogotá". Semana (İspanyolca). 20 Nisan 2014. 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2022.
^ bogotapost (22 Mayıs 2018). "Presidential candidates: Gustavo Petro". The Bogotá Post (İngilizce). 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.
^ "Kolombiya'da cumhurbaşkanlığı seçimi: İlk turda en fazla oyu eski gerilla Gustavo Petro aldı". BBC Türkçe. 30 Mayıs 2022. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022.
^ "Kolombiya'nın ilk solcu devlet başkanı Petro oldu". 20 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.

[1] "Archived copy". 7 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2012.

[2] Vacía, La Silla. "¿Volverá a jugar el pasado de Petro en esta campaña?". Súper Amigos - La Silla Vacía (İspanyolca). 26 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022.

[colombia-politics.com-3] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; colombia-politics.com isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[4] "Gustavo Petro, a political biography - Colombia Politics". Colombia Politics (İngilizce). 24 Aralık 2012. 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2017.

[5] Karakuş, Giarayalp (27 Mayıs 2022). "Neo-Liberalizm Kolombiya'da da yıkılıyor... Solcular iktidara hangi programla yürüyor". odatv.com. 27 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2022.

[6] Bogota mayor Gustavo Petro sacked and banned from office 27 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - BBC News, 10 December 2013

[semana.com-7] "María Mercedes Maldonado, alcaldesa (e) de Bogotá". Semana (İspanyolca). 20 Nisan 2014. 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2022.

[8] tapost (22 Mayıs 2018). "Presidential candidates: Gustavo Petro". The Bogotá Post (İngilizce). 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.

[9] "Kolombiya'da cumhurbaşkanlığı seçimi: İlk turda en fazla oyu eski gerilla Gustavo Petro aldı". BBC Türkçe. 30 Mayıs 2022. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022.

[10] "Kolombiya'nın ilk solcu devlet başkanı Petro oldu". 20 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

g t d Kolombiya devlet başkanları
Büyük Kolombiya (1819-1831)	Simón Bolívar y Palacios Joaquín Mosquera y Arboleda Rafael Urdaneta y Faría Francisco de Paula Santander y Omaña
Yeni Granada Cumhuriyeti (1831-1858)	Francisco de Paula Santander y Omaña José Ignacio de Márquez Barreto Pedro Alcántara Herrán Martínez Tomás Cipriano de Mosquera y Arboleda José Hilario López Valdéz José María Obando del Campo José María Melo y Ortiz Mariano Ospina Rodríguez
Granada Konfederasyonu (1858-1863)	Mariano Ospina Rodríguez Bartolomé Calvo Díaz Tomás Cipriano de Mosquera y Arboleda
Kolombiya Birleşik Devletleri (1863-1886)	Tomás Cipriano de Mosquera y Arboleda Manuel Murillo Toro Tomás Cipriano de Mosquera y Arboleda Santos Acosta Castillo Santos Gutiérrez Prieto Eustorgio Salgar Moreno Manuel Murillo Toro Santiago Pérez de Manosalbas Aquileo Parra Gómez Julián Trujillo Largacha Rafael Núñez Moledo Francisco Javier Zaldúa y Racines José Eusebio Otalora Martínez Rafael Núñez Moledo
Kolombiya (1886-günümüz)	Rafael Núñez Moledo Miguel Antonio Caro Tobar Manuel Antonio Sanclemente Sanclemente José Manuel Marroquín Ricaurte Rafael Reyes Prieto Ramón González Valencia Carlos Eugenio Restrepo Restrepo José Vicente Concha Ferreira Marco Fidel Suárez Jorge Holguín Mallarino Pedro Nel Ospina Vázquez Miguel Abadía Méndez Enrique Olaya Herrera Alfonso López Pumarejo Eduardo Santos Montejo Alfonso López Pumarejo Mariano Ospina Pérez Laureano Gómez Castro Gustavo Rojas Pinilla Alberto Lleras Camargo Guillermo León Valencia Muñóz Carlos Lleras Restrepo Misael Pastrana Borrero Alfonso López Michelsen Julio César Turbay Ayala Belisario Betancur Cuartas Virgilio Barco Vargas César Gaviria Trujillo Ernesto Samper Pizano Andrés Pastrana Arango Álvaro Uribe Vélez Juan Manuel Santos Calderón Iván Duque Márquez Gustavo Petro

g t d Cumhuriyetlerin mevcut devlet başkanları
Afrika	João Lourenço Patrice Talon Mokgweetsi Masisi Ibrahim Traore* Evariste Ndayishimiye Abdülmecid Tebbun İsmail Ömer Gulle Mahamat İdriss Déby* Teodoro Obiang Nguema Mbasogo Isaias Afewerki Sahle-Work Zewde Alassane Ouattara Brice Clotaire Oligui Nguema* Adama Barrow Nana Addo Dankwa Akufo-Addo Mamady Doumbouya* Umaro Sissoco Embaló Cyril Ramaphosa Salva Kiir Mayardit Paul Biya William Ruto Azali Assoumani Félix Tshisekedi Denis Sassou Nguesso Joseph Boakai Muhammed el-Menfi Andry Rajoelina Lazarus Chakwera Assimi Goïta* Prithvirajsing Roopun Abdülfettah es-Sisi Muhammed Veled Gazvani Filipe Nyusi Nangolo Mbumba Abdourahamane Tchiani* Bola Tinubu Faustin-Archange Touadéra Paul Kagame İbrahim Gali Carlos Vila Nova Bassirou Diomaye Faye Wavel Ramkalawan Julius Maada Bio Musa Bihi Abdi Hasan Şeyh Mahmud Geçici Egemenlik Konseyi* Samia Suluhu Faure Gnassingbé Kays Said Yoweri Museveni José Maria Neves Hakainde Hichilema Emmerson Mnangagwa
Asya	Muhammed Şahabuddin Şi Cinping José Ramos-Horta Joko Widodo Bongbong Marcos Mahmud Abbas Yon Suk-yol Draupadi Murmu Abdüllatif Reşid Ali Hamenei Yitzhak Herzog Kasım Cömert Tokayev Sadır Caparov Kim Jong-un Thongloun Sisoulith Necip Mikati* Muhammed Muizzu Uhnaagiyn Hürelsüh Myint Swe* Ram Chandra Poudel Şevket Mirziyoyev Asıf Ali Zerdari Tharman Shanmugaratnam Ranil Wickremesinghe Beşşar Esad Tsai Ing-wen İmamali Rahman Serdar Berdimuhammedov Võ Thị Ánh Xuân* Reşad el-Uleymi
Avrupa	Aslan Bjania Frank-Walter Steinmeier Bajram Begaj Alexander Van der Bellen İlham Aliyev Aleksandr Lukaşenko Denis Bećirović, Željka Cvijanović ve Željko Komšić Rumen Radev Petr Pavel Vahagn Haçaturyan Alar Karis Alexander Stubb Emmanuel Macron Salome Zurabişvili Alan Gagloyev Zoran Milanović Michael D. Higgins Viola Amherd, Karin Keller-Sutter, Guy Parmelin, Ignazio Cassis, Albert Rösti, Élisabeth Baume-Schneider ve Beat Jans Sergio Mattarella Guðni Th. Jóhannesson Jakov Milatović Nikos Hristodulidis Vjosa Osmani Ersin Tatar Stevo Pendarovski Edgars Rinkēvičs Gitanas Nausėda Tamás Sulyok Myriam Spiteri Debono Maia Sandu Andrzej Duda Marcelo Rebelo de Sousa Klaus Iohannis Vladimir Putin Alessandro Scarano ve Adele Tonnini Aleksandar Vučić Zuzana Čaputová Nataša Pirc Musar Vadim Krasnoselski Recep Tayyip Erdoğan Volodimir Zelenski Katerina Sakelaropulu
Güney Amerika	Javier Milei Luis Arce Luiz Inácio Lula da Silva Daniel Noboa Irfaan Ali Gustavo Petro Santiago Peña Dina Boluarte Chan Santokhi Gabriel Boric Luis Alberto Lacalle Pou Nicolás Maduro
Kuzey Amerika	Joe Biden Sandra Mason Sylvanie Burton Luis Abinader Claudia Juana Rodríguez de Guevara* Bernardo Arévalo Başkanlık Geçiş Konseyi* Xiomara Castro Rodrigo Chaves Robles Miguel Díaz-Canel Andrés Manuel López Obrador Daniel Ortega Laurentino Cortizo Christine Kangaloo
Okyanusya	Wiliame Katonivere Taneti Maamau Hilda Heine Wesley Simina David Adeang Surangel Whipps Jr. II. Va'aletoa Sualauvi Nikenike Vurobaravu
* = Geçici veya vekaleten görev yapanlar İtalik = Makamı tartışmalı

g t d Mevcut hükûmet başkanları
Afrika	Lourenço Talon Masisi Tambèla* Ndayishimiye Larbaoui Muhammed Masra Mbasogo Afewerki Dlamini Ahmed Ahnuş Ouattara Sima* Barrow Akufo-Addo Oury* Duarte de Barros Ramaphosa Mayardit Ngute Ruto Assoumani Makosso Tuluka Boakai Dibeybe Matekane Ntsay Chakwera Goïta* Jugnauth Madbuli Veled Bilal Nyusi Kuugongelwa Zeine* Tinubu Touadéra Kagame Bayoun Trovoada Faye Ramkalawan Bio Barre Abdi Hüseyin* Suluhu Gnassingbé Said Museveni Correia e Silva Hichilema Mnangagwa
Asya	Ahund el-Halife Hasina Tobgay el-Mektum Bolkiah Li Gusmão Widodo Marcos Mustafa Yon Modi es-Sudani Reisi Netanyahu Kişida Hun es-Sani Bektenov Caparov es-Sabah Kim Siphandone Mikati Muizzu İbrahim Oyun-Erdene Min Aung Hlaing* Dahal Mirziyoyev Şerif Lee Gunawardena Arnus bin Selman Rahman Thavisin Chen Berdimuhammedov bin Tarık el-Hasavneh Phạm bin Mübarek
Avrupa	Ankvab Scholz Rama Espot Nehammer Esedov Halouçanka De Croo Sunak Krišto Glavçev* Fiala Frederiksen Paşinyan Kallas Orpo Attal Dzhussoev Kobahidze Rutte Plenković Harris Sánchez Kristersson Amherd, Keller-Sutter, Parmelin, Cassis, Rösti, Baume-Schneider ve Jans Meloni Jakobsdóttir Spajić Hristodulidis Kurti Üstel Caferi Siliņa Risch Šimonytė Frieden Orbán Abela Recean Dartout Støre Tusk Montenegro Ciucă Mişustin Rossi ve Gasperoni Dačić* Fico Golob Rozenberg Erdoğan Şmıhal Vérgez Alzaga Miçotakis
Güney Amerika	Arce Silva Ali Petro Peña Boluarte Santokhi Boric Lacalle Pou Maduro
Kuzey Amerika	Biden Browne Milei Davis Mottley Briceño Abinader Skerrit Noboa Guevara* Mitchell Arévalo Boisvert* Castro Robles Holness Marrero Cruz Trudeau López Obrador Ortega Cortizo Drew Pierre Gonsalves Rowley
Okyanusya	Albanese Brown Rabuka Maamau Heine Simina Adeang Tagelagi Whipps Marape Mata'afa Sogavare Sovaleni Teo Salwai Luxon
* = Geçici veya vekaleten görev yapanlar İtalik = Makamı tartışmalı

Gustavo Petro nedir?, Gustavo Petro anlamı nedir?, Gustavo Petro ne demektir?

Gustavo Petro nedir?, Gustavo Petro anlamı nedir?, Gustavo Petro ne demektir?

Gustavo Petro

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]