Zigetvar Kuşatması

Zigetvar Kuşatması
	Osmanlı-Avusturya savaşları
	; Johann Peter Krafft'ın Zigetvar Tablosu
Tarih	6 Ağustos 1566 - 8 Eylül 1566
Bölge	Zigetvar
Sonuç	Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Boğdan Prensliği;	Habsburg Monarşisi; Macaristan Krallığı; Hırvatistan Krallığı;
Komutanlar ve liderler
Kanuni Sultan Süleyman ; Sokullu Mehmet Paşa	Nikola Šubić Zrinski (ölü)
Güçler
80.000 Osmanlı; 12-15.000 Tatar; 7.000 Moldovalı	2500

Zigetvar Kuşatması, 1566 yılında Zigetvar kalesinin Osmanlı güçlerince fethedilmesiyle sonuçlanan kuşatma ve Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferidir.

Sefer öncesi durum[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlılar halihazırda 1555 ve 1556 yıllarında Zigetvar'ı kuşatmışlardı ancak bu iki sefer başarısız oldu.^[1]

Avusturya Arşidükü Maksimilyan kendisinden istenilen vergiyi İstanbul'a gönderip barış antlaşmasını yenilerken diğer taraftan Erdel beyi Sigusmund ile savaşmaktaydı. Osmanlı himayesindeki Erdel beyi Sigusmund'un Habsburg topraklarına girerek Zatmar ya da Çatmar'ı ele geçirmesi üzerine II. Maximilian (Kutsal Roma İmparatoru) Osmanlı'dan buranın geri verilmesini istemiştir. Fakat imparator cevabı beklemeden Erdel topraklarına saldırıp Tokay ve Serenç taraflarını ele geçirerek Osmanlı ile aralarındaki barış şartlarını ihlal etmesi üzerine Budin beylerbeyi Yahyapaşazade Arslan Paşa'nın Erdel beyine yardıma kalkması ve yeni sadrazam Sokullu Mehmet Paşa'nın da savaşa taraftar olması üzerine 1566 yılı Nisan ayı sonunda Avusturya'ya karşı savaş ilan edilmiştir. Bu sefer Kanuni Sultan Süleyman'ın ordusunun başında bizzat bulunduğu seferlerin on üçüncüsü ve sonuncusudur.^[2]

Sefer hazırlıkları ve sefer[değiştir | kaynağı değiştir]

Padişah bizzat sefere çıkmadan iki ay önce, ikinci vezir Pertev Paşa, emrindeki Osmanlı askerleri ile destek için gelen Eflak, Boğdan ve Kırım kuvvetleriyle birleşerek Erdel taraflarındaki Göle'yi fetih ve Tokay ile Zatmar'ı geri almakla görevlendirildi. Bir müddet sonra padişahın komutasındaki ordu da Belgrad yoluyla Macaristan topraklarına geldi. Burada Eğri kalesinin fethedilmesi kararlaştırılıp askerler o tarafa sevkedildiği sırada Zigetvar beyi Zirinyi Mikloş tarafından Tırhala sancakbeyi ve oğlunun Şikloş'da şehit edildiği haberinin gelmesi üzerine ordu geri çevrilerek Zigetvar kalesi üzerine gidildi.^[2]

Osmanlı ordusu 5 Ağustos 1566 tarihinde Zigetvar’ın önlerine vardı. Bu sırada şehir, bir kale ile eski ve yeni kentten oluşan üç parça halindeydi ve bunlar birbirine köprülerle bağlanmıştı. Kale yine etrafı surla çevrili bu iki şehrin kuzeyinde bulunuyordu. Etrafında su dolu hendekler vardı. Yaklaşık bir ay süren kuşatmada her iki taraf da ağır kayıplar verdi. Yoğun top ateşi ve hendeklerdeki suyun akıtılmasından sonra 13 Ağustos’ta eski şehir kısmı, 19 Ağustos’ta da yeni şehir bölümü alındı. Kalede ise direniş sürdü. Üç genel hücumun ardından 5 Eylül’de açılan bir lağıma yerleştirilen humbaranın ateşlenmesiyle kalenin altında savunmacıların sakladıkları barut mahzeni ateş aldı ve art arda patladı. Savunmanın çökmesi üzerine umutsuz duruma düşen Zrínyi yanındaki askerlerle kaleden yarma harekatına giriştiyse de yaralı halde esir düştü. Başı kesilip Gyór yakınlarında beklemekte olan Alman Kralı II. Maximilian’a gönderildi.^[3]

Kaleye yapılan hücumdan bir gün önce Kanuni Sultan Süleyman ölmüştür. Padişahın hayatını kaybetmesi, sadrazam tarafından bu durumun tehlikeli olacağı düşünülerek gizli tutulmuştur.^[2] Kalenin fethinden de sonra padişahın ölüm haberi oğlu II. Selim Belgrad'a gelene kadar gizli tutulmuştur.^[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "SİGETVAR". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022.
^ ^a ^b ^c ^d Osmanlı Tarihi, II. Cilt, 10. baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı
^ İslam Ansiklopedisi (2009), cilt 37, s. 157

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı Kuşatması Altında Zigetvar Kalesi
Zigetvar Macar-Türk Dostluk Parkı'nda I. Süleyman ile Nikola Šubić Zrinski anısına dikilen abide
Günümüzde Zigetvar kalesi

[1] "SİGETVAR". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022.

[zigetvar-2] Osmanlı Tarihi, II. Cilt, 10. baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı

[3] İslam Ansiklopedisi (2009), cilt 37, s. 157

[1]

[2]

[3]

g t d I. Süleyman dönemi (1520-1566)
Ailesi	Hürrem Sultan Mahidevran Sultan Gülfem Hatun Fülane Hatun Ayşe Hafsa Sultan Şehzade Mahmud Şehzade Mustafa Şehzade Ahmed Şehzade Murad Şehzade Mehmed Mihrimah Sultan Şehzade Abdullah II. Selim Raziye Sultan Şehzade Bayezid Şehzade Cihangir Şehzade Musa Üveys Paşa Hatice Sultan Beyhan Sultan Şah Sultan Fatma Sultan
Sadrazamlar	Pîrî Mehmed Paşa (1520-1523) Pargalı İbrahim Paşa (1523-1536) Ayas Mehmed Paşa (1536-1539) Lütfi Paşa (1539-1541) Hadım Süleyman Paşa (1541-1544) Rüstem Paşa (1544-1553) Kara Ahmed Paşa (1553-1555) Rüstem Paşa (1555-1561) Semiz Ali Paşa (1561-1565) Sokollu Mehmed Paşa (1565-1566)
Şeyhülislamlar	Zenbilli Ali Efendi (1520-1526) İbn-i Kemal (1526-1534) Sadullah Sadi Efendi (1534-1539) Çivizade Muhiddin Mehmed Efendi (1539-1542) Abdülkadir Hamidî Çelebi (1542-1543) Fenarîzade Muhyiddin Çelebi (1543-1545) Ebussuud Efendi (1545-1566)

g t d Yüzyıllara göre Osmanlı İmparatorluğu'nun taraf olduğu önemli kuşatmalar
13.-14.	1285 Kulacahisar 1326 Bursa 1328-1331 Nikea 1333-1337 İzmit 1361 Edirne 1383-1387 Selanik 1385 Sofya 1385 Niş 1393 Tırnova 1394-1396 Konstantinopolis 1397-1402 Konstantinopolis
15.	1411 Konstantinopolis 1422 Konstantinopolis 1422-1430 Selanik 1428 Güvercinlik 1439 Semendire 1440 Belgrad 1440-41 Nobırda 1448 Kocacık 1450 Akçahisar 1453 İstanbul 1455 Berat 1456 Belgrad 1459 Semendire 1461 Trabzon 1462 Midilli 1463 Yayçe 1464 Yayçe 1467 Akçahisar 1470 Eğriboz 1474 İşkodra 1475 Kefe 1477-78 Akçahisar 1478-79 İşkodra 1480 Rodos 1481 Otranto 1484 Kili 1484 Akkerman 1499 İnebahtı
16.	1500 Modon 1500 Kefalonya 1501 Dıraç 1514-5 Diyarbakır 1516-7 Mardin 1517 Kahire 1521 Belgrad 1522 Knin 1522 Rodos 1529 Cezayir Adası 1529 Viyana 1532 Güns (Kőszeg) 1532 Maribor 1533-34 Koron 1534 Tunus 1534 Bağdat 1537 Klis 1537 Korfu 1538 Diu 1539 Kastelnovo 1541 Budin 1543 Nice 1543 Estergon 1548 Aden 1548 Van 1551 Trablus 1552 Maskat 1552 Hürmüz 1552 Temeşvar 1552 Eğri 1556 Vahran 1559 Bahreyn 1563 Vahran 1565 Malta 1566 Zigetvar 1569-70 Kevkeban 1570 Lefkoşa 1570-71 Mağusa 1574 Tunus 1578 Gvozdansko 1592 Bihaç 1593 Kulpa 1594 Yanıkkale 1596 Eğri 1598 Budin
17.	1601 Kanije 1602 İstolni Belgrad 1603 Tebriz 1605 Estergon 1616 Revan 1621 Hotin 1625 Bağdat 1630 Bağdat 1635 Revan 1638 Bağdat 1642 Azak 1645 Hanya 1646 Resmo 1663 Uyvar 1664 Zerinvar 1648-1669 Kandiye 1672 Kamaniçe 1678 Çehrin 1683 Viyana 1684 Budin 1684 Ayamavra 1685 Uyvar 1686 Budin 1686 Peçuy 1688 Eğriboz 1688 Belgrad 1689 Perekop 1690 Belgrad 1692 Hanya 1693 Belgrad 1695 Azak 1696 Azak
18.	1715 Anabolu 1716 Korfu 1716 Temeşvar 1717 Belgrad 1724 Hoy 1724 Hemedan 1724 Revan 1725 Tebriz 1731 Revan 1731 Urmiye 1733 Bağdat 1734-35 Gence 1735 Kars 1737 Özi 1739 Belgrad 1743 Musul 1744 Kars 1769 Hotin 1773 Silistre 1788 Özi 1788 Hotin 1789 Belgrad 1789 İzmail 1799 El-Ariş 1799 Yafa 1799 Akka
19.	1801 Kahire 1806 Belgrad 1821 Patras 1821-22 Akropol 1821 Tripoliçe 1822 Mesalongi 1823 Mesalongi 1825-26 Mesalongi 1826-27 Akropol 1828 Kars 1828 Şumnu 1828 Silistre 1828 Varna 1854 Kalafat 1854 Silistre 1854-55 Sivastopol 1855 Kars 1877 Plevne
20.	1912-13 İşkodra 1912-13 Edirne 1915 Van 1915-16 Kût'ül-Amâre 1916-1919 Medine
Osmanlı mağlubiyetleri italik olarak gösterilmiştir.

Zigetvar Kuşatması nedir?, Zigetvar Kuşatması anlamı nedir?, Zigetvar Kuşatması ne demektir?