Borsa İstanbul

Borsa İstanbul
Borsa İstanbul
	BİST
Tür	Borsa
Yer	Sarıyer, İstanbul, Türkiye,
Koordinatlar	41°6′35.9″K 29°2′18.5″D / 41.109972°K 29.038472°D
Kuruluş	Dersaadet Tâhvilat Borsası: 1866 (157 yıl önce); İMKB: 26 Aralık 1985 (38 yıl önce); BİST: 5 Nisan 2013 (11 yıl önce)
Sahibi	Türkiye Varlık Fonu: %80,60; Katar Yatırım Otoritesi: %10; Borsa İstanbul A.Ş.: %2,27; Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği: %1,30; Diğer: 5,83
Önemli yetkililer	Erişah Arıcan; Yönetim Kurulu Başkanı; Korkmaz Enes Ergun; Genel Müdür
Para birimi	TL ₺
İşlemdeki şirket	655 (2023)
Websitesi	borsaistanbul.com

Borsa İstanbul ya da kısaca BİST, Türkiye'de 1985 yılında açılan sermaye piyasasında faaliyet gösteren Türk ve yabancı kaynaklı bankalara, aracı kurumlara saklama ile takas hizmeti verir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (kısaca İMKB) olan adı 5 Nisan 2013 tarihinde "Borsa İstanbul" olarak değiştirilmiştir. Ayrıca "Yatırıma değer!" resmî slogan olarak kabul edilmiştir

24 Şubat 2017 yılında yayımlanan kararname ile devlete ait bütün hisselerinin Türkiye Varlık Fonuna devredilmesi kararlaştırılmıştır.^[2]^[3]

13 Haziran 2017 tarihinde BİST 100 endeksi 100.000 puanı gördü.^[4]

27 Temmuz 2020 tarihinden itibaren endeks 23 yıl önceki haline döndürülerek iki sıfır atılmıştır.^[5]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

1983-1984: Kuruluş[değiştir | kaynağı değiştir]

6 Ekim 1983 tarih ve 18183 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Menkul Kıymetler Borsaları Hakkında 91 sayılı KHK", Türkiye'nin sermaye piyasalarını daha etkin hale getirmek perspektifi ile Türkiye'de menkul kıymet alım satım işlemlerinin gerçekleştirilmesine elverişli ortam yaratmak amacıyla Türkiye'deki borsaların kuruluş esas ve şartlarını düzenlemek olan görevi ve ilk olarak İMKB adıyla 6 Ekim 1984 tarih ve 18637 sayılı Resmî Gazete ile yayımlanan "Menkul Kıymetler Borsalarının Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik" ile Türkiye'de menkul kıymetler borsalarının kuruluş, çalışma, denetlenme ve borsada alım satım esasları ile borsa üyelerinin kuruluş, çalışma ve yükümlülükleri düzenlenmiştir. İlk işlemler 3 Ocak 1986 tarihinde 19 hisse senedi ile başladı.^[6]

Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Borsa İstanbul, genel kurulca 3 yıl için seçilen ve 9 üyeden oluşan bir yönetim kurulu tarafından yönetilir. Yönetim kurulu başkanı yönetim kurulu tarafından seçilir.^[7]

Oluşum[değiştir | kaynağı değiştir]

BİST, bir meslek kuruluşu olarak yatırım ve kalkınma bankaları, ticari bankalar ve aracı kurumlardan oluşan üyelere sahip olup, hisse senetleri Piyasası'nda dört sürekli pazar bulunmaktadır. Bunlar; ulusal pazar, ikinci ulusal pazar, yeni ekonomi pazarı ve gözaltı pazarıdır. BİST tahvil ve bono piyasasında ise kesin alım satım pazarı, repo-ters repo pazarı ve gayrimenkul sertifikaları pazarı bulunmaktadır.

Borsada ortaklık hakkı veya alacaklılık hakkı sağlayan ve Sermaye Piyasası Kurulunca menkul kıymet olarak kabul edilen sermaye piyasası araçları işlem görebilmektedir. BIST'de hisse senedi, devlet tahvili ve hazine bonosu işlem görmekte ve Yatırımcıları Koruma Fonu'ndan aracı kuruluşların yaptıkları sermaye piyasası faaliyetleri nedeniyle müşterilerine karşı sadece hisse senedi işlemlerinden doğan nakit ödeme ve hisse senedi teslim yükümlülükleri için ödeme yapılabilmektedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

5 Nisan 2013'te Borsa İstanbul adını almıştır.^[8]

2023 itibarıyla BIST100'de işlem gören şirketler[değiştir | kaynağı değiştir]


Kod ^[9]	Firma Adı	Sektör	Alt-Sektör	Yönetim Merkezi	Kuruluş Yılı
ADESE	ADESE Gayrimenkul Yatırım	Mali Kuruluş	Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	Konya
AGHOL	AG Anadolu Grubu Holding	Mali Kuruluş	Holding	İstanbul
AKBNK	Akbank	Bankacılık	Bankacılık	İstanbul
AKSA	Aksa Akrilik Kimya	İmalat	Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler	Yalova
AKSEN	Aksa Enerji Üretim	İmalat	Enerji	İstanbul
ALGYO	Alarko Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	Mali Kuruluş	Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	İstanbul
ALARK	Alarko Holding	Mali Kuruluş	Holding	İstanbul
ALKIM	Alkim Kimya	İmalat	Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler	İstanbul
AEFES	Anadolu Efes Biracılık ve Malt	İmalat	Gıda, İçecek ve Tütün	İstanbul
ARCLK	Arçelik	İmalat	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları	İstanbul
ARDYZ	ARD Grup Bilişim Teknolojileri	Teknoloji / Bilişim	Teknoloji / Bilişim	Ankara
ASELS	Aselsan	Savunma	Savunma	Ankara
ASTOR	Astor Enerji	İmalat	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları	Ankara	1998
AYDEM	AYDEM Enerji	İmalat	Enerji	Denizli
BASGZ	Başkent Doğalgaz Dağıtım Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	Mali Kuruluş	Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	Ankara
BERA	Bera Holding	Mali Kuruluş	Holding	Konya
BIMAS	BİM Birleşik Mağazalar	Ticaret	Perakende Ticaret	İstanbul
BIOEN	BİOTREND Çevre ve Enerji Yatırımları	Elektrik Gaz ve Su	Elektrik Gaz ve Su	İstanbul
BRYAT	BORUSAN Yatırım ve Pazarlama	Mali Kuruluş	Yatırım Şirketi	İstanbul
BRISA	Brisa Bridgestone Sabancı Lastik	İmalat	Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler	İstanbul
CCOLA	Coca-Cola İçecek	İmalat	Gıda, İçecek ve Tütün	İstanbul
CANTE	ÇAN2 Termik	İmalat	Elektrik Gaz ve Su	İstanbul
CEMAS	ÇEMAŞ Döküm Sanayi	İmalat	Metal Sanayi	Kırşehir
CIMSA	Çimsa Çimento	İmalat	Taş ve Toprağa Dayalı İmalat	İstanbul
DOHOL	Doğan Şirketler Grubu Holding	Mali Kuruluş	Holding	İstanbul
DOAS	Doğuş Otomotiv	Ticaret	Otel / Lokanta / Perakende Ticaret	İstanbul
EGEEN	Ege Endüstri ve Ticaret	İmalat	Metal Eşya / Makine / Ulaşım Araçları	İzmir
ECILC	EİS Eczacıbaşı İlaç	Mali Kuruluş	Holding	İstanbul
EKGYO	Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	Mali Kuruluş	Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	İstanbul
ENJSA	Enerjisa	İmalat / Dağıtım	Elektrik, Gaz ve Su	İstanbul
ENKAI	Enka İnşaat	İnşaat ve Bayındırlık	İnşaat ve Bayındırlık	İstanbul
ERBOS	Erbosan Erciyas Boru	İmalat	Metal Sanayi	Kayseri
EREGL	Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları	İmalat	Metal Sanayi	İstanbul
ESEN	Esenboğa Elektrik	İmalat	Enerji	Ankara
FROTO	Ford Otomotiv	İmalat	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları	Istanbul
GENIL	Gen İlaç	Ticaret	Perakende Ticaret	Ankara
GESAN	Girişim Elektrik Sanayi	İnşaat ve Bayındırlık	İnşaat ve Bayındırlık	Ankara
GLYHO	Global Yatırım	Mali Kuruluş	Yatırım Şirketi	İstanbul
GOZDE	Gözde Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı	Mali Kuruluş	Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı	İstanbul
GUBRF	Gübre Fabrikaları	İmalat	Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler	İstanbul
SAHOL	Hacı Ömer Sabancı Holding	Mali Kuruluş	Holding	İstanbul
HEKTS	Hektaş Ticaret	İmalat	Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler	Kocaeli
INDES	İndeks Bilgisayar	Teknoloji	Bilişim	İstanbul
IPEKE	İpek Doğal Enerji	Madencilik ve Taş Ocakçılığı	Ham Petrol ve Doğal Gaz Çıkartılması	Ankara
ISDMR	İskenderun Demir ve Çelik	İmalat	Metal Sanayi	Hatay
ISFIN	İş Finansal Kiralama	Mali Kuruluş	Finansal Kiralama ve Faktoring	İstanbul
ISGYO	İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	Mali Kuruluş	Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	İstanbul
ISMEN	İş Yatırım Menkul Değerler	Mali Kuruluş	Aracı Kurum	İstanbul
IZMDC	İZDEMİR	İmalat	Metal Sanayi	Izmir
KRDMD	Kardemir Karabük Demir Çelik	İmalat	Metal Sanayi	Karabük
KARSN	Karsan Otomotiv	İmalat	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları	Bursa
KARTN	Kartonsan	İmalat	Kağıt ve Kağıt Ürünler, Basım ve Yayın	İstanbul	1967
KERVT	Kerevitaş Gıda	İmalat	Gıda, İçecek ve Tütün	İstanbul	1977
KRVGD	Kervan Gıda	İmalat	Gıda, İçecek ve Tütün	İstanbul	1994
KCHOL	Koç Holding	Mali Kuruluş	Holding	İstanbul	1963
KORDS	Kordsa Teknik Tekstil	İmalat	Tekstil, Giyim Eşyası ve Deri	Kocaeli	1973
KOZAL	Koza Altın İşletmeleri	Madencilik ve Taş Ocakçılığı	Kömür ve Linyit Madenciliği	Ankara	1989
KOZAA	Koza Anadolu Metal Madencilik İşletmeleri	Madencilik ve Taş Ocakçılığı	Metal Cevheri Madenciliği	Ankara	1986
LOGO	Logo Yazılım	Teknoloji	Bilişim	Kocaeli	1986
MAVI	Mavi Giyim	Ticaret	Perakende Ticaret	İstanbul	1994
MGROS	Migros Ticaret	Ticaret	Perakende Ticaret	Istanbul	2008
NTHOL	Net Holding	Mali Kuruluş	Holding	Istanbul	1981
ODAS	ODAŞ Elektrik	İmalat	Elektrik, Gaz ve Su	Istanbul	2010
OTKAR	Otokar Otomotiv ve Savunma	İmalat / Savunma	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları / Savunma	Istanbul	1963
OYAKC	OYAK Çimento Fabrikaları	İmalat	Taş ve Toprağa Dayalı İmalat	Ankara	2020
PARSN	PARSAN Makina	İmalat	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları	İstanbul	2009
PGSUS	Pegasus Hava Taşımacılığı	Havacılık	Ulaştırma ve Depolama	İstanbul	1990
PETKM	Petkim	İmalat	Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler	İzmir	1988
QUAGR	QUA GRANITE	İmalat	Taş ve Toprağa Dayalı İmalat	Aydın	2015
RTALB	RTA Laboratuvarları	İmalat	Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler	İzmit	1996
SARKY	Sarkuysan	İmalat	Metal Sanayi	İzmit	1972
SASA	SASA Polyester	İmalat	Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler	Adana	1966
SELEC	Selçuk Ecza Deposu	Ticaret	ToptanTicaret	İstanbul	1970
SKBNK	Şekerbank	Mali Kuruluş	Bankacılık	İstanbul	1953
SOKE	Soke Degirmencilik Sanayi ve Ticaret	İmalat	Gıda, İçecek ve Tütün	İstanbul	1961
SOKM	Şok Marketler	Ticaret	Perakende Ticaret	İstanbul	1999
TAVHL	TAV Havalimanları Holding	Mali Kuruluş	Holding	İstanbul	1997
TKFEN	Tekfen Holding	Mali Kuruluş	Holding	İstanbul	1971
TKNSA	Teknosa	Ticaret	Perakende Ticaret	İstanbul	2000
TOASO	Tofaş Türk Otomobil Fabrikası	İmalat	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları	İstanbul	1968
TRGYO	Torunlar Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	Mali Kuruluş	Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	İstanbul	1996
TCELL	Turkcell	Teknoloji	Haberleşme	İstanbul	1993
TUPRS	TÜPRAŞ	İmalat	Kimya, İlaç, Petrol, Lastik ve Plastik Ürünler	İstanbul	1983
THYAO	Türk Hava Yolları	Havacılık	Ulaştırma ve Depolama	İstanbul	1960
TTKOM	Türk Telekomünikasyon	Teknoloji	Haberleşme	Ankara	1994
TTRAK	Türk Traktör	İmalat	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları	Ankara	1954
GARAN	Türkiye Garanti Bankası	Mali Kuruluş	Bankacılık	Istanbul	2008
HALKB	Türkiye Halk Bankası	Mali Kuruluş	Bankacılık	Istanbul	1938
ISCTR	Türkiye İş Bankası	Mali Kuruluş	Bankacılık	Istanbul	1999
TSKB	Türkiye Sınai Kalkınma Bankası	Mali Kuruluş	Bankacılık	Istanbul	1950
TURSG	Türkiye Sigorta	Mali Kuruluş	Sigorta Şirketi	Istanbul	1957
SISE	Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları	İmalat	Taş ve Toprağa Dayalı İmalat	Istanbul	2017
VAKBN	Türkiye Vakıflar Bankası	Mali Kuruluş	Bankacılık	Istanbul	1954
ULKER	Ülker Bisküvi	İmalat	Gıda, İçecek ve Tütün	Istanbul	1975
VERUS	Verusa Holding	Mali Kuruluş	Holding	Istanbul	2006
VESBE	Vestel Beyaz Eşya	İmalat	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları	Istanbul	1997
VESTL	Vestel Elektronik	İmalat	Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları	Istanbul	1983
YKBNK	Yapı ve Kredi Bankası	Mali Kuruluş	Bankacılık	Istanbul	1944
YATAS	Yataş	İmalat	Tekstil, Giyim Eşyası ve Dericilik	Istanbul	1987
ZRGYO	Ziraat Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	Mali Kuruluş	Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı	Istanbul	2016
ZOREN	Zorlu Enerji Elektrik Üretim	İmalat	Elektrik, Gaz ve Buhar	Istanbul	1993

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Borsa İstanbul'da işlem gören şirketler listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "BİST Şirketleri". kap.org.tr/tr. KAP. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
^ "Ve borsa 100.000'i gördü". Dünya. 13 Haziran 2017. 25 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017.
^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
^ "Borsada hisse senetleri işlem görmeye başlayalı 34 yıl oldu". Bloomberg HT. 3 Ocak 2020. 4 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
^ "27 yıllık İMKB gitti, BIST geldi". NTV. Erişim tarihi: 5 Nisan 2013.
^ "KAP". www.kap.org.tr. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2022.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmî site

[1] "BİST Şirketleri". kap.org.tr/tr. KAP. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.

[4] "Ve borsa 100.000'i gördü". Dünya. 13 Haziran 2017. 25 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2017.

[5] "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.

[6] "Borsada hisse senetleri işlem görmeye başlayalı 34 yıl oldu". Bloomberg HT. 3 Ocak 2020. 4 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2020.

[7] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.

[8] "27 yıllık İMKB gitti, BIST geldi". NTV. Erişim tarihi: 5 Nisan 2013.

[9] "KAP". www.kap.org.tr. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

g t d Türkiye ekonomisi
Tarih	İzmir İktisat Kongresi 1948 Türkiye İktisat Kongresi 24 Ocak kararları Gümrük Birliği Anlaşması
Endüstri ve ticaret	İnternet Türk malı Otomotiv Serbest bölge Sinema Şarap Türkiye merkezli şirketler listesi Telekomünikasyon Turizm Tarım
Enerji	Hidroelektrik Jeotermal Nükleer Rüzgâr Güneş
Altyapı	Arap Doğalgaz Boru Hattı Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı Güneydoğu Anadolu Projesi Mavi Akım Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Trans Anadolu doğalgaz boru hattı
Finans ve bankacılık	Borsa İstanbul Merkez Bankası Türk lirası (Madenî paralar · Banknotlar) Vergiler (Liste)
Makro-ekonomik veriler	Enflasyon Tüketici fiyat endeksi Üretici fiyat endeksi Devalüasyon Dış ticaret İşsizlik Kalkınma planı
Ekonomik krizler ve hamleler	2001 Türkiye ekonomik krizi 2006 yılı bütçe tablosu 2018-23 Türkiye ekonomik krizi
Kategori Avrupa ekonomisi

Borsa İstanbul nedir?, Borsa İstanbul anlamı nedir?, Borsa İstanbul ne demektir?