Olguculuk Nedir?

Pozitivizm

75 dil

• Alemannisch
• العربية
• Asturianu
• Azərbaycanca
• Беларуская
• Български
• Brezhoneg
• Bosanski
• Català
• Čeština
• Cymraeg
• Dansk
• Deutsch
• Ελληνικά
• English
• Esperanto
• Español
• Eesti
• Euskara
• فارسی
• Suomi
• Français
• Frysk
• Gaeilge
• Galego
• עברית
• हिन्दी
• Hrvatski
• Magyar
• Հայերեն
• İnterlingua
• Bahasa Indonesia
• Ido
• Íslenska
• İtaliano
• 日本語
• ქართული
• Қазақша
• 한국어
• Кыргызча
• Latina
• Limburgs
• Lietuvių
• Latviešu
• മലയാളം
• Nederlands
• Norsk bokmål
• Occitan
• ਪੰਜਾਬੀ
• Polski
• Piemontèis
• پښتو
• Português
• Română
• Русский
• Scots
• سنڌي
• Srpskohrvatski / српскохрватски
• Simple English
• Slovenčina
• Slovenščina
• Shqip
• Српски / srpski
• Svenska
• தமிழ்
• Тоҷикӣ
• ئۇيغۇرچە / Uyghurche
• Українська
• اردو
• Oʻzbekcha / ўзбекча
• Tiếng Việt
• 吴语
• 中文
• 閩南語 / Bân-lâm-gú
• 粵語

Bağlantıları değiştir

Vikipedi, özgür ansiklopedi

(Olguculuk sayfasından yönlendirildi)

Makale serilerinden
Sosyoloji
Konular Tarihi Dallar Zaman Çizelgesi Dizin
Metodlar Kantitatif Nitel Karşılaştırmalı İşlemsel Etnografya Konuşma analizi Tarihsel yöntem Röportaj Matematiksel Ağ analizi Anket
Dallar Ahlak Aile Askerî Barış, savaş ve sosyal çatışma Beden Bilgi Bilim Bilimsel Çalışma Çevre Demografi Din Edebiyat Eğitim Endüstri Feminist Gıda sosyolojisi Göç sosyolojisi Hukuk sosyolojisi Irk ve etnik ilişkiler Ekonomi İnsan ekolojisi İnternet Kalkınma Kamu Kent Kırsal Kriminoloji Kurumlar Küçük gruplar Kültür Mali Medikal Mimarlık Natüralist Sağlık sosyolojisi Sağlık ve hastalık Sanat Sanayi sosyolojisi Simgesel etkileşim Siyaset sosyolojisi Sosyal hareketler teorisi Sosyal psikoloji Sosyoloji Sapma Tarihsel Teknolojinin sosyal inşası Terörizm sosyolojisi Cinsiyet Toplumsal tabakalaşma Uygulamalı sosyoloji
Kişiler Doğu Asya 1900'ler Fei Xiaotong Güney Asya 1800'ler G.S Ghurye 1900'ler Irawati Karve M. N. Srinivas Orta Doğu 1400'ler İbn Haldun Avrupa 1700'ler Auguste Comte Emmanuel Joseph Sieyès 1800'ler Émile Durkheim Harriet Martineau Karl Marx Georg Simmel Herbert Spencer Ferdinand Tönnies Max Weber 1900'ler Michel Foucault Jürgen Habermas Kuzey Amerika 1800'ler Jane Addams Ernest Burgess W.E.B. Du Bois George Herbert Mead Thorstein Veblen 1900'ler James Coleman Patricia Hill Collins Erving Goffman Paul Lazarsfeld Charles Wright Mills Robert K. Merton Theda Skocpol Dorothy E. Smith
Sosyolojik perspektifler Çatışma teorileri Eleştirel teori Yapısal işlevselcilik Pozitivizm Sosyal inşacılık
Liste Bibliyografi Terminoloji Dergiler Kuruluşlar Kişiler Zaman çizelgesi Ülkeler
Vikiproje:Sosyoloji
g t d

Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Temmuz 2016)

Pozitivizm veya olguculuk; Auguste Comte'un başını çektiği, doğru bilginin yalnızca bilimsel bilgi olduğu, doğru bilgiye ise yalnızca ampirizm (deneycilik) ile ulaşılabileceğini ve bu bilginin kendisinin deneysel olmadığını savunan düşünce akımıdır.^[1][2] Pozitivizm, sosyal bilimlerin fen bilimleri gibi kesin gerçeklikler içeren kurallara dayanması ve felsefi tartışmalardan uzaklaşmak hedefiyle, 19. yüzyıl içindeki toplumsal ilişkiler çerçevesinde şekillenmiştir.^[3][4]

Kavramsal çerçeve[değiştir | kaynağı değiştir]

Pozitivizm'de iki felsefi düşünce mevcuttur. Her iki düşüncenin de teoloji ve metafizik içermeyen, sadece fiziksel veya maddi dünyanın gerçeklerine dayanan bilim anlayışı vardır.

• Daha eski olan pozitivizm, Auguste Comte'un 19. yüzyılda ortaya attığı düşüncedir.^[5]
• Daha yeni olan mantıksal pozitivizm 1920'de Viyana Çevresi tarafından kurulmuştur.

Yapısal antrolopolog Edmund Leach 1966 Henry Myers derslerinde pozitivizmi şu şekilde tanımlamıştır:

"Pozitivizm, ciddi bilimsel sorgunun, bir dış kaynaktan gelen nihai sebepleri aramayan ama direkt gözleme açık olan gerçekler arasındaki ilişkilerle sınırlı olmasını söyleyen görüştür."

Pozitivizm aynı zamanda hukuki pozitivizm adı verilen hukuk görüşünün de ismidir.^[6] Doğa yasalarına ters olarak hukuki sistemlerin evrimsel yollarla bağımsız olarak tanımlanabileceğini öne sürer. Hukuki pozitivizm, bazen kanunlara içeriği ne olursa olsun uyulmalıdır şeklinde de anlaşılmıştır. Carlos Nino bu iki anlayışın ilkine 'metodolojik' ikincisine ise 'ideolojik' ismini vererek ayırmış ve sadece ilkinin felsefi olarak savunulabilir olduğunu öne sürmüştür.

• Felsefede olgularla desteklenen ya da olgularla ilgili verilere dayanan bilginin tek sağlam bilgi türü olduğu görüşü
• Genel çizgileriyle olguculuk, deney konusu edilebilecek olgularla ilgili, yani en geniş anlamıyla bilimsel bilginin sağlam bilgi olduğunu vurgular.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Pozitivizm terimini ilk kullanan Saint Simon (Türkçe okunuşu Sen Simon)'dur. Bu yaklaşımı geliştirip sistemleştiren Fransız sosyolog August Comte (Türkçe okunuşu Ogüst Komt)'tur.

Olguculuk tarihsel olarak, Avrupa'da Aydınlanma'nın ve Yeni Çağ bilimlerindeki önemli gelişmelerin bir sonucudur. Comte'un asıl amacı, toplum olaylarını bilimsel yönetmelerle inceleyerek topluma yeni bir şekil, yeni bir yön vermektir. Bunun için sosyolojiyi bilim olarak kurmuştur. Sosyolojiye fizik ve matematiğin yöntemlerini uygulamaya çalışmıştır. Bu bakımdan pozitivizm, deneyci felsefenin bir türüdür. Comte, fiziğin yöntemi ile olgular dünyasını doğru olarak bilmenin mümkün olduğuna inanır. Olguların bilgisi olayların özünü ve gerçek nedenini vermez ama olayları idare eden kanunları verir. Bu kanunlarla, gelecek hakkında öngörüde bulunulur.

Olguculuğun çağımızdaki gelişimi yeni olguculuk genel adını taşır. Yeni olguculuk; mantıksal atomculuk, genel semantik, mantıksal pozitivizm akımlarında belirir. Bu akımlar genel olarak felsefe sorunlarını dil sorunlarına indirgerler.

Comte'un üç yasası[değiştir | kaynağı değiştir]

Comte, sebep ve sonuçların gözetlenmesi gerektiğini savunmuştur.^[5] O, "Tarihi Toplumsal Evre" anlayışını "Üç Aşama Yasası" ile açıklar.

• Teolojik evre: Fenomenlerin tanrısal ya da manevi nedenlerle açıklandığı evre insanların her şeyi din ile açıkladığı bu dönem Orta Çağa kadar uzanır.
• Metafizik evre: Olayların oluşunun soyut kuvvetlerle açıklandığı dönem toplumsal olayların özgürlük eşitlik gibi soyut kavramlarla açıklanması 1789'a kadar sürmüştür.
• Pozitif evre: Bu evrede insan sadece gözlemlenebilir olana yönelir. Yalnızca olaylar arasındaki yasalar ya da değişmez bağlantılar incelenir. Ona göre bu evre insan düşüncesinin ve gelişiminin en yüksek basamağıdır. Comte bu süreci bir insanın çocukluktan yetişkinliğe geçiş aşamalarına benzetir. Bununla birlikte Comte, “Pozitivizm nedenlerle uğraşmaz ama nasılları iyi bilir” ilkesini koyar.

Böylece yaşadığı dönemde incelediği modern toplumların, özelinde Fransız toplumunun, pozitif evrede olduğunu ve geçmişten koparak bugün yeni bir düzenin içine girdiğini savunur. Bu evredeki toplumu anlamak için, pozitif evrenin kurallarına göre hareket edilmesi gerekir. Böylece sosyolojinin kuruluşu ile pozitivizm arasında da bağlantı kurulabilir.^[7]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Hukuki pozitivizm

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ Güvenç, Cemaleddin (2020). "Sosyal Bilimlerde Yöntem Olarak Pozitivizm Bakış Açısı ve Değerlendirmesi". İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi. 3 (2): 109-120. doi:10.33416/baybem.672257. ISSN 2618-6195. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023. 
2. ^ İnanç ALİKILIÇ (2021). "POZİTİVİZM VE POSTPOZİTİVİZM". Malatya Turgut Özal Üniversitesi İnsanat: Sanat Tasarım ve Mimarlık Araştırmaları Dergisi. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023. 
3. ^ "Bir kavram: POZİTİVİZM". Evrensel.net. Evrensel. 2018. 6 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023. 
4. ^ Anıl Varel (2017). "Pozitivizm ve Siyaset: Yöntembilimsel Bir Eleştiri". Amme İdaresi Dergisi. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
5. ^ ^{a b} Veysel Sönmez (2010). "AUGUSTE COMTE (1798-1857) Pozitivizm (Olguculuk)" (PDF). Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ocak 2023. 
6. ^ Yahya Berkol Gülgeç (2020). "Normativite ve Pozitivizm". www.onikilevha.com.tr. 3 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
7. ^ Memet Zencirkıran (2021). "Sosyoloji". Sosyoloji. Dora Yayınları. s. 30. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

"https://tr.wikipedia.org/ansiklopedi/Pozitivizm&oldid=32037206" sayfasından alınmıştır

Kategori:

• Sosyoloji
• Pozitivizm
• Sosyoloji kavramları

Gizli kategoriler:

• Düzenlenmesi gereken maddeler Temmuz 2016
• BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• HDS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri

---

Sözlük Nedir Kategorisinden Haberler

• Silktirmek Nedir?
• Ayna Nedir?
• Telifbin Nedir?
• Bağıntılı Nedir?
• Biinsaf Nedir?
• Kapılı Nedir?
• Dühül-baz Nedir?
• Nalan etmek Nedir?
• Beşeri Nedir?
• Takdirkar Nedir?
• Gelinliklerin rengi niçin beyazdır? Nedir?
• Ev halkı Nedir?
• Tangayaz Nedir?
• Hovarda Nedir?
• Aşhane Nedir?
• çatlayış Nedir?
• özboğa Nedir?
• üzgü Nedir?
• Tornalı Nedir?
• Falso Nedir?
• Terlan Nedir?
• Nisvan Nedir?
• Ser-dar, serdar Nedir?
• Mucizegû Nedir?
• Agah Nedir?
• Kutb Nedir?
• Adisyon Nedir?
• Sürüşmek Nedir?
• Devedişi Nedir?
• Tanınmış Nedir?

• Olguculuk Nedir? Nedir?:Olguculuk Nedir? ile ilgili Olguculuk Nedir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Olguculuk Nedir? Ne Demektir? Olguculuk Nedir? Açıklaması Nedir? Olguculuk Nedir? Cevabı Nedir? Olguculuk Nedir? Kelimesinin Anlamı? Olguculuk Nedir? konusu Nedir Ne, yaşantımızda sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkar. Hem sosyal medyada hem de gündelik yaşantıda kullanılan ne kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. Olguculuk Nedir? Türk Dil Kurumu na (TDK) göre farklı anlamları olan ne kelimesi, Türkçe de tek başına ya da çeşitli cümleler eşliğinde kullanılabilir. Olguculuk Nedir? Ne kelimesi ne demek, TDK ya göre anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar için bildiris.com doğru adres! Peki, ne kelimesi ne demek, TDK ye göre anlamı nedir? Olguculuk Nedir? Ne kelimesinin kökeni ne, ne kelimesinin kaç anlamı var? Olguculuk Nedir? İşte TDK bilgileri ile merak edilenler
• Olguculuk Nedir? Gerçek mi?:Olguculuk Nedir? ile ilgili Olguculuk Nedir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Gerçek anlam Olguculuk Nedir? sözcüklerin birincil anlamı ile (varsa) bu anlamla doğrudan ilişkili olan anlamlarıdır. Gerçek anlam, temel anlam ile yan anlamların bileşkesidir. Olguculuk Nedir? Bir sözcüğün mecaz olmayan tüm anlamlarını kapsar.
• Olguculuk Nedir? ile ilgili:Olguculuk Nedir? ile ilgili Olguculuk Nedir? burada bulabilirsiniz. Olguculuk Nedir? Detaylar için sitemizi geziniz Olguculuk Nedir? Bu sayfada Hakkında nedir Hakkında ne demek Hakkında ile ilgili sözler cümleler bulmaca kısaca Hakkında anlamı tanımı açılımı Hakkında hakkında bilgiler Olguculuk Nedir? resimleri Hakkında sözleri yazıları kelimesinin sözlük anlamı nedir almanca ingilizce türkçe çevirisini bulabilirsiniz
• Olguculuk Nedir? Açıklaması?:Olguculuk Nedir? Açıklama Bir Terim Kavram Ya Da Başka Dilsel Olgunun Daha İyi Anlaşılması İçin Yapılan Ek Bilgidir. Olguculuk Nedir? Söz Konusu Bilgi Açıklanacak Sözcükten Daha Uzun Olur Olguculuk Nedir? Açıklama İle İlgili Durumun Kanıtı Şu Şekilde Doğrulanabilir Olguculuk Nedir? Bir Sözlükteki Tanım İlgili Sözcük Yerine Kullanılabilirse, Bu Bir Açıklamadır. Olguculuk Nedir? Yani Aynı Bağlam İçinde Hem Sözcük Hem De Tanım Kullanılırsa Ve Anlamsal Açıdan Bir Sorun Oluşturmuyorsa Bu Bir Açıklamadır.