Küçük gruplar sosyolojisi

Küçük gruplar sosyolojisi, sosyal ilişkilerden kaynaklanan eylem, etkileşim ve bunların sonucunda oluşan sosyal grup tiplerini inceleyen sosyoloji dalıdır. Kavram ilk defa Fransız yazar ve sosyolog Gabriel Tarde tarafından kullanılmıştır. Sosyal hayatta toplum, büyük bir sosyal gruptur, toplumun içinde alt gruplar yer almaktadır. Küçük grupların büyük gruplar içinde olmaları sosyal gruplarla ilgili bir özelliktir. Alan, uluslararası ilişkilerde kullanılan alanlardandır ve grup özelliklerinin karar vermeyi nasıl etkilediği ile ilgili çalışmaları ele alır. Kültürel antropologlar ve siyaset bilimciler tarafından veri toplama amaçlı olarak kullanılmıştır. Küçük gruplar sosyolojisi, toplumların içerisinde barındırdığı çeşitli küçük grupları mikro sosyolojik düzeyde ele alır, küçük grupların iletişimindeki görev, süreç ve ilişki çatışmalarını inceler.

Tanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük gruplar sosyolojisi kavramı ilk olarak Fransız yazar ve sosyolog Gabriel Tarde tarafından ortaya atılmıştır.^[1] Sosyal ilişkilerden kaynaklanan eylem ve sonuçları inceler.^[2] Toplum ve toplum içindeki alt grupların incelenmesi bu alanın araştırma konusudur.^[3] Küçük grupların büyük gruplar içinde olmaları sosyal gruplarla ilgili bir özelliktir.^[3] Küçük gruplar, aralarında yoğun etkileşim olan az sayıda üyeden oluşan gruplardır.^[4] Küçük gruplar sosyolojisi, bir alan incelemesi^[5] ve cemaat sosyolojisi çalışması olarak da tanımlanmıştır.^[6] Küçük gruplar sosyolojisi ayrıca mikro sosyolojik düzeyde toplumlardaki küçük grupların incelemesi olarak tanımlanır.^[7] A. Paul Hare, benzer amaçların tanınmasını, davranış normlarını, rol farklılaşmasını ve çekim ağlarını bir grubu bir bireyler topluluğundan ayıran özellikler olarak tanımlamıştır.^[8] Gruplar, sosyoloji teorisinde bir nesne olarak ortaya çıkmıştır ve teorilerde atomik bir "kara kutu" olma eğilimindedir.^[8]

Gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük gruplar sosyolojisine dayalı ilk çalışmalar I. Dünya Savaşı sonrasına denk gelir, etnik grup ilişkileri ve bunların diğer gruplara karşı tutumlarını konu edinir ve Amerika'da gerçekleştirilmiştir. Aynı çalışmalar likert ölçeği ve sosyometri tekniklerinin gelişimi ile sonuçlanmıştır.^[9] ABD, çeşitli ülkelerde karşılaştığı farklı kültürlere ait topluluklara karşı, küçük gruplar sosyolojisi ve sosyal psikoloji bilgilerine dayanarak psikolojik savaş taktikleri geliştirmiştir.^[10] Johan Galtung, 1966'da yapılan uluslararası ilişkiler konulu bir konferanstaki bildirisinde, küçük gruplar sosyolojisinin uluslararası ilişkilerin incelenmesi için yararlı olduğu fikrini ortaya atmıştır.^[11] Galtung, özellikle, sadece "somut" uluslararası ilişkilerin değil, aynı zamanda "soyut" uluslararası ilişkilerin de küçük gruplar sosyolojisi açısından anlaşılabileceği fikrine dikkat çekmiştir.^[11]

Küçük gruplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Theodore M. Mills, bir kişinin aynı anda ortalama beş veya altı gruba ait olduğunu ve yerleşmiş yaklaşık dört veya beş milyar küçük grup olduğunu öne sürmüştür.^[12] Mills'e göre bir kişi uyanık saatlerinin çoğunu bir grupta veya başka bir grupla etkileşime girerek geçirir.^[12] Mills bu grupları aile grupları, arkadaş grupları, iş ortakları, kulüp grupları, dernekler, kız arkadaş grupları, komiteler ve atletik takımlar olarak tanımlamıştır.^[13] Mills'e göre; daha geniş birimlerin parçaları olan yönetim kurullarına kıyasla, bu grupların/ailelerin bazıları nispeten ayrıdır.^[12] Mills örnek olarak; inşaat çeteleri, av partileri, belediye kurulları, tören dans takımları, bombardıman ekipleri ve atletizm takımlarını göstermiştir.^[12]

İnceleme[değiştir | kaynağı değiştir]

Mills, küçük grupları inceleme nedenini sosyal psikoloji olarak tanımlamıştır.^[12] Mills bu nedeni: "Sosyal baskılar ve bireyden gelen baskılar küçük grupta bir araya geldiğinden, bu baskılar arasındaki etkileşimi gözlemlemek ve denemek için uygun bir bağlamdır. Bilimsel araştırma, bireylerin sosyal gerçeklerle nasıl başa çıktıklarına dair genel yasalara yol açabilir." diyerek tanımlamıştır.^[12]^[14]

Süreç[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük gruplar sosyal kısıtlamaların uygulandığı araçlar olabilir ve aynı zamanda kısıtlamalara meydan okunabileceği bir saha olarak da hareket edebilir. Küçük gruplar genellikle statü müzakerelerinin yanı sıra bir dizi ortak anlam taşıyan bir idio-kültür içerir ve geliştirir.^[15] Gruplarda toplumun beklentileri doğrultusunda ödüller ve cezalar verilebilmektedir.^[15]

Bir grup içindeki fraksiyonların karar verme üzerinde etkisi olabilir. Bir grup içindeki daha büyük fraksiyonların üyelerinin etkilenme olasılığı daha düşüktür ve kendilerini fraksiyonun bir üyesi olarak tanımlama olasılıkları daha yüksektir.^[16] Çoğunlukların karar alma üzerindeki etkisi, alınan karara bağlı olarak değişir.^[17] Bir görevin ortak bir kavramsal temsili, bir grubun çoğunluk kararına uyma olasılığını azaltabilir. Bireyler ya da küçük gruplar problem çözme görevlerinde daha fazla söz sahibi olabilmektedir.^[18]

Çatışma[değiştir | kaynağı değiştir]

Gruplar içindeki çatışmalar görev, süreç ve ilişki çatışması olmuştur.^[19] Bir görevin içeriğine ve sonucuna yönelik çatışmanın, farklı üyelerin fikirlerinin eleştirel bir şekilde değerlendirilmesi yoluyla bir görevin anlaşılmasını artırdığı ve bir ekibin üyelerine fikirlerini ifade etmeleri için kolaylık sağlayabileceği düşünülmektedir. Görev çatışması, bireylerin çatışmayı yetenek ve yetkinliklerine ilişkin olumsuz algılar olarak yorumlamalarına yol açarak ruminasyon ve strese neden olabilir ve tamamlanan görevlerde dikkat dağıtıcı bir unsur olarak hareket edebilir.^[20] Görev çatışması ve ilişki çatışması aynı anda meydana gelirse sonuçları kötüleşir.^[21] Araştırmalara göre, basit üretim görevleri diğer görevlere kıyasla çatışmadan daha az fayda sağlamaktadır.^[22] Bir görevi tamamlamak için kullanılan süreç üzerindeki çatışma, bireylerin rolleri hakkında algıladıkları çağrışımlar nedeniyle olumsuz etkilere sahip olabilir. Süreç çatışması, kullanılacak sürecin analizinin faydalı olabileceği bir görevin başlangıcında avantaj sağlayabilmektedir.^[23]

Araştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük gruplar sosyolojisinin başlıca araştırma ilgi alanlarından biri, grup özelliklerinin karar vermeyi nasıl etkilediğidir.^[24] Bu tür araştırmalar, uçuş ekipleri, denizaltı mürettebatı, protesto organizatörleri, iş toplantıları ve jüriler gibi çok çeşitli gerçek gruplara odaklanmıştır.^[25] Küçük gruplardaki araştırmaların en tutarlı bulgularından biri, grup üyelerinin görüşlerinin zaman içinde daha da benzer hale gelmesidir, bu da "seçim kaymaları"^[a] olarak bilinen bir süreçtir.^[26] Muzaffer Şerif küçük gruplar üzerine yapılan araştırma bulgularını "Küçük gruplar üzerinde yapılan araştırmaların en tutarlı bulgularından biri, grup üyelerinin görüşlerinin zaman içinde yakınsama (veya daha benzer olma) eğilimidir" diyerek tanımlamıştır.^[27]

Alan araştırması[değiştir | kaynağı değiştir]

Kültürel antropologlar, farklı koşullar altında yaşayan gruplar hakkında veri sağlamışlardır. Siyaset bilimciler yasama gruplarının işleyişini, baskı gruplarını ve grup üyeliğinin oy verme üzerindeki etkilerini incelemişlerdir.^[28] Küçük gruplar sosyolojisi, 1970'li yıllarda John Thibaut ve Harold Kelley olmak üzere çıkar çatışması alanında kullanılmış, çatışma durumunda insan ve grup davranışını incelemiştir.^[29]^[30]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar

^
Seçim kayması, grup olarak karar vermenin bir yönüdür ve grup süreçlerinin bireysel üyelerin karar verme süreçleri üzerindeki etkisidir, böylece grup içinde kendi başlarına olduğundan farklı seçimler yaparlar.

Dipnotlar

^ Baker 2017, s. 143.
^ Kaya 2008, s. Son.
^ ^a ^b Kaya 2008, s. 9.
^ Özkalp 2002, s. 111.
^ Tüfekçioğlu 2003, s. 21.
^ İstanbul Üniversitesi 1988, s. 193.
^ Kaya 2008, s. 10.
^ ^a ^b Harrington 2000, s. 313.
^ Likert 1932.
^ Vurucu 2016, s. 114.
^ ^a ^b Sutton 1977, s. 103.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mills 1967, s. 2.
^ Fitzpatrick 1974, s. 3.
^ Faris 1953, ss. 155-184.
^ ^a ^b Harrington 2000, s. 314.
^ Witte 2014, s. 82.
^ Witte 2014, s. 84.
^ Witte 2014, s. 85.
^ Jehn 2012, s. 361.
^ Jehn 2012, ss. 360-362.
^ Jehn 2012, s. 374.
^ Jehn 2012, s. 364.
^ Jehn 2012, s. 363.
^ Brinkerhoff 2013, s. 103.
^ Gastil 2007, s. 337–359.
^ Brinkerhoff 2013, s. 104.
^ Sherif 1936, s. 121.
^ Mills 1967, s. 1.
^ Thibaut 2017.
^ Thibaut 1986.

Kullanılan kaynaklar

Kaya, Kamil (2008). Küçük gruplar sosyolojisi. 2. bsk. Isparta: Fakülte Kitabevi. ISBN 978-975-7135-85-2. OCLC 984441381.
Özkalp, Enver (2002). Davranış Bilimlerine Giriş. 1. baskı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. ISBN 975-06-0095-9. OCLC 53830577. 12 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021.
Vurucu, Gürsoy Akça, İkbal (2016). Savaş ve Toplum Savaş Üzerine Yazılar. Eğitim Yayınevi. ISBN 978-605-9831-88-8. 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021.
Baker, Ulus (2017). Yüzeybilim Fragmanlar. İletişim Yayınları. ISBN 978-975-05-1613-9. 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021.
Tüfekçioğlu, Hayati (2003). "Frederic Le Play'in Tarih Anlayışı". 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021.
Prof. Dr. Mehmet Eröz'e armağan. İstanbul Üniversitesi. 1988. 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021.
Brinkerhoff, David B.; Ortega, Suzanne T.; Weitz, Rose (21 Ocak 2013). Essentials of Sociology (İngilizce). Cengage Learning. ISBN 978-1-285-54589-9. 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021.
Gastil, John; Burkhalter, Stephanie; Black, Laura W. (1 Haziran 2007). "Do Juries Deliberate? A Study of Deliberation, Individual Difference, and Group Member Satisfaction at a Municipal Courthouse". Small Group Research (İngilizce). 38 (3): 337-359. doi:10.1177/1046496407301967. ISSN 1046-4964.
Sherif, Muzafer (1936). The psychology of social norms. New York,: Octagon Books. ISBN 0-374-97353-9. OCLC 6211339.
Sutton, Paul K. (1977). "PATTERNS OF FOREIGN POLICY AMONG THE INDEPENDENT STATES OF CENTRAL AMERICA AND THE CARIBBEAN 1948-1964: A QUANTITATIVE APPROACH". Social and Economic Studies. 26 (2): 121-145. ISSN 0037-7651. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2021.
Mills, Theodore M (1970). Readings on the sociology of small groups (İngilizce). Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall. ISBN 978-0-13-761932-0. OCLC 65226. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
Fitzpatrick, Donna Lee (1974). Nonverbal interaction in small groups: a methodological strategy for studying process (Tez) (İngilizce). The Ohio State University. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
Mills, Theodore M. (1967). The sociology of small groups. Internet Archive. Englewood Cliffs, N.J. : Prentice-Hall.
Faris, Robert E. L (1953). "Development of the Small Group Research Movement," Chapter 7 in M. Sherif and M. O. Wilson (eds.), Group Relations at the Crossroads (İngilizce). New York: Harper. ss. 155-184.
Thibaut, John W.; Kelley, Harold H. (29 Eylül 2017). The Social Psychology of Groups. 1 (İngilizce). Routledge. doi:10.4324/9781315135007. ISBN 978-1-315-13500-7.
Thibaut, John W. (1986). The social psychology of groups. Harold H. Kelley. New Brunswick, U.S.A.: Transaction Books. ISBN 0-88738-633-4. OCLC 12662505.
Likert, Rensis (1932). A technique for the measurement of attitudes (Tez) (İngilizce). New York: The Science Press. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2022.
Harrington, Brooke; Fine, Gary Alan (2000). "Opening the "Black Box": Small Groups and Twenty-First-Century Sociology". Social Psychology Quarterly. 63 (4): 312-323. doi:10.2307/2695842. ISSN 0190-2725. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2022.
Witte, Erich H.; Davis, James H. (25 Şubat 2014). Understanding Group Behavior: Volume 1: Consensual Action By Small Groups (İngilizce). Psychology Press. ISBN 978-1-317-78035-9. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2022.
de Wit, Frank R. C.; Greer, Lindred L.; Jehn, Karen A. (2012). "The paradox of intragroup conflict: a meta-analysis". The Journal of Applied Psychology. 97 (2): 360-390. doi:10.1037/a0024844. ISSN 1939-1854. PMID 21842974. 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2022.

[cnote_a] 
Seçim kayması, grup olarak karar vermenin bir yönüdür ve grup süreçlerinin bireysel üyelerin karar verme süreçleri üzerindeki etkisidir, böylece grup içinde kendi başlarına olduğundan farklı seçimler yaparlar.

[FOOTNOTEBaker2017143-1] Baker 2017, s. 143.

[FOOTNOTEKaya2008Son-2] Kaya 2008, s. Son.

[FOOTNOTEKaya20089-3] Kaya 2008, s. 9.

[FOOTNOTEÖzkalp2002111-4] Özkalp 2002, s. 111.

[FOOTNOTETüfekçioğlu200321-5] Tüfekçioğlu 2003, s. 21.

[FOOTNOTEİstanbul_Üniversitesi1988193-6] İstanbul Üniversitesi 1988, s. 193.

[FOOTNOTEKaya200810-7] Kaya 2008, s. 10.

[FOOTNOTEHarrington2000313-8] Harrington 2000, s. 313.

[FOOTNOTELikert1932-9] Likert 1932.

[FOOTNOTEVurucu2016114-10] Vurucu 2016, s. 114.

[FOOTNOTESutton1977103-11] Sutton 1977, s. 103.

[FOOTNOTEMills19672-12] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mills 1967, s. 2.

[FOOTNOTEFitzpatrick19743-13] Fitzpatrick 1974, s. 3.

[FOOTNOTEFaris1953155-184-14] Faris 1953, ss. 155-184.

[FOOTNOTEHarrington2000314-15] Harrington 2000, s. 314.

[FOOTNOTEWitte201482-16] Witte 2014, s. 82.

[FOOTNOTEWitte201484-17] Witte 2014, s. 84.

[FOOTNOTEWitte201485-18] Witte 2014, s. 85.

[FOOTNOTEJehn2012361-19] Jehn 2012, s. 361.

[FOOTNOTEJehn2012360-362-20] Jehn 2012, ss. 360-362.

[FOOTNOTEJehn2012374-21] Jehn 2012, s. 374.

[FOOTNOTEJehn2012364-22] Jehn 2012, s. 364.

[FOOTNOTEJehn2012363-23] Jehn 2012, s. 363.

[FOOTNOTEBrinkerhoff2013103-24] Brinkerhoff 2013, s. 103.

[FOOTNOTEGastil2007337–359-25] Gastil 2007, s. 337–359.

[FOOTNOTEBrinkerhoff2013104-26] Brinkerhoff 2013, s. 104.

[FOOTNOTESherif1936121-27] Sherif 1936, s. 121.

[FOOTNOTEMills19671-28] Mills 1967, s. 1.

[FOOTNOTEThibaut2017-29] Thibaut 2017.

[FOOTNOTEThibaut1986-30] Thibaut 1986.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[a]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

Küçük gruplar sosyolojisi nedir?, Küçük gruplar sosyolojisi anlamı nedir?, Küçük gruplar sosyolojisi ne demektir?