Tientsin

Tientsin
天津
Tientsin; 天津
Doğrudan yönetilen şehir
	Üstten saat yönünde: Şehir merkezi panoraması; Aziz Joseph Katedrali [en]; Tientsin Küresel Finans Merkezi [en]; Binhai Yeni Bölgesi; Tientsin Garı [en]; Tianjin Eye [en]
	; Tientsin Belediyesi'nin Çin içindeki konumu
	Koordinatlar: 39°08′01″N 117°12′19″E / 39.1336°K 117.2054°D
Ülke	Çin
Kuruluş tarihi	MS 1404
İdare
• Tür	Belediye
• Çin Komünist Partisi Belediye Sekreteri	Zhang Gaoli
• Belediye başkanı	Huang Xingguo
Yüzölçümü
• Toplam	11.760 km²
Nüfus (2020)
• Toplam	13.866.009
• Yoğunluk	1044/km²
Zaman dilimi	UTC+08.00 (ÇSS)
Posta kodu	300000 - 301900
Alan kodu	22
	Resmî site; (Çince) http://www.tj.gov.cn/; (İngilizce) http://www.tj.gov.cn/english/

Tianjin (Çince: 天津; pinyin: Tiānjīn (yardım·bilgi); Wade–Giles: T'ien-chin), Türkçe kaynaklarda Tientsin^[3]^[4]^[5] veya Tiençin^[6]^[7]^[8]^[9] olarak da geçer, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı dört doğrudan yönetilen şehirden biridir. Çin'in Ulusal Merkezi Şehirleri [en]'nden biri olmanın yanı sıra Kuzey Çin'deki en büyük "Açık Kıyı Şehir [zh]"dir. Tientsin, Kuzey Çin Ovası'nda, Hai Nehri ırmaklarının kesiştiği noktada bulunur. Doğusundan Bohai Denizi, kuzeyinden ise Yan Dağları tarafından çevrelenir. Hai Nehri'nin şehrin içinden akması, şehir çapında köprü dolu manzaralar [zh]ın ortaya çıkmasına yol vermiştir.

Tientsin su taşımacılığı nedeniyle ortaya çıktı, ve şehir 23 Aralık 1404 tarihinde resmen kuruldu.^[1] 1860 yılında Tientsin Dünya'ya bir ticaret limanı olarak açıldı; bunun ardından İngiltere, Fransa ve diğer ülkeler de dahil olmak üzere dokuz ülke Tientsin'de imtiyaz bölgeleri [zh] kurdu. Çing Hanedanı'na bağlı Batılılaşma taraftarları da Tientsin'i ana faaliyet mekânları olarak kullandılar. Tientsin böylece Kuzey Çin'in Dünya'ya açılan kapısı ve Batılılaşma Hareketi [zh]'nin bir üssü oldu. Tientsin'in Kuzey Çin'in bu dönemdeki yol gösterici şehri olup, şehrin sanayi, ticarî ve finansal sektörleri bu dönemde hızlı şekilde büyüdü. Asker, eğitim, yargı, ulaşım, iletişim ve sanayi alanlarındaki modernizasyon açısından Tientsin, Çin'de bir öncüydü. Tientsin, bu dönemde Çin'in en büyük ikinci sanayi ve ticari şehri ve Kuzey Çin'in en büyük finans merkezi idi.

Çin Devlet Konseyi, Mart 2006'da uyguladığı şehir planında^{[DN 1]} Tientsin'in tümünün "bir uluslararası liman kenti, Kuzey'in ekonomik merkezi, ve bir ekoloji şehri" olmasını öngördü,^[10] üstelik "Binhai Yeni Bölgesi'nin açılması ve kalkınması"nı ülkenin ulusal kalkınma stratejisine ekledi ve bu bölgeyi Çin'in özel ekonomik bölgelerinden biri olarak atadı. Kasım 2007'de Çin ile Singapur hükümetleri Tientsin'de Çin-Singapur Ekolojik Kenti [en]'ni kurmaya yönelik bir işbirliğine girdiler. Nisan 2015'te Tientsin Serbest Ticaret Bölgesi [en] Kuzey Çin'in ilk serbest bölgesi olarak resmen kuruldu. Şehir sanayisinin 1990'larda başlayan doğuya doğru taşınma stratejisi kapsamında Tientsin'in "iki merkez iki liman" (yani Tientsin Şehir Bölgesi [zh] ile Binhai Yeni Bölgesi merkezleri ve Tientsin Limanı [en] ile Tientsin Nangang Sanayi Bölgesi [zh] limanları) şeklinde bölünmesindeki ilk adımı tamamlamıştır. Jing-Jin-Ji [en] bölgesi için hazırlanmış resmî kalkınma taslağı^{[DN 2]} kapsamında Tientsin, "Ulusal Gelişmiş Üretim Ar-Ge Üssü, Kuzey Uluslararası Denizcilik Çekirdek Alanı, Finansal İnovasyon Operasyon Gösteri Alanı ve Reform Gösteri Alanı" olarak belirlendi.^[11]

Tientsin, 2013 Doğu Asya Oyunları [en] ve 2017 Çin Ulusal Oyunları [en]'na ev sahipliği yaptı;^[12] aynı zamanda Dünya Ekonomik Forumu Yeni Şampiyonlar Yıllık Toplantısı [zh] ve Dünya Zekâ Kongresi [zh] düzenli olarak Tientsin'de yer almaktadır. Tüm bunların dışında, Tientsin, 2021 FIFA Kulüpler Dünya Kupası ve 2023 AFC Asya Kupası [en]'nın ev sahibi şehirlerinden biri olacaktır.

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Tianjin iklimi
Aylar	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara	Yıl
En yüksek sıcaklık (°C)	14,3	20,8	30,5	33,1	40,5	39,6	40,5	37,4	34,9	30,8	23,1	14,4	40,5
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C)	2,0	5,7	12,2	20,9	26,5	30,2	31,3	30,5	26,6	19,9	10,6	3,8	18,4
Ortalama sıcaklık (°C)	−3,4	−0,1	6,4	14,7	20,5	24,8	26,8	25,9	21,1	14,1	5,2	−1,2	12,9
Ortalama en düşük sıcaklık (°C)	−7,4	−4,4	1,7	9,3	15,1	20,0	22,9	22,2	16,7	9,4	1,1	−5	8,5
En düşük sıcaklık (°C)	−18,1	−22,9	−17,7	−2,8	4,5	10,1	16,2	13,7	6,2	−2,2	−11,4	−16,2	−22,9
Ortalama yağış (mm)	2,5	3,6	8,1	22,1	36,8	79,7	149,8	124,1	44,7	26,5	10,8	2,8	511,5
Kaynak: Çin Meteoroloji Müdürlüğü^[13]

İdari yapılanma[değiştir | kaynağı değiştir]

Tientsin doğrudan yönetilen şehrinin kapsadığı alan toplam 16 farklı semte bölünür:

Tientsin Şehri'nin İdari Bölümleri
1 2 3 4 5 6 Jizhou Baodi Ninghe Binhai Dongli Jinnan Xiqing Beichen Wuqing Jinghai 1. Heping 2. Hexi 3. Hebei 4. Nankai 5. Hedong 6. Hongqiao
Bölüm kodu^[14]	İsim	Çince Pinyin	Alan (km²)	Nüfus (2020 Nüfus Sayımı)^[2]	Merkez	Belde düzeyi bölümler^[15]
Bölüm kodu^[14]	İsim	Çince Pinyin	Alan (km²)	Nüfus (2020 Nüfus Sayımı)^[2]	Merkez	Bucaklar (街道 jiēdào)	Kasabalar (镇 zhèn)	Beldeler (乡 xiāng)	Etnik beldeler (民族乡 mínzú xiāng)
120000	Tientsin Şehri	天津市 Tiānjīn Shì	11.916,85	13.866.009	Hexi Semti	121	125	2	1
— Semtler —
120101	Heping Semti	和平区 Hépíng Qū	9,98	355.000	Xiaobailou Bucağı	6
120102	Hedong Semti	河东区 Hédōng Qū	39,63	858.787	Shanghang Lu Bucağı	13
120103	Hexi Semti	河西区 Héxī Qū	38,01	822.174	Dayingmen Bucağı	14
120104	Nankai Semti	南开区 Nánkāi Qū	40,64	890.422	Changhong Bucağı	12
120105	Hebei Semti	河北区 Héběi Qū	29,62	647.702	Wanghailou Bucağı	10
120106	Hongqiao Semti	红桥区 Hōngqiáo Qū	21,26	483.130	Xiyuzhuang Bucağı	10
120110	Dongli Semti	东丽区 Dōnglì Qū	475,45	857.027	Zhangguizhuang Bucağı	11
120111	Xiqing Semti	西青区 Xīqīng Qū	565,36	1.195.124	Yangliuqing Kasabası	4	7
120112	Jinnan Semti	津南区 Jīnnán Qū	387,61	928.066	Balitai Kasabası	2	8
120113	Beichen Semti	北辰区 Běichén Qū	475,75	909.643	Guoyuanxincun Bucağı	7	9
120114	Wuqing Semti	武清区 Wǔqīng Qū	1.571,68	1.151.313	Yunhexi Bucağı	6	24
120115	Baodi Semti	宝坻区 Bǎodǐ Qū	1.509,71	722.367	Baoping Bucağı	6	18
120116	Binhai Yeni Bölgesi	滨海新区 Bīnhǎi Xīn Qū	2.389,20	2.067.318	Xingang Bucağı	16	5
120117	Ninghe Semti	宁河区 Nínghé Qū	1.298,32	395.314	Lutai Kasabası	2	13
120118	Jinghai Semti	静海区 Jìnghǎi Qū	1.474,03	787.106	Jinghai Kasabası	1	16	2
120119	Jizhou Semti	蓟州区 Jìzhōu Qū	1.589,36	795.516	Wenchang Bucağı	1	25		1

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

2020 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Tientsin'in toplam nüfusu 13.866.009.^[2]

Etnik gruplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Tientsin'de nüfusları 1.000'i aşan etnik gruplar şunlardır:

Tientsin'deki başlıca etnik gruplar
(2010 Nüfus Sayımı)^[16]
Etnik grup	Nüfus
Han	12.607.276
Hui	177.734
Mançu	83.624
Moğol	20.328
Koreli	18.247
Tujia	7.052
Zhuang	6.123
Miao	3.751
Uygur	2.170
Yi	1.825
Tibetli	1.775

Diller[değiştir | kaynağı değiştir]

Tientsin yerlileri Beifanghua'nın bir şivesi olan Tientsin lehçesini [en] konuşurlar. Tientsin'in Pekin'e coğrafî yakınlığına rağmen, Tientsin lehçesi, Pekin lehçesinden [en] farklı olarak Hebei'de de konuşulan Jilu Guanhua'nın bir değişkesidir ve böylece Pekin lehçesinden farklıdır.

Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tientsin'in kardeş şehirleri şunlardır:^[17]

Abidjan, Fildişi Sahili
Chiba, Japonya
Doğu Cava, Endonezya
Filibe İli, Bulgaristan
Groningen, Hollanda
Haiphong, Vietnam
Harkiv, Ukrayna
Incheon, Güney Kore
İslamabad, Pakistan^[18]
İzmir, Türkiye^[19]
Jönköping İli, İsveç
Kobe, Japonya
Lahor, Pakistan^[18]
Łódź, Polonya
Lombardiya, İtalya
Melbourne, Avustralya
Métropole Rouen Normandie, Fransa
Nord-Pas-de-Calais, Fransa
Orange County, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri
Philadelphia, Amerika Birleşik Devletleri
Réunion, Fransa
Rio de Janeiro, Brezilya
Saarland, Almanya
Saraybosna, Bosna-Hersek
Ulan Batur, Moğolistan
Yokkaichi, Japonya

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Tientsin ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Dipnot[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Bu şehir planın resmî ismi "Tientsin Şehri'nin Kapsamlı Planı" (天津市总体规划)'dır. Tientsin'in şehir planlaması hakkında daha ayrıntılı bilgi için lütfen Çince Vikipedi'deki "Tientsin Şehir Planlaması" maddesine bakınız.
^ Kalkınma taslağının ismi: "Jing-Jin-Ji Koordineli Kalkınma Taslağı" (bkz: Çince Vikipedi "京津冀协同发展").

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "天津：沉淀着厚重的历史". 工人日报. 18 Kasım 2007.
^ ^a ^b ^c "天津市2020年第七次全国人口普查主要数据公报（第2号）". 天津市统计局. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021.
^ Eberhard, Wolfram. Uzak Doğu Tarihi. Türk Tarih Kurumu yayınları. ss. sf. 232. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
^ Ortaylı, İlber. "Osmanlı İmparatorluğunda Alman nüfuzu". ss. sf. 15. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
^ Çavuşoğlu, Zeynep (2017). "Uluslararası Bir Firmanın İnşaat Projesindeki İş Kazalarının Değerlendirilmesi". Ankara: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
^ Toygar Akman, Karlı dağda atlı turizm: Çin'de 5 hafta, Milliyet, 11 Kasım 1998.
^ Öztuna, Yılmaz, Devletler ve hânedanlar, 3. cilt, Kültür Bakanlığı, s. 206.
^ Nicholas Brunner (Çev.: Ahmet Y. Gökdere), Çin Ekonomisi 17 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ankara Üniversitesi
^ İhmalyan, Vartan, Bir Yaşam Öyküsü, Cem Yayınevi, s. 180.
^ 天津总体规划获国务院批复定位为北方经济中心 30 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.，人民网，2010-8-7查阅
^ "京津冀协同发展领导小组办公室负责人就京津冀协同发展有关问题答记者问". 新华网. 23 Ağustos 2015. 16 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2017.
^ "十三届全运会举办地揭晓天津获承办权". 网易. 16 Ağustos 2011. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2016.
^ 中国气象局国家气象信息中心 (Çince). Çin Meteoroloji Müdürlüğü. Haziran 2011. 10 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2010.
^ "中华人民共和国县以上行政区划代码". 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.
^ 中华人民共和国民政部 (Ağustos 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN 978-7-5037-7130-9.
^ 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
^ "天津友好城市一览表". tj.gov.cn (Çince). Tianjin. 23 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
^ ^a ^b "China's Tianjin Municipality named sister-city to Karachi, Islamabad". pakistantoday.com.pk. Pakistan Today. 21 Eylül 2021. 22 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
^ "İzmir'in kardeş kentleri". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2012.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmî site(Çince)
- 8 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

[10] Bu şehir planın resmî ismi "Tientsin Şehri'nin Kapsamlı Planı" (天津市总体规划)'dır. Tientsin'in şehir planlaması hakkında daha ayrıntılı bilgi için lütfen Çince Vikipedi'deki "Tientsin Şehir Planlaması" maddesine bakınız.

[12] Kalkınma taslağının ismi: "Jing-Jin-Ji Koordineli Kalkınma Taslağı" (bkz: Çince Vikipedi "京津冀协同发展").

[建城记录-1] "天津：沉淀着厚重的历史". 工人日报. 18 Kasım 2007.

[2020nüfus-2] "天津市2020年第七次全国人口普查主要数据公报（第2号）". 天津市统计局. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021.

[3] Eberhard, Wolfram. Uzak Doğu Tarihi. Türk Tarih Kurumu yayınları. ss. sf. 232. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.

[4] Ortaylı, İlber. "Osmanlı İmparatorluğunda Alman nüfuzu". ss. sf. 15. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.

[5] Çavuşoğlu, Zeynep (2017). "Uluslararası Bir Firmanın İnşaat Projesindeki İş Kazalarının Değerlendirilmesi". Ankara: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.

[6] Toygar Akman, Karlı dağda atlı turizm: Çin'de 5 hafta, Milliyet, 11 Kasım 1998.

[7] Öztuna, Yılmaz, Devletler ve hânedanlar, 3. cilt, Kültür Bakanlığı, s. 206.

[8] Nicholas Brunner (Çev.: Ahmet Y. Gökdere), Çin Ekonomisi 17 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ankara Üniversitesi

[9] İhmalyan, Vartan, Bir Yaşam Öyküsü, Cem Yayınevi, s. 180.

[天津总体规划获国务院批复-11] 天津总体规划获国务院批复定位为北方经济中心 30 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.，人民网，2010-8-7查阅

[13] "京津冀协同发展领导小组办公室负责人就京津冀协同发展有关问题答记者问". 新华网. 23 Ağustos 2015. 16 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2017.

[14] "十三届全运会举办地揭晓天津获承办权". 网易. 16 Ağustos 2011. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2016.

[CMA-15] 中国气象局国家气象信息中心 (Çince). Çin Meteoroloji Müdürlüğü. Haziran 2011. 10 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2010.

[16] "中华人民共和国县以上行政区划代码". 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.

[17] 中华人民共和国民政部 (Ağustos 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN 978-7-5037-7130-9.

[A0106a-18] 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.

[19] "天津友好城市一览表". tj.gov.cn (Çince). Tianjin. 23 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.

[tianjin-20] "China's Tianjin Municipality named sister-city to Karachi, Islamabad". pakistantoday.com.pk. Pakistan Today. 21 Eylül 2021. 22 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.

[21] "İzmir'in kardeş kentleri". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[DN 1]

[10]

[DN 2]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

g t d Çin'in eyalet düzeyi idari bölümleri
Eyaletler	Anhui Çinghay Fujian Guangdong Guizhou Hainan Hebei Heilongjiang Henan Hubei Hunan Jiangsu Jiangxi Jilin Kansu Liaoning Siçuan Şansi Şantung Şensi Tayvan^* Yünnan Zhejiang
Özerk bölgeler	Guangşi İç Moğolistan Ningksia Sincan Tibet
Doğrudan yönetilen şehirler	Pekin Çongçing Şanghay Tientsin
Özel idari bölgeler	Hong Kong Makao
^* Çin Halk Cumhuriyeti tarafından hak iddia edilmektedir, ancak fiilen Çin Cumhuriyeti tarafından yönetilmektedir.

Tientsin nedir?, Tientsin anlamı nedir?, Tientsin ne demektir?