Çin'in eyaletleri

Çin'in eyaletleri (Çince: 省; pinyin: Shěng), Çin'in en üst düzey idari bölümleridir. Toplam 34 adet eyalet düzeyi bölüm bulunmakta olup bunlardan 23'ü eyalet, dördü doğrudan yönetilen şehir, beşi özerk bölge ve ikisi özel idarî bölgedir.

Eyalet düzeyi idari bölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Eyaletler[değiştir | kaynağı değiştir]

Eyaletler (省 shěng), genellikle her eyalet hükûmetinin başı olan bir sekreter başkanlığındaki eyalet komiteleridir. Komite sekreterleri eyaletlerin başı olup valiler ise ikinci düzey yöneticilerdir.

Çin Halk Cumhuriyeti, Çin Cumhuriyeti tarafından kontrol edilen Tayvan eyaleti ile Kinmen ve Matsu Adaları'nı hak iddia etmektedir.

Doğrudan yönetilen şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğrudan yönetilen şehirler (直辖市 zhíxiáshì), doğrudan merkezi hükûmete bağlı üst düzey şehirlerdir.

Özerk bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Özerk bölgeler (自治区 zìzhìqū), daha yüksek bir nüfusa sahip belirli bir etnik azınlığın kendi yerel yönetimine sahip olduğu bölgelerdir. Özerk bölgelerin valileri genellikle ilgili etnik gruptan atanmaktadır.

Özel idarî bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel idarî bölgeler (特别行政区 tèbié xíngzhèngqū), yüksek derecede özerkliğe sahip ve kendi kendini yöneten bölgelerdir. Bölgeler temel kanunlara göre savunma ve dış politika haricinde bağımsızdırlar.

Eyalet düzeyi idari bölümler listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Adı	Hanzi	Pinyin	Başkent	Türü	Kısaltma	Bölge	Nüfus¹	Yoğunluk²	Yüzölçümü³	ISO
Anhui	安徽省	Ānhuī	Hefei	Eyalet	皖 wǎn	Doğu	59,500,510	425.91	139,700	CN-34
Çinghay	青海省	Qīnghǎi	Xining	Eyalet	青 qīng	Kuzeybatı	5,626,722	7.80	721,200	CN-63
Çongçing	重庆市	Chóngqìng	—	Belediye	渝 yú	Güneybatı	28,846,170	350.50	82,300	CN-50
Fujian	福建省	Fújiàn	Fuzhou	Eyalet	闽 mǐn	Doğu	36,894,216	304.15	121,300	CN-35
Guangdong	广东省	Guǎngdōng	Guangzhou	Eyalet	粤 yuè	Güney Merkez	104,303,132	579.46	180,000	CN-44
Guangşi	广西壮族自治区	Guǎngxī	Nanning	Özerk bölge	桂 Guì	Güney Merkez	46,026,629	195.02	236,000	CN-45
Guizhou	贵州省	Gùizhōu	Guiyang	Eyalet	黔 qián ya da 贵 gùi	Güneybatı	34,746,468	197.42	176,000	CN-52
Hainan	海南省	Hǎinán	Haikou	Eyalet	琼 qióng	Güney Merkez	8,671,518	255.04	34,000	CN-46
Hebei	河北省	Héběi	Shijiazhuang	Eyalet	冀 jì	Kuzey	71,854,202	382.81	187,700	CN-13
Heilongjiang	黑龙江省	Hēilóngjiāng	Harbin	Eyalet	黑 hēi	Kuzeydoğu	38,312,224	84.38	454,000	CN-23
Henan	河南省	Hénán	Zhengzhou	Eyalet	豫 yù	Güney Merkez	94,023,567	563.01	167,000	CN-41
Hong Kong	香港特别行政区	Xiānggǎng	—	Özel idari bölge	港 gǎng	Güney Merkez	7,061,200	6,396.01	1,104	CN-91
Hubei	湖北省	Húběi	Vuhan	Eyalet	鄂 è	Güney Merkez	57,237,740	307.89	185,900	CN-42
Hunan	湖南省	Húnán	Çangşa	Eyalet	湘 xiāng	Güney Merkez	94,023,567	563.01	167,000	CN-43
İç Moğolistan	內蒙古自治区	Nèi Měnggǔ	Hohhot	Özerk bölge	内蒙 Nèiměng	Kuzey	24,706,321	20.88	1,183,000	CN-15
Jiangsu	江苏省	Jiāngsū	Nankin	Eyalet	苏 sū	Doğu	78,659,903	766.66	102,600	CN-32
Jiangxi	江西省	Jiāngxī	Nanchang	Eyalet	赣 gàn	Doğu	44,567,475	266.87	167,000	CN-36
Jilin	吉林省	Jílín	Changchun	Eyalet	吉 jí	Kuzeydoğu	27,462,297	146.54	187,400	CN-22
Kansu	甘肃省	Gānsù	Lanzhou	Eyalet	甘 gān ya da 陇 lǒng	Kuzeybatı	25,575,254	56.29	454,300	CN-62
Liaoning	辽宁省	Liáoníng	Shenyang	Eyalet	辽 liáo	Kuzeydoğu	43,746,323	299.83	145,900	CN-21
Makao	澳门特别行政区	Àomén	—	Özel idari bölge	澳 ào	Güney Merkez	552,300	19,044.82	29	CN-92
Ningşia	宁夏回族自治区	Níngxià	Yinchuan	Özerk bölge	宁 níng	Kuzeybatı	6,301,350	94.89	66,400	CN-64
Pekin	北京市	Běijīng	—	Belediye	京 jīng	Kuzey	19,612,368	1,167.40	16,800	CN-11
Siçuan	四川省	Sìchuān	Çengdu	Eyalet	川 chuān ya da 蜀 shǔ	Güneybatı	80,418,200	165.81	485,000	CN-51
Sincan	新疆维吾尔自治区	Xīnjiāng	Urumçi	Özerk bölge	新 xīn	Kuzeybatı	21,813,334	13.13	1,660,400	CN-65
Şanghay	上海市	Shànghǎi	—	Belediye	沪 hù	Doğu	23,019,148	3,630.20	6,341	CN-31
Şansi	山西省	Shānxī	Taiyuan	Eyalet	晋 jìn	Kuzey	35,712,111	228.48	156,300	CN-14
Şantung	山东省	Shāndōng	Jinan	Eyalet	鲁 lǔ	Doğu	95,793,065	622.84	153,800	CN-37
Şensi	陕西省	Shǎnxī	Xi'an	Eyalet	陕 shǎn ya da 秦 qín	Kuzeybatı	37,327,378	181.55	205,600	CN-61
Tayvan^{[DN 1]}	台湾省	Táiwān	Taipei	Eyalet (iddia)	台 tái	Doğu	—	—	35,581	CN-71
Tibet	西藏自治区	Xīzàng	Lhasa	Özerk bölge	藏 zàng	Güneybatı	3,002,166	2.44	1,228,400	CN-54
Tientsin	天津市	Tiānjīn	—	Belediye	津 jīn	Kuzey	12,938,224	1,144.46	11,305	CN-12
Yünnan	云南省	Yúnnán	Kunming	Eyalet	滇 diān ya da 云 yún	Güneybatı	45,966,239	116.66	394,000	CN-53
Zhejiang	浙江省	Zhèjiāng	Hangzhou	Eyalet	浙 zhè	Doğu	54,426,891	533.59	102,000	CN-33

Notlar: ¹ 2010 yılı itibarı ile;^[1] ² km²; ³ /km²

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ 1949'da kurulduğundan beri Çin Tayvan'ı 23. eyaleti olarak görmüştür. Ancak ÇHC hiçbir zaman Tayvan'ı kontrolü altına alamamıştır. Tayvan Adası ve Pescadores Adaları'ndan oluşan Tayvan eyaletini Çin Cumhuriyeti yönetmektedir. Çin Cumhuriyeti aynı zamanda Fujian eyaletinin Kinmen ilçesini ve Lienchiang ilçesinin bir kısmını da yönetmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Communiqué of the National Bureau of Statistics of People's Republic of China on Major Figures of the 2010 Population Census (No. 2)". National Bureau of Statistics of China. 29 Nisan 2011. 14 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Interactive Dbresearch.com: WebMap6 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. — with economic indicators for all Chinese Provinces.

[Tayvan-1] 1949'da kurulduğundan beri Çin Tayvan'ı 23. eyaleti olarak görmüştür. Ancak ÇHC hiçbir zaman Tayvan'ı kontrolü altına alamamıştır. Tayvan Adası ve Pescadores Adaları'ndan oluşan Tayvan eyaletini Çin Cumhuriyeti yönetmektedir. Çin Cumhuriyeti aynı zamanda Fujian eyaletinin Kinmen ilçesini ve Lienchiang ilçesinin bir kısmını da yönetmektedir.

[Communique_2-2] "Communiqué of the National Bureau of Statistics of People's Republic of China on Major Figures of the 2010 Population Census (No. 2)". National Bureau of Statistics of China. 29 Nisan 2011. 14 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.

[DN 1]

[1]

g t d Çin'in eyalet düzeyi idari bölümleri
Eyaletler	Anhui Çinghay Fujian Guangdong Guizhou Hainan Hebei Heilongjiang Henan Hubei Hunan Jiangsu Jiangxi Jilin Kansu Liaoning Siçuan Şansi Şantung Şensi Tayvan^* Yünnan Zhejiang
Özerk bölgeler	Guangşi İç Moğolistan Ningksia Sincan Tibet
Doğrudan yönetilen şehirler	Pekin Çongçing Şanghay Tientsin
Özel idari bölgeler	Hong Kong Makao
^* Çin Halk Cumhuriyeti tarafından hak iddia edilmektedir, ancak fiilen Çin Cumhuriyeti tarafından yönetilmektedir.

Çin'in eyaletleri nedir?, Çin'in eyaletleri anlamı nedir?, Çin'in eyaletleri ne demektir?