Mumbai

Mumbai
मुंबई

Bombay
Mumbai; मुंबई; Bombay
Şehir
	; Arma
	Mumbai Mumbai'nin Hindistan'daki konumu
Ülke	Hindistan
Eyalet	Maharaştra
İdare
• Belediye başkanı	Snehal Ambekar (SS)
Yüzölçümü
• Toplam	603.4 km²
Rakım	14 m
Nüfus (2011)
• Toplam	12,478,447
Zaman dilimi	UTC+5.30 (IST)
Alan kodu	+9122
	Resmî site; http://www.mcgm.gov.in/

Mumbai (1995 yılına dek Bombay), Hindistan'ın Maharaştra eyaletinin başkenti, Hindistan'ın en büyük ve Dünya'nın dokuzuncu büyük şehridir.

Nüfusu 13 milyon civarındadır. Şehir, Salsette adası üzerine kurulmuştur. Şehrin metropol bölgesinde 20 milyon insan yaşar ve bu, dünyanın en kalabalık üçüncü yerleşim yerini oluşturur. Şehrin derin bir doğal limanı vardır.

Şehir, Hindistan'ın ticaret, finans ve kültür başkentidir. Bollywood olarak bilinen Hint Sinema endüstrisi burada yer almaktadır. Bu sebeplerden dolayı şehir Hindistan'ın diğer bölümlerinden yoğun bir göç almaktadır ve içinde birçok farklı dili ve kültürü barındırır.

İsmi[değiştir | kaynağı değiştir]

16. yüzyıl'da Portekizliler buraya "iyi körfez anlamına gelen 'Bom Bahia" ismini verdi. Bu isim daha sonra İngilizce'leştirilerek "Bombay" oldu. 1995 yılında isim Hint tanrıçası Mumba'dan türemiş "Mumbai" olarak değiştirildi. Bombay ismi hâlen birçok insan tarafından kullanılır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehrin şu an kapladığı alan eskiden 7 adaydı. Bu adalarda antik çağdan beri yerleşim yerleri vardı, ancak önemli ticaret ve nüfus merkezleri değillerdi. 1534'te Portekiz'ler bölgeyi ele geçirdi ve 1661'de bölge İngilizlere geçti. 1668'de İngilizler burayı İngiliz Doğu Hindistan Şirketi'ne kiraladı. Şirket buradaki doğal limanı buldu ve burayı Hindistan'daki ilk limanları yaptı. Bölgenin nüfusu hızlı bir artış gösterdi. 1817-1845 arası bölgede büyük bir projeyle adalar birleştirildi. Daha sonra, Amerikan İç Savaşı ve Süveyş Kanalı'nın açılması, bölgedeki ticareti artırdı ve şehir, Hindistan'ın ana merkezlerinden biri haline geldi. Şehrin nüfusu 1906 yılında 1 milyon'u geçti. 1940'larda, şehir Hint bağımsızlık hareketinin önemli bir merkezi haline geldi. 1970'lerde şehre yoğun bir göç yaşandı ve Bombay Hindistan'ın en kalabalık şehri haline geldi.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Mumbai, batıda Umman Denizi, doğuda Thane Deresi ve kuzeyde Vasai Deresi arasında uzanan Salsette Adası'nın güneybatısındaki dar bir yarımada üzerindedir.

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Mumbai (1991-2020) iklimi
Aylar	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara	Yıl
En yüksek sıcaklık (°C)	37,4	39,6	41,7	42,2	41	39,8	36,2	33,5	37	38,6	37,6	39,8	42,2
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C)	31,2	31,7	33,1	33,4	33,7	32,5	30,4	30,2	30,9	33,6	34,1	32,6	32,3
Ortalama sıcaklık (°C)	24,1	24,9	27,1	28,8	30,4	29,6	28	27,7	27,9	28,8	27,8	25,5	27,6
Ortalama en düşük sıcaklık (°C)	16,9	18,1	21,1	24,2	27	26,6	25,5	25,2	24,9	23,9	21,4	18,4	22,8
En düşük sıcaklık (°C)	7,4	8,5	12,7	16,9	20,2	19,8	21,2	19,4	20,7	16,7	13,3	10,6	7,4
Ortalama yağış (mm)	0,2	0,2	0,1	0,1	7,3	526,3	919,9	560,8	383,5	91,3	11	1,6	2.502,3
Kaynak: https://cdsp.imdpune.gov.in/extremes_1991_2020/?stn=43003

Mumbai'nin özellikle köppen iklim sınıflandırması altında tropikal ıslak ve kuru iklim (Aw) olan tropikal iklimi vardır. İklim, Ekim'den Mayıs'a kadar uzanan kurak dönem ile Haziran'da zirveye ulaşan yağışlı dönem arasında değişir.^[3] Aralık'tan Şubat'a kadar olan soğuk mevsimi, Mart'tan Mayıs'a kadar olan daha sıcak mevsim izler. Haziran'dan Eylül ayının sonuna kadar olan dönem, güneybatı muson mevsimini oluşturur ve Ekim ve Kasım, muson sonrası mevsimi oluşturur.^[4]

Haziran ve Eylül ayları arasında Mumbai'de Güney-batı muson yağmurları görülür. Muson öncesi yağmurlar Mayıs ayında yağar. Nadiren, kuzeydoğu muson yağmurları Ekim ve Kasım aylarında yağar. Şimdiye kadar kaydedilen maksimum yıllık yağış miktarı 1954 için 3.452 mm (136 in) idi.^[5] Tek bir günde kaydedilen en çok yağış, 26 Temmuz 2005 tarihinde 944 mm (37 in) idi.^[6] Ada Şehri için ortalama yıllık toplam yağış miktarı 2.213,4 mm (87 in) ve banliyöler için 2.502,3 mm (99 in)'dir.^[5]

Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sakarya, Türkiye^{[kaynak belirtilmeli]}
İzmir, Türkiye^[7]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Mumbai ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Hindistan'daki şehirler listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Sena's Snehal Ambekar is first Dalit woman Mayor of city". The Indian Express. Mumbai. 10 Eylül 2014. 28 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2015.
^ "World: largest cities and towns and statistics of their population" (İngilizce). World Gazetteer. 10 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2010.
^ Proceedings of the Indian National Science Academy 1999, s. 210
^ Greater Bombay District Gazetteer 1960, s. 84
^ ^a ^b Mumbai Plan, 1.4 Climate and Rainfall
^ Kishwar, Madhu Purnima (3 Temmuz 2006). "Three drown as heavy rain lashes Mumbai for the 3rd day". Daily News and Analysis (DNA). Mumbai. 6 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2009.
^ "İzmir'in kardeş kentleri". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[firstDalit-1] "Sena's Snehal Ambekar is first Dalit woman Mayor of city". The Indian Express. Mumbai. 10 Eylül 2014. 28 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2015.

[2] "World: largest cities and towns and statistics of their population" (İngilizce). World Gazetteer. 10 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2010.

[3] Proceedings of the Indian National Science Academy 1999, s. 210

[4] Greater Bombay District Gazetteer 1960, s. 84

[clra-5] Mumbai Plan, 1.4 Climate and Rainfall

[6] Kishwar, Madhu Purnima (3 Temmuz 2006). "Three drown as heavy rain lashes Mumbai for the 3rd day". Daily News and Analysis (DNA). Mumbai. 6 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2009.

[7] "İzmir'in kardeş kentleri". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Mumbai nedir?, Mumbai anlamı nedir?, Mumbai ne demektir?