Heraklonas Ηρακλωνάς
Heraklonas ile babası Herakleios ve kardeşi III. Konstantinos
Bizans İmparatoru
Hüküm süresi	Şubat 641 - Eylül 641
Önce gelen	Herakleios ve III. Konstantinos
Sonra gelen	II. Konstans
Doğum	y. 626 Lazika
Ölüm	641 Rodos
Tam adı Hēraklōnas
Hanedan	Herakleios Hanedanı
Babası	Herakleios
Annesi	Martina

Heraklonas veya Herakleonas (Yunanca: Ηρακλωνάς, Hēraklōnas), (d. 626 – ö. 641), Şubat – Eylul 641 arasında Bizans imparatorluğu imparatoru olmuştur. Heraklonas imparator Herakleios ile onun yeğeni olan Martina'nın oğlu idi.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Vaftiz ismi Konstantinos Herakleios olarak verilmiş olmakla beraber (aynı Herakleios isimli babasından ve büyükbabası ayrıntı sağlamak için) bu ismin küçültülmüş şekli olan Heraklonas (küçük Herakleios) yıllar sonra zamanının tarihini yazan Bizans tarihçileri tarafından kullanılmış ve bundan sonra da tarihçiler tarafından ismi Heroklonas olarak anılmıştır.

Heraklonas, babası imparator Herakleios Sasani İmparatorluğu imparatoru olan II. Hüsrev'e karşı yaptığı askeri kampanyada bulunmakta iken Lazika (Lazistan)'da doğmuş olduğu büyük olasılıklıdır. Herakleios ve Martina'nin dördüncü oğlu olup doğumda hiçbir sakatlığı olmadığı için imparatorluk tahtına geçme niteliği bulunmaktaydı.

Babasının hükümdarlığının son zamanlarında, 4 Temmuz,638de annesinin gayretleriyle en yüksek şeref unvanı olarak Augustus unvanı kazanmıştı. Babası ölünce babası ile ortak imparatorluk yapmakta olan, babası bir annesi ayrı büyük ağabeyi III. Konstantinos ile birlikte ortak imparator ilan edilmişlerdir. Martina, Hipodromda bir halk toplantısında Herakleios'un vasiyetini halka sunup buna göre efektif iktidar gücünün kendinde olacağını ilan etmiştir. Fakat imparatorluğun bir kadın tarafından idare edilmesini halk istememekteydi. Ayrıca önceki imparator Herakleios'un çöküşüne ve ölümüne Martina'nin sebep olduğu söylentileri çok yaygındı. Martina'nın halk arasında pek tutulmayan bir dinsel doktrin olan Monotelitizme destek vermesi de onu hiç popüler yapmamaktaydı.

Fakat Heraklonas'ın ağabeyi III. Konstantinos hemen hastalandı. Hava değiştirmek için, belki de korktuğu üvey annesinden uzaklaşmak için Kadıköy (Kalkedon)'daki saraya gitti. Ama orada 25 Mayıs 641'de III. Konstatin'in hiç beklenmedik şekilde öldü ve Heraklonas tek imparator olarak kaldı. Bu beklenmedik ölüm Heraklonas ve annesi Martina'nın Konstantinos'u öldürdükleri şüphesini doğurmuş ve bu Bizans'in her tarafına yayılmıştı. Martina'nın hemen eski yüksek devlet memurlarını görevden alıp sürgüne göndermesi ve yerlerine kendi güvendiği saraylıları geçirmesi de hoşnutsuzluğu artırdı.

Bu halk hoşnutsuzluğuna karşı ve Anadolu'dan gelen General Valentinus Arsacidus ordusundan gelen baskı dolayısıyla Heraklonas halkı yatıştırmak için 641 yazında o tarihte 11 yaşında olan yeğeni (ölen II. Konstantinos'un oğlu) Herakleios'u isim değiştirerek II. Konstans olarak ortak imparator olarak ilan etmeye zorlandı. Martina iktidarına olan bu kısıtlamayı küçük oğlu olan Sezar unvanlı David (Tiberios)'un da ortak imparator olarak ilan edilmesi ile karşılamayı düşünmekteydi. Fakat bu II. Konstans'ı imparatorluğa getirenler tarafından kabul edilmiyordu. Başta general Valentinus olarak Bizanslı asiller, Heraklonas ile Martina'nın II. Konstans'ı tahtan indirmeye hazırlandıkları söylentilerini halk arasında yayılmasına sebep oldular.

Halk hoşnutsuzluğunu imparatorlar aleyhine devamlı gösterilerle belli etmeye başladı. Eylül'de asillerin kontrolünde bulunan Bizans Senatosu bir hüküm çıkartarak Heraklonas ve annesi Martina'nın tutuklanmasını sağladılar. Tutuklanan anne ve oğluna işkence yapılarak her ikisinin de burunları kesildi. Bu Bizans tarihinde ilk defa imparatoru sakat edip tahttan indirme olayı oldu. Böylece kesik burunlu Heraklonas bu sakatlıkla imparator olamayacağı için tahttan inmiş sayıldı ve III. Konstantinos'un oğlu olan II. Konstans tek imparator olarak hüküm sürmeye başladı. Heroklanas ve annesi de Rodos'a sürgüne gönderildiler ve ne anne ne oğul sürgünden Konstantinopolis'e dönmüşlerdir. Heraklonas'ın o yıl Rodos'ta öldüğü sanılmaktadır.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Heraklonas ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Gregory, Timothy E. (2008). Bizans Tarihi. çev. Esra Ermert. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN 978-975-08-1507-2. 
• Norwich, John Julius (1988). Byzantium: Early Centuries (İngilizce). Londra: Penguin. s. 312-313. ISBN 0-14-011447-5. 
• Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8. 

Resmî unvanlarHerakleios
Önce gelen: Herakleios III. Konstantinos	Bizans İmparatoru 641 Ortak İmparator: III. Konstantinos	Sonra gelen: II. Konstans