Maximinus Thrax
İmparator Maximinus Thrax'ın büstü
Roma İmparatoru
Hüküm süresi	20 Mart 235 - Nisan 238
Önce gelen	Alexander Severus
Sonra gelen	Pupienus ve Balbinus
Doğum	173 civarı Thrace ya da Moesia
Ölüm	Nisan 238 (65 yaşında) Aquileia
Eş(ler)i	Caecilia Paulina
Çocuk(lar)ı	Gaius Julius Verus Maximus
Tam adı Gaius Iulius Verus Maximinus

Gaius Iulius Verus Maximinus (d. 173 civarı – ö. 238 civarı), Maximinus Thrax (Trakyalı Maximinus) ve I. Maximinus olarak da bilinen, 235–238 arasında hükümdarlık etmiş Roma imparatoru.

Maximinus, Roma'ya hiç ayak basmadan bordo imparatorluk kaftanını giyen ilk Barbar imparator olarak dikkat çeker. 3. yüzyılda Kışla İmparatorları diye adlandırılan imparatorların ilkidir ; saltanatı sıklıkla "3. Yüzyıl Krizleri" diye bilinen dönemin başlangıcı olarak mütalaa edilir.

Maximinus, Historia Augusta'da çağdaşlarından çok daha uzun ve iri olması ile ünlüdür. Tarihçi Cordus'un anlattıklarına göre, boyu "sekiz ayak ve altı inç" yani yaklaşık "2.5908 metre" idi ve tek bir günde bir "Capitol Anforası" şarap içebilir (bir anfora yaklaşık 26,2 litre şarap alır) ve bir rivayete göre yaklaşık 18 kg, diğerine göre ise yaklaşık 27 kg et yiyebilirdi.^[1]

Yükselişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Maximinus, Trakya ya da Moesia'da (bugün Miziya, Bulgaristan), Got bir baba ve Alan bir anneden doğdu. Orduya Septimius Severus zamanında katıldı ancak Alexander Severus'un onu terfi ettirmesine kadar güçlü bir yükseliş gösteremedi. Alexander'ın Alaman kabilelerine yaptığı ödemelere ve savaştan kaçınmasına kızan Maximinus, Pannonia'lı acemi askerlerin komutanıydı. Lejyon XXII Primigenia'ya bağlı birlikler 235'te Moguntiacum'da (bugün Mainz) genç Alexander ve annesini öldürerek sert Maximinus'u seçtiler. Praetorian muhafızları tarafından imparator ilan edildi ve onların seçimi, bir taşralıyı İmparator seçmeye içerleyen Roma Senatosu tarafından istemeyerek de olsa onaylandı. Oğlu Maximus Sezar oldu.

Saltanatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Gücünü pekiştirmesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Maximinus soylulardan nefret ederdi ve kendisine karşı plan yapanlara karşı acımasızdı. Düşmanlarını bertaraf etmeye Alexander'ın danışmanlarından başladı. Şüphelerinde haklı çıkmıştı; Maximinus'a karşı iki plan engellendi. İlki, sefer sırasında Ren Nehri'ni geçerkendi; etkili senatörler tarafından desteklenen bir grup subay, nehir üzerindeki köprüyü yıkarak Maximinus'u karşı kıyıda zor durumda bırakmayı planladılar. Ardından senatör Magnus'u imparator olarak seçmeyi kararlaştırdılar ancak plan açığa çıkartıldı ve komplocular idam edildi. İkinci komplo Alexander'a sadık Mezopotamyalı okçular tarafından tasarlandı, Quartinus'u seçmeyi planlamışlardı ancak liderleri Macedo taraf değiştirerek kendi hayatını kurtarmaya yetmeyeceği halde Quartinus'u öldürdü.

Sınırların savunması[değiştir | kaynağı değiştir]

Maximinus'un ilk seferi, bugünkü Baden-Württemberg yakınlarındaki bataklıkta verdikleri çok sayıda Romalı zayiatına rağmen bozguna uğrattığı Alamanlar'a karşıydı. Zaferden sonra Maximinus Germanicus Maximus unvanını aldı ve oğlu Maximus Sezar ve gençliğin prensi derecesine yükseltildi, sonraki karısı Paulin tanrılaştırıldı. Cermenya sınırının güvenliğinin bir süre için sağlanması üzerine Maximinus Pannonia'daki Sirmium'da kışlık ordugahını kurdu ve bu destek üssünden 235–236 kışında Daçyalılar ve Sarmatlar ile savaştı.

I. Gordianus ve II. Gordianus[değiştir | kaynağı değiştir]

238 başlarında, Afrika eyaletinde, hazine memurlarının bazı yerel toprak sahiplerinin mallarını rüşvetçi mahkemelerdeki yanlı yargılamalara bağlı olarak gasp etmeleri, eyalette tam bir isyanın fitilini ateşledi. Toprak sahipleri müşterilerini ve tarım işçilerini silahlandırdılar ve suçlu memurları ve muhafızlarını öldürerek girdikleri Thysdrus'da (şimdi El Cem), eyaletin yaşlı valisi Marcus Antonius Gordianus Sempronianus'u (I. Gordianus) ve oğlu II. Gordianus'yi müşterek imparator ilan ettiler. Roma Senatosu taraf değiştirerek her iki Goardian'a da Augustus unvanı verdi ve eyaletlerde ikisine karşı yükselen desteği teşvik etti. Maximinus, hemen ordusunu topladı ve Pannonia Lejyonları öncülüğünde Roma'ya doğru ilerledi.

Aynı anda, Afrika'da, isyan planlandığı gibi gitmiyordu. Afrika eyaleti, batıda Goardian'lara karşı uzun soluklu bir kin besleyen ve bölgedeki tek lejyon olan III Augusta'yı kontrol eden Capellianus'un valisi olduğu Numidya ile sınır komşusuydu. Capellianus Kartaca'ya hareket etti ve kenti savunan milisleri kolayca bastırdı. II. Gordianus savaş sırasında öldü ve bunu duyan I. Gordianus kendini kemeri ile astı.

Pupienus, Balbinus, ve III. Gordianus[değiştir | kaynağı değiştir]

Afrika isyanı bastırıldığında, senato kendini büyük bir tehlikenin içinde buldu. Gordianus'lara karşı göstermiş oldukları açık destek nedeniyle, Roma'ya ulaştığında Maximinus'tan merhamet bekleyemezlerdi. Bu zor durumda, Maximinus'a meydan okumaya karar verdiler ve iki üyeleri Pupienus ve Balbinus'u müşterek imparator seçtiler. Ayak takımı senatonun Patrici sınıfından iki adamı imparator seçtiğini duyunca saygı göstermediler ve imparatorluk kortejini taş ve sopa yağmuruna tutarak tepkilerini gösterdiler. Roma'da bir grup I. Gordianus'un torunu III. Gordianus'u tercih etti ve bu yüzden sert sokak kavgaları oldu. İmparatorların uzlaşmaktan başka seçeneği yoktu ve yaşlı Grodian'ın torununu sezar olarak atadılar.

Bozgun ve Maximinus'un ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Maximinus Roma'ya yürüdü, ancak Aquileia'da Maximinus'un birlikleri, açlık ve hastalıktan etkilendiler ve başlangıçta geçitlerini kapattıkları şehrin beklenmeyen kuşatması yüzünden bataklığa saplandılar ve hoşnutsuzluk baş gösterdi. 238 Nisan'ında Praetorian muhafızlar kampında ona, oğluna ve bakanına suikast düzenlediler. Başları kesildi, bir sırığa takıldı ve atlılar tarafından Roma'ya taşındı.

Senato on üç yaşındaki III. Gordianus'u imparator seçti.

Siyaseti[değiştir | kaynağı değiştir]

Maximinus askerlerin maaşını iki katına çıkardı; bu eylem, hemen her yerde devam eden savaşlar yüzünden daha yüksek vergilere neden oldu. Vergi toplayıcıları sert yöntemlere ve yasal olmayan hacizlere başvurmaya başlamış, bu da yönetici sınıftan hoşnutsuzluğa neden olmuştu.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Maximinus'un hayatı (Augustus tarihi LacusCurtius: Latince metin ve İngilizce çeviririsi)
• "Roma İmparatorları"9 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Maximinus Thrax, (İngilizce)
• Maximinus sikkeleri 10 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce)

Wikimedia Commons'ta I. Maximinus ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Resmî unvanlar
Önce gelen: Alexander Severus	Roma İmparatoru 235 - 238	Sonra gelen: III. Gordianus