Günter Grass

Günter Grass
Günter Grass
Doğum	Günter Wilhelm Grass; 16 Ekim 1927; Özgür Şehir Danzig, Polonya
Ölüm	13 Nisan 2015 (87 yaşında); Lübeck, Almanya
Meslek	Roman yazarı, Şair, Oyun yazarı
Milliyet	Alman
Önemli ödülleri	Nobel Edebiyat Ödülü (1999); Sonning Ödülü (1996)

Günter Wilhelm Grass, (d. 16 Ekim 1927; Gdańsk, Polonya - ö. 13 Nisan 2015; Lübeck, Almanya), Alman yazar, heykeltıraş, ressam ve grafik tasarımcıydı.^[1] Grass, 1957'den itibaren Gruppe 47'ye üyesiydi ve 1959'daki ilk romanı Teneke Trampet ile, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Alman edebiyatının uluslararası alanda en saygın ve meşhur yazarı oldu.

Günter Grass'ın bir yazar olarak eserleri ve bir entelektüel olarak toplumsal rolü, hem Almanya'da, hem de Almanya dışında akademik araştırmalara ve basının ilgisine konu olmuştur. Grass'ın eserlerinde en çok ele aldığı konular, memleketi Danzig'i yitirmek, kendisinin ve Alman toplumunun nasyonal sosyalist geçmişiyle yüzleşmek olarak özetlenebilir. Bir yazar olarak popülaritesini sık sık güncel siyasî ve toplumsal olaylar hakkında yüksek sesle görüş bildirmek için kullandı. Uzun yıllar boyunca Almanya Sosyal Demokrat Partisi'ni ve Alman Yeşiller'i seçim kampanyalarında bizzat destekledi. Günter Grass'ın eserleri çok sayıda dile tercüme edildi, bazıları sinemaya uyarlandı. 1999'da Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı ve başka ödüllerle de onurlandırıldı.^[2]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ailesi ve kökenleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Günter Grass, Protestan bir bakkal ile Kaşup kökenli Katolik bir annenin oğluydu. Çocukluğu, Danzig'te mütevazı şartlarda geçti. Ebeveyni Danzig'in Langfuhr semtinde (bugün: Wrzeszcz) bir bakkal işletiyordu.

Katolik annesinin etkisiyle, küçük yaştan itibaren kilisede gönüllü olarak hizmet etti. Başlangıçta Hitler Gençliği (Almanca: Hitlerjugend) konusunda pek hevesli olmayan, kendi ifadesine göre^[3] ailesini hapsedilmekten koruyabilmek için 1944'te 17 yaşında gönüllü olarak Wehrmacht'a katıldı.^[4]

Gençliği ve askerlik vazifesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Günter Grass 15 yaşında Reichsarbeitsdienst'e (RAD) kaydolmuş ve ardından Luftwaffenhelfer'e, Luftwaffe'ye yardım elemanı olarak katılmıştır. Kasım 1944'te 17 yaşında Waffen-SS'e kaydolmuştur (yaş haddinden dolayı Wehrmacht'a girememiştir). Kriegsmarine'de denizaltı hizmeti için gönüllü oldu. Ancak Donanma tarafından kabul edilmedi ve onun yerine Şubat 1945'te 10. SS Panzer Tümeni "Frundsberg"e atandı ve 20 Nisan'da yaralanıncaya kadar tank topçusu olarak savaştı. 8 Mayıs 1945'te Marienbad'da Müttefik askerleri tarafından esir alındı ve 24 Nisan 1946 tarihine kadar bir Amerikan esir kampında kaldı. 2006 tarihli otobiyografik öyküsü Beim Häuten der Zwiebel başlıklı öyküsünde, Bad Aibling'de Joseph Ratzinger ile hayalî bir karşılaşmayı anlatır.^[5] Grass, esir alındığında kendisini Waffen-SS üyesi olarak ibraz etmiş, ancak 2006 yılına kadar yayınlanan biyografilerinde bu bilgiyi bir sır gibi saklamıştı. İlk defa 2006 yılında Beim Häuten der Zwiebel başlıklı kitabında bu bilgiyi vererek, itiraf etti.^[6]

Ekim 2014'ten bu yana Lübeck'teki Günter Grass Haus, sabit sergiye "asker olarak Grass” başlıklı bölümü de ekledi. Diğer şeylerin yanı sıra, Grass'ın ait olduğu SS Panzer Tümeni'nin rotası, ayrıca savaş esiri dosyaları ve 1944'te Reichsarbeitsdienst formalı gençlerin fotoğrafları sunulmaktadır. Müzedeki bir bölümde, Beim Häuten der Zwiebel'in yazım süreci göstelirken, orijinal el yazmasının sayfaları da sergilenmektedir. Ayrıca, Klaus Wagenbach, 1963 tarihli günlüğünde Grass'ın kendisine Waffen-SS üyesi olduğunu söylediğini not etmiştir.^[7]

Eğitim hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1948'de Düsseldorf'ta taş ustası Julius Göbel'in yanında meslek eğitimini tamamladı.^[8] Meslek eğitiminin ardından 1948'den 1952'ye kadar Düsseldorf Sanat Akademisi'nde Josef Mages ve Otto Pankok'un atölyelerinde grafik ve heykel eğitimi aldı. Geçimini, Düsseldorf'un şehir merkezinde Andreasstrasse üzerindeki Zum Csikós adında bir barda kapı bekçiliği yaparak idâme ettiriyordu.

Teneke Trampet'te cüce, çocuk kahraman Oskar Matzerath'ın gözünden II. Dünya Savaşı yıllarını anlattı. Ardından Joachim Mahlke ve onun elmacık kemiğini ölümsüzleştirdiği Katz und Maus başlıklı öyküsünü yazdı. Hundejahre, Örtlich betäubt, Der Butt, Die Rättin, Kopfgeburten oder Die Deutschen sterben aus, Ein weites Feld, Mein Jahrhundert ve Im Krebsgang diğer yapıtlarıdır. Kopfgeburten oder Die Deutschen sterben aus'da Almanlar'ın soylarını devam ettirme endişesini ele alan Grass, Ein weites Feld başlıklı romanında Berlin Duvarı'nın inşâsı ile yıkılması arasında geçen süreci yansıttı.

2004 yılında İstanbul'da Goethe Enstitüsü ve Milli Reasürans Sanat Galerisi'nin işbrliği ile Gravürler başlıklı bir sergi açtı.^[9]

Grass 13 Nisan 2015 tarihinde Almanya'nın Lübeck kentindeki bir hastanede öldü.^[10]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Günter Grass Haus 19 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Günter Grass Vakfı 14 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Woods, Tim (21 Şubat 2008). Who's Who of Twentieth Century Novelists (İngilizce). Routledge. ISBN 978-1-134-70990-8. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022.
^ Grass, Günter. Gravürler (2004 bas.). İstanbul: Milli Reasürans. ISBN 9757235598.
^ Kramer, Pirmin. "Spurensuche - «Blechtrommler» war ein Wettinger – so inspirierte er Günter Grass". Aargauer Zeitung (Almanca). 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.
^ Müller, Frank. "Die Zustimmungsmaschine". Süddeutsche.de (Almanca). 27 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.
^ Bahners, Patrick. "Grass gegen Grass: Der Schlüssel zum Zwiebelbuch". FAZ.NET (Almanca). ISSN 0174-4909. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.
^ "Günter Grass im Interview: „Warum ich nach sechzig Jahren mein Schweigen breche"". FAZ.NET (Almanca). ISSN 0174-4909. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.
^ Spiegel, Hubert. "Günter Grass als SS-Kämpfer: Von Marschrouten und Proteststürmen". FAZ.NET (Almanca). ISSN 0174-4909. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.
^ ONLINE, RP (14 Nisan 2015). "Nobelpreisträger stirbt mit 87 Jahren: In Düsseldorf wurde Grass zum Künstler". RP ONLINE (Almanca). 12 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022.
^ Grass, Günter (2004). Gravürler (2004 bas.). İstanbul: Milli Reasürans. ISBN 9757235598.
^ "Günter Grass hayatını kaybetti, Orhan Pamuk Alman romancıyı anlattı". Hürriyet. 13 Nisan 2015. 26 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2015.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Günter Grass ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Alman ressam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Woods, Tim (21 Şubat 2008). Who's Who of Twentieth Century Novelists (İngilizce). Routledge. ISBN 978-1-134-70990-8. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022.

[2] Grass, Günter. Gravürler (2004 bas.). İstanbul: Milli Reasürans. ISBN 9757235598.

[3] Kramer, Pirmin. "Spurensuche - «Blechtrommler» war ein Wettinger – so inspirierte er Günter Grass". Aargauer Zeitung (Almanca). 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.

[4] Müller, Frank. "Die Zustimmungsmaschine". Süddeutsche.de (Almanca). 27 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.

[5] Bahners, Patrick. "Grass gegen Grass: Der Schlüssel zum Zwiebelbuch". FAZ.NET (Almanca). ISSN 0174-4909. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.

[6] "Günter Grass im Interview: „Warum ich nach sechzig Jahren mein Schweigen breche"". FAZ.NET (Almanca). ISSN 0174-4909. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.

[7] Spiegel, Hubert. "Günter Grass als SS-Kämpfer: Von Marschrouten und Proteststürmen". FAZ.NET (Almanca). ISSN 0174-4909. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.

[8] ONLINE, RP (14 Nisan 2015). "Nobelpreisträger stirbt mit 87 Jahren: In Düsseldorf wurde Grass zum Künstler". RP ONLINE (Almanca). 12 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022.

[9] Grass, Günter (2004). Gravürler (2004 bas.). İstanbul: Milli Reasürans. ISBN 9757235598.

[10] "Günter Grass hayatını kaybetti, Orhan Pamuk Alman romancıyı anlattı". Hürriyet. 13 Nisan 2015. 26 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

g t d Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri
1901-1925	Sully Prudhomme (1901) Theodor Mommsen (1902) Björnstjerne Björnson (1903) Frederic Mistral / Jose Echegaray (1904) Henryk Sienkiewicz (1905) Giosue Carducci (1906) Rudyard Kipling (1907) Rudolf Eucken (1908) Selma Lagerlöf (1909) Paul Heyse (1910) Maurice Maeterlinck (1911) Gerhart Hauptmann (1912) Rabindranath Tagore (1913) 1914 Romain Rolland (1915) Verner von Heidenstam (1916) Karl Gjellerup / Henrik Pontoppidan (1917) 1918 Carl Spitteler (1919) Knut Hamsun (1920) Anatole France (1921) Jacinto Benavente (1922) William Butler Yeats (1923) Władysław Reymont (1924) George Bernard Shaw (1925)
1926-1950	Grazia Deledda (1926) Henri Bergson (1927) Sigrid Undset (1928) Thomas Mann (1929) Sinclair Lewis (1930) Erik Axel Karlfeldt (ölümünden sonra) (1931) John Galsworthy (1932) İvan Bunin (1933) Luigi Pirandello (1934) 1935 Eugene O'Neill (1936) Roger Martin du Gard (1937) Pearl S. Buck (1938) Frans Eemil Sillanpää (1939) 1940 1941 1942 1943 Johannes Vilhelm Jensen (1944) Gabriela Mistral (1945) Hermann Hesse (1946) André Gide (1947) T. S. Eliot (1948) William Faulkner (1949) Bertrand Russell (1950)
1951-1975	Pär Lagerkvist (1951) François Mauriac (1952) Winston Churchill (1953) Ernest Hemingway (1954) Halldór Laxness (1955) Juan Ramón Jiménez (1956) Albert Camus (1957) Boris Pasternak (1958) Salvatore Quasimodo (1959) Saint-John Perse (1960) Ivo Andrić (1961) John Steinbeck (1962) Yorgos Seferis (1963) Jean-Paul Sartre (ödülü reddetti) (1964) Mihail Şolohov (1965) Shmuel Yosef Agnon / Nelly Sachs (1966) Miguel Angel Asturias (1967) Yasunari Kavabata (1968) Samuel Beckett (1969) Aleksandr Soljenitsin (1970) Pablo Neruda (1971) Heinrich Böll (1972) Patrick White (1973) Eyvind Johnson / Harry Martinson (1974) Eugenio Montale (1975)
1976-2000	Saul Bellow (1976) Vicente Aleixandre (1977) Isaac Bashevis Singer (1978) Odisseus Elitis (1979) Czesław Miłosz (1980) Elias Canetti (1981) Gabriel García Márquez (1982) William Golding (1983) Jaroslav Seifert (1984) Claude Simon (1985) Wole Soyinka (1986) Joseph Brodsky (1987) Necib Mahfuz (1988) Camilo José Cela (1989) Octavio Paz (1990) Nadine Gordimer (1991) Derek Walcott (1992) Toni Morrison (1993) Kenzaburo Oe (1994) Seamus Heaney (1995) Wislawa Szymborska (1996) Dario Fo (1997) José Saramago (1998) Günter Grass (1999) Gao Xingjian (2000)
2001-günümüz	V. S. Naipaul (2001) Imre Kertész (2002) J. M. Coetzee (2003) Elfriede Jelinek (2004) Harold Pinter (2005) Orhan Pamuk (2006) Doris Lessing (2007) J. M. G. Le Clézio (2008) Herta Müller (2009) Mario Vargas Llosa (2010) Tomas Tranströmer (2011) Mo Yan (2012) Alice Munro (2013) Patrick Modiano (2014) Svetlana Aleksiyeviç (2015) Bob Dylan (2016) Kazuo Ishiguro (2017) Olga Tokarczuk (2018) Peter Handke (2019) Louise Glück (2020) Abdulrazak Gurnah (2021) Annie Ernaux (2022) Jon Fosse (2023)

Günter Grass nedir?, Günter Grass anlamı nedir?, Günter Grass ne demektir?