Lübeck nedir?, Lübeck anlamı nedir?, Lübeck ne demektir?

Lübeck
Şehir

Bayrak Arma
Lübeck
Ülke	Almanya
Eyalet	Schleswig-Holstein
İdare
• Belediye Başkanı	Jan Lindenau (SPD)
Yüzölçümü
• Toplam	214,13 km²
Nüfus (2019)
• Toplam	216,530
• Yoğunluk	1,000/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYS)
Posta kodu	23501−23570
Plaka kodu	HL

UNESCO Dünya Mirası
Konum	Almanya
Kriter	Kültürel: iv
Referans	272
Tescil	1987 (11. oturum)
Bölge	Avrupa ve Kuzey Amerika

Resmî site www.luebeck.de

Lübeck, Almanya’nın kuzey kesiminde, Schleswig-Holstein eyaletinde bir liman şehri. Baltık Denizi'nden yaklaşık 14 kilometre içeride, Trave ve Wakenitz ırmaklarının kıyısında yer alır. 1987 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.^[1]

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölgede kurulan ilk yerleşme bir Slav prensliğinin merkezi olan Liubice’ydi. Alman kenti ise 1143’te Holstein kontu II. Adolf tarafından kuruldu. 1157’deki yangında şehrin büyük kısmı yıkıldıysa da 1159’da III. Heinrich (Aslan) tarafından aynı yerde yeniden inşa edildi. Sonraki yıllarda Avrupa’nın kuzey ve doğusundaki ham madde üreten ülkelerle batısındaki imalat merkezleri arasında bir ticaret merkezi olarak gelişti.

Kısa bir zaman için (1201-26) Danimarka'nın yönetimi altında kalan Lübeck, 1226'da serbest şehir oldu. Bu devirde çıkarılan Lübeck Kanunları, daha sonra Baltık bölgesindeki 100'den fazla şehirde uygulandı. Bu şehirlerin ekonomisini ve görünümlerini büyük ölçüde etkileyen Lübeck, 1358'de Hansa Birliği'nin merkezi oldu.

Reform hareketiyle (1529-30) birlikte, şehir yönetimi önemli değişikliklere uğradı. Bu devirde şehir kurultayı bölgeden sürüldü ve şehrin idaresini Jürgen Wullenwever üstlendi. Wullenwever'in Danimarka, İsveç ve Felemenk'e karşı giriştiği savaşın başarısızlıkla sonuçlanması, şehrin eski gücünü kaybetmesine sebep oldu. Bununla birlikte Lübeck, Hansa Birliği'nin dağılmasından (1630) sonra da Baltık Denizi'ndeki en önemli liman olma vasfını korudu. 1811'den 1813'e kadar Fransız idaresi altında kalan şehir, 1815'ten sonra da Alman Konfederasyonu'na üye oldu.

Lübeck, 1866'dan sonra Kuzey Almanya Konfederasyonu'na, 1871'den sonra da Alman İmparatorluğu'na bağlandı. 1900'de Elbe-Lübeck Kanalı'nın yapımıyla birlikte şehir ekonomisi yeniden canlandı. Şehrin 1226'dan beri süregelen özerk statüsü, 1937'de Nazi yönetimi sırasında Prusya'nın Schleswig-Holstein eyaletine bağlanmasıyla son buldu.

Görülmeye değer yerleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Lübeck'in önde gelen tarihî binaları arasında 14. yüzyılda tamamlanan Gotik üsluptaki Marienkirche (Meryem Ana Kilisesi), yapımına 1173'te III. Heinrich devrinde başlanan romanesk katedral ile Gotik ve Rönesans üsluplarının karışımı bir üslupta inşa edilen şaşaalı Belediye Binası (Rathaus) sayılabilir. Kuleli Kale Kapısı (Burgtor) (1444) ve Holsten Kapısı (Holstentor) (1477), şehrin Orta Çağ surlarının kalıntılarıdır.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Lübeck, Almanya'nın Baltık Denizi kıyısındaki en büyük limanıdır; liman, şehrin en mühim iş alanıdır. Öteki ekonomik etkinlikler arasında gemi yapımı ve metal işleme ile seramik, kereste ürünleri, tıbbî araç ve gıda maddeleri üretimi sayılabilir. Nüfus, 31 Aralık 2005 itibarıyla 213.983 kişidir.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Lübeck sitesi9 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Lübeck information5 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2017.

g t d Almanya'daki Dünya Mirası listesi
Kuzey Almanya	Hildesheim'deki Meryem Ana Katedrali ve St. Michael Kilisesi (1985) • Hanseatik Dönemin Lübeck Şehri (1987) • Rammelsberg Madenleri, Tarihi Goslar Şehri ve Yukarı Harz Su Yönetimi Sistemi (1992) • Postdam ve Berlin'deki Bahçe ve Saraylar (1994) • Berlin'deki Müzeler Adası (1999) • Tarihi Stralsund Şehri ve Wismar Şehri (2002) Bremen Pazar Meydanı'ndaki Belediye Sarayı ve Roland Heykeli (2004) • Berlin Modernizm Konutları (2008) • Alfeld'deki Fagus Fabrikası (2011) • Speicherstadt ve Kontorhaus Kentleri ve Chilehaus (2015) • Hedeby ve Danevirke'deki Arkeolojik Sınır Kompleksi (2018)
Orta Almanya	Tarihi Quedlinburg Şehri, Colegiate Kilisesi ve Kalesi (1994) • Klasik Weimar (1998) • Wartburg Kalesi (1999) • Weimar ve Dessau'daki Bauhaus Atölyesi ve Çevresi (1996) • Eisleben ve Wittenberg'deki Luther Anıtları (1996) • Dessau-Wörlitz'teki Bahçe Krallığı (2000) • Muskauer Parkı / Park Mużakowski ¹ (2004) • Naumburg Katedrali (2018)
Batı Almanya	Aachen Katedrali (1978) • Speyer Katedrali (1981) • Brühl'deki Augustusburg ve Falkenlust Sarayları (1984) • Trier'deki Roma Kalıntıları, St. Peter Katedrali ve Meryem Ana Kilisesi (1986) • Völkingen Demir İşletmesi (1994) • Köln Katedrali (1996) • Essen'deki Zollverein Kömür Madeni Endüstriyel Kompleksi (2001) • Yukarı Orta Ren Vadisi ve Kültür Peyzajı (2002) • Bergpark Wilhelmshöhe (2013) • Carolingian Westwork ve Civitas Corvey
Güney Almanya	Würzburg Rezidansı, Meydanı ve Bahçeleri (1981) • Wies Hac Kilisesi (1983) • Tarihi Roma İmparatorluğu Surları: ² Yukarı Germanik-Rhaetya Surları (1987) • Lorsch'taki Manastır ve Altermünster (1991) • Tarihi Bamberg Şehri (1993) • Maulbronn Manastır Kompleksi (1993) • Reichenau Manastır Adası (2000) • Tarihi Regensburg Şehri ve Stadtamhof Mahallesi (2006) • Alplerin çevresinde yer alan Tarihöncesi Kazık Evler ⁴ (2011) • Bayreuth'taki Margravial Opera Evi (2012) • Le Corbusier'in Mimari Çalışmaları, Modern Hareket'a Üstün Bir Katkı ⁵ (2016) • Svabya Alpleri'ndeki Mağaralar ve Buz Devri Sanatları (2017)
Doğal Miras	Messel Çukuru Fosil Sahası (1995) (Batı Almanya) • Wadden Denizi ³ (2009) (Kuzey Almanya) • Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları (2017) ⁶
Listeden çıkarılan	Dresden Elbe Vadisi (2004-2009)
¹ Polonya ile ortak paylaşılan eserler • ² Birleşik Krallık ile ortak paylaşılan eserler • ³ Hollanda ile ortak paylaşılan eserler • ⁴ Avusturya, Fransa, İsviçre, İtalya ve Slovenya ile ortak paylaşılan eserler. • ⁵ Arjantin, Fransa, Hindistan, İsviçre ve Japonya ile ortak paylaşılan eserler. • ⁶ Arnavutluk, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Hırvatistan, İspanya, İtalya, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Ukrayna ile ortak paylaşılan eserler.

g t d Nüfuslarına göre Almanya'daki şehirler
1.000.000+	Berlin · Hamburg · Köln · Münih
500.000+	Bremen · Dortmund · Dresden · Duisburg · Düsseldorf · Essen · Frankfurt · Hannover · Leipzig · Nürnberg · Stuttgart
200.000+	Aachen · Augsburg · Bielefeld · Bochum · Bonn · Braunschweig · Chemnitz · Erfurt · Freiburg im Breisgau · Gelsenkirchen · Halle an der Saale · Karlsruhe · Kiel · Krefeld · Lübeck · Magdeburg · Mannheim · Mönchengladbach · Münster · Oberhausen · Rostock · Wiesbaden · Wuppertal
100.000+	Bergisch Gladbach · Bottrop · Bremerhaven · Cottbus · Darmstadt · Erlangen · Fürth · Gera · Göttingen · Hagen · Hamm · Heidelberg · Heilbronn · Herne · Hildesheim · Ingolstadt · Jena · Kassel · Koblenz · Leverkusen · Ludwigshafen · Mainz · Moers · Mülheim an der Ruhr · Neuss · Offenbach am Main · Oldenburg · Osnabrück · Paderborn · Pforzheim · Potsdam · Recklinghausen · Regensburg · Remscheid · Reutlingen · Saarbrücken · Salzgitter · Siegen · Solingen · Trier · Ulm · Wolfsburg · Würzburg
tam liste · belediyeler · metropol bölgeler · nüfusu 100.000'i aşan şehirler

g t d Alman İmparatorluğu'nun eyaletleri (1871–1918)
Krallıklar	Bavyera Prusya Saksonya Württemberg
Büyük dukalıklar	Baden Hessen Mecklenburg-Schwerin Mecklenburg-Strelitz Oldenburg Saksonya-Weimar-Eisenach
Dukalıklar	Anhalt Braunschweig Saksonya-Altenburg Saksonya-Coburg ve Gotha Saksonya-Meiningen
Prenslikler	Lippe Reuss-Gera Reuss-Greiz Schaumburg-Lippe Schwarzburg-Rudolstadt Schwarzburg-Sondershausen Waldeck-Pyrmont
Şehir devleti	Bremen Hamburg Lübeck
İmparatorluk toprakları	Alsas-Loren
Diğer	Alman sömürge imparatorluğu

g t d Kuzey Almanya Konfederasyonu'nun eyaletleri (1867–1871)
Krallıklar	Prusya Saksonya
Büyük dukalıklar	Hessen Mecklenburg-Schwerin Mecklenburg-Strelitz Oldenburg Saksonya-Weimar-Eisenach
Dukalıklar	Anhalt Braunschweig Saksonya-Altenburg Saksonya-Coburg ve Gotha Saksonya-Lauenburg Saksonya-Meiningen
Prenslikler	Lippe Reuss-Gera Reuss-Greiz Schaumburg-Lippe Schwarzburg-Rudolstadt Schwarzburg-Sondershausen Waldeck-Pyrmont
Şehir devleti	Bremen Hamburg Lübeck

g t d Alman Konfederasyonu'nun eyaletleri (1815-1866)
İmparatorluk	Avusturya
Krallıklar	Prusya Saksonya Bavyera Hannover Württemberg
Elektörlük	Hessen Elektörlüğü
Büyük dukalıklar	Baden Hessen Lüksemburg Mecklenburg-Schwerin Mecklenburg-Strelitz Oldenburg Saksonya-Weimar-Eisenach
Dukalıklar	Anhalt Braunschweig Holstein Limburg Nassau Saksonya-Lauenburg Ernest (Saksonya-Altenburg Saksonya-Coburg-Saalfeld Saksonya-Coburg ve Gotha Saksonya-Gotha-Altenburg Saksonya-Hildburghausen Saksonya-Meiningen)
Prenslikler	Hesse-Homburg Hohenzollern (Hechingen Sigmaringen) Liechtenstein Lippe Reuss-Gera Reuss-Greiz Schaumburg-Lippe Schwarzburg-Rudolstadt Schwarzburg-Sondershausen Waldeck-Pyrmont
Şehir devleti	Bremen Frankfurt Hamburg Lübeck

Otorite kontrolü	BNF: cb12271049t (data) GND: 4036483-5 ISNI: 0000 0001 1018 9319 LCCN: n81108828 MusicBrainz: 7be2e8c7-2264-43e4-ac57-0bdce42022c1 NARA: 10045562 NKC: ge129922 NLG: 177228 NLI: 987007555170805171 NSK: 000763623 SUDOC: 031509258 VIAF: 312802961 WorldCat: lccn-n81108828