Tomsk Oblastı

Tomsk Oblastı
Томская область
	Tomsk Oblastı; Томская область;
Bayrak	Arma
	Konum
	Tomsk OblastıTomsk Oblastı
	Yönetim
Ülke:	Rusya
Federâl Bölge:	Sibirya
Ekonomik Bölge:	Batı Sibirya
Başkent:	Tomsk
Vali:	Sergei Zhvachkin
Yasama organı:	Duma
	Genel bilgiler
Yüzölçüm:	316.900 km² (122.356 sq mi)
- Rusya içinde:	16.
Nüfus:	1.046.039 (04/2009)
- Rusya içinde:	51.
- Şehir nüfusu:	67,7
- Köy nüfusu:	32,3
- Yoğunluk:	3 /km² (9 /sq mi)
	Diğer bilgiler
Kuruluş tarihi:	13 Ağustos 1944
Kodu:	70
Resmî; İnternet sayfası:	[1]

Tomsk Oblastı (Rusça: То́мская о́бласть, Tomskaya oblast), Rusya'nın Sibirya Federal Bölgesi'nin güneybatısında yer alan oblast.

Obi Irmağı havzasının orta kesiminde yer alır. Alçak düzlüklerden oluşan bölge toprakları yalnızca yönetim merkezi Tomsk'un yakınlarında biraz yükselir. Bölge hemen tümüyle tayga ya da iğneyapraklı ormanlarla kaplıdır. Sert kara iklimi ve bataklıklar tarımı engellediğinden ekili alanlar bölge topraklarının küçük bir kısmını oluşturur ve büyük bölümü güneydoğuda yer alır.

Batı Sibirya'daki orman kaynaklarının % 20'sine sahip olan Tomsk Oblastı, bu özelliğinden dolayı, büyük kesiminde temel ekonomik uğraş keresteciliktir. 1980'lerin başlarında bölgede petrol ve doğalgaz çıkarılmaya başlanmıştır. Aynı zamanda gelişmiş bir sanayiye sahip olan Tomsk'un gsmh'sının yarısından fazlası sanayi üretiminden sağlanır, Tarım ve inşaat sektörleri toplam üretimde daha az paya sahiptir. Tomsk'un en büyük ihraç ürünleri petrol, metanol ile makine ve ekipmanlarıdır. Bölgede 6 devlet üniversitesi ile 47 araştırma enstitüsü bulunmaktadır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Tomsk bölgesi Rusya işgalinden önce XVII. yüzyıla kadarki nüfus yapısında çoğunluğunu Türk toplulukları, geri kalan nüfusu ise Selküpler ve Hantılardan oluşmaktaydı. Türk toplulukları ise Sibir Tatarlarının ataları idi.^[1]

Tomsk Tatarları[değiştir | kaynağı değiştir]

Tatarlar Tomsk bölgesindeki eski Türklerin torunlarıdır. Tomsk şehri Tomsk Tatarları tarafından oluşturulmuştu. Buradaki Türk nüfusunun yoğunlaştığı bölgeler Strejevoy ve karışık olarak Zıryansk, Kolpaşevsk, Krivoşevsk, Tomsk. Tomskta Üç önemli bölgede Tatar nüfus yoğunluğu bulunmaktadır. Tomsk Büyük Cami dolayı. Tatar Kültür ve Eğitim merkezi «Tuganlık» (Tatarca: Туганлык) (Tomsk,1990 y.), Tatar Kültür Merkezinin bölge idaresi (1994 y.). Театр миниатюр при центре «Tuganlık» merkezinde «toyan» (Тоян) adlı tiyatro minyatür bulunur.^[2].

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Etnik nüfus dağılımı:

	1959 sayımı!^[3] 1970 sayımı!^[4] 1979 sayımı!^[5] 1989 sayımı!^[6] 2002 sayımı!^[7] 2010 sayımı^[8]
Ruslar	643 738 (86,2 %)	702 589 (89,4 %)	772 218 (89,1 %)	883 767 (88,2 %)	950 222 (90,8 %)	922 723 (88,1 %)
Tatar Türkleri	13 449 (1,8 %)	15 226 (1,9 %)	17 629 (2,0 %)	20 812 (2,1 %)	20 145 (1,9 %)	17 029 (1,6 %)
Ukraynlar	20 275 (2,7 %)	14 439 (1,8 %)	20 225 (2,3 %)	25 799 (2,6 %)	16 726 (1,6 %)	11 254 (1,1 %)
Almanlar	21 152 (2,8 %)	15 257 (1,9 %)	15 027 (1,7 %)	15 541 (1,8 %)	13 444 (1,3 %)	8 687 (0,9 %)
Azeri Türkleri	152 (0,0 %)	163 (0,0 %)	687 (0,0 %)	2 752 (0,3 %)	4 354 (0,4 %)	4 178 (0,4 %)
Çuvaş Türkleri	4 613 (0,6 %)	6 145 (0,8 %)	7 401 (0,9 %)	7 827 (0,8 %)	5 881 (0,6 %)	3 997 (0,4 %)
Özbek Türkleri	116 (0,0 %)	247 (0,0 %)	1 065 (0,1 %)	3 328 (0,3 %)	1 626 (0,2 %)	3 924 (0,4 %)
Beyaz Ruslar	9 852 (1,3 %)	7 295 (0,9 %)	7 775 (0,9 %)	9 135 (0,9 %)	5 294 (0,5 %)	3 336 (0,3 %)
Selküpler	2 064 (0,3 %)	2 093 (0,3 %)	1 250 (0,1 %)	1 347 (0,1 %)	1 787 (0,2 %)	1 181 (0,1 %)
Hantılar	1 484 (0,2 %)	952 (0,1 %)	1 059 (0,1 %)	804 (0,1 %)	873 (0,1 %)	718 (0,1 %)
Çulım Türkleri	…	…	…	…	484 (0,0 %)	204 (0,0 %)
Öbürleri	29 907 (4,0 %)	21 300 (2,7 %)			25 687 (2,5 %)	25 256 (2,4 %)
Toplam	746 802	785 706	866 713	1 001 653	1 046 039	1 047 394
3000 kişiden fazla, Kuzey Sibirya uluslarıyla birlikte

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Tomsk Bölgesi Tarihi (История Томской области)". Tomsk Oblastı. İnternet-portal. 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2011.
^ Tatar Ansiklopedik Sözlüğü (Татарский энциклопедический словарь). — Kazan, 1999.
^ "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.
^ "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.
^ "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.
^ "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.
^ "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.
^ "Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года". 27 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Tomsk Oblastı 19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Tomsk Oblastı Duması 7 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Tomsk Bölgesi Tarihi (История Томской области)". Tomsk Oblastı. İnternet-portal. 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2011.

[tatar_enc_slov-2] Tatar Ansiklopedik Sözlüğü (Татарский энциклопедический словарь). — Kazan, 1999.

[3] "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.

[4] "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.

[5] "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.

[6] "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.

[7] "Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.

[8] "Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года". 27 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

g t d Rusya'nın federal bölümleri
Cumhuriyetler	Adige Altay Başkurdistan Buryatya Çeçenistan Çuvaşistan Dağıstan Hakasya İnguşetya Kabardino-Balkarya Karelya Kırım³ Komi Kalmukya Karaçay-Çerkesya Mari El Mordovya Kuzey Osetya-Alanya Saha Tataristan Tuva Udmurtya
Kraylar	Altay Habarovsk Kamçatka Krasnodar Krasnoyarsk Perm Primorskiy Stavropol Zabaykalskiy
Oblastlar	Amur Arhangelsk Astrahan Belgorod Bryansk Çelyabinsk İrkutsk İvanovo Kaliningrad Kaluga Kemerovo Kirov Kostroma Kurgan Kursk Leningrad Lipetsk Magadan Moskova Murmansk Nijniy Novgorod Novgorod Novosibirsk Omsk Orenburg Oryol Penza Pskov Rostov Ryazan Sahalin Samara Saratov Smolensk Sverdlovsk Tambov Tomsk Tula Tver Tümen Ulyanovsk Vladimir Volgograd Vologda Voronej Yaroslavl
Federal şehirler	Moskova Sankt-Peterburg Sivastopol³
Özerk oblastlar	Yahudi
Özerk okruglar	Çukotka Hantı-Mansi¹ Nenets² Yamalo-Nenets¹
¹Tümen Oblastı'na bağlıdır. ²Arhangelsk Oblastı'na bağlıdır. ³ Kırım'ın ve Sivastopol şehrinin durumu Mart 2014'ten bu yana Rusya ile Ukrayna arasında ihtilaftadır. Ukrayna Kırım'ın kendisinin özerk cumhuriyetlerinden biri, Sivastopol'u ise özel statülü şehir olarak tanımakta, diğer taraftan Rusya ise Kırım'ı kendi federal birimi, Sivastopol'u ise kendi federal şehri olarak tanımaktadır.

Tomsk Oblastı nedir