Pierre Curie

Pierre Curie
Pierre Curie
	Pierre Curie, 1906
Doğum	15 Mayıs 1859; Paris, Fransa
Ölüm	19 Nisan 1906 (46 yaşında); Paris, Fransa
Milliyet	Fransız
Mezun olduğu okul(lar)	Sorbonne
Evlilikler	Marie Curie (e. 1895)
Çocuk(lar)	Irène Joliot-Curie; Ève Curie
Ödüller	Nobel Fizik Ödülü (1903); Elliott Cresson Madalyası (1909)
Kariyeri
Dalı	Fizik
Doktora; danışmanı	Gabriel Lippmann
Doktora öğrencileri	Paul Langevin; André-Louis Debierne; Marguerite Perey
İmza

Pierre Curie (d. 15 Mayıs 1859, Paris - ö. 19 Nisan 1906, Paris), Fransız fizikçi, kristalografi, manyetizma, piezoelektrik ve radyoaktivite alanlarında öncü Fransız bir fizikçiydi.

Kimyager eşi Marie Curie ile beraber 1898 yılında radyum elementini buldu. 1903 yılında, eşi Marie Skłodowska-Curie ve Henri Becquerel ile birlikte, "Profesör Henri Becquerel tarafından keşfedilen radyasyon olgusu üzerine yaptıkları ortak araştırmalarla sağladıkları olağanüstü hizmetlerden dolayı" Nobel Fizik Ödülü'nü aldı.^[1] Bu başarıyla Curie'ler, Nobel Ödülü'nü kazanan ilk evli çift oldu ve Curie ailesinin beş Nobel Ödülünden oluşan mirasını başlattı.

Erken yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]

15 Mayıs 1859'da Paris'te doğan Pierre Curie, Alsace'den Fransız Katolik kökenli bir doktor olan Eugène Curie (1827–1910) ve Sophie-Claire Curie'nin (kızlık soyadı Depouilly; 1832–1897) oğluydu. Babası tarafından eğitildi ve gençlik yıllarında matematik ve geometriye karşı güçlü bir yetenek gösterdi.

16 yaşındayken matematik alanında lisans diplomasını aldı.^[2]

18 yaşına geldiğinde, Paris Üniversitesi olarak da bilinen Sorbonne Fen Fakültesi'nden fiziksel bilimler alanında ABD yüksek lisans derecesine eşdeğer olan lisansını aldı.^[2]^[3]^[4] Parasızlıktan dolayı hemen doktora yapamadı. Bunun yerine laboratuvar eğitmeni olarak çalıştı.^[5]

Pierre Curie, Lisans diplomasına hazırlanırken Fen Fakültesi'nde Jean-Gustave Bourbouze'nin laboratuvarında çalıştı.^[6]

1895'te Paris Üniversitesi'nde doktorasını aldı.^[7] Doktora başvurusunun konusu manyetizma üzerine yaptığı araştırmalardan oluşuyordu.^[8]

Doktorasını aldıktan sonra fizik profesörü oldu ve 1900 yılında fen bilimleri fakültesinde profesör oldu.^[9]

1880'de Pierre ve ağabeyi Paul-Jacques (1856–1941), kristaller sıkıştırıldığında elektrik potansiyelinin, yani piezoelektrikliğin oluştuğunu kanıtladılar.^[10] Bu çalışmaya yardım etmek için piezoelektrik kuartz elektrometreyi icat ettiler.^[11]

Ertesi yıl ters etkiyi kanıtladılar: kristaller elektrik alanına maruz kaldığında şekil değiştirebiliyordu.^[10] Neredeyse tüm dijital elektronik devreler artık kristal osilatörler biçiminde bu prensibe göre çalışır.^[12] Manyetizma üzerine daha sonraki çalışmalarında Pierre Curie, Curie ölçeğini tanımladı.^[13]

Bu çalışma aynı zamanda teraziler, elektrometreler vb. gibi hassas ekipmanları da içeriyordu.^[14]

Kardeşler, yeri gelmişken belirtelim, piezoelektrik, kuvars elektrometre (zayıf akım ölçme) ile buluşlarını acil pratik kullanıma koydular. Yaklaşık 20 yıl sonra cihaz Marie Cuire’e başlangıç araştırmalarında yardım etti. Keşfi takip eden yüzyılın içinde piezoelektrik; mikrofon, kuvars saatler ve elektronik elemanlarda etkin kullanıma konuldu.

Pierre Curie, Maria Skłodowska ile arkadaşları fizikçi Józef Wierusz-Kowalski tarafından tanıştırıldı.^[15] Curie Maria‘yı öğrencisi olarak laboratuvarına aldı. Maria‘nın araştırmasını engellemeyeceğini anlayınca ona olan hayranlığı arttı. Skłodowska'yı ilham perisi olarak görmeye başladı.^[16] İlk teklifini reddetti ancak sonunda 26 Temmuz 1895'te onunla evlenmeyi kabul etti.^[5]^[17]

Eğer hayatımızı birbirimize yakın, hayallerimiz tarafından hipnotize edilmiş olarak geçirebilseydik, bu güzel bir şey olurdu, ummaya cesaret edemediğim bir şey olurdu: sizin vatansever rüyanız, insani rüyamız ve bilimsel rüyamız. [Pierre Curie'den Maria Skłodowska'ya]^[5]^:117

Curie'lerin mutlu ve sevgi dolu bir evlilikleri vardı ve birbirlerine olan bağlılıklarıyla biliniyorlardı.^[18]

Marie Cuire ile evlenen Piere Curie; bu evlilikten 1897 ve 1904 yıllarında iki kız çocuğu sahibi oldu. 1904'te Sorbonne'da profesörlük görevi aldı ve aynı yıl Fransız Bilimler Akademisi'ne seçildi. Laboratuvarda fazlaca çalışmasının sonucunda çok fazla radyasyona maruz kalan Piere Curie, 19 Nisan 1906'da geçirdiği bir trafik kazasında öldü. İlk olarak Sceaux'a annesinin yanına gömülen Piere Curie'nin mezarı daha sonra 1995 yılında ünlü Fransızların gömüldüğü Paris'teki Panthéon mezarlığına taşındı.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Curie Yasası

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "The Nobel Prize in Physics 1903". Nobel Prize. 31 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2016.
^ ^a ^b "Pierre Curie". biography.yourdictionary.com. 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.
^ "Pierre Curie". Atomic Heritage Foundation (İngilizce). 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020.
^ "Pierre Curie". history.aip.org. 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.
^ ^a ^b ^c Quinn, Susan (1996). Marie Curie : a life. Reading, Mass.: Addison-Wesley. ISBN 978-0-201-88794-5. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ Marie Curie et Les conquérants de tome : 1896–2006, par Jean-Pierre Poirier
^ "Curie, Pierre, 1859–1906". history.aip.org. 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
^ "Marie Curie – A Student in Paris (1891–1897)". history.aip.org. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
^ "The Nobel Prize in Physics 1903". NobelPrize.org (İngilizce). 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
^ ^a ^b "This Month in Physics History: March 1880: The Curie Brothers Discover Piezoelectricity". ACS News. March. 2014. 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2016.
^ Molinié, Philippe; Boudia, Soraya (May 2009). "Mastering picocoulombs in the 1890s: The Curies' quartz–electrometer instrumentation, and how it shaped early radioactivity history". Journal of Electrostatics. 67 (2–3): 524-530. doi:10.1016/j.elstat.2009.01.031.
^ Manbachi, A. and Cobbold R.S.C. (November 2011). "Development and Application of Piezoelectric Materials for Ultrasound Generation and Detection". Ultrasound. 19 (4): 187-196. doi:10.1258/ult.2011.011027. 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Kürti, N.; Simon, F. (1938). "LXXIII. Remarks on the "Curie" scale of temperature". The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science. 26 (178): 849-854. doi:10.1080/14786443808562176.
^ Nobel Lectures, Physics 1901–1921, Elsevier Publishing Company, Amsterdam, 1967.[1] 4 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Redniss, Lauren (2011). Radioactive. New York, New York: HarperCollins. s. 26.
^ Redniss, Lauren (2011). Radioactive. New York, New York: HarperCollins. s. 33.
^ Estreicher, Tadeusz (1938). Curie, Maria ze Skłodowskich (Lehçe) (vol. 4 bas.). In Polski słownik biograficzny. s. 111.
^ Goldsmith, Barbara (16 Mayıs 2011). Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie (Great Discoveries) (İngilizce). W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-07976-0.

[Nobel1903-1] "The Nobel Prize in Physics 1903". Nobel Prize. 31 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2016.

[:1-2] "Pierre Curie". biography.yourdictionary.com. 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.

[3] "Pierre Curie". Atomic Heritage Foundation (İngilizce). 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020.

[4] "Pierre Curie". history.aip.org. 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020.

[Quinn-5] Quinn, Susan (1996). Marie Curie : a life. Reading, Mass.: Addison-Wesley. ISBN 978-0-201-88794-5. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[6] Marie Curie et Les conquérants de tome : 1896–2006, par Jean-Pierre Poirier

[7] "Curie, Pierre, 1859–1906". history.aip.org. 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.

[8] "Marie Curie – A Student in Paris (1891–1897)". history.aip.org. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.

[9] "The Nobel Prize in Physics 1903". NobelPrize.org (İngilizce). 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.

[Brothers-10] "This Month in Physics History: March 1880: The Curie Brothers Discover Piezoelectricity". ACS News. March. 2014. 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2016.

[Molinié-11] Molinié, Philippe; Boudia, Soraya (May 2009). "Mastering picocoulombs in the 1890s: The Curies' quartz–electrometer instrumentation, and how it shaped early radioactivity history". Journal of Electrostatics. 67 (2–3): 524-530. doi:10.1016/j.elstat.2009.01.031.

[12] Manbachi, A. and Cobbold R.S.C. (November 2011). "Development and Application of Piezoelectric Materials for Ultrasound Generation and Detection". Ultrasound. 19 (4): 187-196. doi:10.1258/ult.2011.011027. 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[13] Kürti, N.; Simon, F. (1938). "LXXIII. Remarks on the "Curie" scale of temperature". The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science. 26 (178): 849-854. doi:10.1080/14786443808562176.

[14] Nobel Lectures, Physics 1901–1921, Elsevier Publishing Company, Amsterdam, 1967.[1] 4 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[15] Redniss, Lauren (2011). Radioactive. New York, New York: HarperCollins. s. 26.

[16] Redniss, Lauren (2011). Radioactive. New York, New York: HarperCollins. s. 33.

[17] Estreicher, Tadeusz (1938). Curie, Maria ze Skłodowskich (Lehçe) (vol. 4 bas.). In Polski słownik biograficzny. s. 111.

[18] Goldsmith, Barbara (16 Mayıs 2011). Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie (Great Discoveries) (İngilizce). W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-07976-0.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

g t d Nobel Fizik Ödülü sahipleri
1901-1925	Wilhelm Röntgen (1901) Hendrik Lorentz / Pieter Zeeman (1902) Henri Becquerel / Pierre Curie / Marie Curie (1903) John William Strutt (1904) Philipp Lenard (1905) J. J. Thomson (1906) Albert Michelson (1907) Gabriel Lippmann (1908) Guglielmo Marconi / Ferdinand Braun (1909) Johannes Diderik van der Waals (1910) Wilhelm Wien (1911) Gustaf Dalén (1912) Heike Kamerlingh Onnes (1913) Max von Laue (1914) Lawrence Bragg / William Bragg (1915) Charles Barkla (1917) Max Planck (1918) Johannes Stark (1919) Charles Édouard Guillaume (1920) Albert Einstein (1921) Niels Bohr (1922) Robert A. Millikan (1923) Manne Siegbahn (1924) James Franck / Gustav Hertz (1925)
1926-1950	Jean Perrin (1926) Arthur Compton / Charles Wilson (1927) Owen Richardson (1928) Louis de Broglie (1929) C. V. Raman (1930) Werner Heisenberg (1932) Erwin Schrödinger / Paul Dirac (1933) James Chadwick (1935) Victor Hess / Carl Anderson (1936) Clinton Davisson / George Thomson (1937) Enrico Fermi (1938) Ernest Lawrence (1939) Otto Stern (1943) Isidor Isaac Rabi (1944) Wolfgang Pauli (1945) Percy Bridgman (1946) Edward Appleton (1947) Patrick Blackett (1948) Hideki Yukava (1949) C. F. Powell (1950)
1951-1975	John Cockcroft / Ernest Walton (1951) Felix Bloch / Edward Purcell (1952) Frits Zernike (1953) Max Born / Walther Bothe (1954) Willis Lamb / Polykarp Kusch (1955) William Shockley / John Bardeen / Walter Brattain (1956) Chen Ning Yang / Tsung-Dao Lee (1957) Pavel Çerenkov / İlya Frank / İgor Tamm (1958) Emilio Segrè / Owen Chamberlain (1959) Donald A. Glaser (1960) Robert Hofstadter / Rudolf Mössbauer (1961) Lev Landau (1962) Eugene Wigner / Maria Goeppert-Mayer / Hans Jensen (1963) Charles Townes / Nikolay Basov / Aleksandr Prohorov (1964) Shin'ichirō Tomonaga / Julian Schwinger / Richard Feynman (1965) Alfred Kastler (1966) Hans Bethe (1967) Luis Alvarez (1968) Murray Gell-Mann (1969) Hannes Alfvén / Louis Néel (1970) Dennis Gabor (1971) John Bardeen / Leon Cooper / Robert Schrieffer (1972) Leo Esaki / Ivar Giaever / Brian Josephson (1973) Martin Ryle / Antony Hewish (1974) Aage Niels Bohr / Ben R. Mottelson / James Rainwater (1975)
1976-2000	Burton Richter / Samuel C. C. Ting (1976) Philip Anderson / Nevill Mott / John Van Vleck (1977) Pyotr Kapitsa / Arno Penzias / Robert Wilson (1978) Sheldon Glashow / Muhammed Abdüsselam / Steven Weinberg (1979) James Cronin / Val Fitch (1980) Nicolaas Bloembergen / Arthur Schawlow / Kai Siegbahn (1981) Kenneth Wilson (1982) Subrahmanyan Chandrasekhar / William Fowler (1983) Carlo Rubbia / Simon van der Meer (1984) Klaus von Klitzing (1985) Ernst Ruska / Gerd Binnig / Heinrich Rohrer (1986) Georg Bednorz / Alex Müller (1987) Leon Lederman / Melvin Schwartz / Jack Steinberger (1988) Norman Ramsey / Hans Dehmelt / Wolfgang Paul (1989) Jerome Friedman / Henry Kendall / Richard Taylor (1990) Pierre-Gilles de Gennes (1991) Georges Charpak (1992) Russell Hulse / Joseph Taylor (1993) Bertram Brockhouse / Clifford Shull (1994) Martin Perl / Frederick Reines (1995) David Lee / Douglas Osheroff / Robert Richardson (1996) Steven Chu / Claude Cohen-Tannoudji / William Phillips (1997) Robert Laughlin / Horst Störmer / Daniel Tsui (1998) Gerard 't Hooft / Martinus Veltman (1999) Jores Alfyorov / Herbert Kroemer / Jack Kilby (2000)
2001-günümüz	Eric Cornell / Wolfgang Ketterle / Carl Wieman (2001) Raymond Davis / Masatoshi Koshiba / Riccardo Giacconi (2002) Aleksey Abrikosov / Vitali Ginzburg / Anthony Leggett (2003) David Gross / David Politzer / Frank Wilczek (2004) Roy Glauber / John Hall / Theodor W. Hänsch (2005) John Mather / George Smoot (2006) Albert Fert / Peter Grünberg (2007) Yoichiro Nambu / Makoto Kobayashi / Toshihide Maskawa (2008) Charles Kao / Willard Boyle / George Smith (2009) Andre Geim / Konstantin Novoselov (2010) Saul Perlmutter / Adam Riess / Brian Schmidt (2011) David Wineland / Serge Haroche (2012) François Englert / Peter Higgs (2013) Isamu Akasaki / Hiroshi Amano / Shuji Nakamura (2014) Takaaki Kajita / Arthur B. McDonald (2015) David Thouless / Duncan Haldane / Michael Kosterlitz (2016) Rainer Weiss / Barry Barish / Kip Thorne (2017) Arthur Ashkin / Gérard Mourou / Donna Strickland (2018) Jim Peebles / Michel Mayor / Didier Queloz (2019) Roger Penrose / Reinhard Genzel / Andrea Ghez (2020) Giorgio Parisi / Klaus Hasselmann / Syukuro Manabe (2021) Alain Aspect / John Clauser / Anton Zeilinger (2022) Pierre Agostini / Ferenc Krausz / Anne L'Huillier (2023)

g t d Matteucci Madalyası
1851 - 1900	Hermann Helmholtz (1868) Henri Victor Regnault (1875) William Thomson, 1st Baron Kelvin (1876) Gustav Kirchhoff (1877) Gustav Wiedemann (1878) Wilhelm Weber (1879) Antonio Pacinotti (1880) Emilio Villari (1881) Augusto Righi (1882) Thomas Edison (1887) Heinrich Rudolph Hertz (1888) John Strutt, 3rd Baron Rayleigh (1894) Henry Augustus Rowland (1895) Wilhelm Conrad Röntgen / Philipp Lenard (1896)
1901 - 1950	Guglielmo Marconi (1901) Albert A. Michelson (1903) Marie Curie / Pierre Curie (1904) Henri Poincaré (1905) James Dewar (1906) William Ramsay (1907) Antonio Garbasso (1908) Orso Mario Corbino (1909) Heike Kamerlingh Onnes (1910) Jean Perrin (1911) Pieter Zeeman (1912) Ernest Rutherford (1913) Max von Laue (1914) Johannes Stark (1915) William Henry Bragg / Lawrence Bragg (1915) Antonino Lo Surdo (1917) Robert W. Wood (1918) Henry Gwyn-Jeffreys Moseley (1919) Albert Einstein (1921) Niels Bohr (1923) Arnold Sommerfeld (1924) Robert Andrews Millikan (1925) Enrico Fermi (1926) Erwin Schrödinger (1927) Venkata Raman Chandrasekhara (1928) Werner Heisenberg (1929) Arthur Compton (1930) Franco Rasetti (1931) Frédéric Joliot / Irène Joliot-Curie (1932)
1951 - 2000	Wolfgang Pauli (1956) Bruno Touschek (1975) Abdus Salam (1978) Luciano Maiani (1979) Giancarlo Wick (1980) Rudolf Peierls (1982) Hendrik Casimir (1985) Pierre-Gilles De Gennes (1987) Lev Okun (1988) Freeman Dyson (1989) Jack Steinberger (1990) Bruno Rossi (1991) Anatole Abragam (1992) John Archibald Wheeler (1993) Claude Cohen-Tannoudji (1994) Tsung-Dao Lee (1995) Wolfgang K.H. Panofsky (1996) Oreste Piccioni (1998)
2001 -	Theodor W. Hänsch (2001) Nicola Cabibbo (2002) Manuel Cardona (2003) David Ruelle (2004) John Iliopoulos (2005) Giorgio Bellettini (2006) Adalberto Giazotto (2016) Marco Tavani (2017) Gianluigi Fogli (2018) Federico Capasso (2019) Massimo Inguscio (2020) Amos Maritan (2021) Jocelyn Bell Burnell (2022)

Pierre Curie nedir?, Pierre Curie anlamı nedir?, Pierre Curie ne demektir?

Pierre Curie nedir?, Pierre Curie anlamı nedir?, Pierre Curie ne demektir?

Pierre Curie

Erken yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]