Batı Asya

Batı Asya
Batı Asya
Alan	5.994,935 km² (2.314,657 sq mi)
Nüfus	313.428,000 (2018)
Yoğunluk	50.1/km²(19.3/sq mi)
Halklar	Sami (Araplar, Aramiler, Yahudiler); Türk; İranlılar; Kafkaslar; Yunanlar; Hint-Aryanlar; Dravidler; Ermeniler; ;
Dil aileleri	Resmî diller Arapça ; Azerice ; Ermenice ; Farsça ; Gürcüce ; İbranice ; İngilizce ; Kürtçe ; Osetçe ; Rusça ; Türkçe ; Yunanca ; ; Diğer diller Afro-Asyatik: ; Amharca ; Modern Güney Arap ; Neo-Aramice ; Süryanice ; Avustronezya: ; Endonezce ; Tagalog ; Hint-Avrupa: ; Beluçça ; Bengalce ; Çingenece ; Domarice ; Fransızca ; Gilanca ; Hintçe ; İspanyolca ; Luri ; Mâzenderanca ; Nepalce ; Peştuca ; Rohingyaca ; Şabaki dili ; Talışça ; Urduca ; Yidiş ; Zazaca ; Türkî: ; Kaşkayca ; Türkmence ; ; ; ; ; ; ; ; ;
Büyük şehirler	Amman; Ankara; Bağdat; Bakü; Cidde; Dubai; İstanbul; İzmir; Kuveyt; Riyad
Zaman dilimi	5 zaman dilimi UTC+02.00 ; UTC+03.00 ; UTC+03.30 ; UTC+04.00 ; UTC+04.30; (); ()

Batı Asya, Asya'nın en batıdaki bölgesidir. Anadolu, Arap Yarımadası, İran, Mezopotamya, Levant bölgesi, Kıbrıs adası, Sina Yarımadası ve Transkafkasya'yı (kısmen) kapsamaktadır. Bölgenin Mısır'da bulunan Süveyş Kanalı ile Afrika'dan, Türk Boğazları'nın su yolları ve Büyük Kafkas Dağları ile Avrupa'dan ayrıldığı düşünülmektedir. Doğusunda Güney Asya, kuzeydoğusunda Orta Asya bulunmaktadır. Bölgeyi sekiz deniz çevrelemekte (saat yönünde): Ege Denizi, Karadeniz, Hazar Denizi, Basra Körfezi, Umman Denizi, Aden Körfezi, Kızıldeniz ve Akdeniz.

20 ülke tamamen veya kısmen Batı Asya'da yer almaktadır ve bunlardan 13'ü Arap dünyasının bir parçasıdır. Batı Asya'daki en kalabalık ülkeler Türkiye (kısmen Balkanlar'da), İran, Irak, Suudi Arabistan ve Yemen'dir. Batı Asya'nın toplam nüfusunun 300 milyon olduğu tahmin edilmektedir (2015 itibarıyla).

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

"Batı Asya" coğrafi bir terim olarak 19. yüzyılın başlarında, "Yakın Doğu" terimi jeopolitik bir kavram olarak gündeme gelmeden önce bile kullanılıyordu.^[1] Klasik Antik Çağ tarihi bağlamında "Batı Asya", klasik antik çağ yazarlarınca bilinen coğrafyanın en doğudaki erişilen noktaları olan Maveraünnehir ve Hindistan'ın da ötesindeki "İç Asya" yani İskitya ve "Doğu Asya" nın aksine, Asya'nın klasik antik çağda bilinen kısmı anlamına gelebilir.^[2]^[3]^[4] 20. yüzyılda "Batı Asya", arkeoloji ve antik tarih alanlarında zorlu bir coğrafi çağı belirtmek için kullanıldı, özellikle Eski Mısır'ın ilk uygarlıklarını karşılaştırmak amacıyla "Eski Mısır hariç Bereketli Hilal" alanı için bir kısaltma olarak kullanıldı.^[5]

Terimin çağdaş jeopolitik veya dünya ekonomisi bağlamında kullanılması, en az 1960'ların ortalarına kadar uzanıyor gibi görünüyor.^[6]

Batı Asya Haritası[değiştir | kaynağı değiştir]

Ege Denizi

Umman Denizi

Aral Gölü

Karadeniz

Hazar Denizi

Aden Körfezi

Umman Körfezi

Akdeniz

Basra Körfezi

Kızıldeniz

Azak Denizi

AFRİKA

ASYA

AVRUPA

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ e.g. James Rennell, A treatise on the comparative geography of western Asia, 1831.
^ James Rennell, The Geographical System of Herodotus Examined and Explained, 1800, p. 210.
^ Hugh Murray, Historical Account of Discoveries and Travels in Asia (1820).
^ Samuel Whelpley, A compend of history, from the earliest times, 1808, p. 9 22 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
^ e.g. Petrus Van Der Meer, The Chronology of Ancient Western Asia and Egypt, 1955. Karl W. Butzer, Physical Conditions in Eastern Europe, Western Asia and Egypt Before the Period of Agricultural and Urban Settlement, 1965.
^ The Tobacco Industry of Western Asia, U.S. Department of Agriculture, Foreign Agricultural Service, 1964.