Hristoforos (I. Romanos'un oğlu)

Hristoforos Lekapenos ya da Lecapenus (Yunanca: Χριστόφορος Λακαπηνός) İmparator I. Romanos (920–944 arası hükümdar) ile Theodora'nın en büyük oğlu ve 921 yılından öldüğü 931 yılına kadar ortak imparator.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Hristoforos, Romanos Lekapenos'ın en büyük oğlu, Helena'dan sonra ikinci büyük çocuğudur. Genç kardeşleri ise Romanos Argyros ile evlenen Agatha, 924 ile 945 yılları arasında ortak imparatorlar Stefanos ve Konstantinos, 933 ile 956 yılları arasında Konstantinopolis patriği Theofilaktos ile iki genç kızkardeştir.^[1]^[2]

Hristoforos'un ilk yılları hakkında bir şey bilinmemektedir. 919-920 yıllarında yetişkin olduğu kesindir, 927 yılında evlenme çağında bir kızı vardır,^[3] bu nedenle muhtemelen yaklaşık 890-895 arasında doğmuştur. Babasının iktidarı ele almasından hemen önce, Peloponnese'den bir Slav olan zengin Patrikios Niketas'ın kızı Sofya ile evlendi.^[4] Romanos, kızı Helena Lekapene'yi genç imparator VII. Konstantinos ile 919 yılının baharında evlendirmeyi başarınca basileopatōr ("imparatorun babası") unvanı ile imparatorun muhafızı rolünü üstlendiğinde Hristoforos'da megas hetaireiarches ("saray muhafızlarının komutanı") oldu.^[5]^[6] Kısa bir süre sonra Aralık 920'de Romanos'un kendisi tac giydi ve genç Konstantinos'un önüne geçti. Durumunu sağlamlaştırıp, kendi ailesini meşru Makedonyalılar Hanedanı'nın yerine geçirmek için, Romanos, Hristoforos'u da 20 Mayıs 921 tarihinde tac giydirdi.^[3]^[6]^[7] Daha ileri giderek Hristoforos'un annesi Augusta Theodora Şubat 922'de ölünce karısı Sofya'yı, Helena Lekapene'nin yanında Augusta derecesine yükseltti.^[8]

927 yılında, barış anlaşmasının bir parçası olarak, Hristoforos'un kızı Maria,İrene ("barış") ismini alarak, Bulgar imparatoru I. Petro (927–969 arası hükümdar) ile evlendi.^[9] Romanos, bu olayı oğlunun, Konstantinos'un önüne geçmesi için kullanarak 924 yılında tac giyen Hristoforos'un kardeşleri Stefanos ve Konstantinos'un da katılımı geniş ortak imparatorlar arasında birinci yaptı.^[3]^[6]^[10] 928 yılında kayınpederi patrikios Niketas, Hristoforos'u ayartarak babasını yerini alması için başarısız bir girişimde bulundurdu ve cezalandırıldı. Hristoforos'un karısının ve kayınpederinin bunu yapmalarındaki sebep, muhtemelen Hristoforos'un kötü sağlığı ve erken ölmesi ile durumlarını kaybetmekten korkmalarıydı.^[6]^[11]

Hristoforos, Ağustos 931 tarihinde öldü, babası "Mısırlılar gibi" gözyaşı dökerek yası tuttu ve sonra artan bir şekilde dini arayışlara adadı. Hristoforos'un ölümünden kısa bir süre sonra Sofya, saraydan uzaklaştırıldı ve öleceği manastıra kapandı.^[12]^[13]

Aile[değiştir | kaynağı değiştir]

Sofya ile evliliğinden, üç çocuğu oldu:^[1]^[12]

İrini (doğum adı Maria, ö. yaklaşık 965), Bulgar imparatoru I. Petr (h. 927-969), ile evlendi.^[9]^[14]
Romanos, Hristoforos öldüğünde çocuktu. Zonaras'a göre, büyükbabası tarafından babasının yerine kıdemli ortak imparator yapılmak istendi ama oda kısa süre sonra öldü.^[12]
Mihail, Hristoforos öldüğünde yeni doğmuştu, magistros ve rhaiktor gibi yüksek unvanlara ulaşmıştır fakat sonraki hayatı hakkında bilgi yoktur.^[15]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

^ ^a ^b ODB, s. 1204.
^ Cawley, ROMANOS LEKAPENOS 10 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ ^a ^b ^c Grierson & Bellinger 1973, s. 528.
^ Runciman 1988, s. 64.
^ Runciman 1988, s. 60.
^ ^a ^b ^c ^d ODB, s. 442.
^ Runciman 1988, ss. 65-66.
^ Runciman 1988, s. 67.
^ ^a ^b Charles William Previté-Orton (1975) Cambridge Medieval History, Shorter: Volume 1, The Later Roman Empire to the Twelfth Century. Volume 1 of The Shorter Cambridge Medieval History 2 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ISBN 0521099765 p. 256
^ Runciman 1988, ss. 67-97.
^ Runciman 1988, ss. 71-72.
^ ^a ^b ^c Runciman 1988, s. 78.
^ Grierson & Bellinger 1973, s. 526.
^ Runciman 1988, ss. 78, 237.
^ Runciman 1988, ss. 78, 234.

Genel

Grierson, Philip; Bellinger, Alfred Raymond, (Ed.) (1973), Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection, vol. 3: Leo III to Nicephorus III, 717–1081, Dumbarton Oaks, ISBN 978-0884020455
Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
Runciman, Steven (1988) [1929], The Emperor Romanus Lecapenus and His Reign: A Study of Tenth-Century Byzantium, Cambridge University Press, ISBN 978-0521357227

[FOOTNOTEODBs._1204-1] ODB, s. 1204.

[CawleyRomanosI-2] Cawley, ROMANOS LEKAPENOS 10 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[FOOTNOTEGriersonBellinger1973528-3] Grierson & Bellinger 1973, s. 528.

[FOOTNOTERunciman198864-4] Runciman 1988, s. 64.

[FOOTNOTERunciman198860-5] Runciman 1988, s. 60.

[FOOTNOTEODBs._442-6] ODB, s. 442.

[FOOTNOTERunciman198865-66-7] Runciman 1988, ss. 65-66.

[FOOTNOTERunciman198867-8] Runciman 1988, s. 67.

[b1-9] Charles William Previté-Orton (1975) Cambridge Medieval History, Shorter: Volume 1, The Later Roman Empire to the Twelfth Century. Volume 1 of The Shorter Cambridge Medieval History 2 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ISBN 0521099765 p. 256

[FOOTNOTERunciman198867-97-10] Runciman 1988, ss. 67-97.

[FOOTNOTERunciman198871-72-11] Runciman 1988, ss. 71-72.

[FOOTNOTERunciman198878-12] Runciman 1988, s. 78.

[FOOTNOTEGriersonBellinger1973526-13] Grierson & Bellinger 1973, s. 526.

[FOOTNOTERunciman198878,_237-14] Runciman 1988, ss. 78, 237.

[FOOTNOTERunciman198878,_234-15] Runciman 1988, ss. 78, 234.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

g t d Roma ve Bizans imparatorları
Principatus MÖ 27-MS 235	Augustus Tiberius Caligula Claudius Neron Galba Otho Vitellius Vespasianus Titus Domitianus Nerva Trajan Hadrianus Antoninus Pius Marcus Aurelius ile Lucius Verus Commodus Pertinax Didius Julianus (Pescennius Niger) (Clodius Albinus) Septimius Severus Caracalla Geta Macrinus ile Diadumenianus Elagabalus Alexander Severus
Kriz 235-284	I. Maximinus I. Gordianus ile II. Gordianus Pupienus ile Balbinus III. Gordianus Philippus Decius ile Herennius Etruscus Hostilianus Trebonianus Gallus ile Volusianus Aemilianus Valerianus Gallienus ile Saloninus ve II. Valerianus II. Claudius Quintillus Aurelianus Tacitus Florianus Probus Carus Carinus ile Numerianus Galyalı imparatorlar: Postumus (Laelianus) Marius Victorinus (II. Domitianus) I. Tetricus ile II. Tetricus
Dominatus 284-395	Diocletianus Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) ile Galerius (Doğu) ve I. Constantius (Batı) Galerius (Doğu) ile I. Constantius (Batı) ve II. Severus (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile II. Severus (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Maxentius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Licinius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Maxentius Licinius (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) ve I. Konstantin (augustus) ile Valerius Valens Licinius (Doğu) ile I. Konstantin (Batı) ve Licinius, II. Constantinus ile Crispus (Martinianus) I. Konstantin ile Crispus II. Constantinus I. Konstans Magnentius ile Decentius II. Constantius ile Vetranio Julianus Jovianus I. Valentinianus Valens Gratianus II. Valentinianus Magnus Maximus ile Flavius Victor I. Theodosius (Eugenius)
Batı Roma 395-476	Honorius III. Constantius ile II. Constans III. Constantius Ravenna'daki gaspçı olarak Joannes III. Valentinianus Petronius Maximus ile Palladius Avitus Majorianus sonrası Libius Severus sonrası Anthemius sonrası Olybrius Glycerius Julius Nepos (de jure) Romulus Augustus (gaspçı)
Bizans 395-1204	Arcadius II. Theodosius Pulcheria Marcianus I. Leo II. Leo Zeno Basiliscus ile Marcus Zeno I. Anastasius I. Justinus I. Justinianus II. Justinus II. Tiberius Mauricius ile Theodosius Phocas Herakleios* III. Konstantinos Heraklonas II. Konstans IV. Konstantinos ile Herakleios ile Tiberios ile II. Justinianos II. Justinianos Leontios III. Tiberios II. Justinianos ile Tiberios Filippikos II. Anastasios III. Theodosios III. Leon V. Konstantinos Artabasdos IV. Leon VI. Konstantinos İrini I. Nikiforos Stavrakios I. Mihail ile Theofilaktos V. Leon ile Konstantinos II. Mihail Theofilos III. Mihail I. Basileios VI. Leon Aleksandros VII. Konstantinos I. Romanos ile Hristoforos ile Stefanos ile Konstantinos II. Romanos II. Nikiforos I. İoannis II. Basileios VIII. Konstantinos Zoi ile III. Romanos Zoi ile IV. Mihail V. Mihail IX. Konstantinos Theodora VI. Mihail I. İsaakios X. Konstantinos Romen Diyojen VII. Mihail ile Andronikos ile Konstantios ile Konstantinos III. Nikiforos I. Aleksios II. İoannis ile Aleksios I. Manuil II. Aleksios I. Andronikos II. İsaakios III. Aleksios IV. Aleksios Senato tarafından seçilen gaspçı Nikolaos V. Aleksios
İznik 1204-1261	Konstantinos I. Theodoros III. İoannis II. Theodoros IV. İoannis
Bizans 1261-1453	VIII. Mihail II. Andronikos ile IX. Mihail III. Andronikos V. İoannis VI. İoannis ile V. İoannis ile Matheos V. İoannis IV. Andronikos VII. İoannis V. Andronikos II. Manuil VIII. İoannis XI. Konstantinos
Eğik yazılanlar gaspçı ya da ortak imparatordur. *Herakleios döneminden itibaren Grekçe resmî dil olmuş, bu tarihten itibaren imparatorların Latince yerine Grekçe adları yazılmıştır.

Hristoforos (I. Romanos'un oğlu) Kimdir?