Roma kralı

Roma Kralı (Latince: rex, regis) Roma Krallığı'nın başmagistrası. Romanın kurucusu olan ve bu sebeple kendiliğinden kral olan Romulus hariç tüm Krallar Roma halkı tarafından yaşam boyu seçilmişler, Krallardan hiçbiri tahta çıkmak için askerî gücüne güvenmemiştir. İlk dört kralın seçimlerinin kalıtsal ilkelere göre yapıldığına dair bir bilgi yoksa da, beşinci kral Tarquinius Priscus'tan itibaren kraliyet mirası kralın soyundan gelen kraliyet kadınları tarafından devam ettirilmiştir. Sonuç olarak, antik tarihçiler kralların seçiminde soylarından çok erdemlerine bakıldığını vurgularlar.

Genel bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Roma'nın antik tarihçileri Roma Krallarının gücünü Cumhuriyet döneminde onlara karşılık gelen Konsüllerin güçleriyle karşılaştırma konusunda güçlük çekmişlerdir. Bazı modern tarihçiler Kralların yönetimindeki Roma'da hakim gücünün halkın elinde olduğuna ve Kralların sadece Senato ve halk için yönetici olduklarına inanırlar—ki bu Roma'yı bir anayasal monarşi yapar. Diğerleri ise Kralın sınırsız bir hüküm gücüne sahip olduğuna ve Senato ve halkın bu güç üzerindeki kontrolünün sınırlı olduğuna inanır—ki bu da Roma'yı bir mutlak monarşi yapar.

Roma Kralının alâmetleri, on iki lictor'un taşıdığı fasces ve balta, Curule sandalyesinde oturma hakkı, mor Toga Picta, kırmızı ayakkabılar ve başa takılan beyaz Diademdir. Tüm bu alâmetler arasında en önemli olanı mor toga'dır.

Rex'in sıfatında vücud bulan devletin hakim gücü ona şu görevleri yükler:

(1) Yönetimin başı - kanunları uygulama gücüne sahip başyönetici olarak görev yapmış, devlete ait tüm toprakları yönetmiş, fethedilmiş toprakları düzenlemiş ve tüm kamu işerini denetlemiştir.
(2) Başkomutan - Roma askerlerinin komutanlığını yapmış, Roma Lejyonlarını organize etmiş, ordu komutanlarını atamış ve savaşları yöneymiştir.
(3) Devletin başı - Roma'nın baştemsilcisi olarak yabancı güçlerle ilişkileri yürütmüş ve diğer ülkelerden gelen temsilcileri kabul etmiştir.
(4) Başrahip - Sahip olduğu resmi temsil yetkisi ve Roma dini üzerindeki yönetici pozisyonu nedeniyle, Roma ve onun halkını Roma tanrıları'na karşı temsil etmiştir.
(5) Baş kanun koyucu - kanun teklifleri hazırlamış ve ihtiyaçlara karar vermiştir.
(6) Başyargıç - Tüm kamu ve ceza davalarında hüküm vermiştir.

Kralların seçimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kral öldüğünde, Roma interregnum olarak bilinen ve kralın başta olmadığı bir çeşit ara döneme giriyordu. Devletin hakim gücü, yeni kralın bulunmasından sorumlu olan Senato haline geliyordu. Senato toplanarak üyelerinden birisini beş günlük bir süre için Roma'nın bir sonraki kralını bulması amacıyla interrex olarak atıyordu. Beş günlük süre sona erince, yeni bir beş gün için yeni bir interrex atanıyordu. Süreç yeni kral seçilene kadar bu şekilde devam ediyordu. İnterrex uygun bir aday bulduğunda, adayın adını Senato oturumunda diğer üyelere açıklıyor ve Senato da bu adayı değerlendiyordu. Eğer isim Senato tarafından uygun bulunursa, interrex Curiate meclisini toplantıya çağırıyor ve kralın seçimine kadar geçen sürede başkanlığını yürütüyordu.

Curiate Meclisine teklif edine isim, Roma halkı tarafından kabul ya da reddedilebilirdi. Eğer kabul edilirse seçilmiş olan kral göreve hemen başlayamazdı. Krala ait yetki ve gücü tam olarak üstlenmeden önce yerine getirilmesi gereken iki şey daha vardı. İlk olarak Kral Roma'da en büyük rahip olarak görev yapacağından dolayı, kehanetlerin yardımıyla tanrıların bu atamaya saygı gösterip göstermeyeceği anlaşılmaya çalışılırdı. Bu tören bir augur tarafından yapılırdı ve seçilmiş olan kral kaledeki taş bir oturak üzerinde oturur, halk da aşağıda beklerdi. Eğer krallığa layık bulunursa, augur tanrıların olumlu işaretler verdiğini ilan eder ve bu kralın rahip yönünün tasdik edilmesi anlamına gelirdi.

İkinci olarak Kralın üstleneceği yetki hakkında bir toplantı yapılırdı. Curiate Meclisi başlangıçta sadece kimin kral olacağına karar vermek için toplanmıştır ve henüz krala ihtiyacı olan emir verme yetkisi verilmemiştir. Bu sebeple, seçilen kral Curiate Meclisine kendisine yetki veren bir yasa tasarısı teklif eder ve Curiate Meclisi bunu oylayarak kendisine yetkiyi bahşederdi.

Teorik olarak Roma halkı kendi liderlerini seçmekteydi ancak Senato işlemlerin çoğunun kontrolünü elinde tutardı.

Roma Kralları listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Roma Kralları
Kral	Saltanat süresi
Romulus	MÖ 753–MÖ 716
Numa Pompilius	MÖ 715–MÖ 674
Tullus Hostilius	MÖ 673–MÖ 642
Ancus Marcius	MÖ 642–MÖ 617
Lucius Tarquinius Priscus	MÖ 616–MÖ 579
Servius Tullius	MÖ 578–MÖ 535
Lucius Tarquinius Superbus	MÖ 535–MÖ 510/MÖ 509

Çeviri kaynağı[değiştir | kaynağı değiştir]

g t d Roma ve Bizans imparatorları
Principatus MÖ 27-MS 235	Augustus Tiberius Caligula Claudius Neron Galba Otho Vitellius Vespasianus Titus Domitianus Nerva Trajan Hadrianus Antoninus Pius Marcus Aurelius ile Lucius Verus Commodus Pertinax Didius Julianus (Pescennius Niger) (Clodius Albinus) Septimius Severus Caracalla Geta Macrinus ile Diadumenianus Elagabalus Alexander Severus
Kriz 235-284	I. Maximinus I. Gordianus ile II. Gordianus Pupienus ile Balbinus III. Gordianus Philippus Decius ile Herennius Etruscus Hostilianus Trebonianus Gallus ile Volusianus Aemilianus Valerianus Gallienus ile Saloninus ve II. Valerianus II. Claudius Quintillus Aurelianus Tacitus Florianus Probus Carus Carinus ile Numerianus Galyalı imparatorlar: Postumus (Laelianus) Marius Victorinus (II. Domitianus) I. Tetricus ile II. Tetricus
Dominatus 284-395	Diocletianus Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) ile Galerius (Doğu) ve I. Constantius (Batı) Galerius (Doğu) ile I. Constantius (Batı) ve II. Severus (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile II. Severus (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Maxentius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Licinius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Maxentius Licinius (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) ve I. Konstantin (augustus) ile Valerius Valens Licinius (Doğu) ile I. Konstantin (Batı) ve Licinius, II. Constantinus ile Crispus (Martinianus) I. Konstantin ile Crispus II. Constantinus I. Konstans Magnentius ile Decentius II. Constantius ile Vetranio Julianus Jovianus I. Valentinianus Valens Gratianus II. Valentinianus Magnus Maximus ile Flavius Victor I. Theodosius (Eugenius)
Batı Roma 395-476	Honorius III. Constantius ile II. Constans III. Constantius Ravenna'daki gaspçı olarak Joannes III. Valentinianus Petronius Maximus ile Palladius Avitus Majorianus sonrası Libius Severus sonrası Anthemius sonrası Olybrius Glycerius Julius Nepos (de jure) Romulus Augustus (gaspçı)
Bizans 395-1204	Arcadius II. Theodosius Pulcheria Marcianus I. Leo II. Leo Zeno Basiliscus ile Marcus Zeno I. Anastasius I. Justinus I. Justinianus II. Justinus II. Tiberius Mauricius ile Theodosius Phocas Herakleios* III. Konstantinos Heraklonas II. Konstans IV. Konstantinos ile Herakleios ile Tiberios ile II. Justinianos II. Justinianos Leontios III. Tiberios II. Justinianos ile Tiberios Filippikos II. Anastasios III. Theodosios III. Leon V. Konstantinos Artabasdos IV. Leon VI. Konstantinos İrini I. Nikiforos Stavrakios I. Mihail ile Theofilaktos V. Leon ile Konstantinos II. Mihail Theofilos III. Mihail I. Basileios VI. Leon Aleksandros VII. Konstantinos I. Romanos ile Hristoforos ile Stefanos ile Konstantinos II. Romanos II. Nikiforos I. İoannis II. Basileios VIII. Konstantinos Zoi ile III. Romanos Zoi ile IV. Mihail V. Mihail IX. Konstantinos Theodora VI. Mihail I. İsaakios X. Konstantinos Romen Diyojen VII. Mihail ile Andronikos ile Konstantios ile Konstantinos III. Nikiforos I. Aleksios II. İoannis ile Aleksios I. Manuil II. Aleksios I. Andronikos II. İsaakios III. Aleksios IV. Aleksios Senato tarafından seçilen gaspçı Nikolaos V. Aleksios
İznik 1204-1261	Konstantinos I. Theodoros III. İoannis II. Theodoros IV. İoannis
Bizans 1261-1453	VIII. Mihail II. Andronikos ile IX. Mihail III. Andronikos V. İoannis VI. İoannis ile V. İoannis ile Matheos V. İoannis IV. Andronikos VII. İoannis V. Andronikos II. Manuil VIII. İoannis XI. Konstantinos
Eğik yazılanlar gaspçı ya da ortak imparatordur. *Herakleios döneminden itibaren Grekçe resmî dil olmuş, bu tarihten itibaren imparatorların Latince yerine Grekçe adları yazılmıştır.

Roma Kralı nedir?, Roma Kralı anlamı nedir?, Roma Kralı ne demektir?