Aaron Ciechanover

Aaron Ciechanover
Aaron Ciechanover
Doğum	1 Ekim 1947 (76 yaşında); Hayfa, İsrail
Milliyet	İsrail
Ödüller	Nobel Kimya Ödülü (2004)
Kariyeri
Dalı	Kimya, Biyokimya
Çalıştığı kurumlar	İsrail Teknoloji Ensitütüsü, Technion

Aaron Ciechanover, (1 Ekim 1947, İsrail) İsrailli biyolog, kimyager ve 2004 Nobel Kimya Ödülü'nün sahibi.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Aaron Ciechanover, 1947 yılında İsrail'in Hayfa şehrinde doğmuştur. Babası hukukçu ve annesi de öğretmendi. Ciechanover'in anlattığına göre evi kitaplarla doluydu. Çocuk yaşlarda biyoloji ile uğraşmaya başlayan Ciechanover daha sonra bir kurutulmuş çiçek koleksiyonu kurdu. Biyolojide daha farklı deneyler de yaptı. Daha sonra bir mikroskop sahibi oldu ve ozmoz deneyleri yaptı. Daha sonra türlü bitkilerin hücrelerini inceledi. Ancak 11 yaşındayken annesi, 17 yaşındayken de babası öldü. Bundan sonra ise Hayfa şehrinde teyzesiyle, tatilleri de Tel Aviv şehrindeki abisi ile geçirdi. Birkaç yıl sonra lise eğitimini tamamladı.

Üniversite yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ciechanover, Kudüs İbrani Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne başladı. Ancak 4 yıl sonra, hastaları tedavi etmeye başlayınca yanlış seçim yaptığını düşündü. Çünkü biyokimya ile ilgileniyordu ve bu dalda bir meslek sahibi olmak istiyordu. Bu nedenle hem tıp ile çalışırken, hem de biyokimya bölümüne başladı. Birkaç yıl sonra biyokimya bölümünde yüksek lisansı da başarıyla bitirdi. Böylece hem biyolog hem de tıpçı oldu. Askere gidince orada doktor olmak zorunda kaldı. Askerliği bitince de doktorluktan vazgeçti ve biyokimya dalında bir bilim insanı olmaya karar verdi. İsrail Teknoloji Enstitüsü, Technion'a kayıt oldu. Orada yeniden öğrenim gördü. Bu kısa öğrenimden sonra da 2004 Nobel Kimya Ödülünü paylaşacağı Avram Hershko ile doktora çalışmalarına başladı. Bu sırada Menucha adlı bir doktorla evlendi ve Tzachi adlı oğlu dünyaya geldi.

ABD'deki çalışmaları ve İsrail'e dönüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Doktora çalışmaları bittikten sonra Ciechanover, Cambridge Üniversitesi'ne gitti. Üniversitenin biyoloji bölümünde Profesör Harvey Lodish ile çalışmalara başladı. Çalışmalar bitti ve Ciechanover artık "Profesör" unvanını da almış oldu. Amerika Birleşik Devletlerinde kendisine gelen tüm iş tekliflerini reddetti ve ülkesi olan İsrail'e geri döndü. Bundan sonra ise Avram Hershko ve ABD'deki Prof. Irwin Rose ile Ubikuitin Mekanizması üzerine çalıştılar ve başarıya ulaştılar. Ancak bilimsel çevrede bu buluşun kabul görmesi 10 yıl buldu. Hücresel proteinler hakkında çalışmalara Avram Hershko ile başladılar. Bu çalışmaları daha da ilerlettiler ve protein yıkımı üzerine çalışmaya başladılar. Yakılan protein ve sentezlenen enerji sonrasında, protein artıklarını hücrenin ne yaptığını öğrenmek amacıyla çalıştılar. Bunda bazı hastalıklara yeni umut olacak buluşlar yaptılar ve artıkları atan bir mekanizma da keşfedince 2004 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü Avram Hershko ile paylaştı. Şimdi ise Ciechanover, öğrencilere ders veriyor ve bir akademisyen grubunun üyesi.

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

2000 - Albert Lasker Tıp Araştırma Ödülü
2003 - İsrail Biyoloji Ödülü
2004 - Nobel Kimya Ödülü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

TÜBİTAK, Bilim ve Teknik dergisi, Haziran 2010, sayı 511, s.72-74
İngilizce maddesi 14 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

g t d Nobel Kimya Ödülü sahipleri
1901-1925	Jacobus van 't Hoff (1901) Emil Fischer (1902) Svante Arrhenius (1903) William Ramsay (1904) Adolf von Baeyer (1905) Henri Moissan (1906) Eduard Buchner (1907) Ernest Rutherford (1908) Wilhelm Ostwald (1909) Otto Wallach (1910) Marie Curie (1911) Victor Grignard / Paul Sabatier (1912) Alfred Werner (1913) Theodore Richards (1914) Richard Willstätter (1915) 1916 1917 Fritz Haber (1918) 1919 Walther Nernst (1920) Frederick Soddy (1921) Francis Aston (1922) Fritz Pregl (1923) 1924 Richard Zsigmondy (1925)
1926-1950	Theodor Svedberg (1926) Heinrich Wieland (1927) Adolf Windaus (1928) Arthur Harden / Hans von Euler-Chelpin (1929) Hans Fischer (1930) Carl Bosch / Friedrich Bergius (1931) Irving Langmuir (1932) 1933 Harold Urey (1934) Frédéric Joliot-Curie / Irène Joliot-Curie (1935) Peter Debye (1936) Norman Haworth / Paul Karrer (1937) Richard Kuhn (1938) Adolf Butenandt / Lavoslav Ružička (1939) 1940 1941 1942 George de Hevesy (1943) Otto Hahn (1944) Artturi Virtanen (1945) James Sumner / John Northrop / Wendell Stanley (1946) Robert Robinson (1947) Arne Tiselius (1948) William Giauque (1949) Otto Diels / Kurt Alder (1950)
1951-1975	Edwin McMillan / Glenn T. Seaborg (1951) Archer Martin / Richard Synge (1952) Hermann Staudinger (1953) Linus Pauling (1954) Vincent du Vigneaud (1955) Cyril Hinshelwood / Nikolay Semyonov (1956) Alexander Todd (1957) Frederick Sanger (1958) Jaroslav Heyrovský (1959) Willard Libby (1960) Melvin Calvin (1961) Max Perutz / John Kendrew (1962) Karl Ziegler / Giulio Natta (1963) Dorothy Hodgkin (1964) Robert Woodward (1965) Robert S. Mulliken (1966) Manfred Eigen / Ronald Norrish / George Porter (1967) Lars Onsager (1968) Derek Barton / Odd Hassel (1969) Luis Leloir (1970) Gerhard Herzberg (1971) Christian Anfinsen / Stanford Moore / William Stein (1972) Ernst Otto Fischer / Geoffrey Wilkinson (1973) Paul Flory (1974) John Cornforth / Vladimir Prelog (1975)
1976-2000	William Lipscomb (1976) Ilya Prigogine (1977) Peter Mitchell (1978) Herbert Brown / Georg Wittig (1979) Paul Berg / Walter Gilbert / Frederick Sanger (1980) Kenichi Fukui / Roald Hoffmann (1981) Aaron Klug (1982) Henry Taube (1983) Bruce Merrifield (1984) Herbert A. Hauptman / Jerome Karle (1985) Dudley Herschbach / Yuan T. Lee / John Polanyi (1986) Donald Cram / Jean-Marie Lehn / Charles Pedersen (1987) Johann Deisenhofer / Robert Huber / Hartmut Michel (1988) Sidney Altman / Thomas Cech (1989) Elias Corey (1990) Richard Ernst (1991) Rudolph Marcus (1992) Kary Mullis / Michael Smith (1993) George Olah (1994) Paul Crutzen / Mario Molina / Sherwood Rowland (1995) Robert Curl / Harry Kroto / Richard Smalley (1996) Paul D. Boyer / John E. Walker / Jens Skou (1997) Walter Kohn / John Pople (1998) Ahmed Zewail (1999) Alan Heeger / Alan MacDiarmid / Hideki Shirakawa (2000)
2001-günümüz	William Knowles / Ryōji Noyori / Barry Sharpless (2001) John Fenn / Koichi Tanaka / Kurt Wüthrich (2002) Peter Agre / Roderick MacKinnon (2003) Aaron Ciechanover / Avram Hershko / Irwin Rose (2004) Robert Grubbs / Richard Schrock / Yves Chauvin (2005) Roger Kornberg (2006) Gerhard Ertl (2007) Osamu Shimomura / Martin Chalfie / Roger Tsien (2008) Venkatraman Ramakrishnan / Thomas A. Steitz / Ada Yonath (2009) Richard Heck / Akira Suzuki / Ei-ichi Negishi (2010) Dan Şehtman (2011) Robert Lefkowitz / Brian Kobilka (2012) Martin Karplus / Michael Levitt / Arieh Warshel (2013) Eric Betzig / Stefan Hell / William Moerner (2014) Tomas Lindahl / Paul Modrich / Aziz Sancar (2015) Jean-Pierre Sauvage / Fraser Stoddart / Bernard L. Feringa (2016) Jacques Dubochet / Joachim Frank / Richard Henderson (2017) Frances Arnold / Gregory Winter / George Smith (2018) John Goodenough / Stanley Whittingham / Akira Yoshino (2019) Emmanuelle Charpentier / Jennifer Doudna (2020) David MacMillan / Benjamin List (2021) Carolyn R. Bertozzi / Morten Meldal / Barry Sharpless (2022) Moungi G. Bawendi / Louis E. Brus / Alexei I. Ekimov (2023)

Aaron Ciechanover nedir?, Aaron Ciechanover anlamı nedir?, Aaron Ciechanover ne demektir?