Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Şubat 2016)

Gabriel Lippmann
Doğum	16 Ağustos 1845(1845-08-16) Bonnevoie, Lüksemburg
Ölüm	13 Temmuz 1921 (75 yaşında) SS France, Atlas Okyanusu
Milliyet	Fransız
Mezun olduğu okul(lar)	École Normale Supérieure
Ödüller	Nobel Fizik Ödülü (1908)
Kariyeri
Dalı	Fizik
Çalıştığı kurumlar	Sorbonne Koleji

Jonas Ferdinand Gabriel Lippmann^[1] (d. 16 Ağustos 1845 – ö. 13 Temmuz 1921), Fransız-Lüksemburglu fizikçi ve mucit. Nobel fizik ödülünü aldığı konu fotoğrafik olaylarda renklerin karışmasını engelleyen bir yöntem buldu.

Gençliği ve Eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Gabriel Lippmann 16 Ağustos 1845 tarihinde Bonnevoie, Lüksemburg'da doğdu. Bu zamanda Bonnevoie genellikle doğduğu yer olarak için verilen Hollerich’de komünün bir parçası oldu. Babası Isaïe bir Fransız Yahudi'dir. Babası Bonnevoie’de eski manastır aile eldiven yapma işini başardı. 1848 yılında, Aile Paris’e taşındı.Burada annesi (Miriam Rose (Lévy)) Lippmann’a özel ders vermeye başlamıştı. Ta ki Lycée Napoléon’nun saldırana kadar. Onun için matematiğe özel bir ilgisi olduğunu oldukça dikkatsiz ama düşünceli öğrenci olduğu söylenir. 1868 yılında, Paris'te Ecole Normale Supérieure’e kabul edildi.Burada “Agregation” sınavından başarısız oldu.Bu sınav ile öğretmen olabilirdi. Çünkü fizik okumayı tercih etmiyordu. 1872 yılında, Fransız hükûmeti, o Gustav Kirchhoff teşviki ile elektrik uzmanlaşmayı başardı ve Heidelberg Üniversitesi'ne onu bir göreve gönderdiler.1874 yılında doktorasını aldı. Lippmann 1875 yılında Paris’e geri döndü ve burada 1878 yılına kadar çalışmaya devam etti, ta ki Sorbonne’de fizik profesörü oluncaya kadar.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Lippmann çeşitli yıllarda fiziğin birçok konusunda katkılarda bulunmuştur.

Kılcal Elektrometre[değiştir | kaynağı değiştir]

Lippmann’ın erken bulgularından bir tanesi de elektrik ve kılcal olaylar arasındaki bağlantı olmuştur.Bu da ona duyarlı kılcal elektrometreyi geliştirmek için fikir sağladı daha sonra, birinci ECG makinesinde kullanıldı Lippmann elektrometresi olarak da bilinir. Aşağıdaki gibi 17 Ocak 1883 tarihinde Glasgow Felsefe Kurumu’na bir belge gönderdi. “Lippmann'ın elektrometresi sıradan cam bir tüpün, uzun ve her iki ucu da açık çapı 7 milimetre, 1 metre ve sağlam bir destek tarafından dikine konumunda tutulur. Kılcal çap, milimetrenin 0,005 kadar alt ucu, bir kılcal alanına çekilir. Tüp cıva ile doldurulur, ve kılcal noktası (hacim su 1-6) seyreltik sülfürik asit içine daldırılır ve asit içeren kabın alt biraz cıva vardır. Bir platin tel son olarak düzenlemeler yapıldı.Kılcal noktası 250 kadar çapları büyüteç mikroskop ile görülebilecek şekilde yapılır.Bu çok hassas bir alettir ve bu alet bir cismi tam 10.080 kez büyütebiliyor.Bu yüzden çok dikkatli kullanılması gereken bir icattır ve dakika elektromotor kuvvetlerinin ölçülmesi sağlar. 24 Temmuz 1875 tarihinde Sorbonne sunulan Lippmann'ın doktora tezi, elektrokapilarite oldu.

Renkli fotoğraf[değiştir | kaynağı değiştir]

Her şeyden önce, Lippmann fotoğraf renkleri çoğaltmaya yönelik bir yöntemin mucidi olarak hatırlanır.Bu yüzden de 1908 yılında Nobel Fizik ödülü aldı. 1886 yılında, Lippmann'ın ilgisi bir fotoğrafik plaka üzerinde güneş spektrumunun renkleri tespit etmek için bir yönteme yöneldi. 2 Şubat 1891 tarihinde, o Bilimler Akademisi’ne açıkladı:”Görüntüyü bozmadan fotoğrafik plaka üzerindeki renk spektrumunun görüntü almayı başardım”. Nisan 1892 O bir vitray pencerenin üzerindeki renklerin görüntülerini üretiminde başarılı olduğunu raporuna yazdı.Hahaş kırmızısı ve çok renkli bir papağanın görüntüsü almayı başardı.O akademiye renkli fotoğraf teorisini sundu 1894 yılında diğeri, 1906 yılında.

Optik girişim fenomen ışığın dalga şeklinde yayılmasının bir sonucu olarak ortaya çıkar. Yansıyan belirli bir dalga boyunda ışık bir ayna tarafından kendi üzerine geri yansıtıldığı zaman,duran dalgalar oluşur.Aynı bir taşın dalgalanmaya neden olabileceği gibi.Bir havuz duvarıda taşın oluşturduğu dalgayı geri yansıtır. Sıradan tutarsız ışık durumunda, kararlı dalgalar sadece yansıtıcı yüzeyin yanındaki olan bir mikroskopik ince hacmin içinde farklıdır.

Lippmann çekim plakası üzerine bir görüntü yansıtarak bu fenomeni kullandı çünkü görünür ışık dalga boyunu daha ayrıntılı kayıt etmek için. Alt mikroskobik küçük gümüş halojenür tahıl içeren çok ince ve neredeyse şeffaf fotografik emülsiyon haline destekleyen cam levha ışık geçirir. Yakın temas içinde sıvı cıva geçici bir ayna görevi görür ve emülsiyonu ters çevirir.Bu da görüntü yakalanırken duran dalgaların etkisinin azalmasına neden oluyor.Tabakalarda boşluk bıraktı.Bu boşluklar f otoğrafı ışığın dalga boyuna karşılık olarak geldi.Görüntünün her ksımı olarak bu eylemi yaptı. Bitmiş plakası gün ışığı ya da görünür spektrumdaki dalga boyları tam aralığını ihtiva eden beyaz bir ışık kaynağı kullanılarak, neredeyse dik bir açıyla ön aydınlatılmıştır. Plaka üzerindeki her noktada, bu tabakaları üretti ışık ile yaklaşık olarak aynı dalga boyunda ışık güçlü arka izleyiciye doğru yansıtıldı. Emilen ya da sadece geliştirilmiştir levhanın arka yüzüne uygulanan bir siyah yansıma önleyici kaplama ile absorbe edilmesi sağlanmıştır.Bunlar sayesinde yeniden ve tam renkli bir görüntü oluşturulması sağlanmıştır. Lippmann’na göre süreç kolay değildi. Son derece ince taneli ve yüksek çözünürlüklü fotoğraf emülsiyonlara göre doğal olarak çok daha az ışık duyarlı sıradan emülsiyonlar daha fazladır, bu yüzden bu kadar pozlama süreleri istedi.Çok parlak güneşli konunun bir lens ile, bir dakikadan daha az bir kamera pozlama bazen mümkün oldu. Saf spektral renkler parlaktır ve çoğaltılamaz ancak gerçek dünya nesneleri tarafından yansıtılan dalga boylarında kötü tanımlanmış geniş bantlar bazen sorunlu olabiliyor. Lippmann’a kadar renkli fotoğraf yapmayı başaran olmamıştı, O bir kâğıt üzerine baskı alması mümkün kıldı.Böylece her bir görüntü eşsizdi. Çok düşük açılı yüzey prizma genellikle istenmeyen yansımaları saptırmak için bitmiş plakanın önünü genellikle çimentolu bir biçimde kullanıyordu ve bu da kapağı büyük yapıyordu. En iyi etki için renkleri görmesi gerekli olduğu için aydınlatma ve görüntüleme bazı düzenleme rahat kullanımını sağlamıştır. Özel plakalar ve yerleşik bir cıva rezervuar ile bir plaka tutucu 1900 dolaylarında birkaç yıldır piyasada mevcut olmasına rağmen laboratuvar da güzel sonuçlar almasına rağmen bu sadece bilimsel bir merak olarak gözüküyordu. Ama çalışıyordu renkli fotoğraf alabiliyordu. Lippmann'ın süreci lazer holografiyi habercisiydi.Bu ayrıca fotoğraf ortamda kayıt duran dalgalara da dayanmaktadır. Denisyuk’un yansıma hologramları belli dalga boylarını yansıtırlar benzer laminar yapılara sahip olan. Bu tür birden fazla gerçek dalga boyundaki renkli hologramlar durumunda, renk bilgisi sadece Lippmann’ın işleminde kaydedilir ve yeniden üretilirdi. Lippmann renkli fotoğraf aksine, lazerler ir dalga boyunun dörtte biri içinde stabil tutulmalıdır.

Tamamlayıcı Fotoğrafçılık[değiştir | kaynağı değiştir]

1908 yılında, Lippmann tamamlayıcı fotoğrafçılığı tanıttı.Bu icadı birçok yatay ve dikey konumlardan göründüğü alabildiği gibi sahnenin görüntülerini kaydedebiliyordu. Çıkan görüntüleri lens benzeri bir dizi araç ile düzeltildiği ve incelendi zaman bir göz gibi küçük oluşan pozları tek bir bütün olarak gösteriyor. Gözün konumu gördüğü küçük resimleri hangi bölüm de olduğunu belirler. Etki, orijinal görüntünün görsel geometrisiyle yeniden olmasıdır.

Zaman Ölçümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1895 yılında fotoğraf kaydı kullanarak bu alanda kullanılabilecek iki sarkaçtan oluşan bir icatta bulundu.

Akademik Bağlantıları[değiştir | kaynağı değiştir]

8 Şubat 1886’dan beri üye olan Lippmann 1912 yılında başkan oldu ve ölene kadar başkanlık yaptı. Buna ek olarak, o Londra Royal Society Yabancı Üyesi oldu, Bureau des Longitudes'de üye oldu ve Büyük Ducal Enstitüsü üyesidir.O 1892 yılında Société Française de photographie üyesi oldu ve 1896-1899 yılları arasında başkanlığını yaptı. Lippmann Fransa’da APPLIQUEE théorique Institut d'optique kurucularından biriydi.

Evliliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Lippmann 1888 yılında romancı Victor Cherbuliez kızıyla evlendi. 13 Temmuz 1921 tarihinde öldü.

Edebiyat[değiştir | kaynağı değiştir]

• J.P. Pier & J.A. Massard (eds) (1997):Gabriel Lippmann: Commémoration par la section des sciences naturelles, physiques et mathématiques de l’Institut grand-ducal de Luxembourg du 150e anniversaire du savant né au Luxembourg, lauréat du prix Nobel en 1908. Luxembourg, Section des sciences naturelles, physiques et mathématiques de l’Institut grand-ducal de Luxembourg en collaboration avec le Séminaire de mathématique et le Séminaire d’histoire des sciences et de la médecine du centre universitaire de Luxembourg, 139 p.
• Lebon, Ernest, "Savants du jour : biographie, bibliographie analytique des écrits", comprenant Portrait de Gabriel Lippmann. - 1911. p. 70, Gauthier-Villars (Paris), 1909-1913.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Nobel Fizik Ödülü sahipleri listesi