Midway Muharebesi

Midway Muharebesi
	II. Dünya Savaşı Pasifik Cephesi
	; Yanan ağır kruvazör Mikuma'ya saldıran SBD Dauntless pike bombardıman uçağı
Tarih	4 Haziran - 7 Haziran 1942
Bölge	Midway Adası yakını
Sonuç	ABD'nin kesin zaferi
Taraflar
Birleşik Devletler	Japon İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Chester W. Nimitz; Frank J. Fletcher; Raymond A. Spruance	Isoroku Yamamoto; Chuichi Nagumo; Tamon Yamaguchi (ölü)
Güçler
3 uçakgemisi,; ~50 destekçi gemisi,; 233 uçakgemisi üssülü uçak, ; 127 kara üssülü uçak	4 uçakgemisi,; 7 zırhlı,; ~150 destekçi gemisi,; 264 uçakgemisi üssülü uçak,; 16 deniz gemisi
Kayıplar
1 uçakgemisi,; 1 muhrip,; 98 uçak,; 307 ölü	4 uçakgemisi,; 1 ağır kruvazör,; 332 uçak,; 3.500 ölü

II. Dünya Savaşı ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Midway Muharebesi (ミッドウェー海戦, Midway Kaisen / Midway Deniz Muharebesi) (Japon kod adı: MI Harekâtı, MI作戦 / Emu Ai Sakusen), Japon İmparatorluğu'nun Pearl Harbor'a saldırısından altı ay ve Mercan Denizi Muharebesi'nden bir ay sonra, 4-7 Haziran 1942'de İkinci Dünya Savaşı'nın Pasifik Bölgesi'nde gerçekleşen büyük bir deniz muharebesidir.^[3]^[4]^[5] Amiraller Chester W. Nimitz, Frank J. Fletcher ve Raymond A. Spruance komutasındaki ABD Donanması, Amiraller Isoroku Yamamoto, Chūichi Nagumo ve Nobutake Kondō komutasındaki Japon İmparatorluk Donanması'nın saldırgan filosunu Midway Adası'nın kuzeyinde bozguna uğratarak Japon filosuna ağır hasar verdi. Askeri tarihçi John Keegan bunu "deniz savaşları tarihindeki en çarpıcı ve belirleyici darbe" olarak nitelendirirken,^[6] deniz tarihçisi Craig Symonds ise "Salamis, Trafalgar ve Tsushima Boğazı ile birlikte hem taktiksel olarak belirleyici hem de stratejik olarak etkili olan dünya tarihindeki en önemli deniz çatışmalarından biri" olarak nitelendirdi.^[7]

Tokyo'ya düzenlenen Doolittle hava saldırısına yanıt olarak Japon yönetimi, savunma alanını genişletmek için bir "bariyer" stratejisi planladı. Amerikan uçak gemilerini bir tuzağa çekerek Midway, Fiji, Samoa ve Hawaii'ye yapılacak Japon saldırıları için denizleri açmayı umuyorlardı. Plan, Japonların Amerikan tepkisine ilişkin hatalı öngörüleri ve başlangıçtaki kötü sevkiyatlar nedeniyle baltalandı. En önemlisi, ABD kriptografları planlanan saldırının tarihini ve yerini belirleyerek önceden uyarılan Birleşik Devletler Donanması'nın kendi pususunu hazırlamasını sağladı.

Savaşa dört Japon ve üç Amerikan uçak gemisi katıldı. Altı ay önce Pearl Harbor'a saldıran altı uçak gemisinden oluşan Japon filosunun uçak gemileri -Akagi, Kaga, Sōryū ve Hiryū- ile ağır kruvazör Mikuma batırıldı. Amerika Birleşik Devletleri, Yorktown uçak gemisini ve Hammann destroyerini kaybederken, USS Enterprise ve USS Hornet uçak gemileri savaştan tamamen sağlam olarak kurtuldu.

Midway ve Solomon Adaları harekâtının yorucu yıpratıcılığından sonra, Japonya'nın malzeme (özellikle uçak gemileri) ve insan (özellikle iyi eğitimli pilotlar ve bakım ekibi) kayıplarını yerine koyma kapasitesi hızla artan kayıplarla başa çıkmakta yetersiz kalırken, Birleşik Devletler'in muazzam endüstriyel ve eğitim kapasitesi kayıpların yerine konulmasını çok daha kolay hale getirdi. Midway Muharebesi, Guadalcanal harekâtı ile birlikte Pasifik Cephesi'nde bir dönüm noktası olarak kabul edilir.

Hatırası[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci Dünya Savaşı'ndaki savaş çabaları için önemli olan Chicago Municipal Havaalanı'nın adı, savaşın onuruna 1949 yılında Chicago Midway Uluslararası Havaalanı (veya kısaca Midway Havaalanı) olarak değiştirildi.^[8] Guadalcanal'daki Henderson Field, savaş sırasında hayatını kaybeden ilk denizci havacı olan Birleşik Devletler Deniz Piyadeleri Binbaşı Lofton Henderson'ın onuruna isimlendirildi.^[9]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Pasifik Savaşları

Not[değiştir | kaynağı değiştir]

^ USSBS Interrogation of Japanese Naval personnel 4 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. No. 6 Captain Amagi, Takahisa, IJN, Naval Aviator, Air Commander (observer) on CV Hiryu at Pearl Harbor, Air Officer on CV Kaga at Battle of Midway, 3, 4, 5 June 1942.
Q. What was the composition of the Kaga's Air Group? A. It was composed of 21 fighters (0) Type: 27 VB (99 Type); 18 VT (97 Type); same as all other carriers.
^ Martin Gilbert, the Second World War pg. 330
^ "Battle of Midway: June 4–7, 1942". Naval History & Heritage Command. 26 Mart 2015. 20 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2016.
^ Dull 1978
^ "A Brief History of Aircraft Carriers: Battle of Midway". U.S. Navy. 2007. 12 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2007.
^ Keegan 2005
^ Symonds 2018
^ "Midway History". Chicago Department of Aviation. 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2015.
^ "Lofton R Henderson". Veteran Tributes. 5 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2015.

Belgeseller[değiştir | kaynağı değiştir]

'The Japanese Story of the Battle of Midway', - El konulan Japon dokümanlar
'The Battle of Midway', (1942) - ABD propaganda filmi
Naval Historical Center Midway Page8 Mayıs 1999 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili filmler[değiştir | kaynağı değiştir]

'Taiheiyou no Washi (Japonca: 太平洋の鷲 Pasifik Kartalı) (1953)
'Hawaii - Midway Dai Kai Kuu Sen - Taiheiyou no Arashi (Japonca: ハワイ・ミッドウェイ大海空戦太平洋の嵐 Hawaii ve Midway Büyük Deniz-Hava Savaşları - Pasifik Fırtınası) (1960)
'Midway', (1976)
'Rengou Kantai (Japonca: 連合艦隊 Birleşik Donanması), (1981)
'Midway', (2019)

Wikimedia Commons'ta Midway Muharebesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

[Takahisa-1] USSBS Interrogation of Japanese Naval personnel 4 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. No. 6 Captain Amagi, Takahisa, IJN, Naval Aviator, Air Commander (observer) on CV Hiryu at Pearl Harbor, Air Officer on CV Kaga at Battle of Midway, 3, 4, 5 June 1942.
Q. What was the composition of the Kaga's Air Group? A. It was composed of 21 fighters (0) Type: 27 VB (99 Type); 18 VT (97 Type); same as all other carriers.

[2] Martin Gilbert, the Second World War pg. 330

[NavalHistory2015-3] "Battle of Midway: June 4–7, 1942". Naval History & Heritage Command. 26 Mart 2015. 20 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2016.

[4] Dull 1978

[Midway_Decisive-5] "A Brief History of Aircraft Carriers: Battle of Midway". U.S. Navy. 2007. 12 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2007.

[6] Keegan 2005

[7] Symonds 2018

[Airport-8] "Midway History". Chicago Department of Aviation. 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2015.

[Henderson-9] "Lofton R Henderson". Veteran Tributes. 5 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

g t d Pasifik Savaşı
Savaş öncesi	Üçlü Pakt - Sovyet-Japonya Tarafsızlık Paktı - Çinhindi müdahalesi - Teikoku Kokusaku Suikō Yōryō - Hull Notası
Güney Seferi	Pearl Harbor Saldırısı - Malaya Cephesi - Singapur Savaşı - Filipinler - Hong Kong Muharebesi - Guam Muharebesi - Wake Adası Muharebesi - Doğu Hint Seferi - Burma Seferi - Hint Okyanusu Baskını
Solomon Adaları Seferi	FS Harekâtı - Watchtower Harekâtı - Tulagi ve Gavutu–Tanambogo Muharebesi - Guadalcanal Muharebesi - Savo Adası Deniz Muharebesi - Solomon Adaları Deniz Muharebesi - Esperance Burunu Deniz Muharebesi - Henderson Havaalanı Muharebesi - Santa Cruz Adaları Deniz Muharebesi - Guadalcanal Deniz Muharebesi - Tassafaronga Deniz Muharebesi - Rennell Adası Deniz Muharebesi - Ke Gō Harekâtı - Bismarck Denizi Muharebesi - Blackett Boğazı Deniz Muharebesi - New Georgia Seferi - I Gō Harekâtı - Kula Körfezi Deniz Muharebesi - Kolombangara Deniz Muharebesi - Vella Körfezi Deniz Muharebesi - Horaniu Deniz Muharebesi - Vella Lavella Deniz Muharebesi - Rabaul Bombardımanı - Bougainville Adası Muharebesi - Empress Augusta Körfezi Deniz Muharebesi - Ro Gō Harekâtı - St. George Burunu Deniz Muharebesi
Yeni Gine Seferi	Mercan Denizi Muharebesi - Kokoda Patikası Seferi- Buna-Gona Muharebesi - Bismarck Denizi Muharebesi - Cartwheel Harekâtı - Lae-Salamaua Muharebesi - Finschhafen Muharebesi - Hollandia Muharebesi - Biak Adası Muharebesi - Kon Harekâtı - Driniumor Nehri Muharebesi
Midway Muharebesi	K Harekâtı - Doolittle Muharebesi - Midway Deniz Muharebesi - ABD bombardımanları - Aleut Adaları Seferi - Dutch Harbor Muharebesi - Komandorski Adaları Deniz Muharebesi - Attu Adası Muharebesi - Cottage Harekâtı
Burma Seferi	Minami Teşkilatı - Burma Seferi - 1. Arakan Seferi - Tayland-Burma Demiryolu - Chindit - Ngakyedauk Muharebesi - Sangshak Muharebesi - Imphal Muharebesi - Kohima Muharebesi - Meiktila-Mandalay Muharebesi - Kuzey Burma ve Batı Yunnan muharebeleri - Burma Seferi (1944-1945) - Malacca Boğazı Deniz Muharebesi - Tiderace Harekâtı
Gilbert ve Marshall Adaları Seferi	Makin Adası Baskını - Makin Muharebesi - Tarawa Muharebesi - Kwajalein Muharebesi -Hailstone Harekâtı - Eniwetok Muharebesi
Mariana ve Palau adaları seferi	Saipan Muharebesi - Filipinler Denizi Muharebesi - Guam Muharebesi - Tinian Muharebesi - Peleliu Muharebesi - Angaur Muharebesi
Filipinler Seferi	Tayvan-Okinawa Hava Muharebesi - Leyte Muharebesi - Leyte Körfezi Muharebesi - Ta Gō Harekâtı - Mindoro Adası Muharebesi - Mindoro Adası Deniz Muharebesi - Luzon Adası Muharebesi - Manila Muharebesi - Cebu Adası Muharebesi - Visaya Adaları Muharebesi - Mindanao Adası Muharebesi - Sulu Adaları Muharebesi - Borneo Seferi
Okinawa Muharebesi	10 Ekim Bombardımanı - Ten Gō Harekâtı - Kyushu Açıkları Hava Muharebesi - Okinawa Muharebesi - Kikuaui Harekâtı - Bōnomisaki Açıkları Deniz Muharebesi - Kakazu Muharebesi - Sugarloaf Muharebesi - Gi Gō Harekâtı - Tekketsu Kinnō Tai - Toplu intihar
Japonya Seferi	Tokkō - Gakuto Shutsujin - Japonya'ya karşı hava bombardımanları - Iwo Jima Muharebesi - Tokyo Bombardımanı -Osaka Bombardımanı - Nagoya Bombardımanı - Kobe Bombardımanı - Kure Bombardımanı - Hiroşima'ya atom bombası saldırısı - SSCB'nin Mançurya istilası - Nagasaki'ye atom bombası saldırısı - SSCB'nin Kuril Adaları istilası - Downfall Harekâtı
Savaş sonrası	Potsdam Demeci - Gyokuon-hōsō - V-J Day- Müttefik Güçleri Yüksek Komutanlığı - İşgal altındaki Japonya (Uzak Doğu Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi - Japon Anayasası - Reformlar) - San Francisco Barış Antlaşması
Kronoloji	Pasifik Savaşı kronolojisi
Taraflar	Japon İmparatorluğu - Tayland - Mançukuo - - Hindistan - Moğol Özerk Hükûmeti VS ABD - Çin Cumhuriyeti - Birleşik Krallık - Avustralya - Yeni Zelanda - Kanada - Hollanda - Fransa - SSCB
İkinci Çin-Japon Savaşı - II. Dünya Savaşı

Midway Muharebesi nedir?, Midway Muharebesi anlamı nedir?, Midway Muharebesi ne demektir?