Maldivler

Maldivler
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާ
(*Divehi Rājje ge Jumhuriyyā*)
Republic of Maldives
Maldivler Cumhuriyeti
Maldivler ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާ ; (Divehi Rājje ge Jumhuriyyā) ; Republic of Maldives; Maldivler Cumhuriyeti
	Bayrak Arma
	Millî marş; Gavmii mi ekuverikan matii tibegen kuriime salaam; "Ulusal Birlik İçinde Milletimizi Selamlıyoruz";
Başkent; ve en büyük şehir	Malé; 4°10′K 73°30′D / 4.167°K 73.500°D
Resmî dil(ler)	Maldivce, İngilizce
Hükûmet	Üniter cumhurbaşkanlığı sistemli anayasal cumhuriyet
• Başkan
• Başkan	Muhammed Muizzu
• Meclis Başkanı	Hussain Mohamed Latheef
• Anayasa Mahkemesi Başkanı	Ahmed Muthasim Adnan
Tarihçe
• Birleşik Krallık'tan bağımsızlık
• Birleşik Krallık'tan bağımsızlık	26 Temmuz 1965
Nüfus
• 2020 tahminî	379.270 (178..)
• 2014 sayımı	339.761
• Yoğunluk	1.102,5/km2 (11.)
GSYİH (SAGP)	2019 tahminî
• Toplam	8,608 milyar $ (155.)
• Kişi başına	23.154 $ (69..)
GSYİH (nominal)	2019 tahminî
• Toplam	5,749 milyar $ (152.)
• Kişi başına	15.463 $
Gini (2005–2013)	37.4; orta · 76.
İGE (2019)	0.740; yüksek · 95.
Para birimi	Rufiyaa (MVR)
Zaman dilimi	UTC+5
Telefon kodu	960
İnternet alan adı	.mv
	1 Rank based on UN estimate for 2005.

Maldivler (Maldivce: ދިވެހިރާއްޖެ, Dhivehi Raajje) ya da resmî adıyla Maldivler Cumhuriyeti,^[5] Hint Okyanusu'nda 1.200 adadan oluşan bir devlettir.^[6] Hindistan'ın güneyinde ve Sri Lanka'nın yaklaşık 750 kilometre (435 mil) güneybatısında yer alır.^[6] Küresel iklim değişiklikleri yüzünden yüz yıl içerisinde sular altında kalacağı öngörülmektedir.

1.200 adanın sadece 281'inde insan yaşamaktadır.^[6] 1.000 civarında ada hâlen boştur. Yerleşim bulunan 281 adadan 195'inde Maldivliler, 86 ada ise "otel ada" şeklinde kullanılmaktadır. Maldivliler adada yer alan tek etnik gruptur ve Hint-Aryan kökenli bir halktır. Halk Maldivce konuşmakta olup, %97'si Müslümandır. Devlet başkanlık tipi cumhuriyet ile yönetilmektedir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Adalarda yerleşim binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Daha önce Budist olan ada halkı, geleneksel anlatıya göre 12. yüzyılda Somalili Arap tüccar Abul Barakhat Al-Bar Bari'nin tebliğiyle Müslümanlığı seçmiştir.

Sırasıyla, Portekiz ve Hollanda İmparatorluğu'nun askerî harekâtları sonucunda kısa süreli olarak bu devletlerin hakimiyeti altında kalmış adalar, 75 sene Britanya İmparatorluğu'nun himayesinde kalmıştır. Ada grubu, 1965 yılında Britanya İmparatorluğu'ndan bağımsızlıklarını kazanmışlardır. Daha sonra 3 sene Kral Muhammad Fareed saltanatı devam etmiştir.

11 Kasım 1968'de Monarşi kaldırılmış ve İbrahim Nasir başkanlığı idaresinde cumhuriyete geçilmiştir. Cumhuriyet idaresine geçiş sembolik olmaktan öteye gitmemiş olsa da, 1970'lerin başlarından itibaren turizm adalarda gelişmeye başlamıştır. 1968'den bu yana Devlet Başkanı olan Maumoon Abdul Gayyoom, Ekim 2008'de yapılan seçimlerle iktidarını Mohamed Nasheed'e bırakmıştır.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Maldivler'in başkenti Male'nin bir görüntüsü.

Maldivler, Güney Asya'da, Hint Okyanusu'nda yer alan bir atol grubudur ve Hindistan'ın güneyinde yer alır. Coğrafi açıdan 3 15 Kuzey enlemi, 73 00 Doğu boylamında konumlanmıştır. Yüzölçümü 300 km² olup, toplamda 644 km'lik bir sahil şeridine sahiptir. Ülke, diğer ülkelerlerle bir sınır paylaşmamaktadır.

Maldivler'de tropikal iklim baskındır. Arazi yapısı açısından beyaz kumsallar ve düzlüklerden oluşur. Deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 2,4 metredir, en alçak noktası Hint Okyanusu 0 m, en yüksek noktası Addu Atolu 2.4 m'dir.^{[netleştirme gerekli]}

2005 verilerine göre tarıma uygun topraklar ülkenin %13,33'ünü kaplar. Daimi ekinler %30, diğer araziler %56,67 oranlarına sahiptir.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Nüfusun neredeyse tamamını Maldivliler de denen Divehiler oluşturur. Bu halk Hint-Aryan kökenli olmaktadır. Divehiler tarafından konuşulan bir Hint-Aryan dili olan Maldivcenin yanında İngilizce de resmî statüye sahiptir. Nüfusun %97'si İslam inancını benimsemiştir.

Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahkeme başkent Male'dedir. İslamî ve İngiliz yasalarından oluşan bir anayasa uygulanmaktadır.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Turizm ve balıkçılık, Maldiv ekonomisinin iki temel bileşenidir. Gemicilik, bankacılık ve taşımacılık da hatırı sayılır bir hızla büyümektedir. Maldiv para birimi rufiyaadır.

Dünyanın tüm büyük kara parçalarına uzak bu adalar ülkesinde hemen her şey ithalat yoluyla sağlandığından, yerel halk büyük bir sıkıntı çekmektedir.

Turizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Turizmin gelişmesi, ülkenin ekonomisinin de büyümesini sağlamıştır. Doğrudan ve dolaylı olarak istihdam ve gelir artışı sağlamıştır. Günümüzde turizm ülkenin en büyük döviz kaynağı haline gelmiştir ve ülke ekonomisinin %20'sini oluşturmaktadır. 84 turistik tesisi ile 2000 yılında 467.154 turisti ağırlamıştır. Maldiv Adaları 2008 yılında 683.012 turisti ağırlamıştır. En fazla turistin geldiği ülkeler: İngiltere, İtalya, Almanya, Rusya ve Fransa'dır.

Maldivler'de resortlar adalar üzerine kurulmuştur ve her resort genelde adanın adıyla anılmaktadır. Resortlardan en ünlüleri: One and Only Reethi Rah Resort, Huvafen Fushi Resort, Naladhu Resort, W Retreat Resort, Banyan Tree Resort, The Beach House at Manafaru Resort, Ayada Resort ve Sheraton Resort'tur. Resortlarda iki ayrı oda kategorisi bulunmaktadır: Beach Bungalow (Sahil Villa) ve Water Bungalow (Suüstü Villa). Water Bungalowlar, denizin üstüne çakılan kazıklar üzerine inşa edilmiştir. Birçok resortta "no news-no shoes" (haber okumak ve ayakkabı giymek yok) uygulaması vardır. Tesislerin çoğunda "butler" (bir çeşit uşak, sadece kişiye özel hizmet eden görevli) bulunur. Ayrıca, birçok resorta 12 yaş altı çocuk kabul edilmemektedir. Water Bungalowlar 12 yaş altı çocuklar için güvenlik gerekçesiyle yine yasaktır.

Balıkçılık[değiştir | kaynağı değiştir]

Maldiv ekonomisi yüzyıllardır bütünüyle balıkçılık ve diğer deniz ürünleri üzerine kuruludur. Balıkçılık ülke halkının ana mesleğidir ve balıkçılık sektörünün gelişmesine yönelik çalışmalar hükûmetin özellikle öncelik verdiği bir iştir.

1974 yılında geleneksel balıkçılığı makineleştiren "Dhoni" isimli balıkçı botu, balıkçılığın ve daha genel anlamda ülke ekonomisinin gelişmesinde önemli bir kilometretaşı olmuştur. 1977 yılında Felivaru adasında bir Japon firmasının iş birliği ile balık konserve fabrikası kurulmuştur.

Ev endüstrisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Turizm sektörünün gelişmesi, ülkede geleneksel hasır dokuma, ahşap işleri, el işleri, halat yapımı gibi ev endüstri ürünlerinin gelişmesine de hız kazandırmıştır. Matbaacılık, PVC boru yapımı, tuğla yapımı, deniz motoru tamiri, giyim eşyası üretimi ve içme suyu şişeleme gibi sektörler de son zamanlarda gelişmektedir.

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Maldivlerin kültürü komşu olan yakın Sri Lanka ve Hindistan kültürleri benzer. Bunun nedeni zamanında adalara göç eden insanların Sri Lanka'dan gelmesidir. Dünyanın tüm büyük kara parçalarına uzak bu ülkenin gelişimi çok dinamik değildir. Bu nedenle son 1980'lere kadar fazla değişikler olmamıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "Maldives Population Projections 2014-2054". Statistics Maldives. National Bureau of Statistics. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.
^ ^a ^b ^c ^d "Maldives". International Monetary Fund. 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2018.
^ "2015 Human Development Report Statistical Annex" (PDF). United Nations Development Programme. 2015. s. 17. 14 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2015.
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; HDI isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "T.C. Dışişleri Bakanlığı'ndan". T.C. Dışişleri Bakanlığı. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2021.
^ ^a ^b ^c Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Maldivler Hakkında Her Şey5 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[Maldives_Population_Projections_2014-2054-1] "Maldives Population Projections 2014-2054". Statistics Maldives. National Bureau of Statistics. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.

[imf2-2] "Maldives". International Monetary Fund. 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2018.

[gini-index-3] "2015 Human Development Report Statistical Annex" (PDF). United Nations Development Programme. 2015. s. 17. 14 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2015.

[HDI-4] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; HDI isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[5] "T.C. Dışişleri Bakanlığı'ndan". T.C. Dışişleri Bakanlığı. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2021.

[coğ1-6] Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

g t d Hint Okyanusu'na kıyısı olan ülkeler ve bölgeler
Afrika	Cibuti Eritre Fransa Mayotte Réunion Güney Afrika Kenya Komorlar Madagaskar Mauritius Mısır Mozambik Rodrigues (Mauritius) Seyşeller Somali Somaliland (Tanınmayan) Sudan Tanzanya Zanzibar, Tanzanya
Asya	Bahreyn Bangladeş Birleşik Arap Emirlikleri Britanya Hint Okyanusu Toprakları Chagos Archipelago - Birleşik Krallık Christmas Adası (Avustralya) Cocos Adaları (Avustralya) Endonezya Hindistan İran Irak İsrail Katar Kuveyt Maldivler Malezya Myanmar Pakistan Suudi Arabistan Sri Lanka Tayland Timor-Leste Umman Ürdün Yemen
Diğer	Antarktika Avustralya Antarktika Bölgesi Adélie Arazisi Avustralya

g t d İslam İşbirliği Teşkilatı
Üyeler	Afganistan Arnavutluk Azerbaycan Bahreyn Bangladeş Benin Birleşik Arap Emirlikleri Brunei Burkina Faso Cezayir Cibuti Çad Endonezya Fas Fildişi Sahili Filistin Gabon Gambiya Gana Gine-Bissau Guyana Irak İran Kamerun Katar Kazakistan Komorlar Kuveyt Kırgızistan Libya Lübnan Malezya Maldivler Mali Mısır Moritanya Mozambik Nijer Nijerya Özbekistan Pakistan Senegal Sierra Leone Somali Sudan Surinam Suriye Suudi Arabistan Tacikistan Togo Tunus Türkiye Türkmenistan Uganda Umman Ürdün Yemen
Gözlemci ülkeler	Bosna-Hersek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ¹ Rusya Orta Afrika Cumhuriyeti Tayland
Gözlemci kuruluşlar	Afrika Birliği Arap Birliği Bağlantısızlar Hareketi Birleşmiş Milletler Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi
¹ Kıbrıs Türk Devleti olarak.

g t d Trafik Akışının Sol Olduğu Ülkeler
Avrupa	Ağrotur ve Dikelya Guernsey Birleşik Krallık İrlanda ² Malta ² Man Adası Jersey
Amerika	Anguilla Antigua ve Barbuda Bahamalar Barbados Bermuda Britanya Virjin Adaları Cayman Adaları Dominika Falkland Adaları Grenada Guyana Jamaika Montserrat Saint Kitts ve Nevis Saint Lucia Saint Vincent ve Grenadinler Surinam Trinidad ve Tobago Turks ve Caicos Adaları Virjin Adaları
Asya	Bangladeş Bhutan Brunei Endonezya Hong Kong Hindistan Japonya Kıbrıs Cumhuriyeti¹ ² Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti¹ ³ Makao Malezya Maldivler Nepal Pakistan Singapur Sri Lanka Tayland
Afrika	Botsvana Esvatini Güney Afrika Cumhuriyeti Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları Kenya Lesotho Malavi Mauritius Namibya Saint Helena Seyşeller Tanzanya Uganda Zambiya Zimbabve
Okyanusya	Avustralya Doğu Timor Fiji Kiribati Nauru Niue Papua Yeni Gine Pitcairn Adaları Samoa Solomon Adaları Tonga Tuvalu Yeni Zelanda
Bağımlı ülkeler italik yazılmıştır. ¹Tamamı Asya'da olmasına rağmen kültürel özellikleri Avrupa'ya benzediğinden Avrupa Birliği'ne üyedir. ²Avrupa Birliği'ne üye. ³Sınırlı tanınmış olan devlet.

Maldivler nedir?, Maldivler anlamı nedir?, Maldivler ne demektir?