Guernsey

Guernsey
Bailiwick of Guernsey
*Guernsey Eyaleti*
Guernsey Bailiwick of Guernsey; Guernsey Eyaleti
	Bayrak Arma
	Millî marş; "God Save the Queen" (official); "Sarnia Cherie" (official for occasions when distinguishing anthem required)
Başkent; ve	Saint Peter Port (Saint Pierre Port)
Resmî dil(ler)	Fransızca (baskın); Fransızca (yasama)
Tanınan bölgesel dil(ler)	Guernésiais, Sercquiais (Auregnais is now extinct)
Etnik gruplar	predominantly north European
Hükûmet	Britanya Eyaleti
• Statü
• Statü	III. Charles
• Genel Vali	Sir Fabian Malbon
• Bailiff	Sir Geoffrey Rowland
• Yüksek Şef	Deputy Lyndon Trott
Tarihçe
• Normandiya Prensliği'ne katılması
• Normandiya Prensliği'ne katılması	; 1204
• Bağımsızlık; Nazi Almanyası'ndan	; 9 Mayıs 1945
• Su (%)	0
Nüfus
• Temmuz 2007 tahminî	65.573 (197..)
GSYİH (SAGP)	2003 tahminî
• Toplam	2,59 milyar $ (176.)
• Kişi başına	40.000 $ (9..)
İGE (2008)	0.975; çok yüksek · 9.
Para birimi	Sterlin (GBP)
Zaman dilimi	GMT
• Yaz (YSU)	UTC+1
Trafik akışı	sol
Telefon kodu	44-1481
İnternet alan adı	.gg

Guernsey, resmi adı Bailiwick of Guernsey (Guernsey Muhafızlığı) (İngilizce telaffuz: [ˈɡɜrnzi] GURN-zee; Fransızca: Bailliage de Guernesey, Fransızca telaffuz: [bajaʒ də ɡɛʁnəzɛ]) Manş Denizi'nde Birleşik Krallık'a bağlı ada. Manş Adaları'ndan biridir, Normandiya'ya yakındır. Birleşik Krallık monarkının malı sayılmakla birlikte (kraliyete bağlılık, İngilizce: crown dependency) içişlerinde bağımsızdır. AB'ye üye değildir.

Yüzölçümü: 78 km²
Başkenti: St. Peter Port
Para Birimi: Guernsey Poundu
Dili: İngilizce ve Fransızca (Normanca)
Nüfusu: 64.587 kişi (2002 tahmini)
Ortalama Ömür: 79,9 yıl (2002 tahmini)
Kişi Başına Düşen Millî Gelir: 66.000 $ (2011 tahmini)

Muhafızlığı hem Guernsey'in on ilçesini hem Herm, Jethou, Burhou, Lihou adalarıyla onların adacıklarını, "Guernsey Muhafızlığı" da iki yakın kraliyete bağlı adaları, Alderney'le Sark'ın (Brecqhou ada dahil) bazı hususlarını hükmetmektedir.

Savunması Birleşik Krallık'ın sorumlu olduğuna rağmen Guernsey Muhafızlığı Birleşik Krallık'a bağlı değildir. Birleşik Krallık ve İrlanda ile pasaportsuz seyahat alanındadır ama AB'ye üye değildir.

Guernsey Muhafızlığı (ile Jersey Muhafızlığı) Manş Adaları'nı oluşturuyor.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Guernsey ile Jersey'in isimleri Nors Dili köklüdür. İkinci parçası (-ey) Norscada "ada" demek.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

M.Ö. 6000 yıllarına kadar yükselen deniz seviyeleri Guernsey'i Avrupa'dan bölmüştür. Bu dönemde Cilalı Taş Devrisel çiftçiler sahillerde yaşayıp dolmenler ve menhirleri kurmuştur. Guernsey adasında üç önemli menhir heykeli vardır.^[2]

Bretanya'ya giderken Briton'lar Manş Adaları - Sarnia veya Lisia (Guernsey) ve Angia (Jersey) dahil işgal ettiler. Sarnia hala Guernsey'in geleneksel adıdır. Gwent Krallığından gelen Aziz Sampson Hristiyanlık Guernsey'e getirdiği inanılıyor.^[3]

M.S. 933 yılında adalar Bretanya'dan Normandiya Düklüğü tarafından alınmıştır. Manş Adaları Orta Çağ Normandiya Düklüğünün son kalıntılarıdır. Adalarında III. Charles'ın geleneksel unvanı Normandiya Düküdür.^[4]

Orta Çağ döneminde adaya sık sık Avrupalı korsanlar ile askerlerin saldırısı olmuştur. Özellikle Yüz Yıl Savaşında Capetlilerden tarafından bir süreliğine işgale uğramıştır. 1372 yılında Owain Lawgoch altında Aragonlu paralı askerler ile adayı Fransız Kralı için işgal etmiştir. Lawgoch'un esmer paralı askerleri sonra deniz ötesinden şiddetli işgalcı periler olarak Guernsey mite gelmiştir.^[5]

16. yüzyılın ortasında Normandiya'dan Kalvenciler (Protestan çeşidi) gelmeye başladı. Üç yerli Protestan kadınlar Katolik çoğunluğundan yakılarak öldürülmüştür.^[6]

İngiliz İç Savaşı süresinde Guernsey Parlamento'yu destekledi, ama Jersey Kral'ı destekledi. Bu tercih bayağı dinle ilgiliymiş çünkü Guernsey'de daha çok Protestanlar vardı, ama Kral da birkaç Berberi Korsanları'ndan alınmış Guernsey'li denizcileri yardım etmemişti. Cornet Kalesi ama Kral'ı destekledi.

18. yüzyılın başında Guernsey'den Kuzey Amerika'ya göçmenliği başlıyordu.^[7] 19. yüzyılda ada küresel denizcilik endüstri ve taş endüstriden çok zenginleşmiş. Bir ünlü Guernsey'li, William Le Lacheur, Avrupa'yla Kosta Rica kahve ticaretini kurulmuştur.^[8]

I. Dünya Savaşı'nda 3.000 kadar adalı Birleşik Krallık için Fransa ve Belçika'da askerlik yapmıştır.^[9]

II. Dünya Savaşı'nda Guernsey Alman ordusu tarafından işgal edilmiştir. İşgalden önce Guernseyli çocukların çoğu akrabalar veya yabancılarla yaşamak için Britanya'ya gönderilmiştir. Bazısı aileleriyle hiç birleşmemiştir.^[10]

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Victor Hugo, Les Misérables dahil, en önemli eserlerini Guernsey'de sürgündeyken yazmıştır. Evi St. Peter Port, Hauteville House, Paris şehri tarafından idare edilen bir müzeye dönüştürülmüştür.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ The Language of Auregny, Le Maistre, Jersey/Alderney 1982
^ Evendon, J (11 Şubat 2001). "Le Dehus – Burial Chamber (Dolmen)". The Megalithic Portal. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012.
^ Marr, J., The History of Guernsey – the Bailiwick's story, Guernsey Press (2001)
^ "Channel Islands". The Royal Household Royal.gov.uk. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011.
^ de Garis, Marie (1986). Folklore of Guernsey. OCLC 19840362.
^ Darryl Mark Ogier, Reformation And Society In Guernsey, Boydell Press, 1997 23 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (P.62)
^ Guernsey's emigrant children 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC – Legacies.
^ Sharp, Eric (1976). "A very distinguished Guernseyman – Capt William le Lacheur, his ships and his impact on the early development, both economic and spiritual of Costa Rica". Transactions of La Société Guernesiaise. XX (1). Guernsey. ss. 127ff.
^ Parks, Edwin (1992). Diex Aix: God Help Us – The Guernseymen who marched away 1914–1918. Guernsey: States of Guernsey. ISBN 1871560853.
^ "Evacuees from Guernsey recall life in Scotland". BBC News. 12 Kasım 2010. 13 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2010.

[1] The Language of Auregny, Le Maistre, Jersey/Alderney 1982

[2] Evendon, J (11 Şubat 2001). "Le Dehus – Burial Chamber (Dolmen)". The Megalithic Portal. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012.

[HoG-3] Marr, J., The History of Guernsey – the Bailiwick's story, Guernsey Press (2001)

[4] "Channel Islands". The Royal Household Royal.gov.uk. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011.

[5] Garis, Marie (1986). Folklore of Guernsey. OCLC 19840362.

[6] Darryl Mark Ogier, Reformation And Society In Guernsey, Boydell Press, 1997 23 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (P.62)

[7] Guernsey's emigrant children 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC – Legacies.

[8] Sharp, Eric (1976). "A very distinguished Guernseyman – Capt William le Lacheur, his ships and his impact on the early development, both economic and spiritual of Costa Rica". Transactions of La Société Guernesiaise. XX (1). Guernsey. ss. 127ff.

[9] Parks, Edwin (1992). Diex Aix: God Help Us – The Guernseymen who marched away 1914–1918. Guernsey: States of Guernsey. ISBN 1871560853.

[10] "Evacuees from Guernsey recall life in Scotland". BBC News. 12 Kasım 2010. 13 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2010.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

g t d Avrupa
Egemen devletler	Almanya Andorra Arnavutluk Avusturya Azerbaycan Belarus Belçika Birleşik Krallık Bosna-Hersek Bulgaristan Çekya Danimarka Ermenistan Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Karadağ Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kuzey Makedonya Letonya Lihtenştayn Litvanya Lüksemburg Macaristan Malta Moldova Monako Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya Türkiye Ukrayna Yunanistan Vatikan
Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Güney Osetya Kosova Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Transdinyester
Bağımlı ve diğer bölgeler	Åland Aynoroz Cebelitarık Faroe Adaları Gagavuzya Guernsey Jersey Man Adası Svalbard

g t d Birleşik Krallık'ın ülkeleri ve toprakları
Ülkeler	İngiltere İskoçya Galler Kuzey İrlanda
Taç toprakları	Guernsey Jersey Man Adası
Denizaşırı topraklar	Ağrotur ve Dikelya¹ Anguilla Bermuda Britanya Antarktika Toprakları² Cayman Adaları Cebelitarık Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları Britanya Antarktika Toprakları Britanya Hint Okyanusu Toprakları Britanya Virjin Adaları Montserrat Pitcairn Adaları Saint Helena Turks ve Caicos Adaları
¹ Egemen Üs Bölgesi. ² Antarktika Antlaşması'na bağlı olarak egemenliği tartışmalı.

g t d Trafik Akışının Sol Olduğu Ülkeler
Avrupa	Ağrotur ve Dikelya Guernsey Birleşik Krallık İrlanda ² Malta ² Man Adası Jersey
Amerika	Anguilla Antigua ve Barbuda Bahamalar Barbados Bermuda Britanya Virjin Adaları Cayman Adaları Dominika Falkland Adaları Grenada Guyana Jamaika Montserrat Saint Kitts ve Nevis Saint Lucia Saint Vincent ve Grenadinler Surinam Trinidad ve Tobago Turks ve Caicos Adaları Virjin Adaları
Asya	Bangladeş Bhutan Brunei Endonezya Hong Kong Hindistan Japonya Kıbrıs Cumhuriyeti¹ ² Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti¹ ³ Makao Malezya Maldivler Nepal Pakistan Singapur Sri Lanka Tayland
Afrika	Botsvana Esvatini Güney Afrika Cumhuriyeti Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları Kenya Lesotho Malavi Mauritius Namibya Saint Helena Seyşeller Tanzanya Uganda Zambiya Zimbabve
Okyanusya	Avustralya Doğu Timor Fiji Kiribati Nauru Niue Papua Yeni Gine Pitcairn Adaları Samoa Solomon Adaları Tonga Tuvalu Yeni Zelanda
Bağımlı ülkeler italik yazılmıştır. ¹Tamamı Asya'da olmasına rağmen kültürel özellikleri Avrupa'ya benzediğinden Avrupa Birliği'ne üyedir. ²Avrupa Birliği'ne üye. ³Sınırlı tanınmış olan devlet.

Guernsey nedir?, Guernsey anlamı nedir?, Guernsey ne demektir?