Küçük burjuvazi

Küçük burjuvazi ya da kentsoylu (Fransızca: petite bourgeoisie) yarı özerk köylüler ve küçük ölçekli tüccarlardan oluşan bir sosyal sınıfı ifade eden Fransızca bir terimdir.

Bu şekilde adlandırmanın nedeni, istikrar dönemlerindeki politik-ekonomik ideolojik duruşlarının gerçek "haute bourgeoisie"yi (yüksek burjuvaziyi veya üst sınıfı) yansıtmasıdır. Düzenli zamanlarda küçük burjuvalar kendilerini burjuva ahlakı, davranışları ve yaşam tarzını arzuladıkları ve taklit etmeye çalıştıkları burjuvalarla özdeşleştirmeye çalışırlar. Marksist terminolojide "Burjuva ahlakını alan" anlamında küçük düşürücü olarak da kullanılmaktadır.^[1]

Tanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransa'daki devrimci döneme kadar uzanan bu terim, daha erken olmasa da, politik-ekonomiktir ve tarihsel materyalizme işaret eder. Başlangıçta 18. ve 19. yüzyıl başlarında Batı Avrupa'da orta sınıfın bir alt tabakasını ifade ediyordu. 19. yüzyılın ortalarında Alman iktisatçı Karl Marx ve diğer Marksist teorisyenler, burjuvazinin küçük esnaf ve serbest meslek sahibi zanaatkârlardan oluşan sosyo-ekonomik tabakasını akademik olarak tanımlamak için "küçük burjuvazi" terimini kullandılar.^[2]^[3]^[4] Marx, kalkınma sürecinde küçük burjuva katmanının tarihsel olarak kaybedici bir rol oynadığını belirtmiştir.

Küçük burjuvazi hayatta kalmak için tamamen kendi emek gücünün satışına güvenir, fakat diğer toplumsal sınıflar olan proletarya ve lümpen proletaryadan farklı olarak, bu sınıfların gücünü de satın alabildiği için bu katmanlardan ayrılır. Aynı zamanda büyük üretim araçlarına sahip olmadığı için de burjuva sınıfına dahil edilmez.^[5] Marx, ünlü yapıtı Komünist Manifesto'da bu durumu incelemiş ve küçük burjuva sınıfının, diğer iki sınıf arasında gidip gelen bir yapı olduğunu yazmıştır;^[6]

:Modern uygarlığın geliştiği ülkelerdeyse, proletarya ile burjuvazi arasında yalpalayan yeni bir küçük burjuvazi oluştu. Burjuva toplumunun bir bütünleyicisi olarak kendini sürekli yineleyen ama rekabet sonucu bireyleri hep proletaryanın içine savrulmakta olan bu küçük burjuvazi, üstelik büyük sanayi geliştikçe modern toplumun özerk bir kesimi olma konumunu tümden yitireceği ve ticarette olsun, imalatta olsun, tarımda olsun, yerini postabaşılara ve hizmetkarlara bırakacağı anın yaklaştığını görmektedir.

Bu durum, Sovyetler Birliği'nde resmi bir öğreti olarak aktarılmıştır. Sovyet edebiyatının ünlü yazarlarından Maksim Gorki'nin "Küçük Burjuva İdeolojisinin Eleştirisi" isimli kitabı bu konudaki önemli kaynaklardan biridir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Habermas, J. (1970). Technology and science as ideology. Toward a rational society, 81 (122), s. 107.
^ "Petite bourgeoisie". Oxford Reference. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
^ "Petite bourgeoisie". Encyclopaedia of Marxism. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2013 – Marxists Internet Archive vasıtasıyla.
^ Marx, Karl; Engels, Friedrich. Bourgeois and Proletarians. 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2013 – Marxists Internet Archive vasıtasıyla.
^ Maksim Gorki bu durumu “Küçük burjuva, bütün düşünceleri ve bütün duyguları ile tamamıyla bireycidir. Küçük burjuvanın başka türlü olmak elinden gelmez. Çünkü, küçük burjuvanın bireyciliği, burjuva toplumunun asıl temelini oluşturan ‘kutsal özel mülkiyet kurumu’na dayanır.” şeklinde açıklar. Gorki M, Küçük Burjuva İdeolojisinin Eleştirisi 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ortam Yayınları 3. Baskı, s. 44.
^ Marx, Karl; Engels, Friedrich (1848), Komünist Parti Manifestosu, "Küçük burjuva sosyalizmi" 26 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Habermas, J. (1970). Technology and science as ideology. Toward a rational society, 81 (122), s. 107.

[2] "Petite bourgeoisie". Oxford Reference. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.

[3] "Petite bourgeoisie". Encyclopaedia of Marxism. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2013 – Marxists Internet Archive vasıtasıyla.

[4] Marx, Karl; Engels, Friedrich. Bourgeois and Proletarians. 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2013 – Marxists Internet Archive vasıtasıyla.

[5] Maksim Gorki bu durumu “Küçük burjuva, bütün düşünceleri ve bütün duyguları ile tamamıyla bireycidir. Küçük burjuvanın başka türlü olmak elinden gelmez. Çünkü, küçük burjuvanın bireyciliği, burjuva toplumunun asıl temelini oluşturan ‘kutsal özel mülkiyet kurumu’na dayanır.” şeklinde açıklar. Gorki M, Küçük Burjuva İdeolojisinin Eleştirisi 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ortam Yayınları 3. Baskı, s. 44.

[6] Marx, Karl; Engels, Friedrich (1848), Komünist Parti Manifestosu, "Küçük burjuva sosyalizmi" 26 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

g t d Komünist deyişbilim ve terminoloji
Felsefe ve politikalar (Marksist)	Altyapı ve üstyapı Aşamalı devrim teorisi Bilimsel sosyalizm Burjuvazi Burjuva milliyetçiliği Burjuva sosyalizmi Çin-Sovyet ayrılığı Devrimci dalga Diyalektik Dünya devrimi Emeğin araçları Emperyalizm Komünizm Kuramcı Küçük burjuvazi Lümpen proletarya Metabolik çatlak Metalaştırma Parti sekreteri Proleter devrim Proletarya diktatörlüğü Proleter enternasyonalizm İlkel sermaye birikimi Sınıf mücadelesi Süper emperyalizm Tarihsel materyalizm Uyumlu Sosyalist Toplum Ücretli kölelik Altyapı ve Üstyapı Sosyalist hukuk Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!
Ekonomik ve sosyolojik (Marksist ekonomi)	Sermaye Sermaye birikimi İlkel sosyalist birikim Kapitalist üretim biçimi Kapitalist krizler Meta Meta üretimi Materyalizm Üretim araçları Üretim biçimi Üretici güçler Üretim ilişkileri Özgür üreticiler birliği Emek süreci teorisi Değer yasası Artı değer Kullanım değeri Mübadele değeri Herkesin katkısına göre Herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacına göre! Değer Toplumsal bakımdan gerekli emek süresi Kamulaştırma Kullanım amaçlı üretim Sosyalist üretim biçimi Egemen sınıf Basit meta üretimi Sınıfsız toplum Çin değerleri ile sosyalizm‎ Stahanovizm
Komünizm (Marksizm-Leninizm / Stalinizm)	Marksizm-Leninizm Kadro Merkez komitesi Demokratik merkeziyetçilik Tasfiyecilik İkili iktidar Halk demokrasisi Halk düşmanı Fokoculuk Kentsel gerilla savaşı Parti genel çizgisi Yeni sınıf Politbüro Politik iyileştirme Halk cephesi Devrimci terör Birleşik cephe Öncü parti Devrimci durum Sosyal faşizm Reel sosyalizm Revizyonizm Sovyet demokrasisi Tek ülkede sosyalizm Sosyalist vatanseverlik
Troçkizm	Deforme işçi devletleri Yozlaşmış işçi devleti Toplumsal devrim Yeni sınıf Sürekli devrim Bürokratik kolektivizm
Maoizm	Antagonist çelişki Bir İkiye Bölünür Çin Kültür Devrimi Dört Eski Halk cumhuriyeti Halk savaşı Halkın demokratik diktatörlüğü Kağıttan kaplan Kapitalist yolcular Kızıl siyasi üs Mücadele oturumu Sosyal-emperyalizm Üç Dünya Teorisi Yeni Demokrasi
Anarşizm	Kitle grevi Teorik/taktiksel birlik Karşılıklı yardımlaşma Özyönetim Federasyon
Antikomünizm terminoloji	Gladio Karşı devrim Kızıl bebek bezi Kızıl Tehlike Kontrgerilla

Küçük burjuvazi nedir

Küçük burjuvazi nedir

Küçük burjuvazi

Tanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]