Kapital

Kapital: Ekonomi Politiğin Eleştirisi
Das Kapital. Kritik der politischen Oekonomie
	1. cilt ilk baskı kapağı (1867)
Yazar	Karl Marx
Ülke	Almanya
Dil	Almanca
Tür	Ekonomi - Felsefe
Yayım	1867–1894 (özgün); 1965 (Türkçe)
Sayfa	2320 (3 cilt)

Kapital, Ekonomi Politiğin Eleştirisi (Almanca: Das Kapital. Kritik der politischen Ökonomie), Karl Marx'ın 1867, 1885 ve 1894 yıllarında üç cilt olarak yayınlanan siyaset-ekonomi eleştirisi üzerine bir kitaptır. Yazım hayatının doruk noktası olan kitap, Marx'ın Adam Smith, Jean-Baptiste Say, David Ricardo ve John Stuart Mill gibi klasik politik iktisatçıları izleyerek "modern toplumun ekonomik yasalarını ortaya koymak için" tarihsel materyalizm teorisini uyguladığı kapitalizm analizini içerir. Metnin ikinci ve üçüncü ciltleri Marx'ın ölümünden sonra notlarını derleyen meslektaşı Friedrich Engels tarafından yayımlanmıştır. Das Kapital, sosyal bilimler alanında 1950'den önce yayımlanmış en çok atıf alan kitaptır.^[1]

Marx, Kapital'de öncelikle "kapitalist toplumun en temel hücresi" olarak gördüğü "meta"nın çözümlenmesinden başlayarak kapitalist üretim ilişkilerini bütün boyutlarıyla inceler.

Kapital, Türkçeye ilk olarak Osmanlı döneminde Ceride-i Felsefiye dergisinde özetleştirilerek Sermaye adıyla çevrilmiş, cumhuriyet dönemindeki ilk çevirisi de yine aynı adla 1933'te gerçekleştirilmiştir. Tamamen Türkçeye çevrilmesiyse Prof. Dr. Mehmet Selik tarafından Almanca aslından 1965 yılında yapılmış ve Sol Yayınları tarafından Aralık 1965'te basılmıştır.

Haziran 2016'da, arkadaşı Johann Georg Eccarius adına imzaladığı 1867 tarihli ilk cildin ilk baskısı Londra'da 80.000 ila 120.000 £ arasında bir tahminle açık artırmaya çıkarıldı ^[2] ve 218.500 Sterlin (yaklaşık 250.000euro) ya satıldı.^[3] Bu ithaflı nüshaya günümüzde 1,5 milyon Euro değer biçilmektedir.^[4]

Kapital, birçok ekonomi, sosyoloji ve felsefe disiplininde temel bir kaynak haline gelmiştir.^[5]

Kapital, Cilt 1[değiştir | kaynağı değiştir]

Kapital Cilt 1, Karl Marx tarafından 1867 yılında yazılmış, kapitalist üretim biçiminin ekonomik yasalarının, sosyalist üretim biçiminin öncüsü olduğunu ve sınıf mücadelesinin kapitalist toplumsal üretimden köken aldığını ortaya koymak amacıyla siyasi ekonomi olarak kapitalizmin eleştirel bir analizidir. Kapital Cilt 1, 14 Eylül 1867 tarihinde yayımlandı ve Das Kapital'in Marx'ın hayatta iken yayımlanan tek cildi bu oldu. Haziran 2013 yılında Komünist Manifesto ile beraber UNESCO'nun Dünya Mirası Programı'na kayıt edildi.^[6]

Birinci Kısım: Meta ve Para[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk üç kesimde meta, ekonomik değer, değişim değeri ve paranın kökeni hakkında yoğun teorik bir tartışma yapılmaktadır. Marx'ın yazdığı gibi "Tüm bilimlerde başlangıçlar her zaman zordur... dolayısıyla metanın analiz edildiği bölüm bu nedenle en üst düzeyde zorluğu içerecektir. " Modern okur, Marx'ın "1 ceket eşittir 20 yarda ketenbezi" gibi tariflerini anlamakta zorluk çekmektedir. Profesör John Kenneth Galbraith şu bilgiyi dikkatimize sunmaktadır: "O yüzyılda sıradan bir yurttaşın ceket satın alması günümüzde bir insanın otomobil veya hatta ev alması ile karşılaştırılabilecek bir harekettir."

Birinci Bölüm: Meta[değiştir | kaynağı değiştir]

Birinci Kesim: Metanın İki Öğesi: "Kullanım-Değeri" ve "Değer"[değiştir | kaynağı değiştir]

Giriş

Marx analizine "meta"yı tanımlayarak başlar.Metanın bir insanın her türlü istek veya ihtiyacını karşılayan bizden bağımsız bir şey olduğunu anlatır. Marx metanın kullanım değeri denilen bir özelliği olduğunu söyler. (17. yüzyıl İngiliz yazarlarında "kullanım değeri" yerine "bedel" ve değişim değeri yerine de "değer" kelimelerinin sıklıkla kullanıldığı görülür. John Locke (1691, Faiz İndiriminin Sonuçları Üzerine Bazı Düşünceler,sayfa 28): "Herhangi bir şeyin doğal bedeli, insan hayatının ihtiyaçlarını karşılamak ve rahatlığını sağlamak açısından kendi uygunluğuna karşılık gelir.") Metanın kullanım değerini ne kadar kullanışlı olduğu ile belirlenmektedir. Marx kullanım değerinin sadece "kullanım ve tüketim sırasında" belirlenebileceğini söyler. Metanın kullanım değeri belirlendikten sonra, meta el değiştirdiğinde ortaya çıkan değişim değeri tespit edilmektedir. Bunu, değişimde karşılık olarak kullanılan diğer metaların miktarları ile açıklamaktadır. (Guillaume-François Le Trosne, Fransız ekonomist, 1846'da şunu yazmıştır: "İki eşya arasında değişim değerindeki oranı belirleyen değer iki şeyin üretim sürecinin ölçümüdür.") Tahıl ve demir örneği vermektedir.

Kullanım değeri; Değişim değeri

Aralarındaki ilişkiye bakılmaksızın, her zaman belli bir miktar demir için belli bir miktar mısır değiş tokuşunda bir eşitlik olacaktır. Bu örneği bütün metaların başka metaların belli miktarlarıyla değiş tokuş edilebilmesini sağlayan benzer bir öze sahip olduğunu göstermek için vermektedir. Aynı zamanda insanın bir metanın değişim değerini ona sadece bakarak veya onu inceleyerek belirleyemeyeceğini açıklar. Değişim değeri sadece maddesel değildir. Değişim değerini belirlemek için insanın metanın diğer metalarla değiş tokuşunu görmesi gerekmektedir. Marx metanın bu iki yönünün birbirinden bağımsız olarak tartışılamayacak şekilde hem ayrışmış hem de bütünleşmiş olduğunu ifade etmektedir. Marx bir şeyin kullanım değerinin kalite açısından, değişim değerinin ise miktar açısından değişebileceğini söylemektedir.

Marx bir metanın değişim değerinin onun değerinin tanımı olduğunu açıklayarak devam etmektedir. Değer bütün metaları birbiriyle ilişkilendirmektedir böylece hepsi birbiriyle değiş tokuş edilebilmektedir. Bir metanın değeri "bir toplum içinde sık rastlanan ortalama yetenek derecesi ve emek yoğunluğu ile o toplum için normal olan üretim şartları altında herhangi bir kullanım değerini üretmek için gereken emek süresi" diye tanımlanan toplumsal olarak gerekli emek zamanı ile belirlenmektedir. Dolayısıyla, Marx, metanın değerinin, birçok nedene bağlı olarak meydana gelen emek verimliliğine göre gelişim ya da değişiklik gösterdiği için sabit kalmadığını açıklamaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "What are the most-cited publications in the social sciences (according to Google Scholar)?". Impact of Social Sciences. 12 Mayıs 2016. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2023.
^ "webarchive". 14 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2023.
^ Tom Strohschneider: Was das Kapital kostet 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Neues Deutschland vom 29. April 2017
^ Hugo Wetscherek: Noch immer viel zu billig! Warum kostet ein altes Buch 1,5 Millionen Euro? Ein Blick in den Markt und ein Plädoyer für denselben. In: Rita Müller, Mario Bäumer (Hrsg.): Das Kapital. Verlag der Stiftung Historische Museen Hamburg, Hamburg 2017Rita Müller, Mario Bäumer (Hrsg.): Das Kapital. Verlag der Stiftung Historische Museen Hamburg, Hamburg 2017, S. 130 f.
^ Fine, Ben, and Alfredo Saad-Filho. Marx's Capital. Pluto Press, 2004. s. 91.
^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2017.

[1] "What are the most-cited publications in the social sciences (according to Google Scholar)?". Impact of Social Sciences. 12 Mayıs 2016. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2023.

[2] "webarchive". 14 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2023.

[3] Tom Strohschneider: Was das Kapital kostet 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Neues Deutschland vom 29. April 2017

[4] Hugo Wetscherek: Noch immer viel zu billig! Warum kostet ein altes Buch 1,5 Millionen Euro? Ein Blick in den Markt und ein Plädoyer für denselben. In: Rita Müller, Mario Bäumer (Hrsg.): Das Kapital. Verlag der Stiftung Historische Museen Hamburg, Hamburg 2017Rita Müller, Mario Bäumer (Hrsg.): Das Kapital. Verlag der Stiftung Historische Museen Hamburg, Hamburg 2017, S. 130 f.

[5] Fine, Ben, and Alfredo Saad-Filho. Marx's Capital. Pluto Press, 2004. s. 91.

[6] "Arşivlenmiş kopya". 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2017.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

g t d Karl Marx ve Friedrich Engels'in eserleri
Karl Marx	Akrep ve Felix (1837) . Demokritos'çu ve Epikür'cü Doğa Felsefeleri Arasında Fark (1841) . Hegel'in Hukuk Felsefesinin Eleştirisi (1843) . Yahudi Sorunu Üzerine (1843) . James Mill Üzerine Notlar (1844) . 1844 Elyazmaları (1844, yayın yılı 1927) . Feuerbach Üzerine Tezler (1845, yayın yılı 1888) . Felsefenin Sefaleti (1847) . Ücretli Emek ve Sermaye (1847) . Fransa'da Sınıf Savaşımları 1848–1850 (1850) .Louis Bonaparte'in 18 Brumaire'i (1852) . Grundrisse (1857, yayın yılı 1939) . Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı (1859) . Artı-Değer Teorileri 3 cilt (1862) . Ücret Fiyat ve Kar (1865) . Kapital, Cilt 1 (1867) . Fransa'da İç Savaş (1871) . Gotha Programı'nın Eleştirisi (1875) . Kapital, Cilt 2 (ölümünden sonra 1885'te) . Kapital, Cilt 3 (ölümünden sonra 1885'te) . Marx'ın Matematiksel El Yazmaları (1968) . Belçika Katliamları (1869)
Marx ve Engels	Alman İdeolojisi (1845, yayın yılı 1932) . Kutsal Aile (1845) . Komünizmin İlkeleri (1847) . Komünist Manifesto (1848) . ABD'de İç Savaş (1861) . Marx/Engels Seçilmiş Eserler (1975-2004)
Friedrich Engels	1844 Yılında İngiltere'de İşçi Sınıfının Koşulları (1845) . Köylüler Savaşı (1850) . Otorite Üzerine (1873) . Anti-Dühring (1878) . Ütopik Sosyalizm ve Bilimsel Sosyalizm (1880). Doğanın Diyalektiği (1883) . Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni (1884) . Ludwig Feuerbach ve Klasik Alman Felsefesinin Sonu (1886) . Almanya'da Devrim ve Karşı-devrim (ölümünden sonra 1896'da)

Kapital nedir?, Kapital anlamı nedir?, Kapital ne demektir?