John Ford

John Ford
John Ford
	Ford, 1946 yılında portresinin önünde.
Doğum	John Martin Feeney; 1 Şubat 1894; Cape Elizabeth, Maine
Ölüm	31 Ağustos 1973 (79 yaşında); Palm Desert, Kaliforniya
Meslek	Film yönetmeni ve film yapımcısı
Etkin yıllar	1917-66
Boy	1,83 m (6 ft 0 in)
Evlilik	Mary Ford (e. 1920–1973)
Ödüller	En İyi Yönetmen ; Muhbir (1935) ; En İyi Yönetmen ; Gazap Üzümleri (1940) ; En İyi Yönetmen ; Vadim O Kadar Yeşildi Ki (1941) ; En İyi Yönetmen ; Kadın Satılmaz (1952) ;
	Askeri kariyer
Bağlılığı	ABD
Branşı	ABD Deniz Kuvvetleri; ABD Deniz Kuvvetleri Yedekleri
Hizmet yılları	1942-45 (aktif); 1946-62 (yedek)
Rütbesi	Komutan (aktif); Tümamiral (yedek)
Çatışma/savaşları	II. Dünya Savaşı Midway Muharebesi; Overlord Harekâtı;

John Ford (1 Şubat 1894, Cape Elizabeth, Maine, ABD - 31 Ağustos 1973, Palm Desert, Kaliforniya, ABD), Amerikalı yönetmen. John Ford Western sineması ile özleşmiş ve dönemin sinema dilini en iyi kullanan yönetmenlerinden biriydi.^[2] Ford'un filmlerinde mülkiyet ya tarla ya da ev olsun silahla savunma gereklidir.^[3] Ortak bir düşmana karşı koymak gerektiğinde ortaya çıkan toplumsal dayanışma ise yönetmenin filmlerindeki ana temalardan biridir.^[4] Stagecoach ve The Searchers gibi Western türü filmleriyle tanınır. En iyi yönetmen Oscar'ını, 1935, 1940, 1941 ve 1952 yıllarında kazanmıştır.

Akira Kurosawa, Martin Scorsese ve Steven Spielberg gibi yönetmenlerin de ilham kaynağı olmuştur.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yöntmenin The Iron Horse (Demir At, 1924) ülkenin iki yakasını birbirine bağlayan demiryolu hattının yapımını, Arrowsmith (1931) Sinclair Lewis'in romanını, The Lost Patrol (Kayıp Müfrete, 1934) Birinci Dünya Savaşı'nda Araplar tarafından kuşatılan bir İngiliz müfrezesindeki erlerin korkusunu, The Informer (Muhbir, 1935) İrlanda'da İngilizlere karşı verilen savaşta para karşılığında arkadaşlarını ele veren bir "muhbirin" vicdan azabını, Hurricane (Kasırga, 1937) vahşi batıya düzen getiren atlı askerlerin öyküsünü, Stagecoach (Cehennem Dönüşü, 1939) yedi yolcusuyla birlikte, Apaçilerin oturduğu Yeni Meksika ve Utah'dan geçerek Lordsburg'a gitmekte olan bir posta arabasının yolculuğunu, My Darling Clementine (Kanun Harici) kasaba şerifi ile alkolik doktorun arası bir melez kız yüzünden açılmasını, Fort Apache (Kan Kalesi, 1948) Apaçilerin Amerikan askerlerini kıyıma uğrattığı ünlü Little Big Horn Savaşı'nı, She Wore a Yellow Ribbon (Sarı Kurdelalı Kız, 1949) altın kalplı bir kızın bir kovboy tarafından kurtarılmasını, Rio Grande (Kahramanlar Diyarı, 1950) Amerikan İç Savaşı sırasında atlı birliklerin kahramanlığını, The Searchers (Çöl Aslanı, 1956) kendisini kaçıran Kızılderililere ayak uydurmasını, Cheyenne Autumn (Baharda Hücüm, 1964) yurtlarından sürülerek yollara düşen Cheyenne kabilesinin, uçsuz bucaksız ovalarda, ürkütücü kanyonlarda doğa koşullarına ve açlığa dayanmak için verdiği ölüm kalım savaşını, The Horse Soldiers (Kahraman Süvariler, 1958) Amerikan İç Savaşı'nda bir ailenin öyküsünü, Two Rode Together (Kanlı Mücadele, 1961) Komançilerin kaçırdığı beyazların kurtarılmasını, The Man Who Shot Liberty Valence (Kahramanın Sonu, 1962) kara film anlayışıyla anlatılan bir adamın hikâyesini, How The West Was Won (Batının Fethi, 1962) güçlükleri bileğinin gücüyle yenmeyi yeğleyen öncülerle, beceriyi ve gücü toplumun hizmetine sunan yurttaşlık bilincini, Young Mr. Lincoln (Genç Lincoln, 1939) yurttaşlık bilincinin simgesi saydığı Abraham Lincoln'e Amerikalıların borcunu, The Grapes of Wrath (Gazap Üzümleri, 1940), kapitalizme dayalı makineleşmenin topraksız bıraktığı çaresiz köylülerin dramını, Tobacco Road (Tütün Yolu, 1941) Erskine Caldwell'in öyküsünü ve Richard Llewellyn'den uyarlanan How Green Was My Valley (Vadim O Kadar Yeşildi ki, 1941) 19. yüzyıl sonunda Galler ülkesinde bir maden kasabasında yaşamı konu edindi.^[5]

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

John Ford, 4 kez en iyi yönetmen Oscar'ı almıştır. Oscar ödülü aldığı filmler The Informer (1935), The Grapes of Wrath (1940), Vadim O Kadar Yeşildi Ki (1941) ve The Quiet Man (1952)'dir. Ayrıca 1939 yılında Stagecoach filmi ile Oscar adayı olmuştur. 4 kez en iyi yönetmen Oscar'ı kazanan tek yönetmendir.

Yönetmenliği dışında, yapımcı olarak The Quiet Man ve The Long Voyage Home filmleri ile En İyi Film Oscarı'na aday olmuştur.

1973 yılında American Film Institute (AFI)'den yaşam boyu başarı ödülü alan ilk kişidir.

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

John Ford'un filmografisi için John Ford filmografisi maddesine bakınız.

Biyografileri[değiştir | kaynağı değiştir]

John Ford (Yazar Peter Bogdanovich, revised edition, University of California Press, 1978)
John Ford (Yazar Andrew Sinclair, 1979)
The Unquiet Man: The Life of John Ford (Yazar Dan Ford, 1982)
Print the Legend (Yazar Scott Eyman, 1999)
Searching for John Ford: A Life (Yazar Joseph McBride, 2001)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Eyman, Scott. Print the Legend: The Life and Times of John Ford 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. New York: Simon & Schuster. 1999. ISBN 0-684-81161-8 (excerpt c/o New York Times)
^ Kitses 2008, s. 163.
^ Kitses 2008, s. 164.
^ Kitses 2008, ss. 164-65.
^ Kitses 2008, ss. 164-71.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de John Ford
Yahoo! Movies sayfası 14 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[Eyman-1] Eyman, Scott. Print the Legend: The Life and Times of John Ford 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. New York: Simon & Schuster. 1999. ISBN 0-684-81161-8 (excerpt c/o New York Times)

[FOOTNOTEKitses2008163-2] Kitses 2008, s. 163.

[FOOTNOTEKitses2008164-3] Kitses 2008, s. 164.

[FOOTNOTEKitses2008164-65-4] Kitses 2008, ss. 164-65.

[FOOTNOTEKitses2008164-71-5] Kitses 2008, ss. 164-71.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d En İyi Yönetmen Akademi Ödülü
1927–1940	Frank Borzage (1927) Lewis Milestone (1928) Frank Lloyd (1929) Lewis Milestone (1930) Norman Taurog (1931) Frank Borzage (1932) Frank Lloyd (1933) Frank Capra (1934) John Ford (1935) Frank Capra (1936) Leo McCarey (1937) Frank Capra (1938) Victor Fleming (1939) John Ford (1940)
1941–1960	John Ford (1941) William Wyler (1942) Michael Curtiz (1943) Leo McCarey (1944) Billy Wilder (1945) William Wyler (1946) Elia Kazan (1947) John Huston (1948) Joseph L. Mankiewicz (1949) Joseph L. Mankiewicz (1950) George Stevens (1951) John Ford (1952) Fred Zinnemann (1953) Elia Kazan (1954) Delbert Mann (1955) George Stevens (1956) David Lean (1957) Vincente Minnelli (1958) William Wyler (1959) Billy Wilder (1960)
1961–1980	Jerome Robbins ve Robert Wise (1961) David Lean (1962) Tony Richardson (1963) George Cukor (1964) Robert Wise (1965) Fred Zinnemann (1966) Mike Nichols (1967) Carol Reed (1968) John Schlesinger (1969) Franklin J. Schaffner (1970) William Friedkin (1971) Bob Fosse (1972) George Roy Hill (1973) Francis Ford Coppola (1974) Miloš Forman (1975) John G. Avildsen (1976) Woody Allen (1977) Michael Cimino (1978) Robert Benton (1979) Robert Redford (1980)
1981–2000	Warren Beatty (1981) Richard Attenborough (1982) James L. Brooks (1983) Miloš Forman (1984) Sydney Pollack (1985) Oliver Stone (1986) Bernardo Bertolucci (1987) Barry Levinson (1988) Oliver Stone (1989) Kevin Costner (1990) Jonathan Demme (1991) Clint Eastwood (1992) Steven Spielberg (1993) Robert Zemeckis (1994) Mel Gibson (1995) Anthony Minghella (1996) James Cameron (1997) Steven Spielberg (1998) Sam Mendes (1999) Steven Soderbergh (2000)
2001–2020	Ron Howard (2001) Roman Polanski (2002) Peter Jackson (2003) Clint Eastwood (2004) Ang Lee (2005) Martin Scorsese (2006) Joel ve Ethan Coen (2007) Danny Boyle (2008) Kathryn Bigelow (2009) Tom Hooper (2010) Michel Hazanavicius (2011) Ang Lee (2012) Alfonso Cuarón (2013) Alejandro González Iñárritu (2014) Alejandro González Iñárritu (2015) Damien Chazelle (2016) Guillermo del Toro (2017) Alfonso Cuarón (2018) Bong Joon-ho (2019) Chloé Zhao (2020)
2021–günümüz	Jane Campion (2021) Daniel Kwan ve Daniel Scheinert (2022) Christopher Nolan (2023)

g t d En İyi Yönetmen National Board of Review Ödülü sahipleri
1945–1975	Jean Renoir (1945) William Wyler (1946) Elia Kazan (1947) Roberto Rossellini (1948) Vittorio De Sica (1949) John Huston (1950) Akira Kurosava (1951) David Lean (1952) George Stevens (1953) Renato Castellani (1954) William Wyler (1955) John Huston (1956) David Lean (1957) John Ford (1958) Fred Zinnemann (1959) Jack Cardiff (1960) Jack Clayton (1961) David Lean (1962) Tony Richardson (1963) Desmond Davis (1964) John Schlesinger (1965) Fred Zinnemann (1966) Richard Brooks (1967) Franco Zeffirelli (1968) Alfred Hitchcock (1969) François Truffaut (1970) Ken Russell (1971) Bob Fosse (1972) Ingmar Bergman (1973) Francis Ford Coppola (1974) Robert Altman (1975)
1976–2000	Stanley Kubrick (1975) Alan J. Pakula (1976) Luis Buñuel (1977) Ingmar Bergman (1978) John Schlesinger (1979) Robert Redford (1980) Warren Beatty (1981) Sidney Lumet (1982) James L. Brooks (1983) David Lean (1984) Akira Kurosava (1985) Woody Allen (1986) Steven Spielberg (1987) Alan Parker (1988) Kenneth Branagh (1989) Kevin Costner (1990) Jonathan Demme (1991) James Ivory (1992) Martin Scorsese (1993) Quentin Tarantino (1994) Ang Lee (1995) Joel Coen (1996) Curtis Hanson (1997) Shekhar Kapur (1998) Anthony Minghella (1999) Steven Soderbergh (2000)
2001–günümüz	Todd Field (2001) Phillip Noyce (2002) Edward Zwick (2003) Michael Mann (2004) Ang Lee (2005) Martin Scorsese (2006) Tim Burton (2007) David Fincher (2008) Clint Eastwood (2009) David Fincher (2010) Martin Scorsese (2011) Kathryn Bigelow (2012) Spike Jonze (2013) Clint Eastwood (2014) Ridley Scott (2015) Barry Jenkins (2016) Greta Gerwig (2017) Bradley Cooper (2018) Quentin Tarantino (2019) Spike Lee (2020) Paul Thomas Anderson (2021) Steven Spielberg (2022) Martin Scorsese (2023)

g t d En İyi Yönetmen New York Sinema Eleştirmenleri Birliği Ödülü sahipleri
1935–1950	John Ford (1935) Rouben Mamoulian (1936) Gregory La Cava (1937) Alfred Hitchcock (1938) John Ford (1939) John Ford (1940) John Ford (1941) John Farrow (1942) George Stevens (1943) Leo McCarey (1944) Billy Wilder (1945) William Wyler (1946) Elia Kazan (1947) John Huston (1948) Carol Reed (1949) Joseph L. Mankiewicz (1950)
1951–1975	Elia Kazan (1951) Fred Zinnemann (1952) Fred Zinnemann (1953) Elia Kazan (1954) David Lean (1955) John Huston (1956) David Lean (1957) Stanley Kramer (1958) Fred Zinnemann (1959) Jack Cardiff / Billy Wilder (1960) Robert Rossen (1961) Ödül verilmedi (1962) Tony Richardson (1963) Stanley Kubrick (1964) John Schlesinger (1965) Fred Zinnemann (1966) Mike Nichols (1967) Paul Newman (1968) Costa-Gavras (1969) Bob Rafelson (1970) Stanley Kubrick (1971) Ingmar Bergman (1972) François Truffaut (1973) Federico Fellini (1974) Robert Altman (1975)
1976–2000	Alan J. Pakula (1976) Woody Allen (1977) Terrence Malick (1978) Woody Allen (1979) Jonathan Demme (1980) Sidney Lumet (1981) Sydney Pollack (1982) Ingmar Bergman (1983) David Lean (1984) John Huston (1985) Woody Allen (1986) James L. Brooks (1987) Chris Menges (1988) Paul Mazursky (1989) Martin Scorsese (1990) Jonathan Demme (1991) Robert Altman (1992) Jane Campion (1993) Quentin Tarantino (1994) Ang Lee (1995) Lars von Trier (1996) Curtis Hanson (1997) Terrence Malick (1998) Mike Leigh (1999) Steven Soderbergh (2000)
2001–günümüz	Robert Altman (2001) Todd Haynes (2002) Sofia Coppola (2003) Clint Eastwood (2004) Ang Lee (2005) Martin Scorsese (2006) Joel Coen ve Ethan Coen (2007) Mike Leigh (2008) Kathryn Bigelow (2009) David Fincher (2010) Michel Hazanavicius (2011) Kathryn Bigelow (2012) Steve McQueen (2013) Richard Linklater (2014) Todd Haynes (2015) Barry Jenkins (2016) Sean Baker (2017) Alfonso Cuarón (2018) Joshua Safdie ve Benjamin Safdie (2019) Chloé Zhao (2020) Jane Campion (2021) S. S. Rajamouli (2022) Christopher Nolan (2023)

g t d John Ford filmleri
Sessiz filmler	The Tornado (1917) The Trail of Hate (1917) The Scrapper (1917) Cheyenne's Pal (1917) The Soul Herder (1917) Straight Shooting (1917) The Secret Man (1917) A Marked Man (1917) Bucking Broadway (1917) The Phantom Riders (1918) Wild Women (1918) Thieves' Gold (1918) The Scarlet Drop (1918) Hell Bent (1918) A Woman's Fool (1918) The Craving (1918) Three Mounted Men (1918) Roped (1919) The Fighting Brothers (1919) A Fight for Love (1919) Rustlers (1919) Bare Fists (1919) Gun Law (1919) By Indian Post (1919) The Gun Packer (1919) Riders of Vengeance (1919) The Last Outlaw (1919) The Outcasts of Poker Flat (1919) Ace of the Saddle (1919) Rider of the Law (1919) A Gun Fightin' Gentleman (1919) Marked Men (1919) The Prince of Avenue A (1920) The Girl in Number 29 (1920) Hitchin' Posts (1920) Just Pals (1920) The Big Punch (1921) The Freeze-Out (1921) The Wallop (1921) Desperate Trails (1921) Action (1921) Sure Fire (1921) Jackie (1921) Little Miss Smiles (1922) Silver Wings (1922) The Village Blacksmith (1922) The Face on the Bar-Room Floor (1923) Three Jumps Ahead (1923) Cameo Kirby (1923) North of Hudson Bay (1923) Hoodman Blind (1923) The Iron Horse (1924) Hearts of Oak (1924) Lightnin' (1925) Kentucky Pride (1925) Thank You (1925) The Fighting Heart (1925) The Shamrock Handicap (1926) 3 Bad Men (1926) Upstream (1927) Four Sons (1928) Strong Boy (1929)
Sesli filmler	The Black Watch (1929) Men Without Women (1930) Born Reckless (1930) Up the River (1930) Seas Beneath (1931) The Brat (1931) Arrowsmith (1931) Air Mail (1932) Flesh (1932) Pilgrimage (1933) Doctor Bull (1933) The Lost Patrol (1934) The World Moves On (1934) Judge Priest (1934) The Whole Town's Talking (1935) Muhbir (1935) Steamboat Round the Bend (1935) The Prisoner of Shark Island (1936) Mary of Scotland (1936) The Plough and the Stars (1936) Wee Willie Winkie (1937) The Hurricane (1937) Four Men and a Prayer (1938) Submarine Patrol (1938) Stagecoach (1939) Young Mr. Lincoln (1939) Drums Along the Mohawk (1939) Gazap Üzümleri (1940) Eve Dönüş (1940) Tobacco Road (1941) How Green Was My Valley (1941) They Were Expendable (1945) My Darling Clementine (1946) The Fugitive (1947) Fort Apache (1948) Çöl Yavrusu (1948) She Wore a Yellow Ribbon (1949) When Willie Comes Marching Home (1950) Wagon Master (1950) Rio Grande (1950) The Quiet Man (1952) What Price Glory (1952) The Sun Shines Bright (1953) Mogambo (1953) The Long Gray Line (1955) Mister Roberts (co-d, 1955) The Searchers (1956) The Wings of Eagles (1957) The Rising of the Moon (1957) Gideon's Day (1958) The Last Hurrah (1958) The Horse Soldiers (1959) Sergeant Rutledge (1960) Two Rode Together (1961) The Man Who Shot Liberty Valance (1962) How the West Was Won (1963) Donovan's Reef (1963) Cheyenne Autumn (1964) 7 Women (1966)
Televizyon	"Rookie of the Year" (1955) "The Colter Craven Story" (1960) "Flashing Spikes" (1962)
Yapımcı	The Iron Horse (1924) The Blue Eagle (1926) Mother Machree (1928) Hangman's House (1928) Riley the Cop (1928) Salute (1929) Flesh (1932) The Adventures of Marco Polo (1938) Young Cassidy (1965)
Belgesel	Torpedo Squadron (1942) Sex Hygiene (1942) The Battle of Midway (1942) December 7th: The Movie (1943) Undercover (1943) This Is Korea (1951) Korea: Battleground for Liberty (1959) Chesty: A Tribute to a Legend (1970) Vietnam! Vietnam! (1971) (produced and co-wrote)

John Ford nedir?, John Ford anlamı nedir?, John Ford ne demektir?