Monica Vitti

Monica Vitti
Monica Vitti
	Monica Vitti, 1990
Doğum	Maria Luisa Ceciarelli; 3 Kasım 1931; Roma, İtalya Krallığı
Ölüm	2 Şubat 2022 (90 yaşında); Roma, İtalya
Meslek	Oyuncu
Etkin yıllar	1954–1992
Evlilik	Roberto Russo (e. 2000)
Ödüller	David di Donatello Ödülleri; En İyi Kadın Oyuncu; 1969 - La Ragazza con la pistola; Venedik Film Festivali; 1995 - Altın Aslan Yaşam Boyu Başarı Ödülü; İtalya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı;

Monica Vitti doğum adıyla Maria Luisa Ceciarelli (3 Kasım 1931, Roma - 2 Şubat 2022, Roma), İtalyan sinema ve dizi oyuncusu.

İlk yılları ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Maria Luisa Ceciarelli 3 Kasım 1931 tarihinde İtalya Krallığı'nın başkenti Roma'da doğdu. Onlu yaşlarında amatör yapımlarda rol aldı. Daha sonra, Roma'daki Ulusal Drama Sanatı Akademisi'nde oyunculuk eğitimi alıp, 1953 yılında mezun olduktan sonra eğitimine devam ettiği "Pittman's College"da Dario Niccodermi'in "La nemica" isimli oyununda bir kız çocuğu rolüyle yer aldı. Bir İtalyan oyun kumpanyasının Almanya turuna katıldı, Niccolò Machiavelli'nin La Mandragola prodüksiyonunda Roma'da ilk kez sahneye çıktı.

Vitti, Ettore Scola'nın "Ridere Ridere Ridere" (1954) filminde ilk sinema deneyimini kazandı. İlk önemli rolü ise Mario Amendola'nın '"Le dritte"' (1958) filmindeydi. 1957'de Michelangelo Antonioni'nin yönetiminde Teatro Nuovo di Milano topluluğuna katıldı. Daha sonra Antonioni'nin uluslararası ün ve ödüller kazanan, alışılmışın dışında, radikal L'avventura (1960) filminde önemli bir rolü üstendi. Beyazperdedeki görüntüsü "büyüleyici" olarak tanımlanan Vitti, Antonioni'ye filmin bütçesini oluşturmasında yardımcı olmasıyla ve zorlu çekim mekanlarında hiç yanından ayrılmamasıyla da hatırlanır. Antonioni'nin, L'avventuraya benzeyen tarz ve konularıyla dört filmden oluşan bir seri oluşturan La notte (1961), L'eclisse (1962) ve Il deserto rosso (1964) filmlerindeki rolleriyle de çok olumlu eleştiriler aldı.

1960'ların sonlarından beri Monica Vitti Antonioni'nin anlaşılması zor tarzını bırakıp yeniden eğlenceli komediler yapmaya başladı. Alberto Sordi'nin yönettiği Polvere di stelle (1973) filminde ve Marcello Mastroianni'yle birlikte rol aldığı Ettore Scola'nın Dramma della gelosia filminde bu yolla başarılı oldu. Hollywood'daki deneyimi ise Terence Stamp ile birlikte oynadığı Modesty Blaise filmindeki başrolüdür. Bond filmlerinin bir parodisi olarak nitelendirilen bu film, sert eleştiriler alarak, orta düzeyde bir film olarak değerlendirilmiştir.

Sonraki hayatı ve ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1970'lerin ikinci yarısından sonra, Monica Vitti daha az rol teklifi almıştır. Vitti'in son dönemde rol aldığı filmler çoğunlukla uluslararası dağıtıma çıkmayan İtalyan yapımlarıdır. Bunların arasında Luis Buñuel'in Le Fantôme de la liberté (1974) filmi dikkat çeker. 1975'te Barbara Bouchet ile birlikte rol aldığı L'Anantra all'arancia isimli fars seks komedisinin ardından 15 yıl sonra, 1980'de Antonioni ile yeniden bir araya gelerek Il mistero di Oberwald filminde oynar. 1989'da yazıp, yönetip, oynadığı Scandalo Segreto filmi sinemadaki kariyerini noktalar.

1986'da tiyatroya geri dönerek oyuncu ve öğretmen olarak çalışmaya başlar. 1990'larda televizyon için yazarlık ve yönetmenlik yapar. L'avventura filmini anma pulları üzerinde yer alır. 1993'te Créteil (Fransa) Uluslararası Kadın Filmleri Festivali'nde "Festival Onur Ödülü"nü alır. 1995'te 1968'den beri birlikte yaşadığı Roberto Russo'yla evlenir. Vitti Alzheimer hastalığına bağlı komplikasyonlar nedeniyle 2 Şubat 2022'de 90 yaşında öldü.^[1]

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Gümüş Kurdele: 3 kez (En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: 1962. En İyi Kadın Oyuncu: 1969, 1976)
David di Donatello: 5 kez (En İyi Kadın Oyuncu: 1969, 1971, 1974, 1976, 1979)
Golden Grail: 4 kez

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Orijinal adlarıyla:

Ridere! Ridere! Ridere! (1954)
Una pelliccia di visone (1954)
Adriana Lecouvreur (1955)
Le dritte (1958)
L'avventura (1960)
La notte (1961)
Accattone (1961)
L'eclisse (1962)
Les Quatre vérités (1962)
Château en Suède (1963)
Follie d'estate (1963)
Dragées au poivre (1963)
Alta infedeltà (1964)
Il deserto rosso (1964)
Il disco volante (1964)
Le bambole (1965)
Le Fate (1966)
Modesty Blaise (1966)
Ti ho sposato per allegria (1967)
Fai in fretta ad uccidermi... ho freddo! (1967)
La Ragazza con la pistola (1968)
La Femme écarlate (1968)
La Cintura di castità (1968)
Amore mio aiutami (1969)
Ninì Tirabusciò: la donna che inventò la mossa (1970)
Dramma della gelosia - tutti i particolari in cronaca (1970)
Le Coppie (1970)
La Pacifista (1970)
La Supertestimone (1971)
Noi donne siamo fatte così (1971)
Teresa la ladra (1972)
Gli ordini sono ordini (1972)
La Tosca (1973)
Polvere di stelle (1973)
Le Fantôme de la liberté (1974)
L'Anatra all'arancia (1975)
A mezzanotte va la ronda del piacere (1975)
Qui comincia l'avventura (1975)
Basta che non si sappia in giro! (1976)
Mimì Bluette ... fiore del mio giardino (1977)
L'altra metà del cielo (1977)
Per vivere meglio, divertitevi con noi (1978)
La Raison d'état (1978)
Letti selvaggi (1979)
Amori miei (1979)
An Almost Perfect Affair (1979)
Il tango della gelosia (1980)
Non ti conosco più amore (1980)
Camera d'albergo (1981)
Il mistero di Oberwald (1981)
Io so che tu sai che io so (1982)
Scusa se è poco (1982)
Flirt (1983)
Francesca è mia (1986)
Scandalo Segreto (1989)

Televizyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Ma tu mi vuoi bene? (1991) mini dizi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Ugolini, Chiara (2 Şubat 2022). "È morta Monica Vitti, talento smisurato del cinema italiano" (İtalyanca). La Repubblica. 2 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2022.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Monica Vitti
Monica Vitti17 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Ugolini, Chiara (2 Şubat 2022). "È morta Monica Vitti, talento smisurato del cinema italiano" (İtalyanca). La Repubblica. 2 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2022.

[1]

g t d Gümüş Kurdele En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
1946-1960	Clara Calamai (1946) Alida Valli (1947) Anna Magnani (1948) Anna Magnani (1949) Pier Angeli (1951) Anna Magnani (1952) Ingrid Bergman (1953) Gina Lollobrigida (1954) Silvana Mangano (1955) Anna Magnani (1957) Giulietta Masina (1958) Eleonora Rossi Drago (1960)
1961-1980	Sophia Loren (1961) Gina Lollobrigida (1963) Silvana Mangano (1964) Claudia Cardinale (1965) Giovanna Ralli (1966) Lisa Gastoni (1967) Monica Vitti (1969) Paola Pitagora (1970) Ottavia Piccolo (1971) Mariangela Melato (1972) Mariangela Melato (1973) Laura Antonelli (1974) Lisa Gastoni (1975) Monica Vitti (1976) Mariangela Melato (1977) Sophia Loren (1978) Mariangela Melato (1979) Ida Di Benedetto (1980)
1981-2000	Mariangela Melato (1981) Eleonora Giorgi (1982) Giuliana De Sio (1983) Lina Sastri (1984) Claudia Cardinale (1985) Giulietta Masina (1986) Valeria Golino (1987) Ornella Muti (1988) Ornella Muti (1989) Virna Lisi (1990) Margherita Buy (1991) Francesca Neri (1992) Antonella Ponziani (1993) Chiara Caselli (1994) Sabrina Ferilli (1995) Anna Bonaiuto (1996) Iaia Forte / Virna Lisi (1997) Francesca Neri (1998) Giovanna Mezzogiorno (1999) Licia Maglietta (2000)
2001-2020	Margherita Buy (2001) Valeria Golino (2002) Giovanna Mezzogiorno (2003) Jasmine Trinca / Adriana Asti / Sonia Bergamasco / Maya Sansa (2004) Laura Morante (2005) Katia Ricciarelli (2006) Margherita Buy (2007) Margherita Buy (2008) Giovanna Mezzogiorno (2009) Stefania Sandrelli / Micaela Ramazzotti (2010) Alba Rohrwacher (2011) Micaela Ramazzotti (2012) Jasmine Trinca (2013) Kasia Smutniak (2014) Margherita Buy (2015) Valeria Bruni Tedeschi / Micaela Ramazzotti (2016) Jasmine Trinca (2017) Elena Sofia Ricci (2018) Anna Foglietta (2019) Jasmine Trinca (2020)
2021-günümüz	Teresa Saponangelo (2021) Teresa Saponangelo (2022) Barbara Ronchi (2023)

g t d Gümüş Kurdele En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü
1946-1960	Anna Magnani (1946) Ave Ninchi (1947) Vivi Gioi (1948) Giulietta Masina (1949) Giulietta Masina (1951) Elisa Cegani (1954) Tina Pica (1955) Valentina Cortese (1956) Marisa Merlini (1957) Franca Marzi (1958) Dorian Gray (1959) Cristina Gaioni (1960) Didi Perego (1961) Monica Vitti (1962) Regina Bianchi (1963) Sandra Milo (1964) Tecla Scarano (1965) Sandra Milo (1966) Olga Villi (1967) Maria Grazia Buccella (1968) Pupella Maggio (1969) Ödül verilmedi (1970)
1971–1990	Francesca Romana Coluzzi (1971) Marina Berti / Silvana Mangano (1972) Lea Massari (1973) Adriana Asti (1974) Giovanna Ralli (1975) Maria Teresa Albani (1976) Adriana Asti (1977) Virna Lisi (1978) Lea Massari (1979) Stefania Sandrelli (1980) Ida Di Benedetto (1981) Claudia Cardinale (1982) Virna Lisi (1983) Monica Scattini (1984) Marina Confalone (1985) Isa Danieli (1986) Ottavia Piccolo (1987) Elena Sofia Ricci (1988) Stefania Sandrelli (1989) Nancy Brilli (1990)
1991–2010	Zoe Incrocci (1991) Ilaria Occhini (1992) Paola Quattrini (1993) Milena Vukotic (1994) Virna Lisi (1995) Regina Bianchi (1996) Lucia Poli (1997) Mimma De Rosalia / Maria Aliotta / Annamaria Confalone / Adele Aliotta / Francesca Di Cesare / Eleonora Teriaca / Concetta Alfano / Antonia Uzzo (1998) Stefania Sandrelli (1999) Marina Massironi (2000) Stefania Sandrelli (2001) Margherita Buy / Virna Lisi / Sandra Ceccarelli (2002) Monica Bellucci (2003) Margherita Buy (2004) Giovanna Mezzogiorno (2005) Angela Finocchiaro (2006) Ambra Angiolini (2007) Sabrina Ferilli (2008) Francesca Neri (2009) Isabella Ragonese / Elena Sofia Ricci / Lunetta Savino (2010)
2011–günümüz	Carolina Crescentini (2011) Michela Cescon (2012) Sabrina Ferilli (2013) Paola Minaccioni (2014) Micaela Ramazzotti (2015) Greta Scarano (2016) Sabrina Ferilli / Carla Signoris (2017) Kasia Smutniak (2018) Marina Confalone (2019) Valeria Golino (2020) Sara Serraiocco (2021) Luisa Ranieri (2022)

g t d David di Donatello En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
1956–1975	Gina Lollobrigida (1956) Anna Magnani (1958) Anna Magnani (1959) Sophia Loren (1961) Gina Lollobrigida / Silvana Mangano (1963) Sophia Loren (1964) Sophia Loren (1965) Giulietta Masina (1966) Silvana Mangano (1967) Claudia Cardinale (1968) Gina Lollobrigida / Monica Vitti (1969) Sophia Loren (1970) Florinda Bolkan / Monica Vitti (1971) Claudia Cardinale (1972) Florinda Bolkan / Silvana Mangano (1973) Sophia Loren / Monica Vitti (1974) Mariangela Melato (1975)
1976–2000	Monica Vitti (1976) Mariangela Melato (1977) Sophia Loren / Mariangela Melato (1978) Monica Vitti (1979) Virna Lisi (1980) Valeria D'Obici / Mariangela Melato (1981) Eleonora Giorgi (1982) Giuliana De Sio (1983) Lina Sastri (1984) Lina Sastri (1985) Ángela Molina (1986) Liv Ullmann (1987) Yelena Safonova (1988) Stefania Sandrelli (1989) Elena Sofia Ricci (1990) Margherita Buy (1991) Giuliana De Sio (1992) Antonella Ponziani (1993) Asia Argento (1994) Anna Bonaiuto (1995) Valeria Bruni Tedeschi (1996) Asia Argento (1997) Valeria Bruni Tedeschi (1998) Margherita Buy (1999) Licia Maglietta (2000)
2001–günümüz	Laura Morante (2001) Marina Confalone (2002) Giovanna Mezzogiorno (2003) Penélope Cruz (2004) Barbora Bobuľová (2005) Valeria Golino (2006) Kseniya Rappoport (2007) Margherita Buy (2008) Alba Rohrwacher (2009) Micaela Ramazzotti (2010) Paola Cortellesi (2011) Zhao Tao (2012) Margherita Buy (2013) Valeria Bruni Tedeschi (2014) Margherita Buy (2015) Ilenia Pastorelli (2016) Valeria Bruni Tedeschi (2017) Jasmine Trinca (2018) Elena Sofia Ricci (2019) Jasmine Trinca (2020) Sophia Loren (2021) Swamy Rotolo (2022) Barbara Ronchi (2023)

Monica Vitti nedir?, Monica Vitti anlamı nedir?, Monica Vitti ne demektir?