Muhbir (film, 1935)

Muhbir
The Informer
	"Muhbir" (The Informer) filminin özgün sinema afişi
Yönetmen	John Ford
Yapımcı	John Ford
Senarist	Dudley Nichols; Liam O'Flaherty (roman)
Oyuncular	Victor McLaglen; Heather Angel; Preston Foster; Margot Grahame
Müzik	Max Steiner
Görüntü yönetmeni	Joseph H. August
Kurgu	George Hively
Stüdyo	RKO Radio Pictures
Dağıtıcı	RKO Radio Pictures; Warner Home Video (DVD)
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Politik dram
Renk	Siyah-beyaz
Yapım yılı	1935
Çıkış tarih(ler)i	1 Mayıs 1935, ABD; Ağustos 1935, Venedik Film Festivali
Süre	91 dakika
Ülke	ABD
Dil	İngilizce
Bütçe	$243,000
Diğer adları	Muhbir (Türkiye); Le Mouchard (Fransa); Il Traditore (İtalya); El Delator (İspanya); Der Verräter (Almanya, Avusturya)

Muhbir 1935 ABD yapımı politik dramatik filmdir. Özgün adı The Informer dır.

Senaryosunu İrlandalı yazar Liam O'Flaherty'nin 1925'te yayımladığı aynı adlı ödüllü romanından Dudley Nichols'ın uyarlayıp yazdığı filmi yine İrlanda kökenli bir Amerikalı olan John Ford yönetmiş ve yapımcılığını da üstlenmiştir. Başlıca rollerinde Victor McLaglen, Heather Angel, Preston Foster ve Margot Grahame'ın oynadıkları filmin müziklerini Max Steiner yapmıştır. Film sadece 17 günde çekilmiştir.^[1] John Ford ilk Oscar ödülünü bu filmle almıştı. Western'in babası olarak anılan yönetmen Ford, 1953 yılına kadar toplam 4 Oscar alacaktır ama Oscar aldığı bu filmlerden hiçbirisi Western türüne ait olmayacaktır.^[2]

"The Informer", 1929 tarihli aynı adlı (The Informer) İngiliz filminin yeniden çevrimidir. Liam O'Flaherty'nin romanı 1968 yılında bu kez Up Tight! adıyla Jules Dassin tarafından bir kez daha sinemaya aktarılmıştır.^[3] Jules Dassin konuyu Los Angeles'ta siyahların yaşadığı gettolara taşımıştı.

1920'lerin başında İrlanda'nın başkenti Dublin'de hüküm süren iç çatışmalar sırasında en yakın arkadaşını para karşılığında polise ihbar eden bir İrlandalının, bir yandan vicdan azabı çekerken bir yandan da kendisinden bu ihanetinin hesabını sormak üzere peşine düşen direniş örgütüyle olan ilişkilerinin anlatıldığı filmin, sisli sokaklarda gerçekleştirilen siyah beyaz gece çekimleri, hüzünlü konusuna uygun düşen kasvetli atmosferi başarıyla yaratmıştır. Max Steiner'in müziğinin de buna katkısı büyüktür. Filmde Alman Dışavurumculuğu'nun da etkileri hissedilir, çünkü John Ford çekimden önce seyrettiği F. W. Murnau'nun 1927 tarihli Sunrise filminden çok etkilenmişti.^[1]

Çevrildiği dönemin üzerinde en çok konuşulan filmlerinden biri olan "Muhbir" vizyona çıkar çıkmaz gişede başarısızlığa uğradı ancak birçok ödülün sahibi olduktan sonra gişe başarısı geldi.^[1]^[4] Muhbir 1936'da "en iyi yönetmen", "en iyi senaryo", "en iyi müzik" ve "en iyi oyuncu" (Victor McLaglen) dallarında tam 4 Oscar ödülü kazandı. "En iyi film" ve "en iyi kurgu" Oscarlarına da aday gösterildi. Ağustos 1935'te ABD dışındaki ilk gösteriminin yapıldığı Venedik Film Festivali'nde John Ford, Mussolini Kupası'na aday gösterilmişti.

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin konusu 1922 yılında İrlanda'nın Dublin kentinde geçer. İrlanda özerkliğini kazanmıştır ama henüz İngiltere'den tam bağımsızlığını elde ederek bir Cumhuriyet olmamıştır. Adı henüz İrlanda Serbest Eyaleti' olan ülkede Ulusal Ordu ile tam bağımsızlık yanlısı IRA arasından bir iç savaş halen devam etmektedir. Fakir, kaba saba ama iyi kalpli bir adam olan Gypo Nolan (Victor McLaglen) bir zamanlar IRA'da görev yapmış ama verilen bir infaz görevini yufka yürekliliği nedeniyle yerine getirmeyince örgütten atılmıştır. Davaya yeterince gönül vermemiş olduğu düşünüldüğü için örgüt içinde kendisine pek güvenilmemektedir. Aynı şekilde karşı taraf da ona güvenmez.

Bu iri yarı safça adamın en büyük hayâli sevgilisi sokak kızı Katie Madden (Margot Grahame)'la Amerika'ya gidebilmektir, ancak adam başı 10 £ olan vapur bileti onun için çok büyük bir paradır. Gypo'nun en iyi arkadaşı olan Frankie McPhillip (Wallace Ford) ise adam öldürmekten aranan bir IRA üyesidir. Duvar afişlerinden Frankie McPhillip'in başına 20 £ ödül konmuş olduğunu öğrenen Gypo arkadaşını yetkililere ihbar eder ve ödülü alır. Frankie İngiliz askerlerince annesinin evinde kıstırılarak öldürülür.

Kısa bir süre vicdan azabı çeken Gypo ihanetinin sonuçlarını idrak edemeyecek kadar yarım akıllıdır. Hayatında ilk kez böylesine büyük bir paraya kavuşan Gypo parasını aptalca alkol ve eğlence için saçıp savurmaya başlar ve bu durum kaçınılmaz olarak IRA komutanı Gallegher (Preston Foster)'ın dikkatinden kaçmaz. Şüpheler onun üzerinde toplanınca Gallegher'in adamları tarafından Gypo'nun harcadığı her kuruşun hesabı tutulur. Üzerindeki şüpheler yoğunlaşınca Gypo son bir çabayla suçu başka birinin üzerine, Peter Mulligan (Donald Meek)'a atar. Sonunda bir mahzende toplanan IRA mahkemesinde muhbirlik suçuyla yargılanır ve suçunu itiraf eder, cezası ölümdür. Hem alkolik hem de ne yaptığını bilemeyecek kadar aptal olan bu adamı, ihbar ettiği Frankie McPhillip'in kızkardeşi bile affeder, ancak davanın selameti açısından öldürülmesi şarttır.

Kapatıldığı mahzende öldürülmeyi beklereken örgütün adamları infazı kimin gerçekleştireceğine dair kura çekerler, kısa çöpü çeken adam çok isteksizdir (Bu sahne Gypo'nun çok önceleri aynı şekilde kısa çöpü çekip başka bir infazı gerçekleştiremeyince örgütten atılmasını hatırlatır). Bir fırsatını bulan Gypo son bir gayretle mahzenden kaçar ve sevgilisi Katie'nin evine gider ve orada uyuyakalır. O uyurken sevgilisi af dilenmek için Gallegher'a gider. Gallegher'ın yanında öldürülen Frankie McPhillip'in kızkardeşi, aynı zamanda Gallegher'ın da sevgilisi olan Mary McPhillip (Heather Angel) vardır. Mary bir kez daha Gypo'nun affedilmesini ister ama kurallar işlemektedir. Gallegher'ın adamları Gypo'yu vururlar. Sürünerek kiliseye giden ağır yaralı Gypo orada dua etmekte olan ölen arkadaşının annesinden (Una O'Connor) de af diler ve yere düşer. Bayan McPhillip ona son nefesinde şöyle der: "Seni affediyorum Gypo, sen ne yaptığını bilmiyordun".

Oyuncu kadrosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Aktör/Aktris	Rolü
Victor McLaglen	Gypo Nolan
Heather Angel	Mary McPhillip
Preston Foster	Dan Gallagher
Margot Grahame	Katie Madden
Wallace Ford	Frankie McPhillip
Una O'Connor	Mrs. McPhillip
J.M. Kerrigan	Terry
Joe Sawyer	Bartly Mulholland
Neil Fitzgerald	Tommy Connor
Donald Meek	Peter Mulligan
D'Arcy Corrigan	Kör adam
Leo McCabe	Donahue
Steve Pendleton	Dennis Daly
Francis Ford	"Yargıç" Flynn
May Boley	Madame Betty

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Oscar Ödülleri 1936[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödül	Kişi
En İyi Yönetmen Akademi Ödülü	John Ford
En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü	Victor McLaglen
En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü	Dudley Nichols
En İyi Özgün Şarkı Akademi Ödülü	Max Steiner
Aday gösterilme:
En İyi Film Akademi Ödülü
En iyi Kurgu Akademi Ödülü	George Hively

National Board of Review 1935[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödül	Kişi
En İyi Film Ödülü

New York Film Eleştirmenleri Ödülü 1936[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödül	Kişi
En İyi Yönetmen Ödülü	John Ford
En İyi Film Ödülü

Venedik Film Festivali 1935[değiştir | kaynağı değiştir]

Aday gösterilme:
Mussolini Kupası	John Ford

Romanın tüm sinema uyarlamaları[değiştir | kaynağı değiştir]

İrlandalı yazar Liam O'Flaherty'nin 1925'te yayımladığı aynı adlı adlı ödüllü roman ilki İngiltere'de ikisi de ABD'de olmak üzere tam üç kez sinemaya aktarılmıştır. Filmlerden ilk ikisi romanla aynı adı taşıyordu.^[3]

1929 - The Informer - İngiltere, siyah-beyaz. Yönetmen: Arthur Robison. Oyuncular: Lars Hanson, Warwick Ward
1935 - The Informer (Muhbir) - ABD, siyah-beyaz. Yönetmen: John Ford. Oyuncular: Victor McLaglen, Preston Foster. Film 4 Oscar kazandı (Oyuncu, yönetmen, müzik, senaryo) (Bu maddenin konusu)
1968 - Up Tight! - ABD, renkli. Yönetmen: Jules Dassin. Oyuncular: Raymond St. Jacques, Ruby Dee. Yönetmen bu kez konuyu İrlanda'dan Los Angeles'ta siyahların yaşadığı gettolara taşımıştı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c "Arşivlenmiş kopya". 7 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2009.
^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009.
^ ^a ^b "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009.
^ http://www.allmovie.com/work/the-informer-24847/review ^{[yalın URL]}

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Muhbir
allmovie.com'da "The Informer"2 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[TRIV-1] "Arşivlenmiş kopya". 7 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2009.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 16 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009.

[imdb-3] "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009.

[4] ttp://www.allmovie.com/work/the-informer-24847/review ^{[yalın URL]}

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d En İyi Film National Board of Review Ödülü sahipleri
1932–1950	I Am a Fugitive from a Chain Gang (1932) Topaze (1933) It Happened One Night (1934) Muhbir (1935) Mr. Deeds Goes to Town (1936) Night Must Fall (1937) The Citadel (1938) Nazi Casusunun İtirafı (1939) Gazap Üzümleri (1940) Yurttaş Kane (1941) In Which We Serve (1942) The Ox-Bow Incident (1943) None But the Lonely Heart (1944) The True Glory (1945) V. Henry (1946) Mösyö Verdoux (1947) Paisà (1948) Bisiklet Hırsızları (1949) Sunset Bulvarı (1950)
1951–1975	İnsanlık Suçu (1951) Kadın Satılmaz (1952) Jül Sezar (1953) Rıhtımlar Üzerinde (1954) Marty (1955) 80 Günde Devri Alem (1956) Kwai Köprüsü (1957) İhtiyar Adam ve Deniz (1958) İnsanlık Uğruna (1959) Sons and Lovers (1960) Question 7 (1961) En Uzun Gün (1962) Tom Jones (1963) Becket (1964) The Eleanor Roosevelt Story (1965) Her Devrin Adamı (1966) Bir Aşk Yetmez (1967) The Shoes of the Fisherman (1968) Son Gerçek (1969) General Patton (1970) Kanlı Saltanat (1971) Kabare (1972) Belalılar (1973) Konuşma (1974) Barry Lyndon (1975)
1976–2000	Nashville (1975) Başkanın Bütün Adamları (1976) The Turning Point (1977) Cennet Günleri (1978) Manhattan (1979) Sıradan İnsanlar (1980) Ateş Arabaları (1981) Kızıllar (1981) Gandhi (1982) Betrayal (1983) Sevgi Sözcükleri (1983) A Passage to India (1984) Mor Yıllar (1985) Manzaralı Oda (1986) Güneş İmparatorluğu (1987) Mississippi Yanıyor (1988) Bayan Daisy'nin Şoförü (1989) Kurtlarla Dans (1990) Kuzuların Sessizliği (1990) Howards End (1992) Schindler'in Listesi (1993) Forrest Gump (1994) Ucuz Roman (1994) Aşk ve Yaşam (1995) Shine (1996) Los Angeles Sırları (1997) Gods and Monsters (1998) Amerikan Güzeli (1999) Düşlerin Efendisi (2000)
2001–günümüz	Kırmızı Değirmen (2001) Saatler (2002) Gizemli Nehir (2003) Düşler Ülkesi (2004) İyi Geceler ve İyi Şanslar (2005) Iwo Jima'dan Mektuplar (2006) İhtiyarlara Yer Yok (2007) Milyoner (2008) Aklı Havada (2009) Sosyal Ağ (2010) Hugo (2011) Zero Dark Thirty (2012) Aşk (2013) En Şiddetli Sene (2014) Mad Max: Fury Road (2015) Yaşamın Kıyısında (2016) The Post (2017) Yeşil Rehber (2018) The Irishman (2019) Da 5 Bloods (2020) Licorice Pizza (2021) Top Gun: Maverick (2022) Killers of the Flower Moon (2023)

g t d En İyi Film New York Sinema Eleştirmenleri Birliği Ödülü sahipleri
1935–1950	Muhbir (1935) Mr. Deeds Goes to Town (1936) The Life of Emile Zola (1937) The Citadel (1938) Wuthering Heights (1939) Gazap Üzümleri (1940) Yurttaş Kane (1941) In Which We Serve (1942) Watch on the Rhine (1943) Yolumda Giderken (1944) The Lost Weekend (1945) Hayatımızın En Güzel Yılları (1946) Centilmenlik Anlaşması (1947) The Treasure of the Sierra Madre (1948) All the King's Men (1949) Perde Açılıyor (1950)
1951–1975	İhtiras Tramvayı (1951) Kahraman Şerif (1952) İnsanlar Yaşadıkça (1953) Rıhtımlar Üzerinde (1954) Marty (1955) 80 Günde Devri Alem (1956) Kwai Köprüsü (1957) The Defiant Ones (1958) Ben-Hur (1959) Garsoniyer / Sons and Lovers (1960) West Side Story (1961) Ödül verilmedi (1962) Tom Jones (1963) My Fair Lady (1964) Darling (1965) A Man for All Seasons (1966) Gecenin Sıcağında (1967) The Lion in Winter (1968) Z (1969) Five Easy Pieces (1970) Otomatik Portakal (1971) Cries and Whispers (1972) Day for Night (1973) Amarcord (1974) Nashville (1975)
1976–2000	Başkanın Bütün Adamları (1976) Annie Hall (1977) Avcı (1978) Kramer Kramer'e Karşı (1979) Sıradan İnsanlar (1980) Kızıllar (1981) Gandhi (1982) Sevgi Sözcükleri (1983) A Passage to India (1984) Prizzi'lerin Onuru (1985) Hannah and Her Sisters (1986) Broadcast News (1987) The Accidental Tourist (1988) Sol Ayağım (1989) Sıkı Dostlar (1990) Kuzuların Sessizliği (1991) The Player (1992) Schindler'in Listesi (1993) Şike (1994) Leaving Las Vegas (1995) Fargo (1996) L.A. Confidential (1997) Er Ryan'ı Kurtarmak (1998) Topsy-Turvy (1999) Trafik (2000)
2001–günümüz	Mulholland Çıkmazı (2001) Far from Heaven (2002) Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü (2003) Sideways (2004) Brokeback Dağı (2005) Uçuş 93 (2006) İhtiyarlara Yer Yok (2007) Milk (2008) Ölümcül Tuzak (2009) Sosyal Ağ (2010) Artist (2011) Zero Dark Thirty (2012) Düzenbaz (2013) Çocukluk (2014) Carol (2015) Aşıklar Şehri (2016) Uğur Böceği (2017) Roma (2018) The Irishman (2019) İlk İnek (2020) Drive My Car (2021) Tár (2022) Killers of the Flower Moon (2023)

g t d John Ford filmleri
Sessiz filmler	The Tornado (1917) The Trail of Hate (1917) The Scrapper (1917) Cheyenne's Pal (1917) The Soul Herder (1917) Straight Shooting (1917) The Secret Man (1917) A Marked Man (1917) Bucking Broadway (1917) The Phantom Riders (1918) Wild Women (1918) Thieves' Gold (1918) The Scarlet Drop (1918) Hell Bent (1918) A Woman's Fool (1918) The Craving (1918) Three Mounted Men (1918) Roped (1919) The Fighting Brothers (1919) A Fight for Love (1919) Rustlers (1919) Bare Fists (1919) Gun Law (1919) By Indian Post (1919) The Gun Packer (1919) Riders of Vengeance (1919) The Last Outlaw (1919) The Outcasts of Poker Flat (1919) Ace of the Saddle (1919) Rider of the Law (1919) A Gun Fightin' Gentleman (1919) Marked Men (1919) The Prince of Avenue A (1920) The Girl in Number 29 (1920) Hitchin' Posts (1920) Just Pals (1920) The Big Punch (1921) The Freeze-Out (1921) The Wallop (1921) Desperate Trails (1921) Action (1921) Sure Fire (1921) Jackie (1921) Little Miss Smiles (1922) Silver Wings (1922) The Village Blacksmith (1922) The Face on the Bar-Room Floor (1923) Three Jumps Ahead (1923) Cameo Kirby (1923) North of Hudson Bay (1923) Hoodman Blind (1923) The Iron Horse (1924) Hearts of Oak (1924) Lightnin' (1925) Kentucky Pride (1925) Thank You (1925) The Fighting Heart (1925) The Shamrock Handicap (1926) 3 Bad Men (1926) Upstream (1927) Four Sons (1928) Strong Boy (1929)
Sesli filmler	The Black Watch (1929) Men Without Women (1930) Born Reckless (1930) Up the River (1930) Seas Beneath (1931) The Brat (1931) Arrowsmith (1931) Air Mail (1932) Flesh (1932) Pilgrimage (1933) Doctor Bull (1933) The Lost Patrol (1934) The World Moves On (1934) Judge Priest (1934) The Whole Town's Talking (1935) Muhbir (1935) Steamboat Round the Bend (1935) The Prisoner of Shark Island (1936) Mary of Scotland (1936) The Plough and the Stars (1936) Wee Willie Winkie (1937) The Hurricane (1937) Four Men and a Prayer (1938) Submarine Patrol (1938) Stagecoach (1939) Young Mr. Lincoln (1939) Drums Along the Mohawk (1939) Gazap Üzümleri (1940) Eve Dönüş (1940) Tobacco Road (1941) How Green Was My Valley (1941) They Were Expendable (1945) My Darling Clementine (1946) The Fugitive (1947) Fort Apache (1948) Çöl Yavrusu (1948) She Wore a Yellow Ribbon (1949) When Willie Comes Marching Home (1950) Wagon Master (1950) Rio Grande (1950) The Quiet Man (1952) What Price Glory (1952) The Sun Shines Bright (1953) Mogambo (1953) The Long Gray Line (1955) Mister Roberts (co-d, 1955) The Searchers (1956) The Wings of Eagles (1957) The Rising of the Moon (1957) Gideon's Day (1958) The Last Hurrah (1958) The Horse Soldiers (1959) Sergeant Rutledge (1960) Two Rode Together (1961) The Man Who Shot Liberty Valance (1962) How the West Was Won (1963) Donovan's Reef (1963) Cheyenne Autumn (1964) 7 Women (1966)
Televizyon	"Rookie of the Year" (1955) "The Colter Craven Story" (1960) "Flashing Spikes" (1962)
Yapımcı	The Iron Horse (1924) The Blue Eagle (1926) Mother Machree (1928) Hangman's House (1928) Riley the Cop (1928) Salute (1929) Flesh (1932) The Adventures of Marco Polo (1938) Young Cassidy (1965)
Belgesel	Torpedo Squadron (1942) Sex Hygiene (1942) The Battle of Midway (1942) December 7th: The Movie (1943) Undercover (1943) This Is Korea (1951) Korea: Battleground for Liberty (1959) Chesty: A Tribute to a Legend (1970) Vietnam! Vietnam! (1971) (produced and co-wrote)

Muhbir (film, 1935) nedir?, Muhbir (film, 1935) anlamı nedir?, Muhbir (film, 1935) ne demektir?