Orson Welles

Orson Welles
Orson Welles
	Orson Welles (1937)
Doğum	George Orson Welles; 6 Mayıs 1915; Kenosha, Wisconsin, ABD
Ölüm	10 Ekim 1985 (70 yaşında); Los Angeles, Kaliforniya, ABD
Boy	1,83 m (6 ft 0 in)
Evlilik	Virginia Nicholson (1934–1940) ; Rita Hayworth (1943–1948) ; Paola Mori (1955–1985)
Ödüller	En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü; 1941
İmza

George Orson Welles (6 Mayıs 1915, Kenosha - 10 Ekim 1985, Los Angeles), Amerikalı oyuncu, yönetmen, yazar ve yapımcı.

George Orson Welles, 6 Mayıs 1915 yılında ABD'nin Wisconsin eyaletinde doğdu. Welles; tiyatro, televizyon ve radyo alanlarında yarattığı eserlerle 20. yüzyıla damgasını vuran bir sanatçıdır.

Çocukluk ve gençlik yılları (1915-1934)[değiştir | kaynağı değiştir]

Welles 2 yaşındayken yetişkin bir insan gibi konuşabiliyor, 3 yaşındayken her şeyi okuyabiliyor, 5 yaşındayken Shakespeare'in oyunlarını ezbere biliyor, vasisi tarafından kendisine hediye edilen kukla takımıyla Kral Lear'ı tek başına oynuyordu. 9 yaşındayken babasıyla çıktığı gezide dünyanın dörtte üçünü dolaşmış olan Welles, bu arada resim yapmayı öğreniyor, ünlü büyücü Houdini'den illüzyon dersi alıyordu. 10 yaşındayken Wisconsin gazetelerinden birinde kendisinden "Karikatürcü, oyuncu, şair ve sadece 10 yaşında" diye bahsediliyordu. 18 yaşındayken, okuduğu kolejdeki öğretmeni olan Roger Hill'le birlikte Shakespeare'in yazılmış bütün oyunlarını bir araya getiriyor ve Welles'in resimleriyle süslü olan "Herkes için Shakespeare" adındaki bu baskı özellikle Amerikan kolejlerinde büyük ilgi uyandırarak 90.000 satıyordu. Annesi o sadece 9 yaşındayken, babası ise 15 yaşındayken öldü.

Tiyatro ve radyo (1936-1940)[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir süre resim üzerine çalıştıktan sonra oyunculuk yapmaya başladı. Bu yıllarda evlendi. Bir süre radyoda da çalıştı. Sonra, 1938 yılındaki ünlü "Dünyalar Savaşı"nın radyo tiyatrosunda Amerikalıları dünyayı Marslıların istila ettiğine inandıracak yetenekte bir sunum yaptı. 1941'deki ilk filmi "Yurttaş Kane" ileride çok büyük ün yapacak olmasına rağmen, o sıralar Welles'e yüklüce bir para kaybettirdi. Daha bu ilk filmiyle, Welles o zamana kadarki sinema gelişimine yepyeni bir yön vermiş ve yenilikler getirmiştir. Özellikle, sinemanın anlatım potansiyelini ve yollarını farklı bir kompozisyonda kullandığı için bu film önemliydi. Bu nedenlerden ki, "Yurttaş Kane" filmi birçokları tarafından "bugüne kadar yapılmış en iyi film" payesini almıştır. Ayrıca, bu ilk filminde oyuncu olarak da bulunmuş ve performansıyla da beğeni toplamıştır. Yine de, Orson Welles, Hollywood'da tutulmadığı için Avrupa'ya gitmiştir. Her ne kadar sonraki filmleri de Amerika söz konusu olduğunda pek başarılı olamamış olsa da, en azından ticari açıdan, özellikle Avrupa'da çok tutulmuş ve birçok ödül almıştır. 10 Ekim 1985'te Los Angeles'ta meslektaşı Yul Brynner ile aynı günde öldü. Mezarı ise İspanya'nın Endülüs Özerk Bölgesi'nde bulunan küçük bir yerleşim birimi olan Ronda'dadır. Sözleri; "Ben gençliğin ne demek olduğunu bilirim, ama sen yaşlılığın ne demek olduğunu bilemezsin" şeklinde olan I Know What It Is To Be Young adlı şarkısıyla 8 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. klasikler arasına yerleşmiştir.

Filmleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yönetmen olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Film	Notlar
1934	Hearts of Age	kısa film
1941	Citizen Kane (Yurttaş Kane)
1942	The Magnificent Ambersons (Şahane Ambersonlar)
1946	The Stranger (Yabancı)
1947	The Lady from Shanghai (Şangaylı Kadın)
1948	Macbeth
1952	Othello
1955	Mr. Arkadin (Ölüm Raporu)
1958	Touch of Evil (Bitmeyen Balayı)
1958	The Fountain of Youth	televizyon dizisi
1962	The Trial (Dava)
1965	Chimes at Midnight (Geceyarısı Çanları)
1968	The Immortal Story (Ölümsüz Hikâye)	televizyon yapımı
1974	F for Fake (Gerçek ve Yalan)	belgesel film

Oyuncu olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Film	Rol	Yönetmen	Notlar
1934	Hearts of Age	Ölüm	Orson Welles, William Vance
1940	Swiss Family Robinson	Anlatıcı	Edward Ludwig	Adı geçmiyor
1941	Citizen Kane (Yurttaş Kane)	Charles Foster Kane	Orson Welles
1942	The Magnificent Ambersons	Anlatıcı	Orson Welles
1943	Journey into Fear	Albay Hakkı	Norman Foster	Kurtuluş Savaşı ve casusluk mücadeleleri konulu film ve Albay Hakkı'nın Atatürk'le özdeşleştirildiği bilinir.
1944	Follow the Boys	Kendisi	Edward Sutherland
1944	Jane Eyre	Edward Rochester	Robert Stevenson
1946	Duel in the Sun	Anlatıcı	King Vidor
1946	Tomorrow is Forever	John MacDonald, Erich Kessler	Irving Pichel
1946	The Stranger	Franz Kindler, Prof. Charles Rankin	Orson Welles
1947	The Lady from Shanghai	Michael O'Hara	Orson Welles
1948	Macbeth	Macbeth	Orson Welles
1949	Black Magic	Cagliostro	Gregory Ratoff
1949	Prince of Foxes	Cesare Borgia	Henry King
1950	The Black Rose	Bayan	Henry Hathaway
1950	The Third Man (Üçüncü Adam)	Harry Lime	Carol Reed
1951	Return to Glennascaul	Anlatıcı	Hilton Edwards
1951	Le Petit Monde de Don Camillo	Anlatıcı	Julien Duvivier	Sadece İngilizce versiyonda.
1952	Othello	Othello	Orson Welles
1952	Trent's Last Case	Sigsbee Manderson	Herbert Wilcox
1953	L'Uomo, la bestia e la virtù	Captain Perella, Hayvan	Steno
1953	Si Versailles M'Etait Conté	Benjamin Franklin	Sacha Guitry
1954	Trouble in the Glen	Sanin Cejadory Mengues	Herbert Wilcox
1955	Three Cases of Murder	Lord Mountdrago	David Eady, George More O'Ferrall, Wendy Toye
1955	Napoléon	Hudson Lowe	Sacha Guitry
1955	Mr. Arkadin (Ölüm Raporu)	Gregory Arkadin	Orson Welles
1956	Moby Dick	Father Mapple	John Huston
1957	Man in the Shadow	Virgil Renchler	Jack Arnold
1958	The Long, Hot Summer	Will Varner	Martin Ritt
1958	Touch of Evil	Polis Şefi Hank Quinlan	Orson Welles
1958	The Vikings	Anlatıcı	Richard Fleischer	Adı geçmiyor
1958	South Seas Adventure	Anlatıcı	Farklı yönetmenler	Adı geçmiyor
1958	The Roots of Heaven	Genç Sedgewick	John Huston
1959	High Journey	Anlatıcı	Peter Baylis
1959	Les Seigneurs de la forêt	Anlatıcı	Henry Brandt, Heinz Sielmann	Sadece İngilizce versiyonda.
1959	Compulsion	Jonathan Wilk	Richard Fleischer
1959	Ferry to Hong Kong	Kaptan Hart	Lewis Gilbert
1960	David and Goliath	Kral Saul	Ferdinando Baldi, Richard Pottier
1960	Crack in the Mirror	Hagolin, Lamerciere	Richard Fleischer
1960	The Battle of Austerlitz	Robert Fulton	Abel Gance
1961	La Fayette	Benjamin Franklin	Jean Dréville
1961	King of Kings	Anlatıcı	Nicholas Ray	Adı geçmiyor
1961	I Tartari	Burundai	Ferdinando Baldi, Richard Thorpe
1962	The Trial (Dava)	Albert Hastler (Avukat)	Orson Welles
1962	Ro.Go.Pa.G.		Pier Paolo Pasolini	La Ricotta parçasında.
1963	The V.I.P.s	Max Buda	Anthony Asquith
1964	The Finest Hours	Anlatıcı	Peter Baylis
1965	A King's Story	Anlatıcı	Harry Booth
1965	La Fabuleuse aventure de Marco Polo	Akerman, Marco'nun öğretmeni	Denys de La Patellière, Raoul Lévy
1965	Chimes at Midnight	Sir John (Jack) Falstaff	Orson Welles
1966	Is Paris Burning?	Konsolos Raoul Nordling	René Clément
1966	A Man for All Seasons	Kardinal Wolsey	Fred Zinnemann
1967	Le Désordre à vingt ans	Kendisi	Jacques Baratier
1967	Casino Royale	Le Chiffre	Farklı yönetmenler
1967	The Sailor from Gibraltar	Louis de Mozambique	Tony Richardson
1967	I'll Never Forget What's'isname	Jonathan Lute	Michael Winner
1967	Oedipus the King	Tiresias	Philip Saville
1968	Tepepa	Albay Cascorro	Giulio Petroni
1968	The Immortal Story	Mr. Charles Clay	Orson Welles
1968	Around the World of Mike Todd	Anlatıcı	Saul Swimmer
1968	House of Cards	Leschenhaut	John Guillermin
1968	Kampf um Rom I	İmparator Justinian	Robert Siodmak
1969	Kampf um Rom II - Der Verrat	Justinian	Robert Siodmak
1969	The Southern Star	Plankett	Sidney Hayers
1969	Bitka na Neretvi	Chetnik senatorü	Veljko Bulajic
1969	12 + 1	Markan	Nicolas Gessner, Luciano Lucignani
1970	Is It Always Right to Be Right?	Anlatıcı	Lee Mishkin	Kısa animasyon.
1970	A Horse Called Nijinsky	Anlatıcı	Jo Durden-Smith
1970	The Kremlin Letter	Bresnavitch	John Huston
1970	Start the Revolution Without Me	Anlatıcı	Bud Yorkin
1970	Catch-22	General Dreedle	Mike Nichols
1970	Salvador Dalí	Anlatıcı	Jean-Christophe Averty
1970	Waterloo	Louis XVIII	Sergei Bondarchuk
1971	Malpertuis	Cassavius	Harry Kümel
1971	Freedom River	Anlatıcı	Sam Weiss
1971	Sentinels of Silence	Anlatıcı	Robert Amram
1971	A Safe Place	Büyücü	Henry Jaglom
1971	Directed by John Ford	Anlatıcı	Peter Bogdanovich
1971	Ten Days Wonder	Theo Van Horn	Claude Chabrol
1972	Future Shock	Anlatıcı	Alexander Grasshoff
1972	Get to Know Your Rabbit	Mr. Delasandro	Brian De Palma
1972	Treasure Island	Long John Silver	John Hough
1972	Necromancy	Mr. Cato	Bert I. Gordon
1974	Ten Little Indians	Teypteki ses	Peter Collinson
1974	F for Fake	Kendisi	Orson Welles
1975	Who's Out There?	Anlatıcı
1975	Bugs Bunny Superstar	Anlatıcı	Larry Jackson
1976	Voyage of the Damned	Estedes	Stuart Rosenberg
1977	Some Call It Greed	Anlatıcı	Tim Forbes
1977	Rime of the Ancient Mariner	Anlatıcı	Larry Jordan
1977	The Lions of Capitalism	Anlatıcı	Tim Forbes
1977	Hot Tomorrows	Parklawn Mortuary (ses)	Tim Forbes
1977	The Challenge... A Tribute to Modern Art		Herbert Kline
1978	Mysterious Castles of Clay	Anlatıcı	Alan Root
1978	Il Grande attacco	Anlatıcı	Umberto Lenzi
1979	The Late Great Planet Earth	Kendisi, Anlatıcı.	Robert Amram, Rolf Forsberg
1979	The Muppet Movie	Lew Lord	James Frawley
1979	The Double McGuffin	Anlatıcı	Joe Camp
1980	Step Away	Anlatıcı	Roberto Ponce, Marcos Zurinaga
1980	The Greenstone	Anlatıcı	Kevin Irvine
1980	The Secret Life of Nikola Tesla	J.P. Morgan	Krsto Papic
1981	Search for the Titanic		Michael Harris
1981	The Man Who Saw Tomorrow	Sunucu, Anlatıcı	Robert Guenette
1981	History of the World: Part I	Anlatıcı	Mel Brooks
1982	Butterfly	Judge Rauch	Matt Cimber
1982	Genocide	Anlatıcı	Arnold Schwartzman
1982	Slapstick (Of Another Kind)	Uzaylıların Babası (ses)	Steven Paul
1983	Where Is Parsifal?	Klingsor	Henri Helman
1983	Hot Money	Sheriff Paisley	Zale Magder
1984	The Road to Bresson	Kendisi	Leo De Boer, Jurriën Rood
1984	The Enchanted Journey	Pippo	Yakikoto Higuchi	Sadece İngilizce versiyonda.
1984	In Our Hands	Kendisi	Robert Richter, Stanley Warnow
1985	Almonds and Raisins	Anlatıcı	David Elstein, Russ Karel
1985	The Transformers: The Movie	Unicron (ses)	Nelson Shin

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeres, Artun (derleyen) (2004). "Göstermenin Sorumluluğu". İstanbul: Donkişot Yayınları. s. 497. ISBN 975-6511-25-7

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Orson Welles
Orson Welles'in sesinden I Know what it is to be young 24 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

g t d Cannes Film Festivali En İyi Erkek Oyuncu Ödülü
1946-1959	Ray Milland (1946) Edward G. Robinson (1949) Michael Redgrave (1951) Marlon Brando (1952) Charles Vanel (1953) Spencer Tracy/Bolşaya Semya'daki performansıyla (1955) John Kitzmiller (1957) Paul Newman (1958) Bradford Dillman/Dean Stockwell/Orson Welles (1959)
1960-1979	Anthony Perkins (1961) Dean Stockwell/Jason Robards/Ralph Richardson/Murray Melvin (1962) Richard Harris (1963) Antal Páger/Saro Urzì (1964) Terence Stamp (1965) Per Oscarsson (1966) Oded Kotler (1967) Jean-Louis Trintignant (1969) Marcello Mastroianni (1970) Riccardo Cucciolla (1971) Jean Yanne (1972) Giancarlo Giannini (1973) Jack Nicholson (1974) Vittorio Gassman (1975) José Luis Gómez (1976) Fernando Rey (1977) Jon Voight (1978) Jack Lemmon (1979)
1980-1999	Michel Piccoli (1980) Ugo Tognazzi (1981) Jack Lemmon (1982) Gian Maria Volonté (1983) Alfredo Landa/Francisco Rabal (1984) William Hurt (1985) Michel Blanc/Bob Hoskins (1986) Marcello Mastroianni (1987) Forest Whitaker (1988) James Spader (1989) Gérard Depardieu (1990) John Turturro (1991) Tim Robbins (1992) David Thewlis (1993) Ge You (1994) Jonathan Pryce (1995) Pascal Duquenne/Daniel Auteuil (1996) Sean Penn (1997) Peter Mullan (1998) Emmanuel Schotte (1999)
2000-günümüz	Tony Leung Chiu-Wai (2000) Benoît Magimel (2001) Olivier Gourmet (2002) Muzaffer Özdemir/Mehmet Emin Toprak (2003) Yūya Yagira (2004) Tommy Lee Jones (2005) Jamel Debbouze/Samy Naceri/Roschdy Zem/Sami Bouajila/Bernard Blancan (2006) Konstantin Lavronenko (2007) Benicio del Toro (2008) Christoph Waltz (2009) Javier Bardem/Elio Germano (2010) Jean Dujardin (2011) Mads Mikkelsen (2012) Bruce Dern (2013) Timothy Spall (2014) Vincent Lindon (2015) Shahab Hosseini (2016) Joaquin Phoenix (2017) Marcello Fonte (2018) Antonio Banderas (2019) Caleb Landry Jones (2021) Song Kang-ho (2022) Koji Yakusho (2023)

g t d En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü
1940–1960	Preston Sturges (1940) Herman J. Mankiewicz ve Orson Welles (1941) Michael Kanin ve Ring Lardner Jr. (1942) Norman Krasna (1943) Lamar Trotti (1944) Richard Schweizer (1945) Muriel Box ve Sydney Box (1946) Sidney Sheldon (1947) Ödül verilmedi (1948) Robert Pirosh (1949) Charles Brackett, D. M. Marshman Jr. ve Billy Wilder (1950) Alan Jay Lerner (1951) T. E. B. Clarke (1952) Charles Brackett, Richard L. Breen ve Walter Reisch (1953) Budd Schulberg (1954) Sonya Levien ve William Ludwig (1955) Albert Lamorisse (1956) George Wells (1957) Nathan E. Douglas ve Harold Jacob Smith (1958) Clarence Greene, Maurice Richlin, Russell Rouse ve Stanley Shapiro (1959) I. A. L. Diamond ve Billy Wilder (1960)
1961–1980	William Inge (1961) Ennio de Concini, Pietro Germi, ve Alfredo Giannetti (1962) James Webb (1963) Peter Stone ve Frank Tarloff (1964) Frederic Raphael (1965) Claude Lelouch ve Pierre Uytterhoeven (1966) William Rose (1967) Mel Brooks (1968) William Goldman (1969) Francis Ford Coppola ve Edmund H. North (1970) Paddy Chayefsky (1971) Jeremy Larner (1972) David S. Ward (1973) Robert Towne (1974) Frank Pierson (1975) Paddy Chayefsky (1976) Woody Allen ve Marshall Brickman (1977) Robert C. Jones, Waldo Salt, ve Nancy Dowd (1978) Steve Tesich (1979) Bo Goldman (1980)
1981–2000	Colin Wellve (1981) John Briley (1982) Horton Foote (1983) Robert Benton (1984) William Kelley, Pamela Wallace ve Earl W. Wallace (1985) Woody Allen (1986) John Patrick Shanley (1987) Ronald Bass ve Barry Morrow (1988) Tom Schulman (1989) Bruce Joel Rubin (1990) Callie Khouri (1991) Neil Jordan (1992) Jane Campion (1993) Quentin Tarantino ve Roger Avary (1994) Christopher McQuarrie (1995) Joel Coen ve Ethan Coen (1996) Ben Affleck ve Matt Damon (1997) Marc Norman ve Tom Stoppard (1998) Alan Ball (1999) Cameron Crowe (2000)
2001–günümüz	Julian Fellowes (2001) Pedro Almodóvar (2002) Sofia Coppola (2003) Pierre Bismuth, Michel Gondry ve Charlie Kaufman (2004) Paul Haggis ve Bobby Moresco (2005) Michael Arndt (2006) Diablo Cody (2007) Dustin Lance Black (2008) Mark Boal (2009) David Seidler (2010) Woody Allen (2011) Quentin Tarantino (2012) Spike Jonze (2013) Alejandro González Iñárritu, Nicolás Giacobone, Alexander Dinelaris Jr., ve Armando Bó (2014) Tom McCarthy ve Josh Singer (2015) Kenneth Lonergan (2016) Jordan Peele (2017) Nick Vallelonga, Brian Currie ve Peter Farrelly (2018) Bong Joon-ho ve Han Jin-won (2019) Emerald Fennell (2020) Kenneth Branagh (2021) Daniel Kwan ve Daniel Scheinert (2022) Justine Triet ve Arthur Harari (2023)

g t d Akademi Onur Ödülü
1928-1950	Warner Bros. / Charlie Chaplin (1928) Walt Disney (1932) Shirley Temple (1934) D. W. Griffith (1935) The March of Time / W. Howard Greene ve Harold Rosson (1936) Edgar Bergen / W. Howard Greene / Museum of Modern Art Film Library / Mack Sennett (1937) J. Arthur Ball / Walt Disney / Deanna Durbin and Mickey Rooney / Gordon Jennings, Jan Domela, Devereaux Jennings, Irmin Roberts, Art Smith, Farciot Edouart, Loyal Griggs, Loren L. Ryder, Harry D. Mills, Louis Mesenkop, Walter Oberst / Oliver T. Marsh and Allen Davey / Harry Warner (1938) Douglas Fairbanks / Judy Garland / William Cameron Menzies / Motion Picture Relief Fund (Jean Hersholt, Ralph Morgan, Ralph Block, Conrad Nagel)/ Technicolor Company (1939) Bob Hope / Nathan Levinson (1940) Walt Disney, William Garity, John N. A. Hawkins ve RCA Manufacturing Company / Leopold Stokowski / Rey Scott / British Ministry of Information (1941) Charles Boyer / Noël Coward / Metro-Goldwyn-Mayer (1942) George Pal (1943) Bob Hope / Margaret O'Brien (1944) Republic Studio, Daniel J. Bloomberg ve Republic Studio Sound Department / Walter Wanger / The House I Live In / Peggy Ann Garner (1945) Harold Russell / Laurence Olivier / Ernst Lubitsch / Claude Jarman Jr. (1946) James Baskett / Thomas Armat, William Nicholas Selig, Albert E. Smith, and George Kirke Spoor / Bill and Coo / Shoeshine (1947) Walter Wanger / Monsieur Vincent / Sid Grauman / Adolph Zukor (1948) Jean Hersholt / Fred Astaire / Cecil B. DeMille / Bisiklet Hırsızları (1949) Louis B. Mayer / George Murphy / The Walls of Malapaga (1950)
1951-1975	Gene Kelly / Rashomon (1951) Merian C. Cooper / Bob Hope / Harold Lloyd / George Mitchell / Joseph M. Schenck / Jeux interdits (1952) 20th Century-Fox Film Corporation / Bell & Howell Company / Joseph Breen / Pete Smith (1953) Bausch & Lomb Optical Company / Danny Kaye / Kemp Niver / Greta Garbo / Jon Whiteley / Vincent Winter / Gate of Hell (1954) Samurai I: Musashi Miyamoto (1955) Eddie Cantor (1956) Society of Motion Picture and Television Engineers / Gilbert M. "Broncho Billy" Anderson / Charles Brackett / B. B. Kahane (1957) Maurice Chevalier (1958) Buster Keaton / Lee de Forest (1959) Gary Cooper / Stan Laurel / Hayley Mills (1960) William L. Hendricks / Fred L. Metzler / Jerome Robbins (1961) William J. Tuttle (1964) Bob Hope (1965) Yakima Canutt / Y. Frank Freeman (1966) Arthur Freed (1967) John Chambers / Onna White (1968) Cary Grant (1969) Lillian Gish / Orson Welles (1970) Charlie Chaplin (1971) Charles S. Boren / Edward G. Robinson (1972) Henri Langlois / Groucho Marx (1973) Howard Hawks / Jean Renoir (1974) Mary Pickford (1975)
1976-2000	Margaret Booth (1977) Walter Lantz / Laurence Olivier / King Vidor / Museum of Modern Art Department of Film (1978) Hal Elias / Alec Guinness (1979) Henry Fonda (1980) Barbara Stanwyck (1981) Mickey Rooney (1982) Hal Roach (1983) James Stewart / National Endowment for the Arts (1984) Paul Newman / Alex North (1985) Ralph Bellamy (1986) Eastman Kodak Company / National Film Board of Canada (1988) Akira Kurosava (1989) Sophia Loren / Myrna Loy (1990) Satyajit Ray (1991) Federico Fellini (1992) Deborah Kerr (1993) Michelangelo Antonioni (1994) Kirk Douglas / Chuck Jones (1995) Michael Kidd (1996) Stanley Donen (1997) Elia Kazan (1998) Andrzej Wajda (1999) Jack Cardiff / Ernest Lehman (2000)
2001-günümüz	Sidney Poitier / Robert Redford (2001) Peter O'Toole (2002) Blake Edwards (2003) Sidney Lumet (2004) Robert Altman (2005) Ennio Morricone (2006) Robert F. Boyle (2007) Lauren Bacall / Roger Corman / Gordon Willis (2009) Kevin Brownlow / Jean-Luc Godard / Eli Wallach (2010) James Earl Jones / Dick Smith (2011) D. A. Pennebaker / Hal Needham / George Stevens Jr. (2012) Angela Lansbury / Steve Martin / Piero Tosi (2013) Jean-Claude Carrière / Hayao Miyazaki / Maureen O'Hara (2014) Spike Lee / Gena Rowlands (2015) Jackie Chan / Lynn Stalmaster / Anne V. Coates / Frederick Wiseman (2016) Charles Burnett / Owen Roizman / Donald Sutherland / Agnès Varda (2017) Marvin Levy / Lalo Schifrin / Cicely Tyson (2018) David Lynch / Wes Studi / Lina Wertmüller (2019) Samuel L. Jackson / Elaine May / Liv Ullmann (2021) Euzhan Palcy / Diane Warren / Peter Weir (2022) Angela Bassett / Mel Brooks / Carol Littleton (2023)

g t d En İyi Sesli Kitap, Anlatım ve Hikaye Anlatımı Kaydı dalında Grammy Ödülü
1958−1979	The Best of the Stan Freberg Shows – Stan Freberg (1958) Lincoln Portrait – Carl Sandburg (1959) FDR Speaks – Robert Bialek (producer) (1960) Humor in Music – Leonard Bernstein (1961) The Story-Teller: A Session with Charles Laughton – Charles Laughton (1962) Who's Afraid of Virginia Woolf? – Edward Albee (playwright) (1963) BBC Tribute to John F. Kennedy – That Was the Week That Was (1964) John F. Kennedy: As We Remember Him – Goddard Lieberson (producer) (1965) Edward R. Murrow - A Reporter Remembers, Vol. I: The War Years – Edward R. Murrow (1966) Gallant Men – Everett Dirksen (1967) Lonesome Cities – Rod McKuen (1968) We Love You Call Collect – Art Linkletter & Diane Linkletter (1969) Why I Oppose the War in Vietnam – Martin Luther King Jr. (1970) Desiderata – Les Crane (1971) Lenny – Bruce Botnick (producer) & the Original Broadway Cast (1972) Jonathan Livingston Seagull – Richard Harris (1973) Good Evening – Peter Cook and Dudley Moore (1974) Give 'em Hell, Harry! – James Whitmore (1975) Great American Documents – Henry Fonda, Helen Hayes, James Earl Jones, and Orson Welles (1976) The Belle of Amherst – Julie Harris (1977) Citizen Kane (Original Motion Picture Soundtrack) – Orson Welles (1978) Ages of Man: Readings from Shakespeare – John Gielgud (1979)
1980−1999	Gertrude Stein, Gertrude Stein, Gertrude Stein – Pat Carroll (1980) Donovan's Brain – Orson Welles (1981) Raiders of the Lost Ark: The Movie on Record – Tom Voegeli (producer) and Various Artists (1982) Lincoln Portrait – William Warfield (1983) The Words of Gandhi – Ben Kingsley (1984) Ma Rainey's Black Bottom – Mike Berniker (producer) & the Original Broadway Cast (1985) Interviews from the Class of '55 Recording Sessions – Johnny Cash, Jerry Lee Lewis, Chips Moman, Ricky Nelson, Roy Orbison, Carl Perkins, and Sam Phillips (1986) Lake Wobegon Days – Garrison Keillor (1987) Speech by Rev. Jesse Jackson – Jesse Jackson (1988) It's Always Something – Gilda Radner (1989) Gracie: A Love Story – George Burns (1990) The Civil War – Ken Burns (1991) What You Can Do to Avoid AIDS – Earvin "Magic" Johnson and Robert O'Keefe (1992) On the Pulse of Morning – Maya Angelou (1993) Get in the Van – Henry Rollins (1994) Phenomenal Woman – Maya Angelou (1995) It Takes a Village – Hillary Clinton (1996) Charles Kuralt's Spring – Charles Kuralt (1997) Still Me – Christopher Reeve (1998) The Autobiography of Martin Luther King Jr. – LeVar Burton (1999)
2000−2019	The Measure of a Man: A Spiritual Autobiography – Sidney Poitier, Rick Harris, and John Runnette (producers) (2000) Q: The Autobiography of Quincy Jones – Quincy Jones, Jeffrey S. Thomas, Steven Strassman (engineers), and Elisa Shokoff (producer) (2001) A Song Flung Up to Heaven – Maya Angelou and Charles B. Potter (producer) (2002) Lies and the Lying Liars Who Tell Them – Al Franken and Paul Ruben (producer) (2003) My Life – Bill Clinton (2004) Dreams from My Father – Barack Obama (2005) Our Endangered Values: America's Moral Crisis – Jimmy Carter / With Ossie and Ruby – Ossie Davis and Ruby Dee (2006) The Audacity of Hope – Barack Obama and Jacob Bronstein (producer) (2007) An Inconvenient Truth by Al Gore – Beau Bridges, Cynthia Nixon, and Blair Underwood (2008) Always Looking Up – Michael J. Fox (2009) The Daily Show with Jon Stewart Presents Earth (The Audiobook) – Jon Stewart (2010) If You Ask Me (And of Course You Won't) – Betty White (2011) Society's Child – Janis Ian (2012) America Again: Re-becoming the Greatness We Never Weren't – Stephen Colbert (2013) Diary of a Mad Diva – Joan Rivers (2014) A Full Life: Reflections at 90 – Jimmy Carter (2015) In Such Good Company: Eleven Years of Laughter, Mayhem, and Fun in the Sandbox – Carol Burnett (2016) The Princess Diarist – Carrie Fisher (2017) Faith: A Journey for All – Jimmy Carter (2018) Becoming – Michelle Obama (2019)
2020−günümüz	Blowout: Corrupted Democracy, Rogue State Russia, and the Richest, Most Destructive Industry on Earth – Rachel Maddow (2020) Carry On: Reflections for a New Generation from John Lewis − Don Cheadle (2021) Finding Me – Viola Davis (2022) The Light We Carry: Overcoming in Uncertain Times – Michelle Obama (2023)

g t d César Ödülleri tören başkanları
1976-1989	Jean Gabin (1976) Lino Ventura (1977) Jeanne Moreau (1978) Charles Vanel (1979) Jean Marais (1980) Yves Montand (1981) Orson Welles (1982) Catherine Deneuve (1983) Gene Kelly (1984) Simone Signoret (1985) Madeleine Renaud ve Jean-Louis Barrault (1986) Sean Connery (1987) Miloš Forman (1988) Peter Ustinov (1989)
1990-2009	Kirk Douglas (1990) Sophia Loren (1991) Michèle Morgan (1992) Marcello Mastroianni (1993) Gérard Depardieu (1994) Alain Delon (1995) Philippe Noiret (1996) Annie Girardot (1997) Juliette Binoche (1998) Isabelle Huppert (1999) Alain Delon (2000) Daniel Auteuil (2001) Nathalie Baye (2002) — (2003) <!—başkan yok --> Fanny Ardant (2004) Isabelle Adjani (2005) Carole Bouquet (2006) Claude Brasseur (2007) Jean Rochefort (2008) Charlotte Gainsbourg (2009)
2010-2029	Marion Cotillard (2010) Jodie Foster (2011) Guillaume Canet (2012) Jamel Debbouze (2013) François Cluzet (2014) Dany Boon (2015) Claude Lelouch (2016)

Orson Welles nedir?, Orson Welles anlamı nedir?, Orson Welles ne demektir?