Imola Iômla
Citta di Imola
Imola
Ülke	İtalya
Bölge	Emilia-Romagna
İl	Bologna (BO)
İdare
• Belediye Başkanı	Daniele Manca (Centro-Sinistra)
Yüzölçümü
• Toplam	204.96 km²
Rakım	47 m
Nüfus  (30.11.2010)
• Kent	68.997
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
Alan kodu	0542
Resmî site http://www.comune.imola.bo.it/

Imola (Yerel lehçe Iômla), Kuzey Doğu İtalya'da Emilia-Romagna bölgesinde Santerno nehri üzerinde bulunan ve Bologna ilinde yer alan bir şehir ve komündür.^[1]

Sehir, geleneksel bir şekilde, tarihi bölge Romagna'nın batı girişi olarak kabul edilir. Günümüzde bu bölge, Enzo e Dino Ferrari Uluslararası Pisti ve Formula 1 San Marino Grand Prix in evi olarak kabul edilmektedir. Yarış, yakınlarda bulunan fakat bir grand prix yarışmasına ev sahipliği yapamayacak kadar küçük olan bağımsız cumhuriyet San Marino için adlandırılmıştır.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehir, yaklaşık M.Ö.82 yılında Roma diktatöru, Lucius Cornelius Sulla tarafından kurulduktan sonra, Forum Cornelii olarak adlandırıldı. Bir tarım ve ticaret merkezi olan Imola, seramikleriyle ünlü oldu.

Imola ismi ise ilk olarak 7. yzy. da Lombardlar tarafından, Lombard kralı Clefi adına yaptırılan ve şimdiki ismi Castellaccıo kalesi olan kale için kullanıldı. Paul Deacon'a göre Imola 412 yılında Vizigotların Kralı Ataulf ile İmparator Theodosius'un kızı Galla Placıdıa'nın evlenmelerine sahne olmuştur. Gotik Savaşında (535-552) ve Lombard işgalinden sonra, Bizanslılar ve barbarlar tarafından dönüşümlü olarak kullanıldı.

Bizanslılara ait olan Ravenna Ekşarjliği papalık devleti eline geçtiğinde Imola da Papalık hakimiyeti altına girdi. 9. yüzyılda Fausto Alidosi tarafından Macarlar ve Araplara karşı cesurca savunuldu. 10. yüzyılda Troilo Nordığlio büyük bir güç elde etti. Bu ve sonraki yüzyıllarda şehir Castrimolesi kalesi (bugünkü Imola kalesi) ve Sancassianesi (bugünkü San Cassiano bölgesi) için, Ravennalılar, Faenzalılar ve Bolognalılar arasında ardı arkası kesilmeyen ve her taraf için de ölümcül olan mücadelelere tanık oldu. Bu çatışmaların ortasında kentin bağımsız cumhuriyet anayasası kuruldu. Papa ve Kutsal-Roma Germen imparatorları arasındaki çatışmalarda Imola şehri imparator taraftarı olan Ghibellinolar taraftarı idi. Fakat çok kere, 1248 örneğindeki gibi, papa taraftarlığına da geri dönüş sağladı. Birçok kez, güçlü lordlar şehrin hakimiyetini elde etmek için çalıştı (Alidosi, 1292; Maghinardo Pagano, 1295). Papa XII. Bendikt şehri ve şehre bağlı etrafındaki bölgeyi, papalık vekili, olarak kabul ettiği Lippo II Alidosi'ye bağışladı ve Alidosi sülalesi böylece 1424'e kadar bu şehri idare ettiler. 1424'te "Filippo Maria Visconti"'nin "capitano" unvanını verdiği paralı askerler lideri "Angelo della Pergola" Lombardı'yı ve Imola'yı Viscontiler adına eline geçirdi. 1426'da ise şehir tekrar Papalık Devleti eline geçti ve papa temsilcisi (sonradan Kardinal) Capranıca bu rejimin idarecisi oldu.

Bundan sonra şehir tekrar Viscontilere bağlı paralı askerler tarafından ele geçirilip idare edildi ve bu dönemde yaptırılan birkaç önemli kale günümüze kadar gelmiştir. 1434, 1438 ve 1470'da Imola Milano'da hakim olan Sforza'lara verildi. Ama Papa IV. Sixtus'un yeğeni olan Giralamo Riario, Catherin Sforza ile evlenince, Imola kalesi bir "çeyiz" olarak tekrar Papalık hakimiyeti altına geçti. Riario Papa tarafından "Forli ve Imola Prensi" yapıldı. Bu dönemde Imola çok güzel saraylar ve diğer binalarla imar edildi ve birçok güzel sanatlar eserleri ile donatıldı. 1488'de Forli'li komploculara tarafından öldürülen Giralamo'nun katedral içindeki mezar ve lathi bunlara güzel örnektir. Şehirde bir Riario hanedanı idaresi kurulamadı; çünkü Papa Vİ. Alexander Girolamo'nun oğlu Ottavio'yunun presliğini kabul etmedi ve şehir ve prenslik 25 Kasım 1499'da Cesare Borgia'ya teslim edildi. Onun ölümünden sonra ise şehrin idaresi için Riario taraftarları ve Papalık taraftarları arasında mücadele başladı. Papalık taraftarları bundan üstün çıktılar ve 1504'te Imola Papa II. Julius eline geçti. Bu mücadele sonradan Vaini ve Dassatelli sülaleleri arasındaki ölümcül rekabete akış buldu.

1789'da Devrimci Fransa orduları Imola'ya girerek orada bir geçici hükûmet kurdular. 1799'da şehir Avusturya orduları eline geçti. 1800'de ise Fransız tesiri altında bulunan güya bağımsız "Cisalpine Cumhuriyeti"'ne ilhak edildi. Bundan sonra Imola Romagna bölgesinin bir parçası olarak bu bölgenin tarihine karıştı.

II. Dünya Savaşı sırasında Imola savaştan büyük hasar gördü. İlk defa müttefiklerinin ilk uçak bomdarımanı 13 Mayıs 1944'te oldu. İtalya'yı işgal eden Nazi Alman kuvvetlerinin kurduları savunma hattı olan "Gotik Hattı"'nın 15 km kuzeyinde bulunan Imola, şehrin 14 Nisan 1945'te işgalden kurtulmasına kadar, bu hatta hücum eden müttefik kuvvetlerinin uçak, top ve piayade hücumlarına maruz kaldı.

Nüfus gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Imola'nin belediye sınırları içinde nüfusu (30.11.2010 itibarıyla) 68.997 kişidir. 19. yy ve 20.yy da Imola'nin nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:^[2]

Kişi

Görülecek yerler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Rocca Sforzesca (Sforza Kalesi): Girolamo Riario ve Caterina Sforza'nın şehirde hüküm sürdüğü dönemde yapılmıştır. Günümüzde Temmuz ve Ağustos'ta yapılan "Cinema d'Estate" festivalinin mevki olmaktadır.
• Palazzo Tozzoni Sarayı: Yapımı 1726-1738. Tasarımı mimar "Domenico Trifogli". 1981'den beri "Şehir Güzel Sanatlar Müzesi"".
• Palazzo Farsetti:
• Palazzo Comunale (Şehir Belediye Sarayı): 1535'te Papa VII. Clement ile V. Karl (Kutsal Roma İmparatoru)'nun Imola'dan geçişlerini gösteren buyuk bir tablo bulunur.
• Ebe Stignani Şehir Tiyatrosu:
• San Cassiano Katedrali: Yapımı 1187-1271. Sonraki yüzyıllarda tekrar tekrar restore edilmiştir. En son buyuk restorasyon 1765-1781 döneminde. Katedralin ön cephesi yapımı 1850'dir.
• Observanza Manastiri ve San Michele Kilisesi: Kilise 1472'de yapılmış ve sonradan manastır eklenmiştir. 1590'da yapılanda Assisili Francesko'nun hayatını gösteren 35 tane fresko tablo bulunmaktaydı ama bunlardan 15'i kaybolmuştur. Diğer güzel sanatlar eserleri de bu kilise ve manastırda bulunmaktadır.

Komşu komünler[değiştir | kaynağı değiştir]

Imola komünü şu komünlerle sınır komşusudur:Argenta (FE), Bagnara di Romagna (RA), Borgo Tossignano, Casalfiumanese, Castel Bolognese (RA), Castel Guelfo di Bologna, Conselice (RA), Dozza, Massa Lombarda (RA), Medicina, Mordano, Riolo Terme (RA), Solarolo (RA)

Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Imola'nin şu kentlerle kardeş şehir bağlantıları bulunmaktadır:

• Pola, Hırvatistan
• Colchester, Birleşik Krallık
• Gennevilliers, Fransa
• Weinheim, Almanya
• Zalău, Romanya

Önemli kişiler[değiştir | kaynağı değiştir]

• II. Papa Honorius

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Imola

• 
  Imola - Sforzesca Kalesi
• 
  Imola - Katedral
• 
  Imola - Kale parki
• 
  Imola - Autodromo Enzo e Dino Ferrari - pitlane

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• İtalyanca Wikipedia "Imola" maddesi 10 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Bologna (il)
• Emilia-Romagna

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Imola ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Imola Belediyesi resmi websitesi 12 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
• Curlie'de Imola (DMOZ tabanlı) (İtalyanca)