Gallarate
Komün
Citta di Gallarate
Gallarate
Ülke	İtalya
Bölge	Lombardiya
İl	Varese ili
İdare
• Belediye Başkanı	Andrea Cassani
Yüzölçümü
• Toplam	20 km²
Rakım	238 m
Nüfus  (30 Kasım 2014)
• Toplam	52,857
• Yoğunluk	2,600/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYS)
Posta kodu	21013
Alan kodu	0331
Resmî site www.comune.gallarate.va.it

Gallarate (Lombardca: Galaraa), kuzeybatı İtalya'da Lombardiya Bölgesi'nde, Varese ili'ne bağlı bir şehir ve bir komün.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehir Galliler tarafından kurulmuştur. Sonra Romalılar Galya'yı işgal edince Roma idaresine geçmiştir. Romalıların "Galya Cisalpina" bölgesini ele geçirmesi sırasında hazırlanan belgelerde Gallarate'nin önemli bir "vicus (köy)" olarak ismi geçmektedir.

Batı Roma İmparatorluğu yıkılıp kuzeybatı İtalya Frankların eline geçtiğinde bu şehirde (günümüzde hala Santa Maria Basilikası'nın yanında bir kısım yıkıntıları bulunan) orijinal antik Romalı surlarının kalıntılarının bir kısmı üzerine yeni bir şato yapılmıştır. Bu şatonun günümüzde bulunmamakla beraber şatonun mevkiine atıf yapan "Via Postcastello" Sokağı bulunmaktadır.

Milano "Visconti Sülalesi" kurucusu ve Milano başpiskoposu olan Ottone Visconti antik Roma kalesi olan "Castelseprio"'yu yıktırdıktan sonra Gallarte şehrini, kurduğu büyük "Seprio Kontluğu"nun merkezi yaptı. Visconti Hanedanı Milano'da hüküm sürdüğü dönemde Gallarate çok refahlı yıllar yaşadı. Şehir büyük imar projelerine sahne oldu. Gallarte'nin bir endüstriyel şehir olmasının başlangıcı bu döneme rastlamaktadır. İtalyan Millî Arşivlerinde bulunan belgelere göre Gallarate pamuklular, perdelik kumaşlar, keten kumaşlar ve genel dokuma alanında İtalya ve yabancı ülkeler pazarları için üretim ve ticaret merkezi olmuştu. Şehirdeki Rosnatı, Reina, Masera, Palazzi, Macchi, Curioni, Mari ve Guenzatı adlı asıl ve tacir aileleri bu dönemde önemli oldular.

Visconti ve Torriani aileleri arasında çıkan çatışmalar "Desio Muharabesi"ne yol açtı ve bunun sonunda Visconti ailesi üstün çıktı. Fakat bu sırada Gallarate şehri yabancı hükümü altına girdi. Böylece 1450'den ta 18. yüzyıl sonuna kadar Gallarte önce İspanyol, sonra Fransız, sonra yine İspanyol ve onları takiben Avusturya hakimiyeti altında kaldı. Bu politik istikrarsızlık döneminde bazı İtalyan güçlü asıl aileleri (Bentivoglio, Pallavicino, Caraçcıolo, Altemps, Visconti, Castelbarco vb.) Gallarate'yi kendilerinin bir malikanesiymiş gibi sömürdüler.

Gallarate 1859'da İtalya Krallığı idaresi altına geçti. 1860 sonlarında bir İtalya Krallığı kararnamesi ile Gallarate'ye "Şehir (Citta d'İtalie)" şeref statüsü verildi. 19. yüzyıl ikinci yarısında kuzey İtalya'da ortaya çıkan sanayi devrimi sırasında 20-30 yıl içinde Gallarate büyük bir endüstri merkezi oldu. Özellikle tekstil endüstrisi bu şehirde gelişip şehre gayriresmî olarak "İtalya'nın Manchesterı" unvanı kazandırdı. Bu dönemde Gallarate'de sosyal gelişmeler ve özellikle işçi sınıfının ezilmesine karşı reaksiyon şehirde büyük sosyal karışıklarla yankılar gördü. Gallarate endüstri merkezi olmayı 20. yüzyılda korudu ve şehir özellikle güney İtalya'dan işçi göçüne hedef oldu.

Fakat 1970'lı yıllardan sonra ekonomik gelişmeler, özellikle tekstil sanayinin büyük rekabet görmesi ile Avrupa'da çökmesi, Gallarte'de büyük ekonomik buhran yarattı. Şehrin büyük sanayi tesisleri kapılarını kapattılar. Şehirdeki büyük bacalı fabrika binaları ve eski "Liberty" mimarı stilli binaların çoğu yıkılmakla beraber hala da şehirde bu şekil yapı örnekleri hemen görülebilmektedir. Şehir büyük işsizliğe de sahne oldu. 20. yüzyıl sonları ve 21. yüzyılda şehirde önemli istihdam alanı hizmet sektörü ve ticaret sektörü oldu. Şehir büyük Milano şehri için birkaç katlı kapalı alışveriş-merkezleri ve şehir dışı büyük otoparklı ticaret satış alanlarının geliştiği bölge oldu.

Coğrafi konumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Gallarte şehri düzlük bir arazide kurulmuştur. Ortasından "Arnette Deresi" ^[1] geçer. Komüne bağlı Crenna semti ve Ronchi kuzeyinde tepeler bulunur. Komünün güney-doğusundan ise "Rile Deresi" geçer. Kent Varese, Leveno ve Semplon Tüneli için Arona'ya giden demiryollarının kavşağındadır. Şehrin 10 km batısında Vizzola'da "Ticino Nehri" üzerinde kurulu bir baraj ve hidroelektrik santralı bulunmaktadır. Kent Milano'nun havaalanı olan Malpensa Havalimanı'na 5 km mesafededir.

Nüfus gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Gallarate'nin belediye sınırları içinde nüfusu (30.11.2010 itibarıyla) 51.668 kişidir.

19. yüzyıl ve 20. yüzyılda Gallarate'nin nüfusunun gelişmesi şu gösterimde izlenebilir:^[2]

Kişi

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Gallarate şehri Varese ile Milano arasında bir endüstri merkezidir. 1980'li yıllara kadar şehrin ana sanayii tekstil ve konfeksiyondu. "İtalya'nın Manchester'i" lakabını taşımaktaydı.

Ancak bu dönemden sonra bu sektörde ortaya çıkan rekabetle Avrupa'da konumlanmış tekstil sanayi büyük kayıplar verdi. Böylece Gallarate şehri de o dönemden beri bir ekonomik kriz içinde yaşayıp şehrin ekonomik bazının değişmesi için büyük gayretler sarfetmesi gerekti.

Gallarate şehrinin bu gayretleri genellikle şehrin Lombardiya bölgesinin ve Milano şehrinin en büyük havalimanı olan Milano-Malpensa Havalimanı'na yakınlığı gerçeğine bağlanmıştır. Şehir bu kaynağı kullanarak büyük bir ikmal merkezi olmayı planlamıştır. Bu hedefle şehir enfrastruktürünü ve lojistik kanallarını yenileştirip geliştirmeyi hedef almıştır. Bu hedefe uyarak şehir Air Europe Volareweb, Air Canada ve Blue Panorama gibi hava uçak şirketlerinin; Hupac ve Swiss SBB Cargo demiryolu nakliyat şirketlerinin ve Yamamay ve Parah gibi çok uluslu şirketlerin ana idare merkezlerinin Gallarate'de yerleşmelerini sağlamıştır.

Fakat 2002'den itibaren şehir bazı gerilemelere de şahit olmuştur: 2002'de Milupa şirketinin başka bir merkeze nakli ve 2007'de "Orlando" şirketinin iflas etmesi.

Ayrıca Gallarate'de, çok önemli bir ağır sanayi mamulü olan sanayi kazanları üreten ve bu konuda dünya lideri olan "Ansaldo Çaldaie S.p.A" şirketinin bağlı olduğu "Sofiter SpA" holding şirketinin genel merkezi bulunmaktadır.

Expo 2015'in Milano'da yapılması ve bu büyük serginin Gallarate şehri komşusu olan Rho'da kurulan yeni sergi ve fuar sahasında yapılması kararı Gallarate şehrine ve Milano-Malpensa havaalanına yeni ekonomik fırsatlar doğurması beklenmektedir.

Şehirde diğer bir ekonomik gelişme de birçok çok-katlı alışveriş merkezlerinin açılması olmuştur.

Görülebilecek turistik yerler[değiştir | kaynağı değiştir]

Gallarate'da görülebilecek turistik yerler şunlardır:

• S. Pietro Kilisesi: Yapimi 11. yüzyıl ile 13. yüzyıl donemlerinde. Bazi Gotik kisimlar bulunmaktadır. Kilisenin içinde oratdan bir koridor bulunmaz. 1844'te millî bir anit olarak ilan edilmiştir.
• Sant'Antonio Abate Kilisesi: Barok mimari stilinde
• Madonna di Campagna Dinsel Siginak Kilisesi: Yapimi 17. yüzyıl baslari
• San Zenone Kilisesi: Yapimi 18. yüzyıl
• San Rocco Kilisesi: Yapimi 16. yüzyıl

Komşu komünler[değiştir | kaynağı değiştir]

Gallarate komünü şu komünlerle sınır komşusudur:Arsago Seprio, Besnate, Busto Arsizio, Cardano al Campo, Casorate Sempione, Cassano Magnago, Cavaria con Premezzo, Samarate

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Gallarate

• 
  Gallarate - merkezde istavroz aniti
• 
  Gallarate - S. Pietro Kilisesi
• 
  Gallarate - San Zenone Kilisesi
• 
  Gallarate - Sant'Antonio Abate Kilisesi
• 
  Gallarate - Tren Gari
• 
  Gallarate civarinda Crenna Tepesi

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Varese ili
• Lombardiya

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Italyanca Wikipedia "Gallarate" maddesi 27 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Gallarate ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Gallarate Belediyesi resmi websitesi 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)