Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali

Ilısu Barajı
Ilısu Barajı
Havza
Konum	Dargeçit, Mardin, Türkiye
Koordinatlar	37°31′52″K 41°50′58″D / 37.53111°K 41.84944°D
Genel bilgiler
Amaç	Enerji
Durum	Kullanımda
Açılış	19 Mayıs 2020 (3 yıl önce)
İşletme	Devlet Su İşleri
Tür	Dolgu baraj
Gövde dolgu tipi	Beton · Kaya
Gövde hacmi	23.700.000 m3 (31.000.000 cu yd)
Yükseklik	135 m (443 ft)
Oluşturduğu Göl	Ilısu Baraj Gölü
Akarsu (gelen)	Garzan, Gökçesu Çayı, Zorava Çayı
Akarsu (giden)	Dicle nehri
Sulama alanı	121.000 ha (300.000 akre)
Kurulu güç	± 1.200 MW (1,2 GW)
Yıllık enerji üretimi	± 3.833 GWh (13.800 TJ)
Wikimedia Commons

Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali; yaygın adıyla Veysel Eroğlu Ilısu Barajı, Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında, enerji üretimi amacıyla Dicle Nehri üzerinde inşa edilen santraldir.^[2]

Ağustos 2019'da su tutulmaya başlanan^[3] barajın altı türbininden ilki 19 Mayıs 2020 tarihinde yapılan açılış töreniyle enerji üretimine başladı.^[2]

Tarihçesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali Projesi (Ilısu Projesi), 1954 yılında Dicle Nehri’nin toprak ve su kaynaklarının geliştirilmesine ilişkin çalışmalar doğrultusunda, DSİ tarafından başlatılmıştır.

Ilısu Barajı; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Suriye sınırına yaklaşık 45 km. mesafede, Dicle Nehri üzerinde inşa edilecek olup, tamamlandığında 1 200 MW kurulu güç ile yılda ortalama 4,120 GWh enerji üretecektir.

Tesis işletmeye alındığında; gövde hacmi açısından Türkiye’nin 2. kurulu güç bakımından da 4. büyük barajı olacaktır.

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

2015 yılında hizmete alınması planlanan proje, kurulu güç ve yıllık enerji üretim kapasitesi bakımından da, Atatürk Barajı, Karakaya Barajı ve Keban Barajı'ndan sonra 4. büyük HES olma özelliğini kazanacak.

Ilısu Barajı; Mardin ve Şırnak İl sınırları arasında Dargeçit ilçesinin 15 Km. doğusunda, Dicle Nehri üzerinde yer alacak. Ilısu Barajı ön Yüzü Beton Kaplı kaya dolgu tipinde olup temelden yüksekliği 135 m olacak. Barajın maksimum su kotu 526,82 metre, toplam gövde hacmi 23,7 milyon metreküp, rezervuar hacmi ise 10,6 milyar metreküp olacak. Barajın kurulu gücü 1200 MW olup üreteceği toplam enerji 4,12 milyar KWh’tır. Ilısu Barajı ile üretilecek olan elektrik enerjisi, şu an Türkiye'de hidroelektrik santralleri vasıtasıyla üretilecek olan enerjinin %10’unu oluşturacak.

Bu enerji üretiminin yanı sıra Ilısu Barajı'nda tutulacak ve daha sonra inşa edilecek Cizre Barajına bırakılacak sularla Nusaybin, Cizre, İdil, Silopi ovalarında toplam 121 bin hektar alanın modern sulama teknikleriyle sulanması da mümkün olacak.

Hasankeyf Kültür Varlıklarının Korunması ve Kurtarılması[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı kaynaklar tarafından, yapılacak barajın Hasankeyf’teki kültürel varlıkların yok edilmesine neden olacağı iddia edilmektedir.

Ilısu Projesi’nin maksimum su kotundan etkilenmeyen Hasankeyf Yukarı Şehir Alanı’nda yer alan kültürel varlıklar “Arkeolojik Park ve Açık Hava Müzesi”nde sergilenecektir.

Ilısu Baraj Gölü altında kalacak olan kültürel varlıklar ve yerleri YYEP çalışmaları çerçevesinde belirlenmektedir.

Her yıl için %15’lik yüzey çalışması ve %15’lik kazı ve taşımanın yapılacağı kabul edilmektedir. Bu kabule göre yüzey çalışmaları, kazılar ve taşımalar için ayrılan tahmini bütçe 53.000.000 ABD doları olarak belirlenmiştir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'deki barajlar listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Turkey begins controversial dam 27 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., August 5, 2006, BBC News
^ ^a ^b "Ilısu Barajı'nda enerji üretimi yarın başlıyor". AA. 18 Mayıs 2020. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020.
^ "Ilısu Barajı'nda enerji üretimine başlanıyor". CNN Türk. 19 Nisan 2020. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü3 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Hasankeyf kurtuluyor - Gezi- ntvmsnbc.com 4 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[begins-1] Turkey begins controversial dam 27 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., August 5, 2006, BBC News

[aa-2] "Ilısu Barajı'nda enerji üretimi yarın başlıyor". AA. 18 Mayıs 2020. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020.

[3] "Ilısu Barajı'nda enerji üretimine başlanıyor". CNN Türk. 19 Nisan 2020. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020.

[1]

[2]

[3]

Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali nedir