Ermenistan bayrağı

Ermenistan bayrağı
Ermenistan bayrağı
	Ermenistan bayrağı
Ayrıntılar
Kullanan(lar)	Ermenistan
Kabul tarihi	24 Ağustos 1990
Lakabı	Ermenice: Եռագույն; (Yeřaguyn) "Üç renkli"
Oran	1:2
Tasarım	Kırmızı, mavi ve turuncu; renklerden oluşan üç; yatay şerit

Ermenistan bayrağı, takma adıyla üç renkli (Ermenice: Եռագույն, Yeřaguyn^[1]), Ermenistan'ın resmî bayrağıdır. Kırmızı, mavi ve turuncu üç eşit genişlikli yatay şeritten oluşan bayrak 24 Ağustos 1990'da Ermenistan Yüksek Sovyet'i tarafından kabul edilmiş ve 15 Haziran 2006'da Ermenistan Ulusal Bayrağı Kanunu ile Ermenistan Millî Meclisi tarafından onaylanmıştır.

Tarih boyunca Ermenistan'ı simgeleyen bayraklar birçok kez değişmiştir. Geçmişte Ermenistan'da hüküm süren her bir hanedan ailesi kendi bayrağına sahip olduğu için genelde üzerlerinde farklı hayvan sembolleri bulunan bu bayraklar Ermenistan'ı temsil etmiştir.^[2] Bunun yanı sıra 20. yüzyılda Sovyet egemenliği altında da birçok kez bayrak değişikliğine gidilmiştir.

Ülkenin anayasasına göre bayraktaki kırmızı; Dağlık Ermenistan'ı, Ermenilerin hayatta kalma mücadelesini ve Hristiyan inancının korunmasını, mavi; Ermenistan halkının barışçıl bir gökyüzü altında yaşama iradesini, turuncu ise Ermenistan halkının yaratıcılığını ve çalışkan mizacını simgelemektedir.

Simgesel anlamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan bayrağında bulunan renklerinin ne anlama geldiği Ermenistan Anayasası'nda şöyle belirtilmiştir:^[3]

“	Kırmızı, Ermenistan'ın dağlık topraklarını, Ermeni insanının bu topraklarda tutunma mücadelesini, Hristiyanlık inancının idamesini, Ermenistan'ın kurtuluş ve hürriyetini; mavi, Ermeni halkının barış dolu gökler altında yaşama arzusunu; turuncu, Ermeni halkının yaratıcı ve çalışkan doğasını simgeler.	„

Tasarım[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan bayrağı kırmızı, mavi ve turuncu renkli, eşit genişlikli 3 yatay şeritten oluşur. Dikdörtgen şeklindeki bayrağın boyutları 1:2 oranındadır.

Ermenistan Bayrak Yasası'nda, bayrak tonları tanımlı olmadığı için gerek halk, gerek resmî kuruluşlar tarafından kullanılan bayrakların renkleri çeşitlilik gösterir. (Bu sayfada bulunan, içinde Ermenistan bayrağı olan çeşitli fotoğraflarda da bunun örnekleri görülebilir.) Bunun bir sorun olduğu, bayrağın renk kodlarının resmen verilmesi gerektiği basında dile getirilmiştir.^[4] Bayrağın yaygın kullanılan iki farklı versiyonu vardır. Yaygın olan bayrakta daha parlak renkler kullanılırken daha az yaygın olan versiyonun renkleri daha sönüktür. Aşağıdaki tabloda her iki bayrakta kullanılan RGB değerleri yaklaşık olarak verilmiştir.^[5]

	Çoğunlukta kabul görmüş olan	Daha az yaygın olan

Kırmızı	R 255 - V 0 - B 0	R 216 - V 28 - B 63
Mavi	R 0 - V 0 - B 170	R 85 - V 117 - B 196
Turuncu	R 255 - V 153 - B 0	R 239 - V 107 - B 0

2012 yılında National Institute of Standards (SARM), Ermenistan bayrağının teknik bilgileri ve renkleri hakkında bilgi içeren bir şartname yayınladı.^[6]

Şema	Kırmızı	Mavi	Turuncu
Pantone	485	286	1235
CMYK	0-100-100-0	100-80-0-0	0-35-100-0
RGB	217-0-18	0-51-160	242-168-0
RGB hex triplet	D90012	0033A0	F2A800

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan bayrağının ilk örnekleri ile bugünkü bayrak arasında herhangi bir benzerlik yoktur. Ermenistan'ı geçmişte temsil etmiş bayraklar genelde kartal, ejder başları ya da tanrıları temsil eden gizemli simgelerden oluşurdu. Eski Ermenistan bayrakları savaşlarda sopalara bağlanır ve orduya en önde eşlik ederdi.^[2] Hristiyanlığın Ermenistan kültüründe yayılması ile çok tanrılı inançtan sıyrılan her hanedan kendine yeni bayraklar hazırladı.

Örneğin Artaksiad'ı temsil eden, kırmızı zemin üzerinde ortada bir çiçek ve çiçeğin iki yanında birbirine bakan iki kartaldan oluşan bayraktı.^[2]

Hristiyanlığın kabulünden sonra Ermeniler "haçvar" olarak adlandırdıkları, üzerinde altın sırmalı bir haç olan bayrağı (Ermenice: var) kabul ettiler. Ermeni Apostolik Kilisesi Hristiyanlığın ilk asırlarında ikinci bir bayrak tasarımı seçmiştir, bunda mor bir zemin üzerinde eskisinden daha belirginleştirilmiş, altın sırmalı bir haç vardı.^[2]

Arsak hanedanının çöküşünden sonra Ermenistan'ın doğu tarafı, Sasani kralları tarafından atanan, Marzban adı verilen valiler tarafından yönetildi. Marzbanlar Ermeni derebeylerinin içişlerine karışmıyordu. Sasanilerin Ermenileri zerdüştçülüğe çevirmeye çalışınca Ermeniler ayaklandılar, çarpışmalar sonunda dinî özgürlüklerini korumayı başardılar. 5. ile 7. yüzyıl arasındaki bu Marzbanlık döneminde üzeri haçlı bir bayrak Ermenilerin Sasanilere karşı isyanının birleştirici sembolü oldu.^[2]

Tarihî verilere göre Marzbanlık dönemindeki prensliklerden olan Mamikonyan hanedanının bayrağının iki versiyonu vardır, birinde pençelerinde bir hayvan tutan, çift başlı bir kartal vardır. İkincisinde pençelerinde bir yay tutan kartal vardır. Bayrağın kırmızı olduğu bilinmektedir.^[7]

Marzbanlık dönemi Ermenistan'ın 7. yüzyılda Araplar tarafından fethiyle sona erdi. Araplara karşı mücadelelerde güçlenen bir hanedan, Bagratuniler (Bagratuni hanedanı) oldu. Bunların bayrağında, pençesinde koyun tutan bir kartal vardı.^[2]

Arsak Krallığı bayrağı^[2]
(64 - 428)^[2]
Marzbanlık dönemi^[2]
(4. - 7. yüzyıl)
Bagratuni Krallığı'nın bayrağı^[2]
(10. yüzyıl)

II. Levon, Kilikya Kralı olarak Papa III. Celestine tarafından 1197'de tasdik edildiğinde krallığı için kendisine Roma'dan bir bayrak gönderildi. Bayrakta ayakta duran kırmızı bir aslan bulunmaktaydı.^[2] Orta Çağ'daki Kilikya'nın da bayrakları vardı, bunlar üzerinde haçlar olan mor bayraklar olarak tarif edilir, bu tariflere dayanan bazı çizimler mevcuttur ama tarihî doğrulukları şüphelidir. Bu bayrakları gösteren resimler günümüze kalmamıştır.^[8]

Lüzinyanlar, Kilikya'yı işgal edip oraya yerleşen bir hanedandı. Lüzinyan hanedanın kraliyet bayrağı beyaz-kırmızı-mavi-sarı olarak tarif edilir.^[8]

1706'de Ermeni millî özgürlük hareketinin başı olan melik İsrael Ori (1658-1711) batılı devletlerden destek istemek için Amsterdam'a gittiğinde orada Ermeni bağımsızlık hareketının bayrağını göstermiştir. Bu bayrak Lüzinyanlıların kırmızı-mavi-sarı-beyaz bayrağına benzemekte ama bir takım eklemelere sahipti. Üzerindeki iki kılıç, Ermenilerin Osmanlılar ve Safevilere karşı özgürlük mücadeleleri temsil etmekte, 11 adet yıldız ise ortak bir mücadele için 1699'da Karabağ'da yapılmış gizli bir toplantıya katılmış olan Ermeni meliklerini temsil etmektedir. Bu toplantıda melikler hep birlikte Avrupa güçlerinden yardım istemeye karar vermişlerdir. Bu bayrak bilinen ilk milliyetçi Ermeni bayrağıdır.^[9]

Rus egemenliği sırasında Ermenistan için bir bayrak yoktu.^[9]

Hetumi arması. I. Hetum, Rubeni hanedanının son kraliçesi Zabel ile evlenerek (1226) Kilikya krallığını devralmıştır.
Kral I. Hetum, Kudüs Krallığı ve Lüzinyan Hanedanı armalarını birleştiren V. Levon'un (1342-1393) arması.^[2]
Lüzinyan hanedanının (1342-1393) arması^[2]
(sarı-kırmızı-mavi-beyaz)

19. yüzyıl[değiştir | kaynağı değiştir]

Gevont Alişan'ın 1885 tarihli tasarımı. Oran= 1:2

Ermenistan'ın yıkılıp Osmanlı Devleti ve Safevî Devleti arasında bölüşülmesinden sonra^{[kaynak belirtilmeli]} Ermenistan için bayrak kavramı bir süreliğine duraksama gösterdi. Fakat 1885 yılında hayatını kaybeden Fransız yazar Victor Hugo'nun cenazesine Ermenistan'ı temsilen katılmak isteyen Paris Ermeni Öğrenciler Vakfı üyeleri,^[2] dönemin Paris Ermeni Katolik Kilisesi rahibi Gevont Alişan'a danıştılar ve Alişan renk bakımından bugünkü Bulgaristan bayrağının ters çevrilmiş hâlini andıran bir bayrak hazırladı. Hiçbir tarihi dayanağı olmayan bu bayrak tasarımı ile ilgili yaptığı açıklamada, bayrağın en üstünde bulunan kırmızı yatay şeridin Ermeni Kilisesi takvimine göre Paskalya'nın dördüncü pazarı olan Kırmızı Pazar'ını, yeşil şeridin, içinci pazar olan Yeşil Pazar'ı temsil ettiğini, beyazın ise kombinasyonu tamamlamak için seçildiğini belirtti.^[2] Bu bayrağın ardından Alişan iki bayrak daha hazırladı. Bunlar, Hristiyanlık inancına göre Nuh'un Ararat'a ayak bastığında görünen gökkuşağı renklerine dayanarak, Tanrı'nın Ermenistan bayrağını o anda yarattığı varsayımıyla, biri sarı-kırmızı-yeşil, öbürü mavi-kırmızı-yeşil iki tasarımdı.^[2] Mavi-kırmızı-yeşil olanı "milliyetçi Ermenilerin bayrağı" olarak bilinir.^[10] </gallery>

Demokratik Kafkas Federal Cumhuriyeti dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya ile İran arasında yapılan ikinci ve son savaşta İran'ın yenilmesiyle^{[kaynak belirtilmeli]}, Ermenistan 1828'de Rus İmparatorluğu topraklarına katıldı^{[kaynak belirtilmeli]} ve o tarihten sonra Rusya Ermenistanı olarak anılmaya başlandı^{[kaynak belirtilmeli]}. Rus İmparatorluğu yıkıldığı zaman bağımsızlığını ilan ederek kendi isteği ile Azerbaycan ve Gürcistan'ın birleşerek kurduğu, oldukça kısa ömürlü bir devlet olan Demokratik Kafkas Federal Cumhuriyeti bünyesi içine girdi. Ermenistan'ın da birliğe girmesinin ardından bir yıl sonra devlet dağıldı, bu kadar erken çözülme olduğu için üç devleti de temsil eden bir bayrak olmadı. Fakat bazı tarihçiler sarı, siyah ve kırmızı yatay bantlardan oluşan bayrağı, Kafkas Federal Cumhuriyeti'nin bayrağı sayarlar.^[11] Kafkas Cumhuriyeti, 26 Mayıs 1918 tarihinde Gürcistan'ın Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilân edip birlikten ayrılmasından sonra, Azerbaycan'ın Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Ermenistan'ın da Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti olarak birlikten çekilmesi ile dağılmıştır.^{[kaynak belirtilmeli]} </gallery>

Demokratik Ermenistan Cumhuriyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

22 Nisan 1918'de Demokratik Ermenistan Cumhuriyeti'nin kurulması üzerine, bağımsız Ermeni Parlamentosu bugünkü Ermenistan bayrağını kabul etti.^[12] Ermenistan hükûmeti Gevont Alişan'ın renklerinin tarihî bir dayanağı olmadığına karar kıldı.^[2] Bunun üzerine Rubenler'in son dönemlerinde bayraklarında kullandıkları renkleri seçtiler.^[13] İlk seçilen renkler kırmızı, mavi ve sarı olmasına karşın, renklerin âhengi için sarı derhal turuncuya çevrildi.^[13] Oranı 2:3 olan bayrak 24 Ağustos 1990 tarihinde diğer özellikleri korunarak 1:2 hâline getirildi.^[13]

Erken Sovyet Ermenistanı ve Kafkas SSCB dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

29 Kasım 1920 tarihinde Bolşevikler Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetini ilân ettiler. Bunun ardından yeni bir bayrak hazırlandı ve 2 Şubat 1922'de de anayasada belirtildi. Fakat bu bayrak sadece bir ay geçerliliğini korudu. Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin, Sovyet Rusya egemenliği altında Azerbaycan ve Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri ile 30 Aralık 1922'de birleşerek tekrar Federal Kafkas Cumhuriyeti'ni kurması ile bayraktan vazgeçildi ve Sovyet Rusya'nın dört alt cumhuriyetinden biri olan Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne yeni bir bayrak uyarlandı. Bu bayrakta kırmızı zemin üzerine sol üst köşede bir yıldız içinde komünizm'in simgesi olan iç içe geçmiş bir orak ve çekiç ile yıldızın alt kısmına dairesel açıyla, Rusça San-Serif yazı stilinde devletin resmî adı olan Zakavkazskaya Sovetskaya Federativnaya Sosialistiheskaya Respublikanın kısaltması olarak З С Ф С Р harfleri vardı.^[14] 1936 yılında federal cumhuriyetin Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olarak üç bölgeye bölünmesi nedeniyle bayrak yürürlükten kalktı.^{[kaynak belirtilmeli]}

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı (1922).
1922 - 1936 TSFSC bayrağı.

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Federal devlet dağıldıktan sonra Sovyet Rusya egemenliği altında bu sefer Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adı altında kurulan Ermeni devleti 1936 yılında ilk kez bayrağını açıkladı. Sovyetler Birliği'nin bayrağına oldukça benzeyen bu bayrağın sol üst köşesinde yıldız ile çekiç-orak simgesi, onun altında Ermenice Sans serif yazı stilinde Ermenice Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti demek olan Haygagan Horhurtayin Sodzialistakan Hanrabedutyunun baş harfleri olan HHSH bulunuyordu. Bu harfler, devletin ana dilinin batı Ermeni şivesinden doğu şivesine geçirilmesi nedeniyle devlet adının da Hayastani Sovetakan Sotsialistikakan Respublika olarak değişmesinden dolayı bir kez daha değişerek HSSR oldu.^[15] 1952 yılında tasarlanan bu bayrakta harfler tamamen kaldırıldı ve onların yerine mavi bir çizgi eklendi.^[15] Bu bayrak Sovyetler Birliği'nden bağımsızlık alınana kadar kullanıldı. Bağımsızlık alındıktan sonra SSCB'ye girmeden önce kabul edilmiş olan kırmızı - mavi - turuncu renkli, bugün hâlâ kullanımda olan bayrak kabul edildi.

1936-1940
1940-1952
1952-1990

Milliyetçi duyguların yükselmekte olduğu Mayıs 1988'de, Ermenistan'ın yeni komünist parti başkanı, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin yasaklanmış üç renkli bayrağının 60 yıl sonra ilk defa Erivan'da yeniden dalgalanmasına izin verdi.^[16] Bir yıl sonra, Dağlık Karabağ temalı bir mitingde üç renkli bayrak kullanılınca, parti başkanı bayrağın resmen kabulu için talepte bulundu.^[17] 23 Ağustos 1990'da, Ermenistan Yüce Sovyeti cumhuriyetin bağımsızlığını ilan edip ülkeyi Ermenistan Cumhuriyeti olarak ilan etmesinin ardından, 24 Ağustos'ta yeni bayrak da resmileşti.^[18] Bir yıl sonra, 21 Eylül 1991'de düzenlenen referandumla Ermenistan'ın SSCB'den resmen bağımsızlığı kesinleşti.^[18] 15 Ocak 2006'da Ermenistan Cumhuriyeti'nin bayrak yasası kabul edildi.^[18]

İlgili yasalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan Cumhuriyeti Anayasası bayrağı eşit genişlik ve yükseklikte yukarıda kırmızı, ortada mavi, altta turuncu olmak üzere üç yatay şeritten oluşmuş olarak tanımlar. Bayrak ile ilgili ayrıntıları kanunlara bırakır.^[19] Bu ayrıntılar Ermenistan Cumhuriyeti Bayrak Yasası'nda ve diğer yasalarda düzenlenmiştir.

Bayrak Yasası[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan Cumhuriyeti Bayrak Yasası 25 Haziran 2006'da yürürlüğe girmiştir.^[20] Bu kanun ile, ülkenin bağımsızlığından önce geçmiş olan 1990 tarihli bayrak kanunu yürürlükten kalktı.^[20] 2008'de kanuna bazı eklemeler yapılmıştır.^[21] Kanun, bayrağın kullanımı ile ilgili aşağıdaki iki bölümde belirtilen kuralları sıralar.^[20]

Bulunması gereken yerler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bayrak Yasası, Ermenistan bayrağın hangi resmi binalarda bulunması gerektiğini belirtir. Bunlar başta Cumhurbaşkanlığı Köşkü, Parlamento, Millet Meclisi, Anayasa Mahkemesi, Ermenistan Merkez Bankası, Cumhuriyet Savcısı Bürosu olmak üzere ayrıntılı şekilde verilmiş çeşitli devlet daireleridir. Bunlara ilaveten yabancı devletlerin Ermenistan'daki yapılarında da, uluslararası haklar ve normlar ile diplomatik protokoller çerçevesinde bulunmalıdır. Bayrak, ayrıca kanunda belirtilen belli binaların içinde de bulunmalıdır. Ermenistan Cumhurbaşkanının ikametgâhında, parlamentoda, hükûmet dairelerinde, mahkemelerde, merkez seçim komisyonunda ve kanunda ayrıntılı belirtilmiş diğer çeşitli devlet dairelerinin salonlarında veya girişlerinde bayrak bulunmalıdır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Bunlara ilaveten bayrak başka mekanlarda, binalarda, inşaat yerlerinde ve evlerde de bulunabilir. Bayrak resmi taşıtlarda, ayrıca yabancı ülkelerdeki resmi Ermenistan temsilciliklerinin arabalarında bulunabilir.^{[kaynak belirtilmeli]} Bu kanunda belirtilen durumlar dışında Ermenistan bayrağının kullanımı Ermenistan Cumhuriyeti hükûmeti tarafından belirlenir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Protokoller[değiştir | kaynağı değiştir]

Bayrak Yasası'nda, Ermenistan bayrağın kullanımı ile ilgili olarak aşağıdaki hususlara değinilir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Bayrağın çekilmesi, indirilmesi ve taşınması ile ilgili protokol, Ermenistan Cumhuriyeti hükûmeti tarafından belirlenir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Bayrağın yüksekliğinin genişliğine oranı 1:2'dir, bu oran muhafaza edilmek şartıyla bayrak daha küçük veya büyük olabilir. Bayrak çekildiğinde gönderin sonuna kadar çekilmeli, temiz ve solmamış olmalıdır. Bayrağın alt kısmı yerden en az 2,5 metre yüksekte bulunmalıdır. Bayrak uzunluğunun bayrak direğine olan oranı 1:1,7'den az olamaz. Bayrağın diklemesine asılması gereken durumlarda bayrak saat yönünün tersine 90 derece döndürülmelidir ki renklerin sırası soldan sağa kırmızı, mavi ve turuncu olsun. Gün batımından sonra bayrak aydınlatılmalıdır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Resmî matem günlerinde ve törenlerinde bayrak yarıya indirilir. Bayrağın tepesine bayrağın genişliği kadar uzunlukta bir siyah kurdele eklenmelidir. Ermenistan Cumhuriyeti hükûmeti tarafından belirlenen durumlarda ölen vatandaşlar için düzenlenen askerî törenlerde, ölen kişinin bedeni ve tabutu Ermenistan bayrağına sarılır. Definden önce ölenin ailesine Ermenistan bayrağı sunulur.^{[kaynak belirtilmeli]}

Anayasada veya kanunlarda tanımlanmış mevkilere gelen kişilerin yemin törenleri Ermenistan bayrağı altında yapılır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Ermenistan topraklarında başka bir ülkenin bayrağı ile Ermenistan bayrağının beraber çekilmesini gerektiren durumlarda, Ermenistan bayrağı, binanın (binaya bakarken) sol tarafında bulunmalıdır. Eğer çekilecek bayrak sayısı tek sayılı ise, Ermenistan bayrağı ortada bulunmalıdır. Eğer çift sayıda bayrak çekilecekse, Ermenistan bayrağı ortanın solunda bulunmalıdır. Eğer Ermenistan bayrağı başka ülkelerin bayrakları ile aynı anda çekilecekse diğer ülkelerin bayrakları Ermenistan bayrağından daha büyük olamaz.^{[kaynak belirtilmeli]}

Ermenistan Cumhuriyeti'nin sivil toplum örgütleri ve diğer örgütlerinin bayrakları Ermenistan bayrağından farklı olmalıdır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Hükûmetin izin verdiği askerî birliklerde, ayrıca tören ve özel olaylarda (askerî yürüyüşler, millî bayramlar, yemin törenler gibi) bayrak bulunur. Ermenistan silahlı kuvvetler kanununa göre, bir askerî birliğin bayrağının indirilmesi gereken olağanüstü durumlarda Ermenistan Cumhuriyeti'nin bayrağı da indirilir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Kanunun ekinde Ermenistan Cumhuriyet bayrağının renkli bir resmi bulunmaktadır ama renklerin tonlarını belirten Pantone veya RGB renk kodları belirtilmemiştir.^[20]

Diğer yasalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan'ın diğer çeşitli yasaları bayrakla ilgili ek kurallar belirtir.

Ermenistan armasındaki renkler bayraktaki renkleri temsil eder.^[22] Bayrağın çekildiği resmi olaylarda, askerî törenlerde, millî marş söylenir. Askerî birliklerde sabah bayrak çekildiğinde ve akşam indirildiğinde millî marş söylenir. Millî marş söylenirken bayrağa dönülür, erkekler şapkalarını çıkarır.^[23] Ermenistan bayrağı, telif hakkı koruması altında değildir.^[24]

Bayrağa (veya diğer Ermenistan Cumhuriyeti devlet sembollerine) saygısızlık 2 yıla kadar kamu için çalışma, 1-3 ay tutuklanma veya 1 yıla kadar hapis ile cezalandırılabilir.^[25] Bir reklam eğer Ermenistan bayrağı gibi devlet sembollerinden birini küçültürse ve ona saygısızlık ederse bu reklam yasaklanır.^[26] Seçim kanununa göre siyasi kampanya afişlerinde Ermenistan bayrağı veya armasının gösterimi yasaktır.^[27]

Ceza kanuna göre Ermenistan bayrağını veya kimliğini taşıyan bir gemi veya uçakta suç işleyen kişi, suç nerede işlenirse işlensin, Ermenistan Ceza Kanunu'na göre takip edilir.^[25]

Yerel yönetim kanuna göre yerel yönetim idaresini binasında Ermenistan bayrağı bulunmalıdır.^[28] Ceza Yasası'na göre mahkeme binalarında, mahkeme salonlarında ve her hakimin çalışma odasında masasının yanında bayrak olacaktır.^[29] Anayasa mahkemesinde bayrak çekili olacaktır. Duruşma salonunda bayrak olacaktır.^[30]

Millî bayrak, bayrak direğinin en tepesinde olmalıdır, altında bir eyalet bayrağı, askerî bayrak ve sonra herhangi başka bir bayrak olabilir. Ermenistan bayrağı başka bir ülkenin bayrağı ile aynı direkte bulunamaz.^[31] Bayrak yerde sürüklenemez, kırmızı şeridi her zaman yukarıda olmalıdır. Bayrağın başaşağı asılı olabileceği tek durum, sıkıntı halinde, yani yardım gerektiğini belirtmek içindir. Bayrak artık kullanılmaya uygun olmadığı zaman görünmez bir yerde yakılabilir.^[31]

Kültürel etkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan Bayrağı Günü[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk Ermenistan Bayrağı Günü 15 Haziran 2010'da Erivan'da kutlandı. 15 Haziran, Ermeni bayrağını resmileştiren yasanın 2006'da yürürlüğe girdiği gündür.^[32]

İlişkili bayraklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kendi içinde bağımsızlığını ilân etmiş olan Dağlık Karabağ (veya Ermenilerin verdiği ad ile Arsah), 2 Haziran 1992 tarihinde kendi bayrağını oluşturdu. Bu bayrakta, Ermenistan'ın bugün kullanımda bulunan üç renkli bayrağı üzerine, bayrağın sağ köşelerinden başlayarak aşağı inen, bayrağın mavi şeridinde birleşen, beş basamaklı halı deseni şeklinde bir figür eklenmiştir.^[33] Bu tasarım, Arsah'ın Ermenistan'dan bugünkü ayrılığını ve Karabağ Ermenilerinin onun bir gün Ermenistan'a bağlanması umudunu temsil eder.^[34] Bayrağın oranı, Ermenistan bayrağında olduğu gibi 1:2'dir.^[33]

Erivan bayrağı beyaz zemin üzerinde Erivan arması (asa tutan aslan) ve onu çevreleyen 12 üçgenden oluşur. Bu üçgenler Ermenistan'ın geçmiş 12 başkentini temsil eder. Armanın turuncu ve mavisi ve etrafındaki üçgenlerin kırmızısı Ermenistan bayrağının renkleridir. Bayrağın tasarımı 27 Eylül 2004'te onaylanmıştır.^[35]

Ermenistan bayrağı, 2000 yılında kabul edilen Pan-Ermeni Oyunları bayrağının tasarımına ilham kaynağı olmuştur. Açık mavi renk zeminli bu bayrağın ortasında, Olimpik halkalar gibi, birbiriyle kaynaşmış altı halka bulunmaktadır. Ermenistanı temsil eden altıncı halka turuncudur ve kırmızı ve mavi halkalara bağlıdır. Halkaların üzerinde Ermenistan renklerinden oluşmuş bir meşale vardır.^[36]

Rusya'nın Rostov oblastındaki Miyanikovskyi rayonunun %60 oranında Ermeni kökenlidir. Bu Ermeniler 18. yüzyılda Kırım'dan göç etmişlerdir. Bu rayon 1998'de Ermenistan bayrağına benzeyen bir bayrak kabul etmiştir. Ermenistan bayrağındaki gibi kırmızı-mavi-turuncu yatay şeritlere ek olarak bayrağın sol tarafında beyaz bir dikey şerit vardır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Ermenistan dahil hiçbir ülke tarafından tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin bayrağı.
Ermenistan'ın başkenti Erivan'ın bayrağı.
Miyanikovskyi rayonunun 1998'de kabul edilen bayrağı (solda dikey beyaz bir şerit vardır).

Ulusal marşta[değiştir | kaynağı değiştir]

Bayrak ile ilgili sözler Ermenistan'ın ulusal marşı Mer Hayrenik'de de geçer. Marşın ikinci ve üçüncü kıt'aları tamamen bayrak ile ilgilidir;

İşte kardeş bir bayrak sana;
Ellerim ile yaptığım!
Gecelerce uyumadan,
Gözyaşlarım ile yıkadığım!

Bak şuna işte üç renk!
Bu bizim ulu simgemiz.
Bayrağımız düşmana karşı parıldasın,
Ermenistan her daim muzaffer olsun!
— Ermenistan millî marşından alıntı^[37], Ահա եղբայր քեզ մի դրոշ,
Զոր իմ ձեռքով գործեցի
Գիշերները ես քուն չեղա,
Արտասուքով լվացի։

Նայիր նրան երեք գույնով,
Նվիրական մեկ նշան
Թող փողփողի թշնամու դեմ
Թող միշտ պանծա Հայաստան։

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Erivan'da Ermenistan bayrağı şeklinde madenî bir anıt (2009).
Taşnak Partisi genel merkezi, Erivan (2010).

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan bayrakları listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Laurence Ritter (Haziran 2010). "Une journée pour trois couleurs". Nouvelles d'Arménie Magazine, 165. s. 56. ISSN 1245-4125. .
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r "The Evolution of the Armenian Flag". 14 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2011.
^ "General Information: section the Flag". Government of Republic of Armenia. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2010.
^ "Armenian Flag Day Marked on June 15". Erivan Report. 2 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2011.
^ Ermenistan hükûmeti sitesinde görünen bayrakların RGB numaralarını bulmak için Jasc Paint Shop Pro programı kullanıldı.
^ "HST 50-2012 - General Specifications of the Republic of Armenia flag (AM)" (PDF) (Ermenice). 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2011.
^ "Flag of the Artashessyan Dynasty". 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2011.
^ ^a ^b "Lordship flags of Armenia". 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2011.
^ ^a ^b "Armenia within Russia". 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2011.
^ "RA State Symbol". 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2011.
^ "Transcaucasian Federation" (İngilizce). Flags Of The World website. 30 Mayıs 2003. 29 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.
^ "In Search of Flag Days". Flags Of The World website. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.
^ ^a ^b ^c "RA State Symbol" (İngilizce). Day of the State Flag of Armenia. 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2011.
^ "Cоветская Армения (Soviet Armenia)" (Rusça). Russian Centre of Vexillology and Heraldry. 14 Kasım 2004. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2007.
^ ^a ^b "Soviet Armenia". 11 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ De Waal, Thomas. Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War, pp. 60-1. NYU Press, 2003, ISBN 0-8147-1945-7.
^ King, Sarah Sanderson and Cushman, Donald P. Political Communication: Engineering Visions of Order in the Socialist World, p. 102. SUNY Press, 1992, ISBN 0-7914-1201-6.
^ ^a ^b ^c "General Information". The Government of the Republic of Armenia. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.
^ "The Constitution of the Republic of Armenia (With Amendments)". 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ ^a ^b ^c ^d "The Law of the Republic of Armenia on the Flag of the Republic of Armenia". 23 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "Changes in "Law on Flag of RA"". 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "The Law of the Republic of Armenia on the coat of Arms of the Republic of Armenia". 23 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "The Law of the Republic of Armenia on the Anthem of the Republic of Armenia". 23 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ Madde 4, "Armenia Law on Copyright and Related Rights of June 15, 2006". World Intellectual Protperty Organization. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.
^ ^a ^b "Criminal Code of the Republic of Armenia". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "Law on Advertising" (PDF). 15 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "Electoral Code of the Republic of Armenia". 15 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "State Anthem of the Republic of Armenia". 26 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "Judicial Code of the Republic of Armenia". 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "The Law of the Republic of Armenia on the Constitutional court". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ ^a ^b "Printable Armenian Flag". 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2011.
^ "Day of the State Flag of the Republic of Armenia" (İngilizce). 25 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011. .
^ ^a ^b "Flag of the Nagarno-Karabagh Republic". Erişim tarihi: 26 Ocak 2011. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Artsakh / Nagorno-Karabakh". 13 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "Erivan (Municipality, Armenia)". 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "Armenia: Sport flags". 15 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.
^ "Ermenistan millî marşı" (İngilizce). nationalanthems.info. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2011.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan Bayrağı5 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
The Evolution of the Armenian Flag (İngilizce)
Ermenistan Bayrakları13 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
Armenica.org16 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

[NAM16556-1] Laurence Ritter (Haziran 2010). "Une journée pour trois couleurs". Nouvelles d'Arménie Magazine, 165. s. 56. ISSN 1245-4125. .

[evolution-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r "The Evolution of the Armenian Flag". 14 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2011.

[3] "General Information: section the Flag". Government of Republic of Armenia. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2010.

[4] "Armenian Flag Day Marked on June 15". Erivan Report. 2 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2011.

[5] Ermenistan hükûmeti sitesinde görünen bayrakların RGB numaralarını bulmak için Jasc Paint Shop Pro programı kullanıldı.

[6] "HST 50-2012 - General Specifications of the Republic of Armenia flag (AM)" (PDF) (Ermenice). 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2011.

[flag-of-the-artashessyan-7] "Flag of the Artashessyan Dynasty". 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2011.

[lordship-flags-of-armenia-8] "Lordship flags of Armenia". 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2011.

[arm-within-russia-9] "Armenia within Russia". 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2011.

[state-symbol-10] "RA State Symbol". 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2011.

[11] "Transcaucasian Federation" (İngilizce). Flags Of The World website. 30 Mayıs 2003. 29 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.

[12] "In Search of Flag Days". Flags Of The World website. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.

[flagday-symbol-13] "RA State Symbol" (İngilizce). Day of the State Flag of Armenia. 18 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2011.

[ArmSSR-14] "Cоветская Армения (Soviet Armenia)" (Rusça). Russian Centre of Vexillology and Heraldry. 14 Kasım 2004. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2007.

[hrono.ru-15] "Soviet Armenia". 11 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[16] De Waal, Thomas. Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War, pp. 60-1. NYU Press, 2003, ISBN 0-8147-1945-7.

[17] King, Sarah Sanderson and Cushman, Donald P. Political Communication: Engineering Visions of Order in the Socialist World, p. 102. SUNY Press, 1992, ISBN 0-7914-1201-6.

[RA-geninfo-18] "General Information". The Government of the Republic of Armenia. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.

[19] "The Constitution of the Republic of Armenia (With Amendments)". 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[flaglaw-20] "The Law of the Republic of Armenia on the Flag of the Republic of Armenia". 23 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[21] "Changes in "Law on Flag of RA"". 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[22] "The Law of the Republic of Armenia on the coat of Arms of the Republic of Armenia". 23 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[23] "The Law of the Republic of Armenia on the Anthem of the Republic of Armenia". 23 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[24] Madde 4, "Armenia Law on Copyright and Related Rights of June 15, 2006". World Intellectual Protperty Organization. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011.

[criminal-code-25] "Criminal Code of the Republic of Armenia". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[26] "Law on Advertising" (PDF). 15 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[27] "Electoral Code of the Republic of Armenia". 15 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[28] "State Anthem of the Republic of Armenia". 26 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[29] "Judicial Code of the Republic of Armenia". 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[30] "The Law of the Republic of Armenia on the Constitutional court". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[print-31] "Printable Armenian Flag". 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2011.

[32] "Day of the State Flag of the Republic of Armenia" (İngilizce). 25 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2011. .

[nkr.am-33] "Flag of the Nagarno-Karabagh Republic". Erişim tarihi: 26 Ocak 2011. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[34] "Artsakh / Nagorno-Karabakh". 13 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[35] "Erivan (Municipality, Armenia)". 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[36] "Armenia: Sport flags". 15 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011.

[37] "Ermenistan millî marşı" (İngilizce). nationalanthems.info. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

g t d Ermenistan konuları
Tarih	Urartular Arminiya Revan Hanlığı Bizans döneminde Ermenistan Sasani döneminde Ermenistan Rusya Ermenistanı Osmanlı İmparatorluğu Ermeni Kırımı Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti Ermenistan'ın Sovyetleştirilmesi Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1988 Spitak depremi Dağlık Karabağ sorunu Karabağ Savaşı 2020 Dağlık Karabağ Savaşı
Simgeler	Bayrak Arma Ulusal marş
Politika ve hükûmet	Anayasa Devlet yapısı Devlet Başkanı Başbakan Siyasi partiler Seçimler Dış ilişkiler Silahlı Kuvvetleri Ulusal Meclis Yozlaşma İnsan hakları (LGBT hakları)
Ekonomi	Para birimi Bilim ve teknoloji Turizm Ulaşım
Coğrafya	Başkent İdari yapılanma Şehirler
Demografi	Diaspora Diller Din Eğitim
Kültür	Dans Edebiyat İnternet Mutfak Müzik Resmi bayramlar Sinema Spor Vartavar
Ermenistan portalı

g t d Asya bayrakları
Egemen devletler	Afganistan Azerbaycan Bahreyn Bangladeş Bhutan Birleşik Arap Emirlikleri Brunei Çin Doğu Timor Endonezya Ermenistan Filipinler Güney Kore Gürcistan Hindistan Irak İran İsrail Japonya Kamboçya Katar Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kırgızistan Kuveyt Kuzey Kore Laos Lübnan Maldivler Malezya Mısır Moğolistan Myanmar Nepal Özbekistan Pakistan Rusya Singapur Sri Lanka Suriye Suudi Arabistan Tacikistan Tayland Türkiye Türkmenistan Umman Ürdün Vietnam Yemen
Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Filistin Güney Osetya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tayvan
Bağımlı ve diğer bölgeler	Ağrotur ve Dikelya Britanya Hint Okyanusu Toprakları Christmas Adası Cocos Adaları Hong Kong Makao
Kategori

g t d Avrupa bayrakları
Egemen devletler	Almanya Andorra Arnavutluk Avusturya Azerbaycan Belarus Belçika Birleşik Krallık Bosna-Hersek Bulgaristan Çekya Danimarka Ermenistan Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Karadağ Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kuzey Makedonya Letonya Lihtenştayn Litvanya Lüksemburg Macaristan Malta Moldova Monako Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya Türkiye Ukrayna Yunanistan Vatikan
Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Güney Osetya Kosova Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Transdinyester
Bağımlı ve diğer bölgeler	Åland Aynoroz Cebelitarık Faroe Adaları Gagavuzya Guernsey Jersey Man Adası Svalbard

Ermenistan bayrağı nedir?, Ermenistan bayrağı anlamı nedir?, Ermenistan bayrağı ne demektir?