Ermenistan'da eğitim sosyal hizmetler arasında en hızlı gelişeni olurken, sağlık ve sosyal hizmetler, Ermenistan'ın 1991'deki bağımsızlığını takiben Sovyet döneminin temel devlet planlı yapısını korumaya çalıştı^[1] Bugün Ermenistan, Avrupa Yükseköğretim Alanı hedeflerini takip ederken, yükseköğretim sistemi için de yeni bir vizyon uygulamaya çalışmaktadır.^[2] Eğitim ve Bilim Bakanlığı ülkedeki eğitimi denetler.

Ermenistan'da 1960 yılında okuryazarlık oranının %100 olduğu rapor edilmişti^[1] Ermenistan'da komünist dönemde, eğitim tamamen devlet kontrolü altındaydı ve Moskova'dan gelen standart Sovyet modelini takip ediyordu. Bu dönemde Ermeni eğitim sistemi, müfredat ve öğretim yöntemleri, siyaset, kültür ve ekonomi gibi toplumun diğer alanlarıyla sıkı bir entegrasyona sahipti. Sovyetler Birliği'nin etkisi altında, Ermenistan'da ilk ve orta öğretim ücretsizdi ve orta öğretimi tamamlamak zorunluydu.^[1]

1990'ların başında, Ermenistan önemli değişikliklere gitti ve Sovyet sisteminden ayrıldı. Yüksek öğrenimdeki öğrencilerin büyük çoğunluğunun Ermeni olması nedeniyle, müfredatlarda Ermeni tarihi ve kültürüne ağırlık verilmeye başlandı. Ermenice, eğitimde baskın bir dil haline geldi ve 1991 yılına kadar Rusça eğitim veren birçok okul kapatıldı. Ancak, hala Rusça, yaygın bir şekilde ikinci dil olarak öğretilmeye devam ediyor.^[1] Bugün, British Council tarafından gençler arasında İngilizce öğrenmeyi ve becerileri geliştirmeyi amaçlayan çeşitli programların uygulanmasıyla, Ermenistan gençleri arasında İngilizce öğrenme oranı hızla artıyor.^[3] Eylül 2018'de Ermeni hükûmeti Erivan'da ilk Çince dil okulunun açılmasına karar verdi. Çin-Ermeni Dostluk Okulu, Çincenin derinlemesine öğrenildiği, teknik donanıma sahip eğitim kurumları ağının ilk halkası haline geldi ve sadece Ermenistan'da değil, bütün Doğu Avrupa'da da Çince öğretmek için en büyük eğitim merkezi olmaya hazırlanıyor.^[4]

Eğitim Kurumları[değiştir | kaynağı değiştir]

1990-91 öğretim yılında, tahmini 1.307 ilk ve orta okulda 608.800 öğrenci eğitim görüyordu. Diğer 70 uzmanlaşmış ortaöğretim kurumunun 45.900 öğrencisi vardı ve üniversitelerin de dahil olduğu toplam on ortaöğretim sonrası kurumda 68.400 öğrenci kayıtlıydı. Ayrıca, yaşı tutan çocukların %35'i anaokullarına gidiyordu. 1988-89 öğretim yılında, 10.000 nüfus başına 301 öğrenci uzmanlaşmış orta ve yüksek öğrenimdeydi; bu rakam, Sovyet ortalamasının biraz altındaydı. 1989'da 15 yaş üstü Ermenilerin yaklaşık %58'i orta öğrenimini tamamlamış, %14'ü ise üniversite öğrenimi görmüştü.^[1]

1992'de Ermenistan'ın en büyük yüksek öğrenim kurumu olan Erivan Devlet Üniversitesi'nin sosyal bilimler, fen bilimleri ve hukuk gibi 18 farklı bölümü vardı.^[1] Fakültenin nüfusu yaklaşık 1.300 öğretmen, öğrenci nüfusu 10.000 kadardı.^[1] Erivan Mimarlık ve İnşaat Mühendisliği Enstitüsü 1989 yılında kuruldu^[1]

Erivan Devlet Üniversitesi'nin genişlemesi ve gelişmesi amacıyla, 1930'da ayrılan ve tıp fakültesi olarak kurulan Tıp Enstitüsü de dahil olmak üzere bir dizi bağımsız yüksek öğretim kurumu oluşturuldu. 1980 yılında Erivan Devlet Tıp Üniversitesi (YSMU), SSCB'nin önde gelen ödüllerinden biri, Kızıl Bayrak İşçi Nişanı'na layık görüldü. Bu prestijli ödül, sağlık sektöründe kalifiye uzmanların yetiştirilmesine ve tıp biliminin ilerlemesine sağladığı önemli katkılar nedeniyle verildi.

Ermenistan'daki diğer okullar arasında Ermenistan Amerikan Üniversitesi, Ermenistan Avrupa Üniversitesi, QSI Uluslararası Erivan Okulu ve Avrasya Uluslararası Üniversitesi (EIU) bulunmaktadır. EIU, 1996 yılında Erivan'da kurulmuş özel bir yüksek öğretim kurumudur. 13 Mart 1997'de EIU, Bilim ve Eğitim Bakanlığı'nın aldığı kararla tam akreditasyona hak kazandı. O zamandan beri EIU'ya Devlet Diplomaları verme yetkisi vardır.

Lori eyaletindeki COAF (Ermenistan Çocukları Yardım Vakfı) SMART eğitim merkezi, Ermenistan'ın kırsal topluluklarının sakinlerine, bilgi teknolojisi, sanat, iletişim, ekoloji, sağlıklı yaşam, iş ve sivil beceriler konularında ücretsiz eğitim sunarak, resmi olmayan bir eğitim ve beceri geliştirme fırsatı sağlamaktadır.^[5][6]

Ermenistan'da nispeten çok sayıda yükseköğretim kurumu vardır; 65 kamu ve özel yükseköğretim kurumu bulunmaktadır. Bunlardan 23'ü kâr amacı gütmeyen kamu üniversiteleridir; 4'ü devletler arası (diğer ülkelerle ortak kurulan) üniversitelerdir; ve 31'i özel, kâr amacı güden kurumlardır. Ermenistan'da Rusya, Ukrayna ve Belarus devlet ve özel üniversitelerinin yedi kampüsü bulunmaktadır.^[2]

Okul eğitimi sonrasında[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan'da, diğerlerinin yanı sıra Tumo Yaratıcı Teknolojiler Merkezi, Ermenistan Çocukları Yardım Vakfı SMART merkezi gibi gençlere kendi alanlarında ilerlemeleri için 21. yüzyıl becerileri ve bilgileri sağlayan birkaç yeni, teknolojiye dayalı eğitim merkezi bulunmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ermenistan Amerikan Üniversitesi
• Ermenistan Avrupa Üniversitesi