Yılmaz Gruda

Yılmaz Gruda
Yılmaz Gruda
Doğum	Ahmet Yılmaz Gruda; 14 Mart 1930; İstanbul, Türkiye
Ölüm	25 Temmuz 2023 (93 yaşında); Güngören, İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebi	Böbrek yetmezliği
Defin yeri	Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul
Milliyet	Türk
Meslek	Oyuncu, şair, oyun yazarı, çevirmen
Etkin yıllar	1956-2023
Evlilik	Tolga Tiğin; (e. 1957; b. 1963); Ayşen Gruda; (e. 1965; b. 1976); Türkan Gruda; (e. 1985; ö. 2014)
Çocuk(lar)	Elgin Gruda (d. 1960); Mediha Elvan Gruda; (d. 1968; ö. 2023)
Ebeveyn(ler)	Hasan Gruda; Emine Mediha Aytaç

Ahmet Yılmaz Gruda (14 Mart 1930, İstanbul - 25 Temmuz 2023, İstanbul), Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, şair, oyun yazarı, tiyatro yönetmeni, çevirmen ve reklamcı.^[1]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavut olan babası Hasan^[2] kan davası yüzünden ülkesinden kaçarak İstanbul'a yerleşti. Babası İstanbul'da sütçülük yaparken annesi Emine Mediha Aytaç'la tanıştı, evlendiler. 1930'da Yılmaz Gruda doğdu. Evlenmelerine karşı olan ailelerin de baskılarıyla anne babası boşandı; babası Ankara'ya taşındı. Yılmaz Gruda babasıyla Ankara'da yaşamaya başladı.^[3]

Okumayı çok seven Gruda, kendi kendine kitaplar yazmaya başladı; zamanla şiire yöneldi.^[3] Ankara Ticaret Lisesindeki eğitim sürecini yarıda bırakarak devlet memuru olan Gruda'nın yazdığı şiirler, 1950'li yıllarda, çeşitli dergilerde yayımlanmaya başladı. 1956 yılında girdiği Cep Tiyatrosu'nda başlayan oyunculuk yaşamı, Ankara Devlet Tiyatrosu'na ait Küçük Tiyatro'da devam etti. Ankara Meydan Sahnesi ve Nisa Serezli topluluklarında da görev yaptı. Bir süre yeniden memurluk hayatına dönüp muhasebecilik yaptı. Muammer Karaca Tiyatrosu'nu yönetti. Oyuncu Tolga Tiğin^[4] ve Ayşen Gruda'nın eski eşi olan sanatçı, aynı zamanda Attilâ İlhan ile beraber mavi hareketini yaratan şairlerdendir. Seyirlik tiyatro oyunları da yazıp çeviriler yapan Gruda'nın eserlerinde geleneksel Türk tiyatrosu ve Çehov etkisi açıkça görülür. Sanatçının yayımlanmış eserleri bulunmaktadır. Kamera önünde de yer alan Yılmaz Gruda, sinema ve dizi filmlerde rol almaktaydı.

Yılmaz Gruda, 25 Ekim 2020'de Harbiye Cemil Topuzlu Açıkhava Tiyatrosu'nda, Anton Çehov'un Evliliğin Halleri'ni Çeviren/Derleyen/Yöneten ve oyuncusu olarak 90 yaşında sahnede yer almıştır.^[5]

Bir süredir sağlık sorunu yaşayan oyuncu, 25 Temmuz 2023 tarihinde tedavi gördüğü Özel Güngören Hastanesinde 93 yaşında öldü. Üsküdar Musahipzade Celal Sahnesi'nden uğurlanan Gruda'nın cenazesi, Şakirin Camii'nde ikindi vaktine müteakip kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı'nda toprağa verildi.^[6]

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

1961: Gazebo - Alec Coppel - Haldun Dormen Tiyatrosu, Küçük Sahne
2015: Frankenstein - Mary Shelley (Uyarlayan: Nick Dear)
2018: Biz Bize Benzeriz - Yılmaz Gruda
2018: Gülmeye Geldik Dünyaya - Yılmaz Gruda
2019: Onlar ki... Kuvayi Milliye Destanı - Nâzım Hikmet
2020: Evliliğin Halleri - Anton Çehov

Oynayanlar: Ulvi Uraz, Ayfer Feray, Haldun Dormen, Altan Erbulak, Yılmaz Gruda, Metin Serezli, Turgut Boralı, İzzet Günay^[7]

1956: Bir Evlenme - Gogol - Cep Tiyatrosu
1957: Kara Ağaçlar - Cheil - Küçük Sahne
1961: İkinci Baskı - Refik Erduran - Küçük Sahne

Filmografisi^[8]^[9][değiştir | kaynağı değiştir]

1958: Daha Çekecek miyim
1958: Dokuz Dağın Efesi
1958: İstanbul Macerası
1959: Düşman Yolları Kesti
1959: Ölürüm de Ayrılamam
1960: Dolandırıcılar Şahı
1960: Gecelerin Ötesi
1960: Rüzgâr Zehra / Sünger Avcıları
1961: İstanbul'da Aşk Başkadır
1961: Kader Yolcusu
1961: Suçlu Aşıklar
1962: Bir Gecelik Gelin
1964: Affetmeyen Kadın
1964: Döner Ayna
1965: Cennet Fedaileri
1966: Ben Bir Kanun Kaçağıyım
1966: Kanun Benim
1966: Karakolda Ayna Var
1966: Yaşamak Haram Oldu
1967: Demir Yumruklu Üçler
1967: Kızıl Tehlike
1967: Yalan Bazen Tatlıdır
1970: Ağlayan Melek
1970: Bomba Ahmet
1970: Herkesin Sevgilisi
1970: İç Güveysi
1970: Ölünceye Kadar
1971: Ayıbettin Şemsettin
1971: Bir Kadın Kayboldu
1971: Sezercik Yavrum Benim
1972: Hazreti Yusuf
1972: Suya Düşen Hayal
1972: Tophaneli Murat^[10]
1972: Zulüm
1973: Arap Abdo / İstanbul Kabadayıları
1973: Asiye Nasıl Kurtulur?^[11]
1973: Bebek Yüzlü
1973: Bitirimler Sosyetede
1973: Gazi Kadın
1973: Gülerken Ağlayanlar
1973: Sevda Yolu
1973: Yeryüzünde Bir Melek
1973: Cano
1974: Fedai
1974: Kartal Yuvası
1975: Diyet
1975: Köçek
1975: Vur Tatlım
1976: Arabacının Aşkı
1976: Aşk Dediğin Laf Değildir
1976: Babanın Suçu
1976: Gel Barışalım
1976: Güngörmüşler
1976: Kana Kan
1976: Kuklalar
1976: Şoför
1976: Su Perisi Elması
1976: Tek Başına
1977: Meryem ve Oğulları
1990: Kuruntu Ailesi
1992: Yağmur Beklerken
1994: Aylaklar^[12] - Altuğ Savaşal
1994: Bay Kamber
1996: Gözlerinde Son Gece
2004-2007: Yabancı Damat
2007-2009: Kavak Yelleri
2008: Şeytanın Pabucu
2009: Aile Saadeti
2009: Aşk Geliyorum Demez
2009: Bez Bebek
2010: Çakıl Taşları
2011: Aşk Tesadüfleri Sever
2011: Bitmeyen Şarkı
2011: Celal Tan ve Ailesinin Aşırı Acıklı Hikayesi
2012: Böyle Bitmesin
2012-2013: İşler Güçler
2012: Suskunlar
2013: Aşk Ağlatır
2013: Fatih
2013: Galip Derviş
2013-2014: Vicdan
2014: Gülcemal
2014: Kod Adı: K.O Z.
2014: Olur Olur! Bal Gibi Olur
2014: Sürgün İnek
2014: Ulan İstanbul
2015: Adana İşi
2015: Gönül İşleri
2015: Mutlu Ol Yeter
2016: Biz Bir Dolaşalım
2016: Roza of Smyrna / İsmail ve Roza
2017: Görevimiz Tatil
2017: Ver Kaç
2017: Yıldızlar Şahidim
2018: Ailecek Şaşkınız
2018: Batlır
2018: Göktaşı
2018: Şahsiyet
2018: Sorma Neden
2019: Bir Aile Hikayesi
2019: Hercai
2020-2021: Babam Çok Değişti
2020: Menajerimi Ara
2021: Çukur
2022: Rüzgargülü
2022: Yanlış Anlama 2
2022: Mahalleden Arkadaşlar
2023: Kuzenler Firarda 2
2023: Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî
2023: Kaküllü Kız
2023: Prens
2023: Türk Dedektif
2024: Üç Günlük Dünya

Yazdığı Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

Sımayıl ile Razıya (Taş Baskı) / Bir Sevda Romanı, Kırmızı Kedi Yayınevi, Roman, Ekim 2020
Bir Devlet Memurunun Ölümü, Anton Çehov, Çeviren: Yılmaz Gruda, İnkılap Yayınevi, Roman, Ağustos 2018
Gelir Ergeç / Karşı Roman, Berfin Yayınları, Roman, Şubat 2017
Yeşilçam Cehennemi, Bilgi Yayınevi, Roman, Mayıs 2016
Kendi ile Kendisi, Hayal Yayınları, Şiir, Mart 2013
Sultan Abdülaziz Vak'ası, Bilgi Yayınevi, Roman, Kasım 2012
Kavuklu Hamdi, Ortaoyunu, Mitos Boyut Yayınları, Piyes, Ocak 2011
Köylü Devrimci Börklüce Mustafa, Berfin Yayınları, Efsane, Mart 2008
Çağdaş Edep-Erkan Görgü Kitabı, Kaynak Yayınları, Deneme, Aralık 2007
Bir Başka O - Oratoryo, Kaynak Yayınları, Şiir, Şubat 2007, ISBN 978-975-343-486-7
Manzum Nasreddin Hoca Fıkraları, Kaynak Yayınları, Mizah-Fıkra, Haziran 2006, ISBN 978-975-343-457-7
Marathon "Bir Uzun Koşu", Şiir, Bilgi Yayınevi, Haziran 2002, ISBN 978-975-494-994-0
Çerçi Zeus - Bir Çağdaş Mitoloji Denemesi, Öteki Yayınevi, 1997, ISBN 975-8012-58400-1
Çarmıhtaki Yeni Mehmet, Öteki Yayınevi, Şiir, 1997, ISBN 975-8012-56-8
Camdaki Düşman, Öteki Yayınevi, Şiir, 1996
Tek Perdelik Dokuz Oyun, Anton Çehov, Çeviren: Yılmaz Gruda, Bilgi Yayınevi, Piyes, 1994, ISBN 975-494-437-7
Kül Altındaki Kor, Anton Çehov, Çeviren: Yılmaz Gruda, Kabalcı Yayınevi, Piyes, 1993
Şu Bizim Tiyatromuz, Koza Yayınları, İnceleme, 1976
Biraz Reklam Alır mısınız, Kelebek Yayınları, Kasım 1986

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

1999: Behçet Aysan - Şiir Ödülü - Çerçi Zeus
2003: Yunus Nadi Ödülleri - Yunus Nadi Ödüllü - Marathon (Bir Uzun Koşu)
2016: 53. Uluslararası Antalya Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü
2018: 23. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri - Onur Ödülü
2021: Harput Kısa Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Yılmaz Gruda". Facebook. Yılmaz Gruda.
^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
^ ^a ^b "İçi Dışı Hep Mavi: Yılmaz Gruda". 16 Nisan 2020. 26 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2023.
^ "Sanatkar Bir Çift: Tolga Tiğin, Yılmaz Gruda" (PDF), 10. Sinema 60 dergisi. 1961. s. 29. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
^ "Yılmaz Gruda". Facebook. Yılmaz Gruda. 26 Ekim 2020. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Yeşilçam'ın duayen oyuncusu Yılmaz Gruda hayatını kaybetti". www.cumhuriyet.com.tr. 25 Temmuz 2023. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023.
^ "Tiyatro Tenkitleri" (PDF), 14. Sinema 60 dergisi. 1961. s. 23. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
^ "Yılmaz Gruda". TSA. 9 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Yilmaz Gruda". imdb. 3 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Tophaneli Murat". Youtube. Fanatik. 24. dakika. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Asiye Nasıl Kurtulur". Youtube. Fanatik. 3:30. dakika. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Aylaklar". TSA. 30 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yılmaz Gruda 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., SinemaTürk
Yılmaz Gruda 28 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Tiyatrolar
Yılmaz Gruda, ekşi sözlük
Yılmaz Gruda 23 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Biyografi
Yılmaz Gruda 10 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Biyografya

[1] "Yılmaz Gruda". Facebook. Yılmaz Gruda.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.

[:1-3] "İçi Dışı Hep Mavi: Yılmaz Gruda". 16 Nisan 2020. 26 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2023.

[:0-4] "Sanatkar Bir Çift: Tolga Tiğin, Yılmaz Gruda" (PDF), 10. Sinema 60 dergisi. 1961. s. 29. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).

[5] "Yılmaz Gruda". Facebook. Yılmaz Gruda. 26 Ekim 2020. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[6] "Yeşilçam'ın duayen oyuncusu Yılmaz Gruda hayatını kaybetti". www.cumhuriyet.com.tr. 25 Temmuz 2023. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023.

[7] "Tiyatro Tenkitleri" (PDF), 14. Sinema 60 dergisi. 1961. s. 23. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).

[8] "Yılmaz Gruda". TSA. 9 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[9] "Yilmaz Gruda". imdb. 3 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[10] "Tophaneli Murat". Youtube. Fanatik. 24. dakika. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[11] "Asiye Nasıl Kurtulur". Youtube. Fanatik. 3:30. dakika. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[12] "Aylaklar". TSA. 30 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

g t d Yunus Nadi Abalıoğlu Şiir Ödülleri
1989-1990	Yunus Koray (1989) Güven Turan (1990)
1991-2000	Kemal Özer - Güven Turan (1991) Ahmet Erhan ve Ahmet Ada (1992) Hüseyin Yurttaş - Ahmet Özer - Nurullah Can (1993) Hüseyin Ferhad (1994) Kağan Kök (1995) Sina Akyol - Aydın Afacan (1996) Enver Ercan - Derya Çolpan (1997) Nazmi Ağıl - Mehmet Kâzım Kumpasoğlu (1998) Ahmet Uysal (1999) Sennur Sezer (2000)
2001-2010	Raif Özben (2001) Roni Margulies - Ahmet Necdet Sözer (2002) Yılmaz Gruda (2003) Ahmet Erhan - Tuğrul Keskin (2004) Ali Püsküllüoğlu - İsmail Uyaroğlu (2005) Ruşen Hakkı (2006) Yüksel Pazarkaya (2007) Abdülkadir Budak - Veysel Çolak (2008) Metin Demirtaş (2009) Melisa Gürpınar - Ünal Ersözlü (2010)
2011 ve sonrası	Hüseyin Haydar (2012) Hulki Aktunç - Gültekin Emre - Arzu K. Ayçiçek (2013) Güngör Tekçe - Yusuf Alper (2014) Refik Durbaş (2015) Erdal Alova (2016) A. Kadir Paksoy - İhsan Tevfik (2017) Küçük İskender - Yücel Kayıran (2018) ba Müslim Çelik - Hakan Savlı (2019) Gonca Özmen (2020) Cevat Çapan (2021)

g t d Behçet Aysan Şiir Ödülü sahipleri
1990'lar	Adnan Satıcı ve Cahit Ökmen (1995) · Devrim Dirlikyapan (1997) · Ünal Ersözlü ve Fergun Özelli (1998) · Yılmaz Gruda (1999)
2000'ler	Özlem Sezer ve Veysel Çolak (2000) · Turgay Fişekçi (2001) · Tevfik Taş ve Ahmet Günbaş (2002) · Aydın Şimşek (2003) · Baki Ayhan T. (2004) · Onur Caymaz (2005) · Ahmet Erhan (2006) · Salih Bolat (2007) · Tuğrul Keskin (2008) · Erol Özyiğit ve Selami Karabulut (2009)
2010'lar	Fuat Çiftçi (2010) · Tozan Alkan (2011) · Ferruh Tunç (2012) · Selahattin Yolgiden (2013) · Alper Beşe (2014) · Sezai Sarıoğlu (2017) · Refik Durbaş (2018)

Yılmaz Gruda nedir?, Yılmaz Gruda anlamı nedir?, Yılmaz Gruda ne demektir?

Yılmaz Gruda nedir?, Yılmaz Gruda anlamı nedir?, Yılmaz Gruda ne demektir?

Yılmaz Gruda

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmografisi^[8]^[9][değiştir | kaynağı değiştir]

Yazdığı Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yılmaz Gruda nedir?, Yılmaz Gruda anlamı nedir?, Yılmaz Gruda ne demektir?

Yılmaz Gruda nedir?, Yılmaz Gruda anlamı nedir?, Yılmaz Gruda ne demektir?

Yılmaz Gruda

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmografisi[8][9][değiştir | kaynağı değiştir]

Yazdığı Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmografisi^[8]^[9][değiştir | kaynağı değiştir]