Sevgi Sanlı

Sevgi Sanlı (d. 2 Temmuz 1925, İzmir – ö. 12 Ağustos 2019, İstanbul) Türk oyun yazarı, çevirmen, eleştirmen.

Devlet Tiyatroları'nda uzun yıllar başdramaturg unvanıyla görev yapan Sanlı, birçok tiyatro oyunu ve operayı Türkçeye çevirmiş; tiyatro, radyo ve televizyon için oyunlar ve müzikaller yazmıştır.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

1925 yılında İzmir'de doğdu. Babası gazeteci, yazar Mehmet Sırrı Sanlı; annesi Lütfiye Hanım'dır.^[1]

İzmir Amerikan Kız Koleji'nden 1945'te, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Filolojisi Bölümü'nden 1950'de mezun oldu. Başbakanlık Basın Yayın Müdürlüğünde İngilizce çevirmen olarak hizmet yaptı.

Mezun olduktan sonra Ankara Devlet Tiyatrosu’na dramaturg olarak atandı. Devlet Tiyatroları'na atanan ilk dramaturg oldu.^[2] 1956-1976 yıllarında Ankara’da Devlet Tiyatroları'nda başdramaturgve dış ilişkiler yönetici; Ankara Radyosu'nda İngilizce spikeri olarak çalıştı. 1976'dan itibaren İstanbul’da çevirmenlik ve tiyatro eleştirmenliği yaptı.

Ülkücü bir gazetecinin çevresindeki yolsuzluklarla kavgasını aktaran ilk oyunu Dilsizlerin Dili adlı oyunu, 1950-1951 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda; Menevşe Yaprağından İncinen Kız adlı oyunu 1964-1965 sezonunda Ankara Devlet Tiyatrosu'nda sahnelendi. Yazılı Taş ve Dalga isimli oynanmamış iki oyunu daha vardır.^[2]

Birçok tiyatro oyunu ve operayı Türkçeye çevirdi. Çevirdiği bazı eserler şunlardır: Amerikan Rüyası, Aktör Kean, Bu Hesapta Yoktu, Küheylan, Leenane’in Güzellik Kraliçesi, Küçük Tilkiler, Pygmalion, Onikinci Gece, Öp Beni Kate, Rita, Salıncakta İki Kişi, Sezar ve Cleopatra, Sevgili Doktor oyunları; My Fair Lady ve Kiss Me Kate müzikalleri. Çevirileriyle bir çok ödüle değer görüldü.

Televizyon ve radyo için de çeviriler yaptı.Televizyon oyunu Uzay Yolu serisini ilk kez Türkçeye çeviren kişidir.^[3]

Sanlı'nın oyun eleştirileri ve tiyatro yazıları Devlet Tiyatroları, Şehir Tiyatroları, Hürriyet Gösteri dergilerinde ve Cumhuriyet gazetesinde yayımlandı. Şair ve müzeci Sabahattin Batur ile evlenen Sevgi Sanlı^[4] bazı yazılarında Sevgi Batur imzasını kullanmıştır.^[5] Sebahattin Batur ile evliliğinden iki kızı vardır.

Sanlı, 1997’de Halide Edip Adıvar’ın Sinekli Bakkal adlı romanını tiyatroya uyarladı ve bu uyarlama Bakırköy Belediyesi'nin Yunus Emre 3. Özgün ve Uyarlama Oyun Yazım Yarışması'nda Büyük Ödül'ü kazandı.

Oxford, Cambridge, Durham, Edinburgh ve Manchester üniversitelerinde konuk öğretim görevlisi oldu.^[6]

2001'de Sadri Alışık Tiyatro Onur Ödülü ile onurlandırıldı.

Türk Dil Kurumu, Türkiye Yazarlar Sendikası, PEN Yazarlar Derneği, Tiyatro Yazarları Derneği ve Tiyatro Eleştirmenleri Birliği üyesiydi.^[2]

12 Ağustos 2019'da İstanbul'da öldü. 2016 yılında adı, Devlet Tiyatroları'nda Başdramaturgluk’a bağlı oyun metinleri arşivinde verilmiştir.^[7]

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu Elma Başka Elma
Dilsizlerin Dili
Kaygusuz Abdal
Menevşe Yaprağından İncinen Kız
Yazılıkaya

Çevirileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Aktör Kean (Edmund Kean) - Raymund Fitzsimons
Albion’un Rüyası - Roger Norman
Altın Kollu Adam - Nelson Algren
Amerikan Rüyası - Edward Albee
Bu Hesapta Yoktu - Aleksandr Nikolayeviç Ostrovski
Dört Kızkardeş - Michel Tremplay
Ermiş Jeanne - Bernard Shaw
Hafta Başı - J. B. Priestley
Jan Dark - Bernard Shaw
Kıl Payı - Edward Albee
Kırgınlar Evi - Bernard Shaw
Kırık Oyuncaklar - Lillian Hellman
Kuru Gürültü - William Shakespeare
Küçük Tilkiler - Lillian Hellman
Küheylan - Peter Shaffer
Leenane'in Güzellik Kraliçesi - Martin McDonagh
My Fair Lady - Alan Jay Lerner
Onikinci Gece ya da Gönlünüzce - William Shakespeare
Oturma Odası - Graham Greene
Öp Beni Kate - Cole Porter
Pygmalion - Bernard Shaw
Rita (Rita'nın Şarkısı) - Willy Russell
Salıncakta İki Kişi - William Gibson
Sevgili Doktor - Anton Çehov / Neil Simon
Sezar ve Kleopatra - Bernard Shaw
Şeytan Çelmesi - Vaclav Havel
Utanmazın Defteri - Aleksandr Nikolayeviç Ostrovski
Yedi Kadın - Barbara Schottenfeld
Yüzbaşı Corelli’nin Mandolini - Louis de Bernieres

Uyarlamaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Sinekli Bakkal - Halide Edip Adıvar

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1973: Sanat Sevenler Derneği - Övgüye Değer Görülenler, "Küçük Tilkiler" adlı çevirisiyle
1974: Sanat Sevenler Derneği - En İyi Çeviri, "Bu Hesapta Yoktu" çevirisindeki başarısıyla
1982: Sanat Kurumu - En İyi Çeviri, "Rita" adlı yapıtın çevirisiyle
2001: Sadri Alışık Ödülleri - Onur Ödülü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Çetin Aktaş, Meftune (1995). "Mehmet Sırrı Sanlı`nın hayatı eserleri üzerine bir araştırma". Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.
^ ^a ^b ^c Cuşa, Hasan (11 Mayıs 2018). "Sevgi Sanlı". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
^ Şener, Sevda (1 Nisan 1973). "Cumhuriyet Dönemi Kadın Oyun Yazarlari". Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 4 (4): 31-44. doi:10.1501/TAD_0000000159. ISSN 1300-1523. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
^ HIZLAN, Doğan (20 Ağustos 2019). "Sevgi Sanlı'nın ardından". Hürriyet. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
^ "Yitirdiklerimiz" (PDF). Türk Dili Dergisi. Eylül 2019. 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
^ "Tiyatro Elestirmenleri Birligi Tarihçe". TEB. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
^ "Sevgi Şanlı Oyun Arşivi Açıldı". tiyatronline.com. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.

[1] Çetin Aktaş, Meftune (1995). "Mehmet Sırrı Sanlı`nın hayatı eserleri üzerine bir araştırma". Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.

[:0-2] Cuşa, Hasan (11 Mayıs 2018). "Sevgi Sanlı". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.

[3] Şener, Sevda (1 Nisan 1973). "Cumhuriyet Dönemi Kadın Oyun Yazarlari". Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 4 (4): 31-44. doi:10.1501/TAD_0000000159. ISSN 1300-1523. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.

[4] HIZLAN, Doğan (20 Ağustos 2019). "Sevgi Sanlı'nın ardından". Hürriyet. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.

[5] "Yitirdiklerimiz" (PDF). Türk Dili Dergisi. Eylül 2019. 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.

[6] "Tiyatro Elestirmenleri Birligi Tarihçe". TEB. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.

[7] "Sevgi Şanlı Oyun Arşivi Açıldı". tiyatronline.com. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Sevgi Sanlı nedir?, Sevgi Sanlı anlamı nedir?, Sevgi Sanlı ne demektir?