Sezer Sezin

Sezer Sezin
Sezer Sezin
	Sezer Sezin kendisiyle özdeşleşen "Şoför Nebahat" rolünde (Film: Şoför Nebahat, 1960)
Doğum	Mesrure Sezer; 25 Ekim 1929; Eyüpsultan, İstanbul, Türkiye
Ölüm	20 Temmuz 2017 (87 yaşında); İstanbul, Türkiye
Meslek	Oyuncu
Etkin yıllar	1940-2007
Evlilik	Kenan Artun; (e. 1952; b. 1963); Üner İlsever; (e. 1965; b. ?)
Çocuk(lar)	Sevgi Yeğenoğlu; Ayşegül İlsever
Ödüller	1993 "Jüri Onur Ödülü" (Uluslararası İstanbul Film Festivali) ; 2008 "Sinema Onur Ödülü" (Uluslararası Bursa İpek Yolu Film Festivali); 1965 "En Başarılı Kadın Oyuncu" (İzmir Film Festivali, Üç Tekerlekli Bisiklet filmiyle); 1955 "En Başarılı Kadın Oyuncu" (Türk Film Dostları Derneği, Kaçak filmiyle)

Sezer Sezin (25 Ekim 1929, İstanbul - 20 Temmuz 2017, İstanbul), Türk sinema^[1] ve tiyatro oyuncusu. 1940'lı ve 1960'lı yıllar arasında sinemada aktif olarak çalıştı. Sinemaya yapımcı olarak da hizmet etti.

Biyografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

25 Ekim 1929 tarihinde İstanbul'un Eyüpsultan semtinde Mesrure Sezer adıyla dünyaya geldi. İlkokul ve ortaokulu bu semtte tamamladı. Ortaokuldan sonra eğitimine devam etmedi. Küçük yaşta tiyatroya ilgi duymaya başladı ve bale dersleri aldı. İlk sahneye çıkışı 1940 yılında Eminönü Halkevi Tiyatrosu'nda Kral Oidipus adlı oyunla oldu, bu oyunda Kralın kızını oynadığında daha 11 yaşındaydı.^[2]

Sezer Sezin sinemaya 1944'te "Hürriyet Apartmanı" filmiyle başladı. Ertesi yıl rol aldığı "Yayla Kartalı" (1945) ve "Köroğlu" (1945) filmlerinde de yine küçük rollerde oynuyordu. Aynı yıl Balkanların en büyük revüsü olarak lanse edilen "Atilla Revüsü"nün "Bale Grubu"'na katıldı, 1946 yılında da Vedat Örfi Bengü ile ortak olarak Sezer Tiyatrosu'nu kurdu. Bir yıl süre ile turneye çıkan tiyatro 1947'de kapandı.

Sezin sinemada asıl çıkışını Damga (1948) filmiyle yaptı. Seyfi Havaeri'nin yönettiği filmde başrolü Memduh Ün'le paylaşıyordu. Zaten filmi yapan şirket Erman Film'in kuruluşunda Sezer Sezin de yer almıştı. Onun kitleler tarafından tanınmasını sağlayan film ise Lütfi Akad'ın yönettiği 1949 tarihli Vurun Kahpeye olmuştu. Her ikisini de yine Lütfi Akad'ın yönettiği Tahir ile Zühre (1952) ve Arzu ile Kamber (1952) adlı filmlerin çekimleri için 6 ay süreyle bulundukları Bağdat'ta başrolü paylaştığı Kenan Artun ile yakınlaştılar ve dönüşte 1952 yılında evlendiler.

Lütfi Akad, Atıf Yılmaz, Semih Evin, Memduh Ün gibi Türk sinemasının önemli yönetmenleri çıkış yaptıkları filmlerini Sezer Sezin'le çektiler. 1955 yılında "Film Dostları Derneği" tarafından kendisine “yılın en başarılı kadın oyuncusu” ödülü verildi. 1956’da oyuncu ve senarist olan eşi Kenan Artun ve İlham Filmer ile ortaklaşa "Türk Eksport Film" adıyla bir film yapım şirketi kurdu. Bu şirket 3 film üretti. Bunlardan 1959 tarihli "Kıbrıs'ın Belası Kızıl EOKA" Türk sinemasının Kıbrıs sorununa değinen ilk filmi oldu, ancak Yunanistan'la Türkiye arasındaki politik yumuşama filmin erkenden vizyondan kaldırılmasıyla sonuçlandı.

1960 yılında Metin Erksan'ın yönettiği Şoför Nebahat filminde canlandırdığı erkeksi karakter onunla özdeşleşti, film çok tutulunca 1964 ve 1965 yıllarında 2 devam filmi yapıldı. Uzun bir süre kendisine Sezer Sezin yerine "Şoför Nebahat" dendi. Bir röportajında "Şoför Nebahat" tiplemesinin Attilâ İlhan'a ait olduğunu söylemişti.^[3] Sinemada hep güçlü kadınları canlandırdı. 1963 yılında İstanbul'da çekilen İtalya, Fransa ve Türkiye ortak yapımı L'Immortelle (Ölümsüz Kadın) adlı filmde oynadı. 1962'de çekilen Üç Tekerlekli Bisiklet filmi ile 1965 yılında "İzmir Film Festivali"'nde "En Başarılı Kadın Oyuncu" ödülünü kazandı.^[4]

1965’te ikinci evliliğini yaptığı Üner İlsever'le birlikte Kadıköy İl Tiyatrosu'nu kurdular. 1967 yılında sinemayı bıraktı. 1970'lerin ortalarında tiyatroyu da bırakarak deri ticaretine atıldı.^[5]

Sezer Sezin, 1984 yılında 21. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde "onur ödülü" ve 1993'te 12. İstanbul Film Festivali'nde "jüri onur ödülü" almıştır.^[6] 2008 Uluslararası Bursa İpek Yolu Film Festivali’nde de kendisine "Sinema Onur Ödülü" verilmiştir.^[7]

Sinemayı bıraktıktan tam 40 yıl sonra 2007 yılında Safa Önal'ın yazıp yönettiği Hicran Sokağı adlı dramda konuk oyuncu olarak yeniden kamera karşısına geçti.^[8]

20 Temmuz 2017 tarihinde Sezer Sezin hayata veda etti. Cenazesi Feriköy Mezarlığı'nda defnedildi.

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

1944: Hürriyet Apartmanı (küçük rol)
1945: Köroğlu (küçük rol)
1945: Yayla Kartalı (küçük rol)
1948: Damga (Asuman)
1949: Vurun Kahpeye (Aliye)
1950: Allah Kerim
1950: Lüküs Hayat (Sadiye)
1952: Arzu ile Kamber (Arzu)
1952: Tahir ile Zühre (Zühre)
1954: Kaçak
1955: Dağları Bekliyen Kız (Zeynep)
1956: Kalbimin Şarkısı (Perihan)
1956: Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi
1958: Altın Kafes
1958: Meyhanecinin Kızı (Zehra)
1958: Meçhul Kahramanlar (Ayşe)
1959: Ana Kucağı (Selmin)
1959: Kıbrıs'ın Belası Kızıl EOKA (Kıbrıs sorununa değinen ilk Türk filmi)
1959: Vatan Uğruna
1960: Dişi Kurt (Zeynep)
1960: Şoför Nebahat (Nebahat)
1961: Rüzgâr Zehra (Rüzgâr Zehra)
1962: Üç Tekerlekli Bisiklet (Hacer)
1963: L'Immortelle (Ölümsüz Kadın) - Türk Kadın (Türkiye, İtalya, Fransa ortak yapımı. Yönetmen: Alain Robbe-Grillet) Film İstanbul'da çekildi^[9]
1964: Cehennem Arkadaşları
1964: Şahane Züğürtler
1964: Şoför Nebahat ve Kızı (Nebahat)
1965: Kanlı Meydan
1965: Şoför Nebahat Bizde Kabahat (Nebahat)
1966: Asker Anası
1966: Sırat Köprüsü (Saadet)
1967: Turist Zehra (Zehra)
2007: Hicran Sokağı (Nuriye - konuk oyuncu)

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Sezer Tiyatrosu'nda (Sonra Sezer Sezin Tiyatrosu) oynanan bazı oyunlar:

Ya Beni Öpersin
Nazırın Karısı
Yanlış Adres
Karımla Olmuyor (1972-1973 sezonu) Yönetmen:Mücap Ofluoğlu

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

1984: 21. Altın Portakal Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Sinematürk' te Sezer Sezin". 23 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2023.
^ http://www.sanatsozluk.com/showentry.asp?eid=3247 ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ http://www.stargazete.com/cumartesi/senede-on-film-cekmek-cinayet-151524.htm ^{[yalın URL]}
^ http://www.turksinemasi.com/sinemaci/sinemaci.asp?islem=yaz&id=316^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2009.
^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009.
^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009.
^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009.
^ http://www.imdb.com/title/tt0057176/locations ^{[yalın URL]}

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Beyazperde'de Sezer Sezin 14 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
IMDb'de Sezer Sezin 15 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Sinemalar.com'da Sezer Sezin 15 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
SinemaTürk'da Sezer Sezin 14 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
TSA'de Sezer Sezin 14 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[sinematürk-1] "Sinematürk' te Sezer Sezin". 23 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2023.

[2] ttp://www.sanatsozluk.com/showentry.asp?eid=3247 ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[3] ttp://www.stargazete.com/cumartesi/senede-on-film-cekmek-cinayet-151524.htm ^{[yalın URL]}

[4] ttp://www.turksinemasi.com/sinemaci/sinemaci.asp?islem=yaz&id=316^{[ölü/kırık bağlantı]}

[5] "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2009.

[6] "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009.

[7] "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009.

[8] "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009.

[9] ttp://www.imdb.com/title/tt0057176/locations ^{[yalın URL]}

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Sezer Sezin nedir?, Sezer Sezin anlamı nedir?, Sezer Sezin ne demektir?