Kazakistan arması

Kazakistan arması
Kazakistan arması
Ayrıntılar
Kullanan	Kazakistan Cumhuriyeti
Kabul tarihi	4 Haziran 1992 (Kiril alfabesi ile yazılmış); 1 Kasım 2018 (Latin alfbesi ile yazılmış)
Tepelik	Beşgen yıldız
Kalkan	Şanırak
Mesnetler	Tulpar
Slogan	QAZAQSTAN
Önceki versiyonları
Öncelleri
Çizer	Jandarbek Melibekov; Şot-Aman Valihanov

Kazakistan arması (Kazakça: Қазақстан елтаңбасы Qazaqstan eltańbasy), Kazakistan Cumhuriyeti'nin devlet arması olarak 4 Haziran 1992'de kabul edilmiştir.^[1] Armanın tasarımcıları Jandarbek Melibekov ve Şot-Aman Valihanov'dur. Arma için düzenlenen yarışmasına yaklaşık 245 proje ve 67 açıklama tasarımı katıldı.^[2] 1992'den önce Kazakistan SSC'nin diğer tüm Sovyet ülkelerine benzer bir arması vardı.

Mart 2024'te cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, armanın karmaşık ve "sovyet benzeri" bir tasarıma sahip olduğunu, bu sebeple yakında bir yarışmayla değiştirilebileceğini belirtti.^[3]

Genel bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Arma, geleneksel Türk çadırı olarak bilinen yurdun üst kubbesindeki kısım olan Şanırak (Kazakça: Шаңырақ, Shańyraq), gök mavisi bir zemin üzerinde merkezden güneş ışınları saçmasından oluşur. Ayrıca Türk mitolojisinde yer alan ve cesareti temsil eden Tulpar atları da armanın her iki yanında bulunmaktadır.^[4] Armanın daire formu, yaşamın ve sonsuzluğun sembolüdür. Merkezde yer alan şanırak ise, ailenin refahını, huzuru ve sakinliği sembolize eder.

Kırgızistan bayrağında da Kazak şanrağına çok benzeyen bir tasarım kullanılmıştır; Kırgızcada tunduk olarak bilinmektedir.

Kazakistan Cumhuriyeti ulusal ambleminin renkli versiyonu iki renkten oluşur: altın ve gök mavisi. Altın rengi, Kazakların aydınlık ve berrak bir geleceğini simgeler. Gök mavisi ise, tüm insanlarla barış, rıza, dostluk ve birliğe duyulan özlemin sembolüdür.^[1] Armanın alt kısmında ise ülkenin adı olan QAZAQSTAN yer almaktadır. Ancak 1 Kasım 2018'den önce Kiril alfabesi ile "ҚA3AҚCTAH" yazmaktaydı.^[5]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Latin harfleri ile QAZAQSTAN yazan hali.
Latin harfleri ile QAZAQSTAN yazan 3 boyutlu hali.
Latin alfabesine geçişten önceki versiyonu
Latin alfabesine geçişten önceki versiyonunun 3 boyutu hali.
1992 yılında yapılan teknik çizimi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "National Emblem of Kazakhstan — Official site of the President of the Republic of Kazakhstan". Akorda.kz. 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020.
^ "Pavlodar Region Administration : State symbols". web.archive.org. 21 Temmuz 2011. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020.
^ Радиосы, Азаттық (15 Mart 2024). "Тоқаев Ұлттық құрылтайда елтаңба өзгеретінін жариялап, "қазақ тілін ешкімді мәжбүрлемей дамыту" жайлы айтты". Азаттық радиосы (Kazakça). Erişim tarihi: 16 Mart 2024.
^ "TAZI". web.archive.org. 4 Mart 2016. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020.
^ "Приказ Председателя Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 20 сентября 2018 года № 272-од «О некоторых вопросах стандартизации»". Информационная система ПАРАГРАФ. 21 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020.

[:0-1] "National Emblem of Kazakhstan — Official site of the President of the Republic of Kazakhstan". Akorda.kz. 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020.

[2] "Pavlodar Region Administration : State symbols". web.archive.org. 21 Temmuz 2011. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020.

[3] Радиосы, Азаттық (15 Mart 2024). "Тоқаев Ұлттық құрылтайда елтаңба өзгеретінін жариялап, "қазақ тілін ешкімді мәжбүрлемей дамыту" жайлы айтты". Азаттық радиосы (Kazakça). Erişim tarihi: 16 Mart 2024.

[4] "TAZI". web.archive.org. 4 Mart 2016. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020.

[5] "Приказ Председателя Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 20 сентября 2018 года № 272-од «О некоторых вопросах стандартизации»". Информационная система ПАРАГРАФ. 21 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Avrupa armaları
Egemen devletler	Almanya Andorra Arnavutluk Avusturya Azerbaycan Belarus Belçika Birleşik Krallık Bosna-Hersek Bulgaristan Çekya Danimarka Ermenistan Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Karadağ Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kuzey Makedonya Letonya Lihtenştayn Litvanya Lüksemburg Macaristan Malta Moldova Monako Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya Türkiye Ukrayna Yunanistan Vatikan
Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Güney Osetya Kosova Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Transdinyester
Bağımlı ve diğer bölgeler	Åland Aynoroz Cebelitarık Faroe Adaları Gagavuzya Guernsey Jersey Man Adası Svalbard

g t d Asya armaları
Egemen devletler	Afganistan Azerbaycan Bahreyn Bangladeş Bhutan Birleşik Arap Emirlikleri Brunei Çin Doğu Timor Endonezya Ermenistan Filipinler Güney Kore Gürcistan Hindistan Irak İran İsrail Japonya Kamboçya Katar Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kırgızistan Kuveyt Kuzey Kore Laos Lübnan Maldivler Malezya Mısır Moğolistan Myanmar Nepal Özbekistan Pakistan Rusya Singapur Sri Lanka Suriye Suudi Arabistan Tacikistan Tayland Türkiye Türkmenistan Umman Ürdün Vietnam Yemen
Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Filistin Güney Osetya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tayvan
Bağımlı ve diğer bölgeler	Ağrotur ve Dikelya Britanya Hint Okyanusu Toprakları Christmas Adası Cocos Adaları Hong Kong Makao
Kategori

Kazakistan arması nedir?, Kazakistan arması anlamı nedir?, Kazakistan arması ne demektir?