25 Mayıs

Olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

25 Mayıs, Miladi takvime göre yılın 145. (artık yıllarda 146.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 220 gün vardır.

1571 - İspanyol İmparatorluğu, Venedik Cumhuriyeti ve Papalık Devleti, Osmanlı Devleti aleyhine ittifak kararı aldı.
1924 - Türkiye millî futbol takımı, Olimpiyat Oyunları kapsamındaki ilk millî maçında, Çekoslovakya'ya 5-2 yenildi.

1937 - Paris'te, 1937 Dünya Fuarı başladı. Eyfel Kulesi'nin de yer aldığı fuarda İşçi ve Çiftçi Kadın Heykeli ve Nazi yapımı heykel karşılıklı sergileniyordu.
1944 - Nuri Demirağ'ın fabrikasında yapılan ilk Türk yolcu uçağı, İstanbul'dan Ankara'ya uçtu.
1953 - ABD, Nevada'da bulunan deneme bölgesinde, topçu birlikleri tarafından atılan ilk ve tek nükleer bomba denemesini yaptı.
1954 - Türkiye, Osmanlı borçlarının son taksitini ödedi.
1954 - Tokyo'da yapılan Dünya Serbest Güreş Şampiyonası'nda, Türkiye birinci oldu.
1961 - ABD Başkanı John F. Kennedy, ABD Kongresi'nde yaptığı bir konuşmada 1960'lı yıllar sona ermeden önce mutlaka Ay'a ayak basacaklarını ilan etti.
1963 - 32 Afrika ülkesi bir araya gelerek Afrika Birliği Örgütü'nü kurdu. 9 Temmuz 2002'den itibaren Afrika Birliği adını aldı.
1977 - Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı açıldı ve ilk tanker yüklemesi gerçekleştirildi.
1977 - Yıldız Savaşları filmi gösterime girdi.
1979 - Chicago'da O'Hare Uluslararası Havalimanı'ndan kalkan American Airlines'a ait McDonnell Douglas DC-10-10, kalkıştan dakikalar sonra düştü. Uçaktaki 258 yolcu ve 13 mürettabattan kurtulan olmadı.
1982 - Falkland Savaşı sırasında İngilizlerin HMS Coventry adlı destroyeri, Arjantin uçakları tarafından batırıldı.
1983 - Millî Güvenlik Konseyi, kürtaj yasa tasarısını kabul etti.
1988 - Irak, Basra'yı İran'dan geri aldı.
1989 - Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği Devlet Başkanı oldu.
1997 - Afganistan'dan kaçan General Raşid Dostum, Türkiye'ye sığındı.
2001 - 32 yaşındaki Coloradolu Erik Weihenmayer, Everest Dağı'nın zirvesine ulaşan ilk görme engelli insan unvanını aldı.
2003 - 56'ncı Cannes Film Festivali'nde Nuri Bilge Ceylan'ın Uzak adlı filmi, Büyük Ödülü, Gus Van Sant'ın Fil (Elephant) adlı filmi ise, Altın Palmiye ödülünü aldı.
2005 - Azeri petrolünü Türkiye üzerinden dünya pazarına ulaştırması amaçlanan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattına ilk petrol verildi.
2005 - UEFA Şampiyonlar Ligi 2004-2005 sezonu finali Atatürk Olimpiyat Stadyumu'nda yapıldı. Normal süresi 3-3 biten maçı, Liverpool penaltılarla 6-5 Milan'ı yendi.
2008 - 61. Cannes Film Festivali’nde En İyi Yönetmen Ödülünü Nuri Bilge Ceylan, Üç Maymun filmi ile aldı. Ceylan, ödülünü kucaklarken, “Benim yalnız ve güzel ülkeme ithaf ediyorum” dedi. Ceylan, üçüncü kez Cannes’da ödül alarak bir rekora da imza attı.
2008 - Uzay aracı Phoenix Mars'a indi.^[1]
2010 - Samandıra'da eğitim uçuşu yapan bir askeri uçak, sokağın ortasına düştü. 3 personel hafif yaralandı.

1048 - Shenzong, Çin'in Song Hanedanı'nın altıncı imparatorudur (ö. 1085)
1320 - Togon Temür, Yuan Hanedanı'nın son İmparatoru (ö. 1370)
1334 - Sukō, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında üçüncü Kuzey Talibi (ö. 1398)
1616 - Carlo Dolci, İtalyan ressam (ö. 1686)
1792 - Minh Mang, 1820-1841 arasında Vietnam imparatoru (ö. 1841)
1803 - Ralph Waldo Emerson, Amerikalı yazar ve düşünür (ö. 1882)
1818 - Jacob Burckhardt, İsviçreli tarihçi (ö. 1897)
1846 - Naim Fraşiri, Arnavut tarihçi, gazeteci, şair, yazar (ö. 1900)
1856 - Louis Franchet d'Espèrey, Fransız general (ö. 1942)
1860 - James McKeen Cattell, Amerikalı bilim insanı (ö. 1944)
1865 - John Mott, Amerikalı bir Aktivist ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1955)
1865 - Pieter Zeeman, Hollandalı bilim insanı ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1943)
1889 - Igor Sikorsky, Rus asıllı Amerikalı bilim insanı (ilk başarılı helikopteri yapan) (ö. 1972)
1915 - Zeyyat Mandalinci, Türk siyasetçi (ö. 1990)
1915 - Aarne Kainlauri, Fin atlet
1921 - Jack Steinberger, Amerikalı fizikçi ve Nobel fizik ödülü sahibi (ö. 2020)
1927 - Robert Ludlum, Amerikalı yazar (ö. 2001)
1939 - Ian McKellen, İngiliz oyuncu
1941 - Winfried Bölke, Alman bisiklet yarışçısı (ö. 2021)
1941 - Vladimir Voronin, Moldovalı siyasetçi ve Moldova'nın eski cumhurbaşkanı
1945 - Meriç Başaran, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1946 - Sümeyra, Türk ses sanatçısı (ö. 1990)
1948 - Bülent Arınç, Türk siyasetçi
1948 - Klaus Meine, Alman şarkıcı
1952 - Petǎr Stoyanov, Bulgar siyasetçi
1953 - Daniel Passarella, Arjantinli eski futbolcu, teknik direktör ve yönetici
1953 - Gaetano Scirea, İtalyan futbolcu (ö. 1989)
1955 - Connie Selecca, Amerikalı oyuncu ve model
1957 - Éder, Brezilyalı millî futbolcu
1957 - Mehmet Özhaseki, Türk siyasetçi
1958 - Tuluğ Çizgen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1960 - Wallace Roney, Amerikalı caz trompetçisi (ö. 2020)
1961 - İsmail Kartal, Türk teknik direktör ve eski millî futbolcu
1961 - Tite, Brezilyalı teknik direktör ve eski futbolcu
1963 - Nergis Kumbasar, Türk manken, oyuncu, sunucu ve senarist
1963 - Mike Myers, İngiliz asıllı Kanadalı aktör, komedyen, senaryo yazarı ve film yapımcısı
1965 - Yahya Jammeh, Gambiyalı asker ve siyasetçi
1965 - Mariann Mayberry, Amerikalı aktris (ö. 2017)
1967 - Luc Nilis, Eski Belçikalı millî futbolcu ve antrenör
1969 - Anne Heche, Amerikalı oyuncu, yönetmen ve senarist (ö. 2022)
1972 - Tardu Flordun, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1973 - Daz Dilinger, Amerikalı rap sanatçısı ve yapımcı
1973 - Tomasz Zdebel, Polonyalı futbolcu
1975 - Lauryn Hill, Amerikalı müzisyen, prodüktör, aktris, R&B/Soul ve hip-hop şarkıcısı
1976 - Cillian Murphy, İrlandalı oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi
1976 - Ethan Suplee, Amerikalı aktör
1976 - Stefan Holm, İsveçli atlet
1978 - Adam Gontier, Kanadalı müzisyen
1978 - Dilek Türkan, Türk ses sanatçısı
1979 - Carlos Bocanegra, Amerikalı millî futbolcu
1979 - Seyid Muavvaz, Mısırlı millî eski futbolcu
1979 - Burak Satıbol, Türk tiyatro oyuncusu
1982 - Roger Guerreiro, Brezilya doğumlu Polonya millî futbol takımı futbolcusu
1982 - Ezekiel Kemboi, Kenyalı orta mesafeci
1984 - Emma Marrone, İtalyan pop/rock şarkıcısı
1985 - Demba Ba, Fransa doğumlu Senegalli futbolcu
1985 - Tuğba Daşdemir, Türk Alp disiplini kayakçısı
1986 - Geraint Thomas, Galli yol bisikleti ve pist bisikleti yarışçısı
1986 - Juri Ueno, Japon aktris
1987 - Jackson Mendy, Fransa doğumlu Senagalli futbolcu
1987 - Kamil Stoch, Polonyalı kayakla atlamacı
1990 - Bo Dallas, Amerikalı profesyonel güreşçi. Günümüzde WWE güreşçisi
1990 - Majda Mehmedović, Karadağlı hentbolcu
1991 - Derrick Williams, Amerikalı profesyonel basketbolcu
1994 - Batuhan Artarslan, Türk futbolcu

Nisan – Mayıs – Haziran

615 - IV. Bonifacius, 25 Eylül 608'den öldüğü 615 yılına kadar Papalık yapmıştır (d. 550)
735 - Bede, Anglosakson dünyasının ilk tarih yazarı, teolog, tarihçi ve kronoloğu (d. 672/673)
986 - Abdurrahman es-Sufî, Farisi gök bilimci (d. 903)
992 - I. Mieszko, 960'tan öldüğü 992 yılına kadar Polonya kralıdır (d. 945)
1085 - VII. Gregorius, 22 Nisan 1073 - 25 Mayıs 1085 tarihleri arasında papalık yapmıştır (d. ?)
1261 - IV. Alexander, Papa (d. 1199)
1681 - Pedro Calderón de la Barca, İspanyol şair, oyun yazarı, asker, din adamı (d. 1600)
1724 - Osmanzâde Ahmed Tâib, Osmanlı Divan şairi (d. ?)
1848 - Annette von Droste-Hülshoff, Alman yazar (d. 1797)
1899 - Vasili Vasilyevski, Rus tarihçi (d. 1838)
1917 - Maksim Bahdanovič, Beyaz Rus şair, gazeteci ve edebiyat eleştirmeni (d. 1891)
1934 - Gustav Holst, İngiliz besteci (d. 1874)
1954 - Robert Capa, Macar asıllı Amerikalı fotoğrafçı (d. 1913)
1963 - Mehdi Frashëri, Arnavutluk Başbakanı (d. 1872)
1965 - Joseph Grew, Amerikalı diplomat (d. 1880)
1965 - Sonny Boy Williamson II, Amerikalı şarkıcı ve besteci (d. 1912)
1968 - Georg von Küchler, Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası'nın Generalfeldmareşal'i (d. 1881)
1970 - Christopher Dawson, İngiliz tarihçi (d. 1889)
1970 - Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu, Türk gazeteci ve yazar (d. 1901)
1974 - Donald Crisp, İngiliz sinema oyuncusu ve yapımcı, yönetmen ve senarist (d. 1882)
1974 - Ulvi Uraz, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1921)
1983 - I. İdris, Libya Kralı (d. 1890
1983 - Necip Fazıl Kısakürek, Türk şair, gazeteci ve yazar (d. 1904)
1988 - Karl Wittfogel, Alman-Amerikan dilbilimci tarihçi, türkolog, sinolog, öğretmen, yazar ve siyasetçi (d. 1896)
1994 - Atilla Galatalı, Türk seramik sanatçısı (d. 1936)
2001 - Alberto Korda, Kübalı fotoğrafçı (d. 1928)
2011 - Leonora Carrington, İngiltere doğumlu Meksikalı ressam ve yazar (d. 1917)
2014 - Wojciech Jaruzelski, Polonyalı asker ve Polonya Cumhurbaşkanı (d. 1923)
2017 - Alistair Horne, İngiliz gazeteci, biyografi ve tarihçi (d. 1925)
2017 - Eva Estrada Kalaw, Filipinli kadın siyasetçi ve profesör (d. 1920)
2017 - Ali Tanrıyar, Türk hekim, siyasetçi ve spor adamı (d. 1914)
2017 - Emili Vicente, Eski İspanyol futbolcu, çalıştırıcı ve teknik direktördür (d. 1965)
2018 - Dean Francis, Eski İngiliz boksör ve antrenör (d. 1974)
2018 - Piet Kee, Hollandalı besteci ve orgcu (d. 1927)
2018 - Naser Malek, İranlı oyuncu ve yönetmen (d. 1930)
2019 - Margaret-Ann Armour, İskoçya doğumlu Britanyalı-Kanadalı kimyager ve eğitimci (d. 1939)
2019 - Paolo Babbini, İtalyan siyasetçi (d. 1935)
2019 - Claus von Bülow, Danimarka doğumlu İngiliz sosyoelit, hukukçu ve eleştirmen (d. 1926)
2019 - Jean Burns, Avustralyalı kadın pilot (d. 1919)
2019 - Anthony Graziano, Amerikalı mafya üyesi ve kaçakçı (d. 1940)
2020 - Bucky Baxter, Amerikalı çoklu enstrümanlı müzisyen (d. 1955)
2020 - George Floyd, bir Afro-Amerikalı (d. 1973)
2020 - İsmail Gamadiid, Somali Puntlander politikacısı (d. 1960)
2020 - Renate Krößner, Alman oyuncu (d. 1945)
2020 - Marvin Luster, profesyonel Amerikan futbolu oyuncusu (d. 1937)
2020 - Vadão, Brezilyalı futbolu teknik direktör (d. 1956)
2021 - Eilat Mazar, bir İsrailli arkeologdur (d. 1956)
2021 - José Meltión Chávez, Arjantinli Roma Katolik piskopos (d. 1957)
2022 - Jean-Louis Chautemps, Fransız caz müzisyeni (d. 1931)
2022 - Wies van Dongen, Hollandalı profesyonel bisiklet sporcusu (d. 1931)
2022 - Lívia Gyarmathy, Macar film yönetmeni ve senarist (d. 1932)