5 Haziran günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve anasayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz.

5 Haziran, Miladi takvime göre yılın 156. (artık yıllarda 157.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 209 gün vardır.

Olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1851 - Amerikalı yazar Harriet Beecher Stowe'un kölelik karşıtı romanı Tom Amca'nın Kulübesi (Life Among the Lowly) bir gazetede tefrika edilmeye başlandı.
• 1926 - Birleşik Krallık, Türkiye ve Irak arasında Ankara Antlaşması imzalandı. Türkiye, Musul petrollerinin gelirinden 25 yıl süreyle yüzde 10 pay almayı kabul etti ve Musul'daki haklarından vazgeçti. Fakat daha sonra, 500 bin sterlin karşılığında bu haktan da vazgeçildi.
• 1947 - Marshall Planı: Harvard Üniversitesi'nde verdiği bir konuşmada, Amerika Birleşik Devletleri Devlet Bakanı George Marshall, savaş sonrası Avrupa'ya destek için çağrıda bulundu.
• 1956 - Elvis Presley yeni şarkısı "Hound Dog"u televizyonda The Milton Berle Show'da tanıttı, Show sırasında yaptığı kışkırtıcı kalça hareketleri o devirde seyirciler tarafından müstehcen bulundu.
• 1957 - Gülhane Askerî Tıp Akademisi teşkilatlandırıldı.
• 1963 - Birleşik Krallık Savaş Bakanı John Profumo karıştığı bir seks skandalı yüzünden görevinden istifa etmek zorunda kaldı. (Profumo Skandalı)
• 1964 - Hükümetin Kıbrıs'a müdahale kararı üzerine, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Johnson, İnönü'ye, müdahalede ABD yardımına ait silahların kullanılamayacağını belirten ve Türkiye tarihine "Johnson Mektubu" olarak geçen bir mektup gönderdi.
• 1967 - İsrail ile Arap ülkeleri arasında; tarihe "Altı Gün Savaşı" diye geçen çatışmalar başladı. Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden İsrail, Gazze Şeridi'ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria'yı ve Golan Tepeleri'ni ele geçirdi.
• 1975 - Süveyş Kanalı, Altı Gün Savaşı'nın ardından, 8 yıl sonra uluslararası deniz trafiğine açıldı.
• 1976 - ABD'de Idaho eyaletinde bulunan "Teton Barajı" çöktü.
• 1977 - Ev kullanımına uygun ilk pratik kişisel bilgisayar olan Apple II satışa sunuldu.
• 1981 - Genel ahlak kurallarını bozduğu gerekçesiyle eşcinsellerin sahneye çıkması başta İstanbul olmak üzere bazı valiliklerce yasaklandı.
• 1981 - ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin yayımladığı haftalık bir tıbbi dergide, Kaliforniya'nın Los Angeles şehrinde 5 kişide, sadece bağışıklık sistemleri zayıflamış hastalarda görülen zatürreenin az rastlanan bir formuna rastlandığı bildirildi. Bu hastalar ilk onaylanmış AIDS vak'aları olarak tarihe geçti.
• 1983 - 12 Eylül Darbesi'nin 47 ve 48. idamları: 7 Eylül 1979'da Manisa Turgutlu'da fırın basıp 4 sol görüşlü fırıncıyı öldüren sağ görüşlü militanlar Halil Esendağ ve Selçuk Duracık, idam edildi.
• 2017 - Karadağ, NATO'ya üye oldu.

Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1656 - Joseph Pitton de Tournefort, Fransız doğabilimci (ö. 1708)
• 1799 - Aleksey Lvov, Rus besteci (ö. 1870)
• 1819 - John Couch Adams, İngiliz astronom (ö. 1892)
• 1830 - Karmin Crocco, İtalyan eşkıya (ö. 1905)
• 1878 - Panço Villa, Meksikalı devrimci (ö. 1923)
• 1883 - John Maynard Keynes, Britanyalı ekonomist (ö. 1946)
• 1898 - Federico Garcia Lorca, İspanyol şair (ö. 1936)
• 1900 - Dennis Gabor, Macar asıllı İngiliz fizikçi, elektrik mühendisi, mucit ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1979)
• 1928 - Tony Richardson, İngiliz sinema yönetmeni (ö. 1991)
• 1932 - Christy Brown, İrlandalı yazar ve ressam (ö. 1981)
• 1932 - Yekta Güngör Özden, Türk hukukçu, yazar ve şair
• 1933 - William Kahan, Kanadalı matematikçi ve bilgisayar bilimcisi
• 1939 - Joe Clark, Kanadalı iş insanı ve siyasetçi
• 1941 - Ergün Aybars, Türk tarihçi ve akademisyen
• 1941 - Martha Argerich, Arjantinli konser piyanisti
• 1944
  • Colm Wilkinson, İrlandalı şarkıcı
  • Whitfield Diffie, Amerikalı şifrebilimci
• 1946 - Coşkun Göğen (Tecavüzcü Coşkun), Türk oyuncu
• 1946 - Stefania Sandrelli, İtalyan oyuncu
• 1947 - Laurie Anderson, Amerikalı avangart sanatçısı, besteci, müzisyen ve film yönetmeni
• 1949 - Ken Follett, tarihsel ve gerilim türü romanlar yazan Galli yazar
• 1952 - Nicko McBrain, İngiliz şarkıcı
• 1954 - Haluk Bilginer, Türk oyuncu ve yönetmen
• 1954 - Nancy Stafford, Amerikalı oyuncu, film yapımcısı, eski manken ve senarist
• 1956 - Enis Berberoğlu, Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi
• 1956 - Merzie Ibragimovna Khalitova, Sovyet ve Ukrayna vatandaşı, Kırım Tatar kökenli besteci
• 1958 - Ahmed Abdallah Mohamed Sambi, Komorlu siyasetçi
• 1960 - Kerem Alışık, Türk oyuncu
• 1960 - Leslie Hendrix, Amerikalı oyuncu
• 1962 - Astrid, Kral II. Albert ve Kraliçe Paola'nın ikinci çocuğu ve tek kızı ve şu anki Belçika hükümdarı Kral Philippe'in kardeşi
• 1964 - Rick Riordan, Amerikalı Frantastik yazarı
• 1966 - Aydoğan Aydın, Türk asker (ö. 2017)
• 1967 - Ron Livingston, Amerikalı film ve dizi oyuncusu
• 1968 - Şebnem Sönmez, Türk oyuncu
• 1969 - Çiçek Dilligil, Türk oyuncu
• 1970 - Koji Noguchi, Japon eski millî futbolcu
• 1971 - Mark Wahlberg, Amerikalı oyuncu, müzisyen ve televizyon yapımcısı
• 1971 - Susan Lynch, Kuzey İrlandalı oyuncu
• 1978 - Fernando Meira, Portekizli eski futbolcu
• 1978 - Nick Kroll, Amerikalı oyuncu, komedyen ve seslendirme sanatçısı
• 1979 - David Bisbal, İspanyol şarkıcı
• 1979 - Pete Wentz, Fall Out Boy grubunun basçısı ve söz yazarı
• 1981 - Serhat Akın, Türk futbolcu
• 1982 - Achille Emana, Kamerunlu futbolcu
• 1982 - Zvjezdan Misimović, Boşnak futbolcu
• 1984 - Stephen Nagbe Mennoh, Liberyalı futbolcu
• 1984 - Yusuf Güney, Türk şarkıcı
• 1985 - Jeremy Abbott, Amerikalı buz patenci
• 1986 - Bárbara de Regil, Meksikalı oyuncu
• 1986 - Károly Sándor Pallai, Macar bilim insanı, şair ve çevirmen
• 1987 - Marcus Thornton, Amerikalı profesyonel basketbolcu
• 1988 - Austin Daye, Amerikalı profesyonel basketbolcu
• 1989 - Ed Davis, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu
• 1989 - Gilberto Oliveira Souza Júnior, Brezilyalı futbolcu
• 1989 - Khaleem Hyland, Trinidad ve Tobagolu millî futbolcu
• 1989 - Léo Schwechlen, Fransız futbolcu
• 1989 - Yiğit Gökoğlan, Türk futbolcu
• 1990 - Ben Rienstra, Hollandalı futbolcu
• 1990 - DJ Mustard, Amerikalı müzik yapımcısı ve DJ
• 1990 - Junior Hoilett, Kanadalı millî futbolcu
• 1990 - Masato Kudo, Japon futbolcu
• 1990 - Matthias Ostrzolek, Polonya asıllı Alman futbolcu
• 1990 - Polina Rahimova, Azeri voleybolcu
• 1990 - Sekou Oliseh, Liberyalı futbolcu
• 1991 - Lisa Schmidla, Alman kürekçi
• 1991 - Martin Braithwaite, Guyana asıllı Danimarkalı millî futbolcu
• 1992 - Emily Seebohm, Avustralyalı yüzücü
• 1992 - Joazhiño Arroe, Perulu futbolcu
• 1992 - Yago Pikachu, Brezilyalı futbolcu
• 1993 - Cándido Ramírez, Meksikalı futbolcu
• 1993 - Erdal Akdarı, Türk futbolcu
• 1993 - Maria Thorisdottir, Norveçli millî futbolcu
• 1994 - Anna Neplyakh, Ukraynalı manken
• 1995 - Troye Sivan, Güney Afrika doğumlu Avustralyalı oyuncu, şarkıcı, söz yazarı ve eski YouTuber
• 1996 - Marcão, Brezilyalı stoper
• 1997 - Henry Onyekuru, Nijeryalı millî futbolcu
• 1997 - Kieran Tierney, İskoç futbolcu
• 1998 - Fabian Benko, Alman futbolcu
• 1998 - Yuliya Lipnitskaia, Rus artistik buz pateni sporcusu
• 2000 - Pierre Kalulu, Fransız futbolcu

Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1017 - Sanjō, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 67. imparatoru (d. 976)
• 1316 - X. Louis, Fransa kralı (d. 1289)
• 1434 - Yuri Dmitriyeviç, 1389'dan ölümüne kadar Zvenigorod Dükü (d. 1374)
• 1615 - Toyotomi Hideyori, Sengoku döneminde yaşamış Japon samuray (d. 1593)
• 1816 - Giovanni Paisiello, İtalyan besteci (d. 1741)
• 1826 - Carl Maria von Weber, Alman besteci (d. 1786)
• 1832 - Kaʻahumanu, Hawaii Krallığı'nda konsort kraliçe (d. 1768)
• 1897 - Teodor Kasap, Rum kökenli Osmanlı gazeteci, yazar ve çevirmen (d. 1835)
• 1910 - O. Henry, Amerikalı öykü yazarı (d. 1862)
• 1944 - Riccardo Zandonai, İtalyan opera ve klasik batı müziği eserleri bestecisi ve müzik eğitimcisi (d. 1883)
• 1958 - Evelyn Ellis, Amerikalı oyuncu (d. 1894)
• 1965 - Wilhelm, İsveç ve Norveç prensi (d. 1884)
• 1971 - Cahit Irgat, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1915)
• 1974 - Hilmi Ziya Ülken, Türk felsefeci ve sosyolog (d. 1901)
• 1977 - Fevzi el-Kavukçu, Arap asker ve politikacı (d. 1890)
• 1993 - Conway Twitty, Amerikalı şarkıcı (d. 1933)
• 1983 - Kurt Tank, Alman havacılık mühendisi (d. 1898)
• 2004 - Necdet Mahfi Ayral, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1908)
• 2004 - Ronald Reagan, Amerika Birleşik Devletleri'nin 40. Başkanı (d. 1911)
• 2004 - Zahir Güvemli, Türk yazar, karikatürist ve eleştirmen (d. 1913)
• 2005 - Susi Nicoletti, Alman-Avusturyalı oyuncu ve balerin (d. 1918)
• 2009 - Rajeev Motwani, Hindistan doğumlu bilgisayar bilimci (d. 1962)
• 2010 - Erdoğan Tokatlı, Türk sinema yönetmeni, yazar ve çevirmen (d. 1939)
• 2011 - Ludo Martens, Belçikalı tarihçi ve komünist politikacı (d. 1946)
• 2012 - Caroline John, İngiliz oyuncu (d. 1940)
• 2012 - Ray Bradbury, Amerikalı yazar (d. 1920)
• 2015 - Sadun Boro, Türk denizci (d. 1928)
• 2015 - Tarık Aziz, Iraklı siyasetçi ve eski Irak Dışişleri Bakanı (d. 1936)
• 2016 - Jerome Bruner, Amerikalı psikolog (d. 1915)
• 2017 - Andy Cunningham, İngiliz oyuncu, kukla sanatçısı ve yazar (d. 1950)
• 2017 - Cheick Tioté, Fildişi Sahilili millî futbolcu (d. 1986)
• 2017 - Helen Dunmore, İngiliz şair, romancı ve çocuk öyküleri yazarı (d. 1952)
• 2017 - Kathryn Stripling Byer, Amerikalı kadın şair ve eğitimci (d. 1944)
• 2018 - Brian Browne, Kanadalı caz piyanisti ve besteci (d. 1937)
• 2018 - Daša Drndić, Hırvat kadın yazar ve romancı (d. 1946)
• 2018 - Feng Ting-kuo, Tayvanlı-Çinli siyasetçi (d. 1950)
• 2018 - Frank Bresee, Amerikalı radyocu ve tarihçi (d. 1929)
• 2018 - Jānis Bojārs, Litvan gülle atma sporcusu (d. 1956)
• 2018 - Kate Spade, Amerikalı moda tasarımcısı ve iş insanı (d. 1962)
• 2018 - Pierre Carniti, İtalyan siyasetçi ve sendikacı (d. 1936)
• 2019 - Dinyar Contractor, Hint oyuncu, komedyen, yönetmen ve yazar (d. 1941)
• 2019 - Elio Sgreccia, İtalyan biyolog ve Kardinal (d. 1928)
• 2020 - Carlos Lessa, Brezilyalı ekonomist ve profesör (d. 1936)
• 2020 - Keiko Itō, Japon haiku şairi (d. 1935)
• 2021 - Narinder Bragta, Hint siyasetçi (d. 1952)
• 2021 - Jean-Claude Caron, Fransız aktör (d. 1944)
• 2021 - T. B. Joshua, Nijeryalı din adamı, televizyoncu ve hayırsever (d. 1963)
• 2021 - Pedro Taberner, İspanyol eski futbolcudur (d. 1946)
• 2021 - Galen Young, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1975)
• 2022 - Latif Demirci, Türk karikatürist (d. 1961)
• 2022 - Dom Phillips, İngiliz gazeteci ve köşe yazarı (d. 1964)
• 2022 - Alec John Such, ABD'li bir müzisyen (d. 1951)
• 2022 - Trouble, Amerikalı rap müzisyeni (d. 1987)
• 2023 - Nurhan Damcıoğlu, Türk kantocu, ses sanatçısı, tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1941)
• 2023 - Astrud Gilberto, Brezilyalı şarkıcı (d. 1940)

Tatiller ve özel günler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Dünya Çevre Günü

Wikimedia Commons'ta 5_Haziran ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.